INFORMATYKA BANKOWA

• Operacje bezgotówkowe (EFT - electronic funds 

transfer) - przelewy zarobków bezpośrednio na konta 

pracowników, obsługa transakcji giełdowych, 

rozliczenia międzybankowe.

• Bankowość telefoniczna (phone banking).
• Bankomatyka (ATM-Automated teller machine).
• Pieniądz plastikowy (plastic money) - 

płatnicze/kredytowe karty bankowe.

• Point-of-sale terminal (POS) - terminale kasowe 

połączone z komputerowym systemem bankowym. 

Kioski multimedialne.

• Home banking Office/Corporate banking.
• Bankowość elektroniczna – electronic e-banking.
• Bankowość internetowa, wirtualna -  internet i-banking.
• Bankowość mobilna, komórkowa – mobile m-banking.
• Inne – e-mail,  telegazeta w telewizji.

 

 

BANKOWOŚĆ 

TELEFONICZNA

• Zlecanie operacji bankowych przez telefon.
• Centrum telefonicznej obsługi klienta (Call-

center) – sposób niezautomatyzowany o tej 
samej pracochłonności jak obsługa klienta w 
oddziale.

• Automatyczna obsługa telefonów klientów – 

automatyczny operator (ekspercki system 
informatyczny) prowadzi klienta przez 
kolejne etapy danej operacji. Klient wybiera 
opcje za pomocą klawiatury telefonu.

• System mieszany – w każdej chwili można 

przełączyć się ze sposobu automatycznego 
na bezpośredni.

 

 

HOME-OFFICE BANKING

• Dokonywanie operacji bankowych przez 

klientów indywidualnych przy pomocy 
własnego komputera z modemem i dostępem 
do sieci komputerowych (Bank of Scotland - 
1985).

• Zamiast aplikacji internetowych wykorzystuje 

się tu specjalne oprogramowanie, które musi 
być zainstalowane na komputerze klienta.

• Usługa droższa od bankowości internetowej. 

Zwykle występuje w przedsiębiorstwach i 
instytucjach a nie klientów indywidulanych.

• Office/Corporate banking - home banking w 

instytucjach.

 

 

BANKOWOŚĆ 

ELEKTRONICZNA

• Zespół środków techniczno-informatycznych, 

magnetycznych, elektronicznych i teletransmisji, 
pozwalających na obrót pieniężny bez nośnika papierowego 
(D. Korenik)

• Usługi świadczone przez bankomaty, czytniki cyfrowe, 

usługi na telefon przy czym kontakt między bankiem a 
klientem odbywa się drogą elektroniczną a nie w 
tradycyjnym oddziale banku (A. Janc)

• Nowoczesna forma realizacji usług bankowych, pozwalająca 

na korzystanie z nich z dowolnego miejsca na świecie bez 
fizycznej potrzeby odwiedzenia banku (W. Chmielarz).

• Forma usług oferowanych przez banki, polegająca na 

umożliwieniu klientowi dostępu do jego rachunku za 
pośrednictwem komputera lub innego urządzenia 
elektronicznego – bankomatu, POS, telefonu) i łącza 
telekomunikacyjnego (Rada Bankowości Elektronicznej).

 

 

CECHY RYNKU 

BANKOWOŚCI 

ELEKTRONICZNEJ

• Przeźroczystość – jednakowy i łatwy dostęp do tych 

samych informacji dla każdego klienta.

• Redefinicja pojęcia czasu i przestrzeni.
• Zmiana modelu intermediacji (pośrednictwa) – 

pojawiają się cyberpośrednicy zmniejszający koszty 

transakcji.

• Niskie koszty stałe, koszty obsłużenia dodatkowego 

klienta, koszty interaktywnego kontaktu z klientem, 

nawiązania krótkotrwałego kontaktu handlowego

• Niskie koszty transakcji – dzięki taniemu 

nawiązywaniu wielu krótkotrwałych relacji 

handlowych.

• Spadek lojalności klientów.
• Cherry picking (wyjadanie wiśni) – wybieranie z 

ofert najbardziej dogodnych produktów banków’

 

 

BANKOWOŚĆ 

INTERNETOWA

• Dokonywanie operacji bankowych przy wykorzystaniu sieci 

Internet w bankach wirtualnych bez konieczności instalacji 
specjalnego oprogramowania na komputerze klienta 
(wystarczają zwykłe przeglądarki stron WWW).

• Najniższe koszty w porównaniu z innymi kanałami 

dystrybucji (100 x niższe niż w tradycyjnym oddziale).

• Korzyści finansowe klienta – niskie prowizje i opłaty, 

wyższe oprocentowanie rachunków i lokat.

• Korzyści niefinansowe – wygoda, dostęp do konta bez  

potrzeby wizyty w banku (godziny otwarcia, kolejki, 
lokalizacja).

• Security First Network Bank - 18.X.1995, USA. 

Powszechny Bank Gospodarczy w Łodzi (obecnie PKO S.A.) 
- X.1998.

• Rok 2001 - Estonia 13%, Niemcy 11%, Słowenia 1,5%, 

Węgry 0,23% Polska 0,13% klientów.

 

 

BANKOWOŚĆ INTERNETOWA W 

POLSCE

• mBank (listopad 2000) – oddział BRE Banku
• VB Bank (kwiecień 2001)
• Inteligo (maj 2001) – od XI.2002 PKO BP

• Koszt projektu Volkswagen Bank Direct – 7 

mln zł, przy kosztach na świecie ok.10 mln 
$.

Rok

XII.199

9

XII.200

0

XII.200

1

XII.200

2

L.klient

ów

11 000 75 000 565 

000

1 150 

000

IX.200

2

mBan

k

Bank 

Zachodni

Intelig

o

BH

Udział

30%

18%

18%

8%

 

 

BANKOWOŚĆ MOBILNA

• Zlecanie operacji bankowych przez telefon 

komórkowy.

• Protokół WAP – odmiana bankowości internetowej. 

Pozwala korzystać z usług bankowych poprzez strony 
WWW tak jak w „zwykłym” Interencie ale poprzez 
telefon komórkowy. Słaba czytelność informacji.

• Wiadomości tekstowe SMS – aktywny dostęp do 

informacji (saldo, historia operacji) przy pomocy 
zestandaryzowanych komend SMS. Także sposób 
bierny – banki informują klientów o dokonanych 
operacjach.

• Technologia SIM Toolkit – dzięki karcie SIM 

udostępnia się nowe menu, za pośrednictwem którego 
można płacić rachunki, dokonywać przelewy, 
sprawdzać salda, mieć dostęp do historii operacji.

 

 

NARZĘDZIA INFORMATYKI 

BANKOWEJ

• Tonowe aparaty telefoniczne (bankofony) wraz z urządzeniami 

IVR (Interactive Voice Response) rozpoznającymi mowę, do 
zmiany pliku tekstowego na głos w celu przekazania 
odpowiedzi.

• Wideofony (smart phone, screen phone) wraz z urządzeniami 

IVR i z możliwością ładowania sald na karty inteligentne.

• Bankomaty (1964 - First Pensylvania Bank).
• Ładowarki i czytniki kart inteligentnych (smart cards) pełniące 

funkcję elektronicznych portfeli (electronic purse, e-purse).

• Interaktywne odbiorniki telewizyjne (ITV) w sieci 

komputerowej wraz z konwerterem i pilotem jako 
urządzeniami wejściowymi.

• Odbiorniki telewizyjne z przystawkami do technologii WebTV 

pozwalające na łatwy dostęp do Internetu.

• Podręczne (hand held) i kieszonkowe (pocket size) komputery 

wyposażone w ekrany dotykowe.

• Telefony komórkowe sprzężone z Internetem.

 

 

INNE URZĄDZENIA 

TECHNICZNE

• Drukarki stanów konta, personalizowanych formularzy 

(np.  poleceń przelewów), informacji, regulaminów.

• Terminale transakcyjno-informacyjne do prezentacji 

uprzednio zaprogramowanych danych (informacje o 

zakresie usług, zasadach obsługi, przepisach prawnych, 

materiałach reklamowych).

• Samoobsługowe systemy wpłat, głównie w formie 

bilonu, wyposażone w czujniki rozpoznające 

autentyczność wpłacanej gotówki i drukujące dowody 

potwierdzające wpłaty wraz ze specyfikacją nominałów.

• Automaty (kantor) do wymiany walut (obcej na krajową).
• Automaty do rozmieniania gotówki (banknoty na 

monety).

• Stanowiska informacyjne pomagające klientom w 

korzystaniu z urządzeń samoobsługowych.

 

 

PODSTAWOWE METODY 

BEZPIECZEŃSTWA W BANKOWOŚCI 

ELEKTRONICZNEJ

• Szyfrowana transmisja danych

- w internecie za pomocą protokołu SSL
- w WAP za pomocą protokołu WTLS

• Proste uwierzytelnienie oparte na CO 

ZNASZ (identyfikator, hasło, PIN)

• Silne uwierzytelnienie oparte na CO MASZ 

(token, certyfikat, klucz prywatny, karty 
magnetyczne) uzupełnione zwykle o hasło

• Podpis elektroniczny

 

 

DODATKOWE METODY 

BEZPIECZEŃSTWA W BANKOWOŚCI 

ELEKTRONICZNEJ

• Spójne procedury operacyjne dla 

administratorów sieci i doradców klienta.

• Firewall – zabezpiecza przed niedozwolonymi 

sposobami komunikacji hakerów z serwerem.

• Rejestracja aktywności – zapisywanie 

wszelkich śladów aktywności użytkownika.

• Blokowanie konta – automatyczna blokada w 

przypadku 3-krotnego podania złych danych 
podczas logowania.

• Automatyczne wylogowanie – jeśli stwierdzono 

brak aktywności przez np. 10 minut.

 

 

RODZAJE OPERACJI W 

KANAŁACH 

ELEKTRONICZNYCH

• Dostęp pasywny – dostęp do informacji o 

własnym koncie (saldo, historia, wysokość 

kredytu itd.)

• Dostęp półaktywny – jw. + bezpieczne operacje 

aktywne (wewnętrzne transakcje na włąsnym 

koncie, np.. Zakładanie i zrywanie lokat, 

przelewy na wcześniej określone rachunki, 

przelewy pomiędzy własnymi rachunkami)

• Dostęp aktywny – jw. + operacje zmieniające 

stan konta (przelewy, zlecenia stałe, lokaty na 

dowolne rachunki innych banków).

• Operacje niefinansowe – wnioski o karty 

płatnicze, czeki.

 

 

ŚRODKI BEZPIECZEŃSTWA 

WG RODZAJÓW OPERACJI

Ocena

Dostęp 
aktywny

Dostęp 
półaktywny

Dostęp 
pasywny

Słabe

Szyfrowanie 

+ proste 
uwierzytelni

anie

Proste 

uwierzytelnia
nie

Brak

Dostatec
zne

jw.

jw. + 

szyfrowanie

Proste 

uwierzytelnia
nie

Dobre

jw. +silne 
uwierzytelni

anie

jw.

jw. + 
szyfrowanie

Wzorowe jw. +podpis 

cyfrowy

Jak dla 

dostępu 
aktywnego

jw. + silne 

uwierzytelnia
nie