Wykład I
Wykład I
Wykład wprowadzający- uwagi
wstępne. Historia chirurgii
.
•
Z chirurgią człowiek zetknął się od zarania
dziejów, gdyż choroby i ból towarzyszą
ludzkiej egzystencji
•
Stan nauk medycznych i chirurgii na
przestrzeni wieków trudno jednoznacznie
określić.
•
Czyniono to na podstawie wykopalisk i
istniejących dokumentów.
•
Stwierdzono iż około 1500 lat p.n.e chirurgia
starohinuska stosowała szwy do zaszywania
ran powierzchownych i jelitowych. Usuwano
ciała obce za pomocą magnesu.
•
Najwięcej materiałów zachowało się z okresu V i VI
w. p.n.e w Grecji. Dzieło „Corpus Hippocraticum” w
połowie poświęcone jest chirurgii.
•
Osiągnięcia Hippocratesa rozwinął Rzymianin
Celsus. Opisuje sposób podwiązywania naczyń,
zaopatrywania ran i leczenia owrzodzeń.
•
Dalszy rozwój chirurgii to działalność w Rzymie
Klaudiusza Galena (130-200 r.n.e.) wprowadza
nazwę raka do określenia nowotworu sutka. Opisuje
zabiegi leczenia zwichnięć, złamań i leczenia ran.
•
W około 100 r n.e. Rogerius ze szkoły włoskiej w
Salerno wydał dzieło „Practica chirurgiae”
•
Nowy etap w chirurgii średniowiecza otworzył
Ambroży Pare (1510-1590) wprowadza różne
sposoby leczenia zwichnięć i złamań oraz leczenie
stanów ropnych.
Zaprzestaje leczenia ran wrzącym tłuszczem
•
Do XVII w. praktycznie działalność
chirurgiczna spoczywała na tkaczach,
czeladnikach, łaziebnikach i balwierzach.
Były to czynności niegodne
wykształconych doktorów medycyny.
•
Europejski rozwój chirurgii następuje po
otwarciu w Paryżu w 1731 r. Królewskiej
Akademii Chirurgii (Petit, Chopart,
Desault)
•
Do XIX w. chirurgia nie dawała
spodziewanych efektów leczniczych.
Dupuytren stwierdził „Cóż znaczą
wszystkie śmiałe i piękne operacje, skoro
chorym nie wychodzą na zdrowie ?”
Kamieniem milowym w
Kamieniem milowym w
rozwoju chirurgii była w XIX
rozwoju chirurgii była w XIX
wieku możliwość
wieku możliwość
•
Walki z bólem
•
Walki z zakażeniem
•
Leczenia krwią
Walka z bólem
Walka z bólem
•
Wdychiwanie par tlenku azotu i podtlenku
azotu przy rwaniu zębów Hickman 1823,
Wells 1844 r.
•
Zastosowanie eteru- Wiliam Morton 1846 r.
dentysta- na jego nagrobku napisano „który
znosił ból przy operacji i od którego nauka
zapanowała nad bólem”
•
Wprowadzenie chloroformu przy porodach
Simpson 1853
•
Oziębienie skóry eterem- Richardson 1867
Walka z zakażeniem
Walka z zakażeniem
•
Wprowadzenie antyseptyki położniczej (mycie rąk
przez personel szpitalny roztworem chlorku wapnia)-
Semmelweiss 1840 r.
•
Wprowadzenie antyseptyki przy operacjach
chirurgicznych
Lister 1867 r. przemywanie ran kwasem
karbolowym
•
Wprowadzenie sterylizacji materiałów
opatrunkowych i narzędzi przez Bergmanna 1886 r.
•
Odkrycie barwników bakteriobójczych w 1908 r i
zastosowanie przez firmę Bayer specyfiku Prontosil
rubrum” Dr Domagk nagroda Nobla w1939 r. za
wprowadzenie do lecznictwa tego preparatu.
•
Wprowadzenie sulfatiazolu- 1939
•
Wprowadzenie do użytku penicyliny
w 1940 r. odkrytej w 1929 r. przez
Fleminga.
•
Wprowadzenie tzw. czystości
chirurgicznej oraz zasad aseptyki i
antyseptyki w praktyce chirurgicznej
Leczenie krwią
Leczenie krwią
•
Odkrycie zasad krążenia krwi przez
Harveya 1616 r.
•
Przetaczanie krwi od zwierząt Baptysta
Denys 1667- kończyło się śmiercią
pacjenta
•
Przełom w leczeniu krwią- odkrycia przez
Karola Landstainera w 1900 r trzech
podstawowych grup krwi A,B,O.
•
Postęp w dostępności leczenia krwią
wprowadzenie przez Hustina w 1915 r.
konserwowania krwi przez stosowanie
cytrynianu sodu.
•
w czasie I wojny światowej powstały
specjalne zespoły do przetaczania krwi-
postęp organizacyjny
•
Obecnie nadzór nad krwiolecznictwem
Woj. Stacja Krwiodawstwa.