background image

 

 

Adam Rasmus

Adam Rasmus

 

 

Rola badań laboratoryjnych 

Rola badań laboratoryjnych 

 w Szpitalnym Oddziale 

 w Szpitalnym Oddziale 

Ratunkowym

Ratunkowym

**Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii 

AM w Łodzi

*Zakład Medycyny Ratunkowej i Katastrof ze 

Szpitalnym Oddziałem Ratunkowym PSK nr 1 

AM w Łodzi

Zakład Medycyny Ratunkowej i Katastrof WAM 

w Łodzi

background image

 

 

Ustawa o 

Ustawa o 

Państwowym Ratownictwie 

Państwowym Ratownictwie 

Medycznym

Medycznym

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Sejm RP – 25 lipca 2001 r.

Sejm RP – 25 lipca 2001 r.

12 października 2006 r.

12 października 2006 r.

background image

 

 

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Obszar segregacji medycznej i przyjęć (triage).

Obszar resuscytacyjno-zabiegowy.

Obszar obserwacji i wybudzeń.

Obszar krótkotrwałej intensywnej terapii.

Obszar ambulatoryjno-konsultacyjny.

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny.

Zaplecze administracyjno-gospodarcze.

Zaplecze zespołów wyjazdowych.

Zaplecze wyjazdowe.

background image

 

 

Obszar segregacji i przyjęć 

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Kategoria I

Kategoria I

pomoc natychmiastowa

pomoc natychmiastowa

Kategoria II

Kategoria II

pomoc w ciągu 10 minut

pomoc w ciągu 10 minut

Kategoria III

Kategoria III

pomoc w ciągu 30 minut

pomoc w ciągu 30 minut

Kategoria IV

Kategoria IV

pomoc w ciągu godziny

pomoc w ciągu godziny

Kategoria V

Kategoria V

pomoc w ciągu dwóch godzin

pomoc w ciągu dwóch godzin

background image

 

 

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny 

Szpitalny Oddział Ratunkowy

1. Obszar diagnostyki obrazowej:

aparat rtg

tomograf komputerowy

aparat usg.

2. Obszar laboratoryjny:

analizator parametrów krytycznych dla 
natychmiastowego oznaczenia:

hematokryt

elektrolity

gazometria

morfologia

glukoza.

3. Pracownia toksykologiczna.

background image

 

 

Obszar obserwacji i wybudzeń 

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Jest to miejsce, gdzie pacjenci 

Jest to miejsce, gdzie pacjenci 

mogą być obserwowani i leczeni 

mogą być obserwowani i leczeni 

przez ograniczony czas – zwykle 

przez ograniczony czas – zwykle 

krócej niż 24 godziny oraz gdzie 

krócej niż 24 godziny oraz gdzie 

są oceniani lub/ i leczeni według 

są oceniani lub/ i leczeni według 

zasad „agresywnej” diagnostyki 

zasad „agresywnej” diagnostyki 

lub/ i ustalonych procedur 

lub/ i ustalonych procedur 

leczenia.

leczenia.

background image

 

 

Obszar Obserwacji i Wybudzeń

Najczęstsze przyczyny przyjęć  dorosłych:

ból w klatce piersiowej

bóle brzucha

duszność w przebiegu astmy oskrzelowej

zaostrzenie przewlekłej obturacyjnej 

choroby płuc

omdlenie

utrata przytomności.

background image

 

 

Obszar Obserwacji i Wybudzeń

Najczęstsze przyczyny przyjęć dzieci:

duszność w przebiegu astmy oskrzelowej

odwodnienie (biegunka)

bóle brzucha

zapalenie płuc

gorączka

utrata przytomności.

background image

 

 

Pacjent w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym

Dokładnie zebrany wywiad:

Pacjent
Rodzina
Świadkowie

 

 

R O Z P O Z N A N I E

R O Z P O Z N A N I E

Diagnostyka

Rentgenodiagnostyka

Rtg odcinka 

szyjnego u 

pacjentów po 

urazie

Badania laboratoryjne

R o z p o z n a n i e   o s t a t e c z n e

Szpitalny Oddział 

Ratunkowy

Inne oddziały 

miejscowego 

szpitala

Przekazanie do 

innego szpitala

Ambulans

Śmigłowi

ec

Samolot

background image

 

 

Pacjent w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym

Stan kliniczny

Podejrzenie nieokreślonego jeszcze schorzenia

Badania dodatkowe

Wynik odbiegający od normy

Rozpoznanie

Rozpoznanie

LECZENIE

Wynik w granicach normy

Rozpoznanie

Rozpoznanie

background image

 

 

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Zalecane techniki badania klinicznego i 
badania diagnostyczne zawarte są w:

procedurach (standardy)

przewodnikach terapeutycznych

zarządzeniach strategii 

terapeutycznych.

background image

 

 

Szpitalny Oddział Ratunkowy

 

Zbiór standardów powinien zawierać:

Wskazania do diagnostyki radiologicznej 

pacjentów przyjętych w trybie pilnym do 
SOR.

Wskazania do prześwietlenia odcinka 

szyjnego kręgosłupa u pacjentów po 
obrażeniach kręgosłupa.

Badania laboratoryjne wykonywane w 

niektórych ostrych schorzeniach, leczonych 
w SOR.

Zasady przekazywania pacjentów do 

innych oddziałów, szpitali i wypisywanych 
do domu.

background image

 

 

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny 

Szpitalny Oddział Ratunkowy

1. Rentgenodiagnostyka 

badania 

laboratoryjne 

nie 

są 

RUTYNOWO 

wskazane  u  pacjentów  z  dobrze 
zebranym  wywiadem  chorobowym  i 
sumiennie zbadanych.

2. Badania wieloośrodkowe i analiza 

piśmiennictwa medycznego sugerują, 
że diagnostyka:

rentgenowska
badania laboratoryjne

nie są wymagane natychmiast po 
przyjęciu pacjentów z niektórymi 
ostrymi schorzeniami.

background image

 

 

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny 

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Badanie rtg kręgosłupa w odcinku 
szyjnym u pacjentów po przebytym 
urazie:

A. Kryteria nieobowiązkowe:

Brak dolegliwości bólowych.

Niedokładnie zlokalizowana tkliwość 
palpacyjna w odcinku szyjnym kręgosłupa.

Brak subiektywnych lub obiektywnych 
znamion uszkodzenia rdzenia kręgowego lub 
nerwów rdzeniowych:

subiektywne: osłabienie, 
parestezja
obiektywne: upośledzenie czucia, 
zaburzenia motoryczne.

Brak innych znamion obrażeń, będących 
przyczyną dolegliwości bólowych.

background image

 

 

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny 

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Badanie rtg kręgosłupa w odcinku 
szyjnym u pacjentów po przebytym 
urazie:

B. Kryteria obowiązkowe – zasady badania:

Wpierw zdjęcie boczne – 7 kręgów - w czasie 
unieruchomienia kręgosłupa kołnierzem 
ortopedycznym.

Jeżeli na rtg bocznym nie obserwuje się zmian– 
rtg AP z uwidocznieniem kręgu szczytowego i 
obrotowego. Obowiązuje kołnierz ortopedyczny.

Jeżeli obraz rtg nie jest adekwatny do stanu 
klinicznego należy rozważyć wykonanie CT.

background image

 

 

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny 

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Badania przesiewowe

Badania przesiewowe

versus

Badania diagnostyczne

Badania diagnostyczne

background image

 

 

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny 

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Różnice pomiędzy badaniami 
przesiewowymi a diagnostycznymi:

Możliwość, że część wyników testów 

przesiewowych może być fałszywie 
dodatnia.

Rozpoznanie choroby w badaniach 

przesiewowych jest pomocne jedynie w 
przypadku, kiedy wcześnie wdrożona 
terapia jest skuteczna.

Badania diagnostyczne są z reguły 

bardziej precyzyjne.

Cena. 

background image

 

 

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny 

Szpitalny Oddział Ratunkowy

1.W warunkach ratunkowych – w 

czasie diagnozowania pacjentów 
powinno wykonywać się 

JEDNO

JEDNO 

badanie o najwyższej 
specyficzności (jeżeli dysponuje się 
przy tym co najmniej dwoma 
testami diagnostycznymi).

2.Wykonanie większej ilości badań 

diagnostycznych jest najbardziej 
celowe  w przypadku, kiedy:

Wszystkie wyniki są 
prawidłowe (wykluczenie 
choroby). 

background image

 

 

Procedury diagnostyczne u 

nieprzytomnych pacjentów 

przyjmowanych do Szpitalnego 

Oddziału Ratunkowego

Badanie glikemii.

Badanie stężenia alkoholu w ślinie.

Próba na obecność substancji 

chemicznych.

Próba ciążowa (u kobiet w wieku 

rozrodczym).

background image

 

 

Nieprzytomni, którzy wcześniej 

Nieprzytomni, którzy wcześniej 

leczyli się z powodu cukrzycy

leczyli się z powodu cukrzycy

Stężenie glukozy w osoczu

pH krwi tętniczej

Wodorowęglany w surowicy

Związki ketonowe w moczu

Związki ketonowe w surowicy

Efektywna osmolalność surowicy 

(mOsm/ kg)

2 x Na

+

 (mmol/ l) +

Glukoza (mg/ dL)

18

Luka anionowa

Na

+

 - (Cl

-

 + HCO

3

-

 mmol/ l

Konieczne w różnicowaniu:

Konieczne w różnicowaniu:

1. Hiperosmolalnego stanu hiperglikemicznego

2. Cukrzycowej kwasicy ketonowej

background image

 

 

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny 

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Test Q.E.D. (Quantative Ethanol 

Test Q.E.D. (Quantative Ethanol 

Detector)  testery: A150, A350

Detector)  testery: A150, A350

Czas oznaczania:

 2 min. (A150);  5 min. (A350)

Zakres pomiaru:   A150 - do 150 mg/dl;  A350 - do 

350 mg/dl

background image

 

 

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny 

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Próba na obecność substancji chemicznych

(mocz)

Wykrywa:

Wykrywa:

Amfetamina/ 
metamfetamina

Kokaina

Opioidy (heroina)

Fencyklidyna (PCP)

Tetrahydrocannabin
ol (marihuana)

Trójcykliczne 
antydepresanty

Czas otrzymania wyniku – 15 min.

Wynik kolorymetryczny

Łatwy w użyciu

background image

 

 

U pacjentów którzy zostali ewakuowani ze 

strefy dymu lub ognia: 

Hemoglobina tlenkowowęglowa

Methemoglobina

Jonogram (luka anionowa)

Kwas mlekowy

Azot pozabiałkowy 

Kreatynina

Kinaza kreatynowa

Mioglobina w moczu

Gazometria 

Podwyższenie stężenia BUN i 
kreatyniny świadczy o rozwijającym 
się wstrząsie i rabdomiolizie

background image

 

 

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny 

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Diagnostyka ostrego zawału mięśnia sercowego

  

 

                                  

                          

Krew pełna, surowica

Czas do otrzymania wyniku – 15 minut

Metoda przyłóżkowa

Oznacza:

Mioglobinę

Kinazę kreatynową MB

Troponinę I

background image

 

 

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny 

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Wyniki badań 

Wyniki badań 

diagnostycznych 

diagnostycznych 

wykorzystywanych w praktyce 

wykorzystywanych w praktyce 

lekarskiej stanowią składową 

lekarskiej stanowią składową 

wypracowanej strategii w 

wypracowanej strategii w 

leczeniu pacjentów i są 

leczeniu pacjentów i są 

pomocne w podejmowaniu 

pomocne w podejmowaniu 

decyzji terapeutycznych

decyzji terapeutycznych

background image

 

 

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny 

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Wybór testów o najwyższej 

Wybór testów o najwyższej 

specyficzności, poprzedzony 

specyficzności, poprzedzony 

wstępną diagnozą, ma 

wstępną diagnozą, ma 

wyraźny wpływ na obniżenie 

wyraźny wpływ na obniżenie 

kosztów badań 

kosztów badań 

diagnostycznych.

diagnostycznych.

background image

 

 

Dziękuje za uwagę

Dziękuje za uwagę


Document Outline