Żywienie w

Żywienie w

chorobach

chorobach

nowotworowych.

nowotworowych.

Choroba nowotworowa

Choroba nowotworowa

jest chorobą przewlekłą,

jest chorobą przewlekłą,

prowadzącą do ogólnego osłabienia, niedożywienia, a

prowadzącą do ogólnego osłabienia, niedożywienia, a

często nawet wyniszczenia organizmu, co bardzo obniża

często nawet wyniszczenia organizmu, co bardzo obniża

odporność osoby chorej i ujemnie wpływa na efekty

odporność osoby chorej i ujemnie wpływa na efekty

leczenia.

leczenia.

Według różnych statystyk 5 – 23% chorych na nowotwory

Według różnych statystyk 5 – 23% chorych na nowotwory

umiera z głodu, a nie z powodu choroby podstawowej.

umiera z głodu, a nie z powodu choroby podstawowej.

Właściwa dieta prowadząca do uzyskania i utrzymania

Właściwa dieta prowadząca do uzyskania i utrzymania

właściwego stanu odżywienia organizmu pacjenta jest więc

właściwego stanu odżywienia organizmu pacjenta jest więc

ważnym elementem leczenia.

ważnym elementem leczenia.

Zalecenia dietetyczne :

Zalecenia dietetyczne :

Dieta w terapii przeciwnowotworowej

Dieta w terapii przeciwnowotworowej

powinna być:

powinna być:

-

Łatwostrawna

Łatwostrawna

-

Wysokoenergetyczna

Wysokoenergetyczna

-

Wysokobiałkowa

Wysokobiałkowa

ENERGIA

ENERGIA

30-35 kcal/kg m.c./ dzień

30-35 kcal/kg m.c./ dzień

40-45 kcal/kg m.c./dzień u chorych znacznie wyniszczonych

40-45 kcal/kg m.c./dzień u chorych znacznie wyniszczonych

BIAŁKO

BIAŁKO

15-20% energii powinno pochodzić z białka.( z roślin

15-20% energii powinno pochodzić z białka.( z roślin

strączkowych i produktów zbożowych, ryb, drobiu)

strączkowych i produktów zbożowych, ryb, drobiu)

1,3g/kg m.c./dzień

1,3g/kg m.c./dzień

U chorych katabolicznych podaż białka należy zwiększyć.

U chorych katabolicznych podaż białka należy zwiększyć.

WĘGLOWODANY

WĘGLOWODANY

55% powinno pochodzić z węglowodanów złożonych .

55% powinno pochodzić z węglowodanów złożonych .

Węglowodany wpływają na oszczędzanie białka. Jeśli nie

Węglowodany wpływają na oszczędzanie białka. Jeśli nie

dostarczymy organizmowi wystarczających ilości

dostarczymy organizmowi wystarczających ilości

węglowodanów to zacznie on traktować białko jako źródło

węglowodanów to zacznie on traktować białko jako źródło

energii.

energii.

TŁUSZCZE

TŁUSZCZE

25-30% energii powinno pochodzić z

25-30% energii powinno pochodzić z

tłuszczu (z olejów roślinnych,ryb,

tłuszczu (z olejów roślinnych,ryb,

drobiu,orzechów)

drobiu,orzechów)

Trójglicerydy o sredniołańcuchowych kwasach

Trójglicerydy o sredniołańcuchowych kwasach

tłuszczowych -MCT (występujące w dużych

tłuszczowych -MCT (występujące w dużych

ilościach w mleczku kokosowym) są znakomitym

ilościach w mleczku kokosowym) są znakomitym

źródłem energii dla pacjentów chorych na raka,

źródłem energii dla pacjentów chorych na raka,

którzy mają zniszczone kosmki jelitowe lub dla

którzy mają zniszczone kosmki jelitowe lub dla

tych, którzy nie mają wystarczających ilości

tych, którzy nie mają wystarczających ilości

enzymów trzustkowych lub kwasów żółciowych.

enzymów trzustkowych lub kwasów żółciowych.

Należy pamiętać,iż zbyt duża ilość tłuszczów w

Należy pamiętać,iż zbyt duża ilość tłuszczów w

diecie ma związek z przyspieszeniem rozwoju

diecie ma związek z przyspieszeniem rozwoju

guzów nowotworowych.U osób z nowotworami

guzów nowotworowych.U osób z nowotworami

hormonozależnymi dieta niskotłuszczowa może

hormonozależnymi dieta niskotłuszczowa może

zwolnić proces rozprzestrzeniania się raka.

zwolnić proces rozprzestrzeniania się raka.

Skutki uboczne

Skutki uboczne

terapii

terapii

przeciwnowotwo

przeciwnowotwo

rowej

rowej

Nudności i wymioty

Nudności i wymioty

Przyczyny:

Przyczyny:

-chemioterapia- zabieg oddziałuje na ośrodek

-chemioterapia- zabieg oddziałuje na ośrodek

wymiotny w mózgu i żołądek.

wymiotny w mózgu i żołądek.

-stres spowodowany bólem czy chorobliwym

-stres spowodowany bólem czy chorobliwym

lękiem np. przed szpitalem, zabiegiem.

lękiem np. przed szpitalem, zabiegiem.

-naświetlania

-naświetlania

Sposoby zapobiegania:

Sposoby zapobiegania:

- nie jeść na 2 godziny przed i po zabiegu chemioterapii

- nie jeść na 2 godziny przed i po zabiegu chemioterapii

-

unikać silnie pachnących i mocno przyprawionych potraw

unikać silnie pachnących i mocno przyprawionych potraw

w dniu leczenia

w dniu leczenia

-

Jedzenie częstych małych posiłków

Jedzenie częstych małych posiłków

-

Jedzenie na siedząco; nie na leżąco , na brzuchu

Jedzenie na siedząco; nie na leżąco , na brzuchu

-

Unikanie posiłków wysokotłuszczowych.

Unikanie posiłków wysokotłuszczowych.

-

Picie zimnych niekwaśnych płynów(lodowatej wody,

Picie zimnych niekwaśnych płynów(lodowatej wody,

herbaty, owocowych sorbetów)

herbaty, owocowych sorbetów)

-

Picie solonych płynów np. Rosołu

Picie solonych płynów np. Rosołu

W ostrych wymiotach konieczna jest konsultacja z lekarzem.

W ostrych wymiotach konieczna jest konsultacja z lekarzem.

Suchość jamy ustnej i kłopoty z

Suchość jamy ustnej i kłopoty z

przełykaniem.

przełykaniem.

Przyczyny:

Przyczyny:

-

chemioterapia- niektóre leki powodują okresową

chemioterapia- niektóre leki powodują okresową

suchość ust

suchość ust

-

Naświetlania głowy lub szyi- mogą uszkodzić gruczoły

Naświetlania głowy lub szyi- mogą uszkodzić gruczoły

ślinowe.Śliny jest mniej i jest gęsta i lepka.

ślinowe.Śliny jest mniej i jest gęsta i lepka.

-

Operacja chirurgiczna głowy lub szyi.

Operacja chirurgiczna głowy lub szyi.

Sposoby zapobiegania:

Sposoby zapobiegania:

-

należy wypić przed posiłkiem szklankę wody z sokiem z

należy wypić przed posiłkiem szklankę wody z sokiem z

cytryny –cierpki smak pobudza wydzielanie śliny.

cytryny –cierpki smak pobudza wydzielanie śliny.

-

Unikanie suchego i lepkiego pożywienia

Unikanie suchego i lepkiego pożywienia

-

Ssanie kostek lodu między posiłkami

Ssanie kostek lodu między posiłkami

Utrata lub zmiana smaku

Utrata lub zmiana smaku

Przyczyny:

Przyczyny:

-

chemioterapia- wielu pacjentów odczuwa gorzki smak po

chemioterapia- wielu pacjentów odczuwa gorzki smak po

podaniu chemioterapeutyków

podaniu chemioterapeutyków

-

Naświetlanie może powodować uszkodzenie lub całkowite

Naświetlanie może powodować uszkodzenie lub całkowite

zniszczenie kubków smakowych

zniszczenie kubków smakowych

-

Operacje jamy ustnej

Operacje jamy ustnej

-

Infekcje jamy ustnej

Infekcje jamy ustnej

Sposoby zapobiegania:

Sposoby zapobiegania:

- nadrabiać utratę smaku innymi zmysłami

- nadrabiać utratę smaku innymi zmysłami

-

pić filtrowaną wodę co redukuje zapach i smak

pić filtrowaną wodę co redukuje zapach i smak

chemikaliów

chemikaliów

-

Nie jeść ulubionych potraw bezpośrednio przed i po

Nie jeść ulubionych potraw bezpośrednio przed i po

zabiegu chemioterapii.

zabiegu chemioterapii.

Brak łaknienia

Brak łaknienia

Przyczyny:

Przyczyny:

-toksyczne skutki terapii (nudności, obolała jama ustna i

-toksyczne skutki terapii (nudności, obolała jama ustna i

gardło

gardło

-

guz w przewodzie pokarmowym- może być przeszkodą

guz w przewodzie pokarmowym- może być przeszkodą

dla przesuwania się pokarmu.

dla przesuwania się pokarmu.

-

operacja chirurgiczna

operacja chirurgiczna

Sposoby zapobiegania:

Sposoby zapobiegania:

-Jedzenie zawsze wtedy gdy pojawia się głód – nie czekać na

-Jedzenie zawsze wtedy gdy pojawia się głód – nie czekać na

odpowiednią porę posiłków

odpowiednią porę posiłków

-

jedzenie 6 małych posiłków dziennie

jedzenie 6 małych posiłków dziennie

-

Unikanie niskokalorycznych płynnych potraw, które

Unikanie niskokalorycznych płynnych potraw, które

zabijają apetyt

zabijają apetyt

Zapalenie błony śluzowej jamy ustnej i

Zapalenie błony śluzowej jamy ustnej i

przełyku

przełyku

Przyczyny:

Przyczyny:

-chemioterapia- wstrzymuje podział komórkowy błony śluzowej.

-chemioterapia- wstrzymuje podział komórkowy błony śluzowej.

Po zabiegu może powstać stan zapalny z nadżerkami, co

Po zabiegu może powstać stan zapalny z nadżerkami, co

może rozwinąć się w owrzodzenie.

może rozwinąć się w owrzodzenie.

-

naświetlanie głowy i szyi może spowodować zniszczenie

naświetlanie głowy i szyi może spowodować zniszczenie

błony śluzowej.

błony śluzowej.

Sposoby łagodzenia:

Sposoby łagodzenia:

- miękkie , nie drażniące potrawy ( przetarte zupy, owsianka)

- miękkie , nie drażniące potrawy ( przetarte zupy, owsianka)

-

potrawy zimne lub letnie

potrawy zimne lub letnie

-

Unikanie suchych i porowatych potraw

Unikanie suchych i porowatych potraw

-

Unikanie potraw kwaśnych , cierpkich, ostro przyprawionych.

Unikanie potraw kwaśnych , cierpkich, ostro przyprawionych.

-

W przypadku silnego bólu przy przełykaniu- przejście na

W przypadku silnego bólu przy przełykaniu- przejście na

dietę płynną

dietę płynną

Zaparcia

Zaparcia

Przyczyny:

Przyczyny:

- niektóre leki rozluźniają mięśnie okrężnicy

- niektóre leki rozluźniają mięśnie okrężnicy

-

unikanie potraw bogatych w błonnik

unikanie potraw bogatych w błonnik

-

Zmniejszona aktywność fizyczna

Zmniejszona aktywność fizyczna

-

stres

stres

-

Naświetlania i operacje chirurgiczne- zanik

Naświetlania i operacje chirurgiczne- zanik

funkcjonowania nerwów w mięśniach okrężnicy

funkcjonowania nerwów w mięśniach okrężnicy

Zapobieganie:

Zapobieganie:

-

zwiększyć podaż błonnika

zwiększyć podaż błonnika

-

Unikanie produktów zapierających

Unikanie produktów zapierających

-

Zwiększenie aktywności fizycznej

Zwiększenie aktywności fizycznej

Biegunka

Biegunka

Przyczyny:

Przyczyny:

-

w jelicie grubym niektóre leki zwiększają tempo ruchów

w jelicie grubym niektóre leki zwiększają tempo ruchów

robaczkowych

robaczkowych

-

Naświetlanie może spowodować utratę enzymów

Naświetlanie może spowodować utratę enzymów

trawiennych – nie strawiony pokarm w okrężnicy

trawiennych – nie strawiony pokarm w okrężnicy

prowadzi do biegunki

prowadzi do biegunki

Sposoby zapobiegania :

Sposoby zapobiegania :

-

zażywanie enzymów trawiennych w tabletkach

zażywanie enzymów trawiennych w tabletkach

-

Unikanie produktów drażniących i pobudzających

Unikanie produktów drażniących i pobudzających

perystaltykę

perystaltykę

-

Dodatek gałki muszkatołowej do potraw zmniejsza

Dodatek gałki muszkatołowej do potraw zmniejsza

perystaltykę

perystaltykę

Żywienie sztuczne

Żywienie sztuczne

Gdy ciężki stan pacjenta uniemożliwia stosowanie żywienia

Gdy ciężki stan pacjenta uniemożliwia stosowanie żywienia

naturalnego, konieczne jest zastosowanie żywienia

naturalnego, konieczne jest zastosowanie żywienia

sztucznego.

sztucznego.

Żywienie dojelitowe jest wskazane u chorych na nowotwory:

Żywienie dojelitowe jest wskazane u chorych na nowotwory:

-

bez cech niedożywienia, jeśli planowany okres głodzenia jest

bez cech niedożywienia, jeśli planowany okres głodzenia jest

dłuższy niż 10 dni

dłuższy niż 10 dni

-

Z utratą ponad 10% zwykłej masy ciała w ciągu 6 miesięcy

Z utratą ponad 10% zwykłej masy ciała w ciągu 6 miesięcy

przed przyjęciem do szpitala, u których prowadzi się

przed przyjęciem do szpitala, u których prowadzi się

przygotowania do operacji i leczenie pooperacyjne

przygotowania do operacji i leczenie pooperacyjne

-

Niedożywionych i/lub z zaburzeniami połykania jako leczenie

Niedożywionych i/lub z zaburzeniami połykania jako leczenie

przygotowujące i wspomagające radio- i chemioterapię

przygotowujące i wspomagające radio- i chemioterapię

-

Ze wskazaniem do przeszczepu szpiku kostnego

Ze wskazaniem do przeszczepu szpiku kostnego

-

Terminalnych

Terminalnych

Żywienie pozajelitowe stosuje się w przypadkach , w

Żywienie pozajelitowe stosuje się w przypadkach , w

których żywienie dojelitowe nie jest tolerowane lub gdy tą

których żywienie dojelitowe nie jest tolerowane lub gdy tą

metodą nie można dostarczyć ustrojowi potrzebnej ilości

metodą nie można dostarczyć ustrojowi potrzebnej ilości

niezbędnych składników odżywczych

niezbędnych składników odżywczych

APTEKA ŻYWNOŚCI – leczniczy

APTEKA ŻYWNOŚCI – leczniczy

aspekt diety w chorobach

aspekt diety w chorobach

nowotworowych

nowotworowych

„

„

Niechaj pożywienie będzie twoim lekiem, a lek

Niechaj pożywienie będzie twoim lekiem, a lek

twym pożywieniem”

twym pożywieniem”

Wyniki badań z wielu rejonów świata

Wyniki badań z wielu rejonów świata

udowadniają, że żywność i poszczególne jej

udowadniają, że żywność i poszczególne jej

składniki działają w podobny sposób jak

składniki działają w podobny sposób jak

nowoczesne leki.Obecnie wielu naukowców

nowoczesne leki.Obecnie wielu naukowców

prowadzi badania nad pożywieniem i przyznaje

prowadzi badania nad pożywieniem i przyznaje

, że żywność jest rzeczywiście naszym

, że żywność jest rzeczywiście naszym

największym,najbardziej kompleksowym

największym,najbardziej kompleksowym

zbiorem leków- olbrzymią apteką pełną

zbiorem leków- olbrzymią apteką pełną

wspaniałych lekarstw dostępnych bez recepty.

wspaniałych lekarstw dostępnych bez recepty.

Brokuły

Brokuły

Są prawdopodobnie wszechstronnie działającym

Są prawdopodobnie wszechstronnie działającym

środkiem przeciwnowotworowym.Są wymieniane

środkiem przeciwnowotworowym.Są wymieniane

jako warzywo najczęściej spożywane przez osoby o

jako warzywo najczęściej spożywane przez osoby o

najniższych wskaźnikach zachorowania na raka

najniższych wskaźnikach zachorowania na raka

przełyku, żołądka,jelita grubego, płuc, tchawicy,

przełyku, żołądka,jelita grubego, płuc, tchawicy,

prostaty, jamy ustnej i krtani.Jako członek rodziny

prostaty, jamy ustnej i krtani.Jako członek rodziny

krzyżowych, plasuje się wysoko w rankingach

krzyżowych, plasuje się wysoko w rankingach

pokarmów korzystnych w przypadku raka jelita

pokarmów korzystnych w przypadku raka jelita

grubego.W niektórych badaniach wypadają lepiej

grubego.W niektórych badaniach wypadają lepiej

niż kapusta, uznawanej za super lek w tej

niż kapusta, uznawanej za super lek w tej

dziedzinie. Są bogate w karotenoidy i chlorofil ,który

dziedzinie. Są bogate w karotenoidy i chlorofil ,który

prawdopodobnie przeciwdziała poprzedzającym

prawdopodobnie przeciwdziała poprzedzającym

przemianę nowotworową mutacjom komórek.

przemianę nowotworową mutacjom komórek.

Brukselka

Brukselka

Przeprowadzone ostatnio w Norwegii

Przeprowadzone ostatnio w Norwegii

doświadczenia potwierdzają,że brukselka

doświadczenia potwierdzają,że brukselka

ogranicza skłonność do tworzenia się polipów

ogranicza skłonność do tworzenia się polipów

w jelicie grubym, z których mogą się

w jelicie grubym, z których mogą się

wykształcać zmiany nowotworowe.Wykazano

wykształcać zmiany nowotworowe.Wykazano

również, że jedzenie brukselki i innych warzyw

również, że jedzenie brukselki i innych warzyw

z rodziny krzyżowych może być pomocne w

z rodziny krzyżowych może być pomocne w

zmniejszaniu ryzyka zachorowania na inne

zmniejszaniu ryzyka zachorowania na inne

rodzaje nowotworów : odbytu, żołądka, płuc,

rodzaje nowotworów : odbytu, żołądka, płuc,

pęcherza moczowego i przełyku.

pęcherza moczowego i przełyku.

Cebula

Cebula

Uważa się ,że cebula ma hamujący wpływ na

Uważa się ,że cebula ma hamujący wpływ na

nowotwory, głównie dzięki zawartości związków

nowotwory, głównie dzięki zawartości związków

siarki.Potwierdzili to naukowcy, którzy wyodrębnili

siarki.Potwierdzili to naukowcy, którzy wyodrębnili

z cebuli substancję- siarczek propylu-blokujący

z cebuli substancję- siarczek propylu-blokujący

enzymy pobudzające rozwój komórek

enzymy pobudzające rozwój komórek

nowotworowych.Naukowcy z Harwardu stwierdzili,

nowotworowych.Naukowcy z Harwardu stwierdzili,

że wyciąg z cebuli istotnie hamuje rozwój komórek

że wyciąg z cebuli istotnie hamuje rozwój komórek

nowotworowych. Narodowy Instytut Walki z

nowotworowych. Narodowy Instytut Walki z

Rakiem w USA finansuje większość badań nad

Rakiem w USA finansuje większość badań nad

siarczkami z cebuli i czosnku, nazywając je

siarczkami z cebuli i czosnku, nazywając je

obiecującymi środkami w walce z rakiem.

obiecującymi środkami w walce z rakiem.

Czosnek

Czosnek

Liczne badania na zwierzętach wykazują,że świeży

Liczne badania na zwierzętach wykazują,że świeży

czosnek może być pomocny w walce z

czosnek może być pomocny w walce z

rakiem.Japońscy uczeni przeprowadzili

rakiem.Japońscy uczeni przeprowadzili

doświadczenie na myszach,którym dwukrotnie,w

doświadczenie na myszach,którym dwukrotnie,w

odstępie tygodnia, wszczepili komórki raka

odstępie tygodnia, wszczepili komórki raka

piersi. Część myszy otrzymała wyciąg ze

piersi. Część myszy otrzymała wyciąg ze

świeżego czosnku,co spowodowało ich

świeżego czosnku,co spowodowało ich

zwiększoną odporność na drugie wstrzyknięcie

zwiększoną odporność na drugie wstrzyknięcie

komórek nowotworowych. Świeży czosnek

komórek nowotworowych. Świeży czosnek

całkowicie zneutralizował raka piersi u myszy.

całkowicie zneutralizował raka piersi u myszy.

Naukowcy przypisują tą działalność allicynie.

Naukowcy przypisują tą działalność allicynie.

Figi

Figi

Japońscy naukowcy z Instytutu Badań Fizykochemicznych przy

Japońscy naukowcy z Instytutu Badań Fizykochemicznych przy

Instytucie Nauk o Życiu Mitsubishi-Kasei w Tokio wyizolowali z

Instytucie Nauk o Życiu Mitsubishi-Kasei w Tokio wyizolowali z

fig substancje przeciwnowotworowe i próbowali stosować je w

fig substancje przeciwnowotworowe i próbowali stosować je w

leczeniu pacjentów chorych na raka.Na początku

leczeniu pacjentów chorych na raka.Na początku

przeprowadzili badania na myszach, wszczepiając im komórki

przeprowadzili badania na myszach, wszczepiając im komórki

gruczolaka, poczym wstrzyknęli zwierzętom wyciąg z

gruczolaka, poczym wstrzyknęli zwierzętom wyciąg z

mrożonych fig homogenizowanych wodą.Powodowało to

mrożonych fig homogenizowanych wodą.Powodowało to

zmniejszenie guzów w 39%. Japończycy zidentyfikowali

zmniejszenie guzów w 39%. Japończycy zidentyfikowali

czynniki aktywne- benzaldehyd.Zachęceni tymi wynikami

czynniki aktywne- benzaldehyd.Zachęceni tymi wynikami

naukowcy podali doustnie wyciąg z fig pacjentom z rakiem,

naukowcy podali doustnie wyciąg z fig pacjentom z rakiem,

osiągając pewien sukces. Potem wstrzyknęli preparat

osiągając pewien sukces. Potem wstrzyknęli preparat

uzyskany z fig, osiągając jeszcze lepsze wyniki tzn. poprawę u

uzyskany z fig, osiągając jeszcze lepsze wyniki tzn. poprawę u

55% pacjentów z zaawansowanymi postaciami nowotworów. U

55% pacjentów z zaawansowanymi postaciami nowotworów. U

7 pacjentów uzyskano całkowite wyleczenie,a u 29 częściowe.

7 pacjentów uzyskano całkowite wyleczenie,a u 29 częściowe.

Pacjenci ,którzy dostawali wyciąg z fig, żyli dłużej.

Pacjenci ,którzy dostawali wyciąg z fig, żyli dłużej.

Grejpfruty

Grejpfruty

Uważa się,że owoce cytrusowe,w tym grejpfruty, mogą mieć

Uważa się,że owoce cytrusowe,w tym grejpfruty, mogą mieć

właściwości przeciwnowotworowe. Naukowcy stwierdzili,że

właściwości przeciwnowotworowe. Naukowcy stwierdzili,że

tam gdzie spożywa się dużo cytrusów,stwierdza się niższe

tam gdzie spożywa się dużo cytrusów,stwierdza się niższe

wskaźniki zachorowań na raka. Niektórzy przypuszczają

wskaźniki zachorowań na raka. Niektórzy przypuszczają

,że ma to związek z wysoką zawartością w tych owocach

,że ma to związek z wysoką zawartością w tych owocach

znanego i silnego przeciwutleniacza,czyli wit.C. W

znanego i silnego przeciwutleniacza,czyli wit.C. W

japońskich badaniach laboratoryjnych przeprowadzonych

japońskich badaniach laboratoryjnych przeprowadzonych

na myszach, gdzie wyciąg z tego cytrusa wstrzykiwano

na myszach, gdzie wyciąg z tego cytrusa wstrzykiwano

podskórnie myszom, stwierdzono ,że hamował on wzrost

podskórnie myszom, stwierdzono ,że hamował on wzrost

guzów i zmniejszał ich złośliwość.

guzów i zmniejszał ich złośliwość.

Japończycy uznali grejpfruty za „znaczące antymutageny”

Japończycy uznali grejpfruty za „znaczące antymutageny”

czyli substancje zapobiegające mutacjom genetycznym,

czyli substancje zapobiegające mutacjom genetycznym,

prowadzącym do przemiany nowotworowej komórki.

prowadzącym do przemiany nowotworowej komórki.

Grzyby

Grzyby

Według badań przeprowadzonych w Japonii w Instytucie

Według badań przeprowadzonych w Japonii w Instytucie

Badań nad grzybami, niektóre gatunki grzybów

Badań nad grzybami, niektóre gatunki grzybów

wykazują działanie przeciwnowotworowe.Naukowcy

wykazują działanie przeciwnowotworowe.Naukowcy

wystawili myszy na działanie czynników rakotwórczych,

wystawili myszy na działanie czynników rakotwórczych,

po czym karmili je mieszanką z suszonych

po czym karmili je mieszanką z suszonych

grzybów(pieczarek, shitake, mun, enoki, boczniaka)

grzybów(pieczarek, shitake, mun, enoki, boczniaka)

Zawarty w nich składnik o nazwie lenitan wzmacniał

Zawarty w nich składnik o nazwie lenitan wzmacniał

układ odpornościowy i sprawił, że guzy u myszy

układ odpornościowy i sprawił, że guzy u myszy

karmionych grzybami wzrastały o 50-60% wolniej niż u

karmionych grzybami wzrastały o 50-60% wolniej niż u

myszy bez grzybów w diecie. Tak więc grzyby opóźniały

myszy bez grzybów w diecie. Tak więc grzyby opóźniały

rozwój raka w dalszym stadium.

rozwój raka w dalszym stadium.

Jabłka

Jabłka

Świeże i zjedzone w całości mogą pomagać w ochronie przed

Świeże i zjedzone w całości mogą pomagać w ochronie przed

rakiem,ponieważ zawierają kwas kofeinowy lub chlorogenony.

rakiem,ponieważ zawierają kwas kofeinowy lub chlorogenony.

Wykazano,że kwasy te blokują przemiany nowotworowe u

Wykazano,że kwasy te blokują przemiany nowotworowe u

zwierząt laboratoryjnych, którym podano silne czynniki

zwierząt laboratoryjnych, którym podano silne czynniki

rakotwórcze.

rakotwórcze.

Morele

Morele

Zawierają duże ilości beta-karotenu,który jako antyoksydant

Zawierają duże ilości beta-karotenu,który jako antyoksydant

wykazuje zdolność hamowania nowotworów płuc, skóry i krtani.

wykazuje zdolność hamowania nowotworów płuc, skóry i krtani.

Orzechy

Orzechy

Zawierają inhibitory proteaz i polifenole, które są znane z

Zawierają inhibitory proteaz i polifenole, które są znane z

hamowania rozwoju nowotworów u zwierząt

hamowania rozwoju nowotworów u zwierząt

laboratoryjnych.Orzechy zostały wpisane na listę pokarmów o

laboratoryjnych.Orzechy zostały wpisane na listę pokarmów o

możliwym działaniu przeciwnowotworowym.

możliwym działaniu przeciwnowotworowym.

Ryby

Ryby

Uważa się,że powstawanie raka i jego rozsiew jest

Uważa się,że powstawanie raka i jego rozsiew jest

regulowany przez prostaglandyny.Badania wykazały że

regulowany przez prostaglandyny.Badania wykazały że

guzy produkują nadmiar prostaglandyn z kwasu

guzy produkują nadmiar prostaglandyn z kwasu

arachidonowego.Tłuszcz rybi prawdopodobnie nie

arachidonowego.Tłuszcz rybi prawdopodobnie nie

dopuszcza do tej nadprodukcji i w ten sposób pomaga w

dopuszcza do tej nadprodukcji i w ten sposób pomaga w

hamowaniu raka piersi ,trzustki, płuc ,gruczołu

hamowaniu raka piersi ,trzustki, płuc ,gruczołu

krokowego, jelita grubego. U pacjentów z rakiem

krokowego, jelita grubego. U pacjentów z rakiem

stwierdzono wysoki poziom prostaglandyn we krwi i w

stwierdzono wysoki poziom prostaglandyn we krwi i w

samej tkance guzów nowotworowych. Niektórzy

samej tkance guzów nowotworowych. Niektórzy

podejrzewają,że niskie wskaźniki zachorowań na raka

podejrzewają,że niskie wskaźniki zachorowań na raka

piersi u Japonek i Eskimosek są wynikiem wysokiego

piersi u Japonek i Eskimosek są wynikiem wysokiego

spożycia ryb i owoców morza.

spożycia ryb i owoców morza.

Ryż

Ryż

Ryż jako pokarm nasienny zawiera wiele inhibitorów

Ryż jako pokarm nasienny zawiera wiele inhibitorów

proteaz, uważanych za czynniki opóźniające i

proteaz, uważanych za czynniki opóźniające i

powstrzymujące nowotwory. Otręby ryżowe zmniejszały

powstrzymujące nowotwory. Otręby ryżowe zmniejszały

ryzyko raka jelit u zwierząt,choć nie w tym stopniu co

ryzyko raka jelit u zwierząt,choć nie w tym stopniu co

otręby pszenne. W 1981roku naukowcy japońscy odkryli

otręby pszenne. W 1981roku naukowcy japońscy odkryli

i opatentowali 3 substancje przeciwrakowe wyizolowane

i opatentowali 3 substancje przeciwrakowe wyizolowane

z otrębów ryżowych,które hamowały rozwój grzybów u

z otrębów ryżowych,które hamowały rozwój grzybów u

myszy. Profesor amerykański porównał konsumpcję

myszy. Profesor amerykański porównał konsumpcję

różnych pokarmów z występowaniem niektórych chorób

różnych pokarmów z występowaniem niektórych chorób

i stwierdził ,że spożywanie sporych ilości ryżu(oraz fasoli

i stwierdził ,że spożywanie sporych ilości ryżu(oraz fasoli

i kukurydzy) jest związane z niskimi wskaźnikami

i kukurydzy) jest związane z niskimi wskaźnikami

zachorowania na raka okrężnicy, piersi i prostaty.

zachorowania na raka okrężnicy, piersi i prostaty.

Soja

Soja

Udowodniono,że izoflawony występujące w kiełkach soi mają

Udowodniono,że izoflawony występujące w kiełkach soi mają

korzystny wpływ na zapobieganie i zwalczanie raka.Te naturalne

korzystny wpływ na zapobieganie i zwalczanie raka.Te naturalne

substancje,zwłaszcza flawony: genistyna i daidzeina, mają

substancje,zwłaszcza flawony: genistyna i daidzeina, mają

właściwości antyoksydacyjne, które decydują o

właściwości antyoksydacyjne, które decydują o

przeciwnowotworowym działaniu kiełków soi. I tak niektórzy

przeciwnowotworowym działaniu kiełków soi. I tak niektórzy

badacze przypisywali genistynie rolę w obniżaniu

badacze przypisywali genistynie rolę w obniżaniu

zachorowalności na raka piersi u kobiet w Azji,gdzie soja jest

zachorowalności na raka piersi u kobiet w Azji,gdzie soja jest

podstawą żywienia.Badania przeprowadzone na pięciu liniach

podstawą żywienia.Badania przeprowadzone na pięciu liniach

komórkowych pochodzących z ludzkiego raka piersi wykazały

komórkowych pochodzących z ludzkiego raka piersi wykazały

zahamowanie wzrostu komórek nowotworowych wszystkich linii

zahamowanie wzrostu komórek nowotworowych wszystkich linii

komórkowych pod wpływem genisteiny. Wyniki te zostały

komórkowych pod wpływem genisteiny. Wyniki te zostały

potwierdzone przez podobne badania,w których stwierdzono, że

potwierdzone przez podobne badania,w których stwierdzono, że

genisteina hamuje znamiennie wzrost komórek raka piersi przez

genisteina hamuje znamiennie wzrost komórek raka piersi przez

wpływ na receptory estrogenowe w sposób uniemożliwiający im

wpływ na receptory estrogenowe w sposób uniemożliwiający im

dalszy rozwój.

dalszy rozwój.

Zielona herbata

Zielona herbata

Podobnie jak inne antyoksydanty zatrzymuje mutacje DNA

Podobnie jak inne antyoksydanty zatrzymuje mutacje DNA

uruchamiające proces nowotworowy dzięki usuwaniu

uruchamiające proces nowotworowy dzięki usuwaniu

rakotwórczych rodników hydroksylowych i zapobieganiu

rakotwórczych rodników hydroksylowych i zapobieganiu

szkodliwym zmianom w miejscu, gdzie zaczyna się

szkodliwym zmianom w miejscu, gdzie zaczyna się

proces nowotworowy. Katechiny zawarte w zielonej

proces nowotworowy. Katechiny zawarte w zielonej

herbacie zmniejszają aktywność enzymów

herbacie zmniejszają aktywność enzymów

produkujących wolne rodniki,a także bezpośrednio je

produkujących wolne rodniki,a także bezpośrednio je

usuwają.Podobnie jak piknogenal, zielona herbata

usuwają.Podobnie jak piknogenal, zielona herbata

zwalcza niebezpieczny wolny rodnik- tlenek azotu i

zwalcza niebezpieczny wolny rodnik- tlenek azotu i

enzymy, które go wytwarzają.Ostatnie odkrycia

enzymy, które go wytwarzają.Ostatnie odkrycia

wykazują, że zielona herbata może inicjować śmierć

wykazują, że zielona herbata może inicjować śmierć

komórek uszkodzonych przez mutację.

komórek uszkodzonych przez mutację.

Wino

Wino

Doktor Hans Stich- specjalista od spraw karcenogenezy

Doktor Hans Stich- specjalista od spraw karcenogenezy

twierdzi, że zawarte w winie składniki antybakteryjne

twierdzi, że zawarte w winie składniki antybakteryjne

mogą także wspomagać działanie przeciwnowotworowe.

mogą także wspomagać działanie przeciwnowotworowe.

Według niego wino, zwłaszcza czerwone, zawiera duże

Według niego wino, zwłaszcza czerwone, zawiera duże

ilości kwasu galusowego, jednego z kwasów

ilości kwasu galusowego, jednego z kwasów

taninowych.Kwas galusowy jest antykancerogenny-

taninowych.Kwas galusowy jest antykancerogenny-

hamuje wpływ rozmaitych kancerogenów na zmiany w

hamuje wpływ rozmaitych kancerogenów na zmiany w

chromosomach.

chromosomach.

Lista poszczególnych pokarmów kojarzonych z

Lista poszczególnych pokarmów kojarzonych z

niskimi wskaźnikami poszczególnych rodzajów

niskimi wskaźnikami poszczególnych rodzajów

raka w badaniach epidemiologicznych lub

raka w badaniach epidemiologicznych lub

wykazujących korzystne zmiany profilaktyczne u

wykazujących korzystne zmiany profilaktyczne u

ludzi:

ludzi:

-

Rak pęcherza moczowego: marchew,mleko,brokuły,

Rak pęcherza moczowego: marchew,mleko,brokuły,

brukselka,kapusta kalafior, jarmuż, pietruszka, rzepa.

brukselka,kapusta kalafior, jarmuż, pietruszka, rzepa.

-

Rak piersi : jogurt, owoce i warzywa bogate w karotenoidy.

Rak piersi : jogurt, owoce i warzywa bogate w karotenoidy.

-

Rak jelita grubego: zielone warzywa liściaste, kapusta,

Rak jelita grubego: zielone warzywa liściaste, kapusta,

brokuły, brukselka, kalafior,zsiadłe mleko, jogurt, mleko

brokuły, brukselka, kalafior,zsiadłe mleko, jogurt, mleko

odtłuszczone i wzbogacone w wit.D, otręby pszenne.

odtłuszczone i wzbogacone w wit.D, otręby pszenne.

-

Rak przełyku; zielone i żółte warzywa, jabłka, wiśnie,

Rak przełyku; zielone i żółte warzywa, jabłka, wiśnie,

winogrona, melony, cebula,groszek,fasola,śliwki,dynia.

winogrona, melony, cebula,groszek,fasola,śliwki,dynia.

-

Rak krtani: zielone i żółte warzywa

Rak krtani: zielone i żółte warzywa

-

Rak płuc: marchew, jarmuż, szpinak, brokuły, kabaczek,

Rak płuc: marchew, jarmuż, szpinak, brokuły, kabaczek,

dynia, ziemniaki, morele, wszystkie ciemnozielone i

dynia, ziemniaki, morele, wszystkie ciemnozielone i

ciemnopomarańczowe warzywa, czerwone i żółte owoce

ciemnopomarańczowe warzywa, czerwone i żółte owoce

bogate w karotenoidy.

bogate w karotenoidy.

-

Rak trzustki: owoce cytrusowe, marchew.

Rak trzustki: owoce cytrusowe, marchew.

-

Rak gruczołu krokowego: zielone i żółte warzywa,

Rak gruczołu krokowego: zielone i żółte warzywa,

marchew, pomidory, kapusta, groch, brokuły brukselka,

marchew, pomidory, kapusta, groch, brokuły brukselka,

kalafior.

kalafior.

-

Rak żołądka: surowa marchew i kapusta, sałata,

Rak żołądka: surowa marchew i kapusta, sałata,

pomidory, kukurydza, oberżyna, mleko, cebula, słodkie

pomidory, kukurydza, oberżyna, mleko, cebula, słodkie

ziemniaki,kabaczki.

ziemniaki,kabaczki.

Antyoksydanty – rola w diecie chorych na

Antyoksydanty – rola w diecie chorych na

nowotwory

nowotwory

WITAMINA C A RAK PŁUC ORAZ RAK GRUCZOŁU

WITAMINA C A RAK PŁUC ORAZ RAK GRUCZOŁU

KROKOWEGO

KROKOWEGO

Badania obejmujące ponad 10.000 mężczyzn i kobiet

Badania obejmujące ponad 10.000 mężczyzn i kobiet

obserwowanych i kontrolowanych przez okres do 19 lat

obserwowanych i kontrolowanych przez okres do 19 lat

wykazało,że stosowanie wit.C odegrało decydującą rolę

wykazało,że stosowanie wit.C odegrało decydującą rolę

w zapobieganiu rozwojowi raka płuca, przy czym ryzyko

w zapobieganiu rozwojowi raka płuca, przy czym ryzyko

tej choroby było wyższe o 66% u osób, które

tej choroby było wyższe o 66% u osób, które

przyjmowały mniej wit.C. Jedno z ostatnich badań

przyjmowały mniej wit.C. Jedno z ostatnich badań

dotyczące raka gruczołu krokowego sugeruje ,że kwas

dotyczące raka gruczołu krokowego sugeruje ,że kwas

askorbinowy hamuje podział i rozwój komórek

askorbinowy hamuje podział i rozwój komórek

nowotworowych.Oznacza to, że wit.C może być

nowotworowych.Oznacza to, że wit.C może być

stosowana w zapobieganiu i leczeniu raka.

stosowana w zapobieganiu i leczeniu raka.

Jak działa witamina C ?

Jak działa witamina C ?

Jednym z głównych celów ataku oksydacyjnego są

Jednym z głównych celów ataku oksydacyjnego są

mitochondria. Mają one wypracowany system obronny

mitochondria. Mają one wypracowany system obronny

przeciw oksydacji,ale głównym czynnikiem

przeciw oksydacji,ale głównym czynnikiem

zabezpieczającym ich prawidłową funkcję jest wit.C.

zabezpieczającym ich prawidłową funkcję jest wit.C.

Przemieszczając się swobodnie w płynie komórkowym

Przemieszczając się swobodnie w płynie komórkowym

może neutralizować wolne rodniki zanim dotrą one do

może neutralizować wolne rodniki zanim dotrą one do

otoczki mitochondriów. Zmniejsza to ewentualną stratę

otoczki mitochondriów. Zmniejsza to ewentualną stratę

energii mitochondrialnej potrzebną do zwalczenia

energii mitochondrialnej potrzebną do zwalczenia

oksydacji i pozostawienia jej większej ilości na potrzeby

oksydacji i pozostawienia jej większej ilości na potrzeby

komórki Jest to szczególnie ważne ponieważ dopóki

komórki Jest to szczególnie ważne ponieważ dopóki

mitochondria utrzymują wysoki poziom energii dopóty

mitochondria utrzymują wysoki poziom energii dopóty

będą w stanie zwalczać oksydację. A więc oszczędzając

będą w stanie zwalczać oksydację. A więc oszczędzając

energię, wit.C spełnia życiowo ważne zadanie.

energię, wit.C spełnia życiowo ważne zadanie.

Najlepsze źródła witaminy C :

Najlepsze źródła witaminy C :

-Ananas

-Ananas

-

Awokado

Awokado

-

Boćwina

Boćwina

-

Brokuły

Brokuły

-

Brukselka

Brukselka

-

Cebula

Cebula

-

Cytryny

Cytryny

-

Dzika róża(owoce)

Dzika róża(owoce)

-

Grejpfruty

Grejpfruty

-

Groszek zielony

Groszek zielony

-

Jarmuż

Jarmuż

-

mango

mango

-

Papryka słodka i zielona

Papryka słodka i zielona

-

Pietruszka

Pietruszka

-

Pomarańcze

Pomarańcze

-

Pomidory

Pomidory

-

Porzeczki

Porzeczki

-

Rzepa

Rzepa

-

Rzodkiewki

Rzodkiewki

-

Szparagi

Szparagi

-

Szpinak

Szpinak

-

Truskawki

Truskawki

B – karoten i inne karotenoidy

B – karoten i inne karotenoidy

W badaniach klinicznych stwierdzono,że karotenoidy

W badaniach klinicznych stwierdzono,że karotenoidy

zmniejszają uszkodzenie DNA u ludzi. Uważa się, że

zmniejszają uszkodzenie DNA u ludzi. Uważa się, że

uszkodzenie DNA stanowi przyczynę większości

uszkodzenie DNA stanowi przyczynę większości

nowotworów złośliwych. Uszkodzenia DNA są wywołane

nowotworów złośliwych. Uszkodzenia DNA są wywołane

przede wszystkim przez wolne rodniki. Antyoksydanty

przede wszystkim przez wolne rodniki. Antyoksydanty

odżywcze obejmujące karotenoidy mogą zwalczać wolne

odżywcze obejmujące karotenoidy mogą zwalczać wolne

rodniki i zmniejszać ryzyko uszkodzenia DNA.

rodniki i zmniejszać ryzyko uszkodzenia DNA.

W badaniu tym naukowcy ocenili możliwość zmniejszenia

W badaniu tym naukowcy ocenili możliwość zmniejszenia

uszkodzenia DNA dzięki zastosowaniu warzyw bogatych

uszkodzenia DNA dzięki zastosowaniu warzyw bogatych

w karotenoidy. Mierzyli liczbę rozerwanych łańcuchów

w karotenoidy. Mierzyli liczbę rozerwanych łańcuchów

DNA i stopień oksydacji DNA- tzn. uszkodzenia

DNA i stopień oksydacji DNA- tzn. uszkodzenia

wywołane przez wolne rodniki- w limfocytach u 23

wywołane przez wolne rodniki- w limfocytach u 23

zdrowych mężczyzn w okresie spożywania przez nich

zdrowych mężczyzn w okresie spożywania przez nich

normalnej diety i po zastosowaniu diety z niską

normalnej diety i po zastosowaniu diety z niską

zawartością karotenu. Następnie podawano im

zawartością karotenu. Następnie podawano im

codziennie przez 2 tygodnie sok z marchwi, sok

codziennie przez 2 tygodnie sok z marchwi, sok

pomidorowy lub napoje zawierające szpinak. Po tym

pomidorowy lub napoje zawierające szpinak. Po tym

okresie badano ,czy pożywienie miało wpływ na liczbę

okresie badano ,czy pożywienie miało wpływ na liczbę

uszkodzeń DNA i stopień oksydacji.

uszkodzeń DNA i stopień oksydacji.

Wyniki badań wykazały,że każdy produkt bogaty w karotenoidy

Wyniki badań wykazały,że każdy produkt bogaty w karotenoidy

zmniejsza liczbę uszkodzeń łańcucha DNA. Marchew dawała

zmniejsza liczbę uszkodzeń łańcucha DNA. Marchew dawała

znaczący spadek oksydacji DNA. Jedzenie pomidorów ( wysoka

znaczący spadek oksydacji DNA. Jedzenie pomidorów ( wysoka

zawartość likopenu) i marchwi ( duża ilość B- karotenu i L-

zawartość likopenu) i marchwi ( duża ilość B- karotenu i L-

karotenu) obniżyło w istotny sposób liczbę pęknięć w łańcuchu

karotenu) obniżyło w istotny sposób liczbę pęknięć w łańcuchu

DNA. Szpinak (bogaty w luteinę) także zmniejszał liczbę uszkodzeń

DNA. Szpinak (bogaty w luteinę) także zmniejszał liczbę uszkodzeń

łańcuchów DNA, ale w mniejszym stopniu. Znaczący spadek

łańcuchów DNA, ale w mniejszym stopniu. Znaczący spadek

oksydacji DNA występował jedynie w okresie przyjmowania soku z

oksydacji DNA występował jedynie w okresie przyjmowania soku z

marchwi, co sugeruje „ szczególną skuteczność L- i B- karotenu w

marchwi, co sugeruje „ szczególną skuteczność L- i B- karotenu w

zwalczaniu wolnych rodników in vivo (w organizmie żywym)”

zwalczaniu wolnych rodników in vivo (w organizmie żywym)”

Wnioski z tego badania potwierdzają spostrzeżenia innych

Wnioski z tego badania potwierdzają spostrzeżenia innych

naukowców, wykazujące korzystny wpływ karotenoidów na

naukowców, wykazujące korzystny wpływ karotenoidów na

zdrowie. Substancje te zmniejszają liczbę uszkodzeń w łańcuchach

zdrowie. Substancje te zmniejszają liczbę uszkodzeń w łańcuchach

DNA i prawdopodobnie obniżają ryzyko zmian nowotworowych w

DNA i prawdopodobnie obniżają ryzyko zmian nowotworowych w

komórkach.

komórkach.

B- karoten – w jaki sposób zwalcza raka.

B- karoten – w jaki sposób zwalcza raka.

2 mechanizmy działania B – karotenu :

2 mechanizmy działania B – karotenu :

I.

I.

Wspomaga prawidłową komunikację miedzy

Wspomaga prawidłową komunikację miedzy

komórkami poprzez tzw. Przerwy połączeniowe,

komórkami poprzez tzw. Przerwy połączeniowe,

podczas gdy pogorszenie tej komunikacji

podczas gdy pogorszenie tej komunikacji

charakteryzuje komórki nowotworowe.

charakteryzuje komórki nowotworowe.

II. Jest związany z aktywowaniem układu odpornościowego.Aby

II. Jest związany z aktywowaniem układu odpornościowego.Aby

zidentyfikować i zniszczyć komórki nieprawidłowe, krwinki

zidentyfikować i zniszczyć komórki nieprawidłowe, krwinki

białe muszą najpierw odróżnić je od komórek prawidłowych.

białe muszą najpierw odróżnić je od komórek prawidłowych.

Zadanie to wykonuje proteina o nazwie MHC2, która

Zadanie to wykonuje proteina o nazwie MHC2, która

umieszczona jest na powierzchni krwinki i poszukuje

umieszczona jest na powierzchni krwinki i poszukuje

komórek nieprawidłowych. Kiedy je znajdzie, powiadamia

komórek nieprawidłowych. Kiedy je znajdzie, powiadamia

komórki układu odpornościowego, które zbliżają się,atakują i

komórki układu odpornościowego, które zbliżają się,atakują i

usuwają obce komórki. Kiedy jednak krwinka biała nie ma

usuwają obce komórki. Kiedy jednak krwinka biała nie ma

dostatecznej ilości MHC2 nieprawidłowe komórki nie są

dostatecznej ilości MHC2 nieprawidłowe komórki nie są

rozpoznawane, a nowotwór może się rozwijać i

rozpoznawane, a nowotwór może się rozwijać i

rozprzestrzeniać.Naukowiec, który to odkrył- Dr. Huges

rozprzestrzeniać.Naukowiec, który to odkrył- Dr. Huges

stwierdził,że B- karoten i prawdopodobnie wszystkie

stwierdził,że B- karoten i prawdopodobnie wszystkie

karotenoidy zwiększają liczbę protein MHC2 i usprawniają

karotenoidy zwiększają liczbę protein MHC2 i usprawniają

skuteczność działania układu odpornościowego, umożliwiając

skuteczność działania układu odpornościowego, umożliwiając

zainicjowanie odpowiedzi immunologicznej.

zainicjowanie odpowiedzi immunologicznej.

Przeciwnowotworowe właściwości

Przeciwnowotworowe właściwości

likopenu.

likopenu.

Prowadzone badania kliniczne skupiają się obecnie na 3

Prowadzone badania kliniczne skupiają się obecnie na 3

kluczowych problemach: skuteczność antyoksydacyjna

kluczowych problemach: skuteczność antyoksydacyjna

likopenu, hamujący wpływ likopenu na wzrost komórek

likopenu, hamujący wpływ likopenu na wzrost komórek

nowotworowych, specyficzna rola likopenu w

nowotworowych, specyficzna rola likopenu w

zahamowaniu komunikacji międzykomórkowej w obrębie

zahamowaniu komunikacji międzykomórkowej w obrębie

ludzkich tkanek i narządów. Badania jakie przeprowadzili

ludzkich tkanek i narządów. Badania jakie przeprowadzili

naukowcy z Uniwersytetu Ben Guriana w Izraelu

naukowcy z Uniwersytetu Ben Guriana w Izraelu

wykazują ,że działanie likopenu hamujące wzrost

wykazują ,że działanie likopenu hamujące wzrost

nowotworów, zwłaszcza charakteryzujące się szybkim

nowotworów, zwłaszcza charakteryzujące się szybkim

wzrostem, jest silniejsze niż działanie L- i B- karotenu.

wzrostem, jest silniejsze niż działanie L- i B- karotenu.

Likopen uszkadza komunikację między komórkami

Likopen uszkadza komunikację między komórkami

nowotworowymi opóźniając wzrost i niszcząc komórki

nowotworowymi opóźniając wzrost i niszcząc komórki

raka piersi, płuca i trzonu macicy.

raka piersi, płuca i trzonu macicy.

Źródła pokarmowe likopenu :

Źródła pokarmowe likopenu :



Pomidory

Pomidory



Przetwory pomidorowe

Przetwory pomidorowe



Arbuz

Arbuz



grejpfruty

grejpfruty

Witamina A

Witamina A

W Centrum Onkologicznym M.D. Anderson w Houston wykazano, że

W Centrum Onkologicznym M.D. Anderson w Houston wykazano, że

retinol i substancje pokrewne wspomagają proces transkrypcji

retinol i substancje pokrewne wspomagają proces transkrypcji

genów przy powstaniu nowej komórki. Witamina A ochrania DNA

genów przy powstaniu nowej komórki. Witamina A ochrania DNA

komórki, przez co zmniejsza ilość szkodliwych mutacji

komórki, przez co zmniejsza ilość szkodliwych mutacji

wywoływanych przez promieniowanie, które prowadzi do

wywoływanych przez promieniowanie, które prowadzi do

powstania nowotworów. Dostateczne ilość wit.A zapewnia bardziej

powstania nowotworów. Dostateczne ilość wit.A zapewnia bardziej

precyzyjny przebieg tego procesu, co zapobiega powstawaniu

precyzyjny przebieg tego procesu, co zapobiega powstawaniu

komórek nowotworowych. Badania zespołu z tego Centrum mają

komórek nowotworowych. Badania zespołu z tego Centrum mają

szczególne znaczenie, ponieważ dotyczyły wtórnych nowotworów

szczególne znaczenie, ponieważ dotyczyły wtórnych nowotworów

u osób, które były już leczone z powodu raka szyi, okolicy głowy i

u osób, które były już leczone z powodu raka szyi, okolicy głowy i

płuc. Ponieważ tkanki tych rejonów ciała ulegają w dużym stopniu

płuc. Ponieważ tkanki tych rejonów ciała ulegają w dużym stopniu

uszkodzeniu przez palenie papierosów i zanieczyszczenia

uszkodzeniu przez palenie papierosów i zanieczyszczenia

środowiska, badania te sugerują ,że nawet po wystąpieniu

środowiska, badania te sugerują ,że nawet po wystąpieniu

pierwotnego raka można zapobiec wtórnym nowotworom dzięki

pierwotnego raka można zapobiec wtórnym nowotworom dzięki

dawkom uzupełniającym wit.A

dawkom uzupełniającym wit.A

Najlepsze źródła witaminy

Najlepsze źródła witaminy

A :

A :



Boćwina

Boćwina



Brokuły

Brokuły



Brzoskwinie

Brzoskwinie



Buraki

Buraki



Czosnek

Czosnek



Marchew

Marchew



Mniszek

Mniszek

lekarski(części

lekarski(części

zielone)

zielone)



Morele

Morele



Dynia

Dynia



Pietruszka

Pietruszka



Papryka

Papryka



Rzepa

Rzepa



Szpinak

Szpinak

KWAS FOLIOWY

KWAS FOLIOWY

Obecnie znajduje się w centrum uwagi jako antyoksydant, a

Obecnie znajduje się w centrum uwagi jako antyoksydant, a

przede wszystkim substancja zwalczająca raka. W

przede wszystkim substancja zwalczająca raka. W

badaniu ,którego wyniki opublikowano w styczniu

badaniu ,którego wyniki opublikowano w styczniu

1998roku, zastosowano chemioterapię, w której kw. foliowy

1998roku, zastosowano chemioterapię, w której kw. foliowy

wprowadzono do tętnicy wątrobowej. Leczenie prowadzono

wprowadzono do tętnicy wątrobowej. Leczenie prowadzono

przez 24 godziny, raz w tygodniu, przez 12 tygodni. Objęto

przez 24 godziny, raz w tygodniu, przez 12 tygodni. Objęto

nim pacjentów z zaawansowanym rakiem jelita grubego i

nim pacjentów z zaawansowanym rakiem jelita grubego i

nieoperacyjnymi przerzutami do wątroby. Prawie połowa

nieoperacyjnymi przerzutami do wątroby. Prawie połowa

pacjentów uzyskała częściową remisję procesu lub

pacjentów uzyskała częściową remisję procesu lub

stabilizację choroby.Ponadto, w tego typu terapii uzyskano

stabilizację choroby.Ponadto, w tego typu terapii uzyskano

umiarkowane nasilenie objawów niepożądanych, ponieważ

umiarkowane nasilenie objawów niepożądanych, ponieważ

tylko 1/3 pacjentów cierpiała z powodu nudności i

tylko 1/3 pacjentów cierpiała z powodu nudności i

wymiotów, a pacjenci mogli być leczeni ambulatoryjnie.

wymiotów, a pacjenci mogli być leczeni ambulatoryjnie.

Kwas foliowy a rak jelita grubego.

Kwas foliowy a rak jelita grubego.

Działanie kwasu foliowego w leczeniu raka jelita grubego

Działanie kwasu foliowego w leczeniu raka jelita grubego

polega na usuwaniu szkód dotyczących DNA i RNA

polega na usuwaniu szkód dotyczących DNA i RNA

wywołanych przez oksydację. Działa on jako koenzym i

wywołanych przez oksydację. Działa on jako koenzym i

eliminuje mutacje prowadzące do powstania komórek

eliminuje mutacje prowadzące do powstania komórek

nowotworowych.

nowotworowych.

Kwas foliowy a rak trzustki.

Kwas foliowy a rak trzustki.

Rak trzustki należy do nowotworów złośliwych o

Rak trzustki należy do nowotworów złośliwych o

najgorszym rokowaniu, który szybko szerzy się na

najgorszym rokowaniu, który szybko szerzy się na

sąsiednie narządy. W celu znalezienia jakieś pomocy dla

sąsiednie narządy. W celu znalezienia jakieś pomocy dla

pacjentów z tym nowotworem lekarze z Uniwersytetu w

pacjentów z tym nowotworem lekarze z Uniwersytetu w

Ulm w Niemczech zastosowali chemioterapię

Ulm w Niemczech zastosowali chemioterapię

wielowiekową w 2 grupach chorych z rakiem trzustki :

wielowiekową w 2 grupach chorych z rakiem trzustki :

po resekcji i nieoperowanych . Podstawowym

po resekcji i nieoperowanych . Podstawowym

składnikiem leczenia był kwas foliowy. Stwierdzono,że

składnikiem leczenia był kwas foliowy. Stwierdzono,że

ten rodzaj leczenia był zadziwiająco mało toksyczny

ten rodzaj leczenia był zadziwiająco mało toksyczny

(objawy niepożądane dotyczyły mniej niż 6% leczonych

(objawy niepożądane dotyczyły mniej niż 6% leczonych

osób) i pozwolił na wydłużenie czasu przeżycia z 3 –5

osób) i pozwolił na wydłużenie czasu przeżycia z 3 –5

miesięcy do 4- 12 miesięcy, a w niektórych przypadkach

miesięcy do 4- 12 miesięcy, a w niektórych przypadkach

do 21 miesięcy.

do 21 miesięcy.

Źródła pokarmowe kwasu foliowego :

Źródła pokarmowe kwasu foliowego :



Brukselka

Brukselka



Drożdże piwne

Drożdże piwne



Fasola

Fasola



Groszek zielony

Groszek zielony



Kiełki pszenicy

Kiełki pszenicy



Kasza gryczana

Kasza gryczana



Orzechy

Orzechy



Owies

Owies



Pełne ziarna zbóż

Pełne ziarna zbóż



Produkty sojowe

Produkty sojowe



Ryż brązowy

Ryż brązowy



Soczewica

Soczewica



Szparagi

Szparagi



Żółtko jaja

Żółtko jaja

Wykonanie:

Wykonanie:

Jacek Lissewski

Jacek Lissewski