1. Praca zb., Sieci elektroenergetyczne, Skrypt
Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1993.
2. Praca zb., Elektroenergetyczne układy
przesyłowe. WNT, Warszawa, 1997.
3. Praca zb. (red. Cz. Mejro), Sieci
elektroenergetyczne. PWN, Warszawa, 1971.
4. Kaszowska B., Kucharska B., Zbiór zadań z sieci i
systemów elektroenergetycznych. Politechnika
Opolska, skrypty nr 219 i 260.
Sieci
elektroenergetyczne
Literatura
System elektroenergetyczny – podstawowe wiadomości
System elektroenergetyczny – zbiór urządzeń przeznaczonych
do wytwarzania, przesyłu i rozdziału energii elektrycznej,
połączonych ze sobą funkcjonalnie w celu realizacji procesu
ciągłej dostawy energii elektrycznej odbiorcom.
Elektrownia – zbiór urządzeń służących do wytwarzania energii
elektrycznej. Składa się z różnych urządzeń, również
połączonych ze sobą funkcjonalnie (kotły, turbozespoły,
transformatory blokowe, urządzenia potrzeb własnych i inne).
Sieć elektroenergetyczna – zespół urządzeń służących do
przesyłania, przetwarzania i rozdzielania energii elektrycznej,
wytworzonej w elektrowniach i zużywanej w odbiornikach,
rozmieszczonych na pewnym określonym terenie. W skład sieci
wchodzą linie elektroenergetyczne, rozdzielnie, stacje
transformatorowe. Są one powiązane w taki sposób, że nie są
możliwe ich oddzielne zaprojektowanie, budowa i eksploatacja.
Połączenie
elektrowni z siecią
Elektrownia
Połączenie sieci
elektroenergetycznej z
odbiornikami
Sieć
elektroenergetyczna
Odbiorniki
System elektroenergetyczny
Linia elektroenergetyczna – zespół przewodów służących do
przesyłania energii elektrycznej, odpowiednio izolowanych,
ułożonych obok siebie na konstrukcjach wsporczych (linia
napowietrzna) lub w ziemi (linia kablowa).
Stacja elektroenergetyczna – zespół urządzeń składający się z
aparatów łączeniowych, szyn zbiorczych, transformatorów,
urządzeń pomiarowych, zabezpieczających, sterowniczych i
sygnalizacyjnych. Stacje są zlokalizowane w elektrowniach, u
odbiorców energii lub poza nimi (stacje elektrowniane,
odbiorcze, sieciowe).
Odbiornik – urządzenie przetwarzające energie elektryczną na inny
rodzaj energii użytecznej: mechaniczną, cieplną, świetlna lun
chemiczną.
Odbiorca – osoba prawna lub fizyczna, która zawarła z
dostawcą umowę o dostarczanie energii elektrycznej.
Dostawca - osoba prawna lub fizyczna, która zawarła z odbiorcą
umowę o dostarczanie energii elektrycznej.
Odbiór – zespół odbiorników, stanowiących z punktu widzenia
zasilania jedną całość. Np. odbiorem można określić moc
odpływającą z szyn zbiorczych jednego napięcia
znamionowego, która zasila poprzez sieć (z transformatorami)
wiele odbiorników o innym napięciu znamionowym.
Obecnie, wykorzystywana na świecie i w Polsce napięcia
znamionowe tworzą następujący ciąg:
24, 225, 400, 500, 660, 1000 V,
6, 10, 15, 20, 30, 60, 110, 220, 330, 400, 750, 1150 kV.
Wynika stąd następujący podział sieci:
sieć niskiego napięcia – do 1 kV,
sieć średniego napięcia – 6, 10, 15, 20, 30 kV,
sieć wysokiego napięcia – 60, 110 kV,
sieć najwyższego napięcia – od 220 kV wzwyż.
Proces wytwarzania energii elektrycznej następuje w
elektrowniach, które obecnie mogą być następujące:
•parowe,
•wodne (zbiornikowe, przepływowe, pompowe),
•jądrowe,
•gazowe,
•pływowe,
•geotermiczne,
•wiatrowe,
•słoneczne.
Przemiana energii Przemiana energii
Energia pary
mechanicznej elektrycznej na
wodnej
lub
na en. elektryczną en. elektryczną
lub
Generator Transformator
lub
Energia wody
TURBINA
Sieć el.-en
.
lub
lub
Energia spalania
Przepływ energii
Przesył i rozdział
energii elektr.
Przemiana różnych
rodzajów energii na Przemiana
energię mechaniczną en. elektrycznej
lub ...
na inne
rodzaje energii
Przemiany energii
Przepływ i przemiany energii w systemie
elektroenergetycznym
Zasadniczym zadaniem systemu elektroenergetycznego
jest dostarczenie odbiorcom energii elektrycznej o
odpowiedniej jakości, tzn.:
· dostarczenie energii i mocy w wymaganej ilości,
· właściwe napięcie na zaciskach odbiorników,
· właściwa częstotliwość,
· dopuszczalna
zawartość
wyższych
harmonicznych,
· wystarczająca niezawodność dostawy.
Zadania systemu elektroenergetycznego:
1. Wytwarzanie energii elektrycznej w odpowiedniej ilości.
2. Przesyłanie energii elektrycznej z elektrowni do
centrów odbiorczych.
3. Rozdział energii elektrycznej na poszczególnych
obszarach.
4. Dostarczanie energii elektrycznej do
poszczególnych odbiorców.
5. Zapewnienie poprawnej pracy systemu.
6. Zapewnienie wymaganej jakości dostarczanej
energii elektrycznej.
7. Umożliwienie handlu energią elektryczną na rynku
krajowym i międzynarodowym.
System elektroenergetyczny charakteryzuje się za pomocą
różnych parametrów. Do takich najważniejszych, ogólnych
parametrów opisujących system należą (określanych dla danego
roku):
suma mocy czynnych znamionowych wszystkich
generatorów zainstalowanych w elektrowniach – moc
zainstalowana,
rodzaje elektrowni i ich moce zainstalowane – parametry te
odzwierciedlają strukturę paliw i źródeł energii stosowanych do
wytwarzania energii elektrycznej,
roczna produkcja energii elektrycznej,
największa moc pobierana przez wszystkie odbiorniki
energii elektrycznej w ciągu roku, miesiąca, doby – moc
szczytowa roczna, miesięczna , dobowa,
napięcia przesyłowe sieci,
struktura sieci elektroenergetycznej – napięcia znamionowe
sieci, konfiguracja sieci, długości linii o poszczególnych
napięciach znamionowych,
moce największych elektrowni i bloków.
Z napięciem sieci są związane funkcje spełniane przez sieć i w
związku z tymi funkcjami, sieci można podzielić następująco:
sieci przesyłowe (220, 400, 750, 100 kV),
sieci rozdzielcze okręgowe (110 kV),
sieci rozdzielcze rejonowe (20, 15 kV) i
miejskie (20, 15, 10 kV),
sieci rejonowe miejskie i wiejskie (0,4 kV).
Struktura
systemu
elektroenergetycz
nego
~ ~ ~
Sieć przesyłowa 220, 400 kV
~ ~ ~
Sieci
rozdzielcze
110 kV 110 kV 110 kV
okręgowe
i miejskie
Sieci
Sieci
roz-
rejonowe
dzielcze
20, 15 kV
i miejskie
20,15,
10 kV
Sieci
rejonowe
miejskie
i wiejskie
0,4 kV
Odbiorcy drobni
Średni odbiorcy Duzi odbiorcy Bardzo duzi
odbiorcy
przemysłowi z przemysłowi z przemysłowi z
własnymi
własnymi sieciami własnymi sieciami sieciami o
napięciu ≤110 kV
o napięciu ≤1 kV o napięciu ≤15 kV
Sieć
przesyłowa
Sieci
rozdzielcze
Zadania sieci przesyłowej:
funkcje:
wyprowadzenie mocy z
elektrowni i zapewnienie ich
stabilnej pracy,
tworzenie systemu
państwowego,
wymiana mocy
rezerwowych,
zasilanie sieci
rozdzielczych,
umożliwienie
funkcjonowania rynku
energii
System
eksportujący
System
eksportujący
Układ
przesyłowy
przesył mocy na duże
odległości
Układ przesyłowy – linie
napowietrzne długie
prądu przemiennego lub
stałego
Elektrownia Sieć rozdzielcza
Układ
przesyłowy
zasilanie dużych
zgrupowań odbiorców
Układ przesyłowy –
krótkie linie kablowe
prądu przemiennego
lub linie napowietrzne
Układ
przesyłowy
umożliwienie pracy
równoległej systemów
państwowych,
wymiana mocy między
systemami,
umożliwienie tworzenia
międzynarodowych rynków
energii
Układ przesyłowy – linie
napowietrzne, kablowe
podmorskie, sprzęgła
prądu stałego
Zadania sieci rozdzielczych:
przekazywanie energii na pewnym określonym obszarze,
czyli dystrybucja energii,
zasilanie energia elektryczną różnych odbiorców i
poszczególnych odbiorników,
umożliwienie funkcjonowania systemowego i lokalnych
rynków energii.
Podział sieci ze względu na rodzaj prądu:
sieci prądu przemiennego,
sieci prądu stałego.
Podział sieci ze względu na budowę:
sieć napowietrzna,
sieć kablowa.
Podział sieci ze względu na konfigurację:
sieć otwarta (promieniowa)
1 2 3 4
5
sieć rozgałęziona
1 2 3 4
5
6
7 8 9
sieć dwustronnie zasilana
1 3 4 5
2
linia okrężna
2 3
1 4
5
7 6
sieć oczkowa
2 3
1
4
5
6