Dziedziczenie
Dziedziczenie
cech
cech
u człowieka
u człowieka
Distribution of the O type blood in native
populations of the world
Distribution of the A type blood allele in native populations
of the world
Distribution of the B type blood allele in native populations
of the world
Gamete
s
CDE CDe
CdE Cde cDE cDe cdE cde
CDE
CDE/
CDE
CDE/
CDe
CDE/
CdE
CDE/
Cde
CDE/
cDE
CDE/
cDe
CDE/
cdE
CDE/
cde
CDe
CDe/
CDE
CDe/
CDe
CDe/
CdE
CDe/
Cde
CDe/
cDE
CDe/
cDe
CDe/
cdE
CDe/
cde
CdE
CdE/
CDE
CdE/
CDe
CdE/
CdE
CdE/
Cde
CdE/
cDE
CdE/
cDe
CdE/
cdE
CdE/
cde
Cde
Cde/
CDE
Cde/
CDe
Cde/
CdE
Cde/
Cde
Cde/
cDE
Cde/
cDe
Cde/
cdE
Cde/
cde
cDE
cDE/
CDE
cDE/
CDe
cDE/
CdE
cDE/
Cde
cDE/
cDE
cDE/
cDe
cDE/
cdE
cDE/
cde
cDe
cDe/
CDE
cDe/
CDe
cDe/
CdE
cDe/
Cde
cDe/
cDE
cDe/
cDe
cDe/
cdE
cDe/
cde
cdE
cdE/
CDE
cdE/
CDe
cdE/
CdE
cdE/
Cde
cdE/
cDE
cdE/
cDe
cdE/
cdE
cdE/
cde
cde
cde/
CDE
cde/
CDe
cde/
CdE
cde/
Cde
cde/
cDE
cde/
cDe
cde/
cdE
cde
Rh group
(‘phenotype’)
Inherited
genes
(‘genotype’)
Percentage
population
Rh+
DD or Dd
85%
Rh-
dd
15%
MN Blood Group System
Blood
Group
Phenotyp
e
Blood
Group
Genotype
Red Cell
Antigen
M
M/M
M
MN
M/N
M and N
N
N/N
N
O dziedziczeniu dominującym
O dziedziczeniu dominującym
autosomalnym można wnioskować,
autosomalnym można wnioskować,
jeżeli:
jeżeli:
►
►
choroba występuje we wszystkich
choroba występuje we wszystkich
pokoleniach;
pokoleniach;
►
►
choroba występuje z równą częstością u obu
choroba występuje z równą częstością u obu
płci i jest
płci i jest
przekazywana potomstwu przez oboje
przekazywana potomstwu przez oboje
rodziców;
rodziców;
► osoba obarczona przekazuje cechę połowie
► osoba obarczona przekazuje cechę połowie
swego
swego
potomstwa;
potomstwa;
► członkowie rodziny nie mający
► członkowie rodziny nie mający
fenotypowych cech
fenotypowych cech
choroby mają zdrowe dzieci.
choroby mają zdrowe dzieci.
Przykłady: brachyfalangia, dysplazja zębiny,
Przykłady: brachyfalangia, dysplazja zębiny,
cherubizm,
cherubizm,
brak uzębienia
brak uzębienia
Dziedziczenie recesywne autosomalne
Dziedziczenie recesywne autosomalne
należy podejrzewać wówczas jeżeli:
należy podejrzewać wówczas jeżeli:
► choroba występuje u rodzeństwa, a rodzice
► choroba występuje u rodzeństwa, a rodzice
chorych osób
chorych osób
nie wykazują objawów choroby;
nie wykazują objawów choroby;
► przy licznym potomstwie ¼ jest dotknięta
► przy licznym potomstwie ¼ jest dotknięta
chorobą;
chorobą;
► osoby płci żeńskiej i męskiej są równie
► osoby płci żeńskiej i męskiej są równie
często dotknięte
często dotknięte
chorobą;
chorobą;
► rodzice chorej osoby są spokrewnieni
► rodzice chorej osoby są spokrewnieni
Przykłady: oligofrenia, hipofosfatazja,
Przykłady: oligofrenia, hipofosfatazja,
paradontoza
paradontoza
Dziedziczenie dominujące sprzężone
Dziedziczenie dominujące sprzężone
z chromosomem X należy podejrzewać
z chromosomem X należy podejrzewać
jeżeli:
jeżeli:
►
►
chory mężczyzna ma wyłącznie chore córki i
chory mężczyzna ma wyłącznie chore córki i
wyłącznie
wyłącznie
zdrowych synów;
zdrowych synów;
► chore kobiety heterozygoty przekazują
► chore kobiety heterozygoty przekazują
cechę około 50%
cechę około 50%
swego potomstwa niezależnie od płci,
swego potomstwa niezależnie od płci,
chore kobiety
chore kobiety
homozygoty przekazują cechę wszystkim
homozygoty przekazują cechę wszystkim
swoim
swoim
dzieciom;
dzieciom;
► choroba występuje dwa razy częściej u
► choroba występuje dwa razy częściej u
kobiet niż u
kobiet niż u
mężczyzn.
mężczyzn.
Przykłady: brak szkliwa na zębach,
Przykłady: brak szkliwa na zębach,
hypofosfatemia
hypofosfatemia
•
Dziedziczenie recesywne sprzężone
Dziedziczenie recesywne sprzężone
z chromosomem X należy podejrzewać,
z chromosomem X należy podejrzewać,
jeżeli:
jeżeli:
►
►
cecha ta występuje znacznie częściej u mężczyzn
cecha ta występuje znacznie częściej u mężczyzn
niż
niż
u kobiet;
u kobiet;
► chory mężczyzna nigdy nie przekazuje cechy
► chory mężczyzna nigdy nie przekazuje cechy
synom;
synom;
► wszystkie córki chorego są nosicielkami
► wszystkie córki chorego są nosicielkami
► choroba występuje u 50% synów nosicielek
► choroba występuje u 50% synów nosicielek
Przykłady: daltonizm, hemofilia, szkliwo białe,
Przykłady: daltonizm, hemofilia, szkliwo białe,
dysplazja
dysplazja
ektodermalna
ektodermalna