ZANIECZYSZCZENI
ZANIECZYSZCZENI
A POWIETRZA
A POWIETRZA
Jan Klimasara
Jan Klimasara
Jarosław Juszczyk
Jarosław Juszczyk
Sattam Alkkadour
Sattam Alkkadour
Grupa 2b IVr. Wydział Lekarski w Zabrzu
Grupa 2b IVr. Wydział Lekarski w Zabrzu
OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA
OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA
RODZAJE I ŹRÓDŁA
RODZAJE I ŹRÓDŁA
SKUTKI ZDROWOTNE
SKUTKI ZDROWOTNE
PROFILAKTYKA
PROFILAKTYKA
CHARAKTERYSTYKA
CHARAKTERYSTYKA
CHARAKTERYSTYKA
CHARAKTERYSTYKA
Gazowa powłoka Ziemi
Gazowa powłoka Ziemi
Ochrona przed promieniowaniem
Ochrona przed promieniowaniem
Rezerwuar tlenu
Rezerwuar tlenu
Kształtowanie klimatu i pogody
Kształtowanie klimatu i pogody
CHARAKTERYSTYKA
CHARAKTERYSTYKA
Łatwa migracja zanieczyszczeń
Łatwa migracja zanieczyszczeń
Istotny wpływ na degradację
Istotny wpływ na degradację
pozostałych elementów środowiska
pozostałych elementów środowiska
ZANIECZYSZCZENIA
ZANIECZYSZCZENIA
Zanieczyszczenia powietrza
Naturalne
Sztuczne (przemysłowe)
ZANIECZYSZCZENIA
ZANIECZYSZCZENIA
Zanieczyszczenia powietrza
Naturalne
Sztuczne (przemysłowe)
ZANIECZYSZCZENIA
ZANIECZYSZCZENIA
Zanieczyszczenia powietrza
Naturalne
Sztuczne (przemysłowe)
ZANIECZYSZCZENIA
ZANIECZYSZCZENIA
Zanieczyszczenia powietrza
Naturalne
Sztuczne (przemysłowe)
ZANIECZYSZCZENIA
ZANIECZYSZCZENIA
Zanieczyszczenia powietrza
Naturalne
Sztuczne (przemysłowe)
ZANIECZYSZCZENIA
ZANIECZYSZCZENIA
Zanieczyszczenia powietrza
Naturalne
Sztuczne (przemysłowe)
ZANIECZYSZCZENIA
ZANIECZYSZCZENIA
Zanieczyszczenia powietrza
Naturalne
Sztuczne (przemysłowe)
ZANIECZYSZCZENIA
ZANIECZYSZCZENIA
Zanieczyszczenia powietrza
Naturalne
Sztuczne (przemysłowe)
ZANIECZYSZCZENIA
ZANIECZYSZCZENIA
Zanieczyszczenia powietrza
Naturalne
Sztuczne (przemysłowe)
energia cieplna,
energia cieplna,
przemysł hutniczy,
przemysł hutniczy,
przemysł wydobywczy,
przemysł wydobywczy,
przemysł materiałów budowlanych płyty
przemysł materiałów budowlanych płyty
cementowe i wapienne,
cementowe i wapienne,
przemysł spożywczy
przemysł spożywczy
przemysł chemiczny,
przemysł chemiczny,
przemysł jądrowy,
przemysł jądrowy,
komunikacja
komunikacja
PYŁ PRZEMYSŁOWY
PYŁ PRZEMYSŁOWY
Zanieczyszczenia w postaci rozproszonej , tworzą z powietrzem
Zanieczyszczenia w postaci rozproszonej , tworzą z powietrzem
wielofazowy układ w którym powietrze jest ośrodkiem dyspersyjnym ,
wielofazowy układ w którym powietrze jest ośrodkiem dyspersyjnym ,
a zanieczyszczenia stanowią fazy rozproszone w tym ośrodku.- gdy
a zanieczyszczenia stanowią fazy rozproszone w tym ośrodku.- gdy
zanieczyszczenia rozproszone w powietrzu atmosferycznym są
zanieczyszczenia rozproszone w powietrzu atmosferycznym są
cieczami lub ciałami stałymi to takie układy noszą nazwę aerozoli.
cieczami lub ciałami stałymi to takie układy noszą nazwę aerozoli.
Pył przemysłowy - jest aerozolem , którego fazę rozproszoną stanowią
Pył przemysłowy - jest aerozolem , którego fazę rozproszoną stanowią
cząstki ciała stałego o średnicy 0.1-10µm , a których źródłem są
cząstki ciała stałego o średnicy 0.1-10µm , a których źródłem są
procesy przemysłowe. Powietrze jest ośrodkiem dyspersyjnym.
procesy przemysłowe. Powietrze jest ośrodkiem dyspersyjnym.
Pył
Pył
Frakcja lżejsza
Frakcja lżejsza
Ziarna o śr. <2 µm
Ziarna o śr. <2 µm
(spalanie materiałów energetycznych,
(spalanie materiałów energetycznych,
Kondensacja par metali)
Kondensacja par metali)
Frakcja cięższa
Frakcja cięższa
Ziarna o śr.> 2 µm
Ziarna o śr.> 2 µm
(wietrzenie materiałów bydowlanych,
(wietrzenie materiałów bydowlanych,
Cząstki kurzu i pyłów)
Cząstki kurzu i pyłów)
PRZEMYSŁOWE
PRZEMYSŁOWE
ZANIECZYSZCZENIA
ZANIECZYSZCZENIA
POWIETRZA
POWIETRZA
Na stopień szkodliwości pyłów
Na stopień szkodliwości pyłów
wchłanianych przez układ oddechowy
wchłanianych przez układ oddechowy
ma wpływ:
ma wpływ:
- rodzaj pyłu ( jego pochodzenie, skład
- rodzaj pyłu ( jego pochodzenie, skład
chemiczny)
chemiczny)
- wymiary i kształt ziaren
- wymiary i kształt ziaren
- stężenie w powietrzu i czas oddziaływania
- stężenie w powietrzu i czas oddziaływania
- wrażliwość osobnicza.
- wrażliwość osobnicza.
PRZEMYSŁOWE
PRZEMYSŁOWE
ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA –
ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA –
skutki zdrowotne
skutki zdrowotne
Obecność pyłów w atmosferze
Obecność pyłów w atmosferze
powoduje jej zmętnienie, co
powoduje jej zmętnienie, co
ogranicza dostęp
ogranicza dostęp
promieniowania
promieniowania
ultrafioletowego, hamującego
ultrafioletowego, hamującego
rozwój pleśni i bakterii, a także
rozwój pleśni i bakterii, a także
niezbędnego do wytwarzania
niezbędnego do wytwarzania
witaminy D3 w skórze.
witaminy D3 w skórze.
W działaniu bezpośrednim,
W działaniu bezpośrednim,
cechą szczególną wszystkich
cechą szczególną wszystkich
pyłów jest działanie drażniące
pyłów jest działanie drażniące
na błony śluzowe górnych dróg
na błony śluzowe górnych dróg
oddechowych i spojówek oczu.
oddechowych i spojówek oczu.
Długotrwała ekspozycja na pył
Długotrwała ekspozycja na pył
powoduje zmiany w
powoduje zmiany w
czynnościach i budowie błon
czynnościach i budowie błon
śluzowych, co upośledza ich
śluzowych, co upośledza ich
naturalne funkcje, czyli
naturalne funkcje, czyli
oczyszczanie i nawilżanie.
oczyszczanie i nawilżanie.
PRZEMYSŁOWE
PRZEMYSŁOWE
ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA –
ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA –
skutki zdrowotne
skutki zdrowotne
Większe ziarna osiadające w jamie
Większe ziarna osiadające w jamie
nosowo-gardłowej i tchawicy,
nosowo-gardłowej i tchawicy,
mogą mechanicznie uszkadzać
mogą mechanicznie uszkadzać
śluzówkę powodując drobne
śluzówkę powodując drobne
krwawienia i torując drogę
krwawienia i torując drogę
zakażeniom.
zakażeniom.
Drobniejsze ziarna pyłu osiadają w
Drobniejsze ziarna pyłu osiadają w
oskrzelach i oskrzelikach , a
oskrzelach i oskrzelikach , a
najdrobniejsze docierają do płuc.
najdrobniejsze docierają do płuc.
Pył osiadający na błonie śluzowej
Pył osiadający na błonie śluzowej
(pokrytej nabłonkiem
(pokrytej nabłonkiem
migawkowym), dzięki ruchowi
migawkowym), dzięki ruchowi
wstecznemu rzęsek jest usuwany
wstecznemu rzęsek jest usuwany
ze śluzem na zewnątrz
ze śluzem na zewnątrz
Wyczerpanie tej możliwości
Wyczerpanie tej możliwości
prowadzi do zjawiska przeciążenia
prowadzi do zjawiska przeciążenia
płuc, które charakteryzuje się
płuc, które charakteryzuje się
nagromadzeniem przeładowanych
nagromadzeniem przeładowanych
makrofagów w pęcherzykach
makrofagów w pęcherzykach
płucnych,powstawaniem
płucnych,powstawaniem
depozytów w węzłach chłonnych i
depozytów w węzłach chłonnych i
tkance łącznej.
tkance łącznej.
PRZEMYSŁOWE
PRZEMYSŁOWE
ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA –
ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA –
skutki zdrowotne
skutki zdrowotne
procesy zapalno-alergiczne
procesy zapalno-alergiczne
patologiczny rozrost tkanki łącznej w
patologiczny rozrost tkanki łącznej w
płucach w:
płucach w:
układzie limfatycznym płuc,
układzie limfatycznym płuc,
przegrodach śródpęcherzykowych,
przegrodach śródpęcherzykowych,
oskrzelach,
oskrzelach,
tkance okołooskrzelowej,
tkance okołooskrzelowej,
opłucnej
opłucnej
PRZEMYSŁOWE
PRZEMYSŁOWE
ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA –
ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA –
skutki zdrowotne
skutki zdrowotne
Choroby wywołane przewlekłym wziewaniem
Choroby wywołane przewlekłym wziewaniem
pyłów można podzielić na 3 grupy:
pyłów można podzielić na 3 grupy:
1. Schorzenia cechujące się rozwojem
1. Schorzenia cechujące się rozwojem
włóknienia kolagenowego tkanki płucnej
włóknienia kolagenowego tkanki płucnej
prowadzące do trwałego uszkodzenia lub
prowadzące do trwałego uszkodzenia lub
zniszczenia pęcherzyków płucnych
zniszczenia pęcherzyków płucnych
.
.
Objawy: (pylica krzemowa) męczliwość, utrata
Objawy: (pylica krzemowa) męczliwość, utrata
masy ciała, kaszel, duszność, sinica, przewlekłe
masy ciała, kaszel, duszność, sinica, przewlekłe
zapalenie oskrzeli, rozedma, zap. opłucnej,
zapalenie oskrzeli, rozedma, zap. opłucnej,
przewlekłe serce płucne.
przewlekłe serce płucne.
Takie zmiany związane są z wdychaniem pyłów
Takie zmiany związane są z wdychaniem pyłów
krzemowych pod postacią krzemianów ,
krzemowych pod postacią krzemianów ,
kwarcu , azbestu.
kwarcu , azbestu.
PRZEMYSŁOWE
PRZEMYSŁOWE
ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA –
ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA –
skutki zdrowotne
skutki zdrowotne
Na wdychanie pyłów krzemowych
Na wdychanie pyłów krzemowych
narażone są osoby pracujące w
narażone są osoby pracujące w
kamieniołomach, górnictwie
kamieniołomach, górnictwie
, robotnicy
, robotnicy
z zakładów gdzie piasek i inne materiały
z zakładów gdzie piasek i inne materiały
obfitujące w kwarc są jednym z surowców.
obfitujące w kwarc są jednym z surowców.
Należą do nich
Należą do nich
fabryki szkła ,
fabryki szkła ,
porcelany, materiałów ściernych,
porcelany, materiałów ściernych,
narażeni są szlifierze spawacze,
narażeni są szlifierze spawacze,
hutnicy
hutnicy
.
.
PRZEMYSŁOWE
PRZEMYSŁOWE
ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA –
ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA –
skutki zdrowotne
skutki zdrowotne
2. Schorzenia nie wykazujące swoistych zmian
2. Schorzenia nie wykazujące swoistych zmian
włóknistych w tkance płucnej, a w obrazie
włóknistych w tkance płucnej, a w obrazie
klinicznym nie różniące sie od podobnych schorzeń
klinicznym nie różniące sie od podobnych schorzeń
powstałych bez udziału pyłu.
powstałych bez udziału pyłu.
Należą do nich nieżyty dróg oddechowych, zapalenia płuc i
Należą do nich nieżyty dróg oddechowych, zapalenia płuc i
schorzenia alergiczne. Np. Pyły
schorzenia alergiczne. Np. Pyły
cementu, baru, gipsu
cementu, baru, gipsu
powodują głownie drażnienie mechaniczne. Najdrobniejsze
powodują głownie drażnienie mechaniczne. Najdrobniejsze
pyły zatrzymywane w płucach blokują część oddechową, a
pyły zatrzymywane w płucach blokują część oddechową, a
ponadto sprzyjają rozwojowi procesów zapalnych.
ponadto sprzyjają rozwojowi procesów zapalnych.
Niektóre pyły np.
Niektóre pyły np.
manganowe
manganowe
sprzyjają rozwojowi
sprzyjają rozwojowi
drobnoustrojów wywołujących zapalenie płuc. Pewne
drobnoustrojów wywołujących zapalenie płuc. Pewne
rodzaje pyłów zwłaszcza pochodzenia organicznego oprócz
rodzaje pyłów zwłaszcza pochodzenia organicznego oprócz
działania drażniącego powodują występowanie
działania drażniącego powodują występowanie
alergicznych schorzeń dróg oddechowych. Pyły takie jak:
alergicznych schorzeń dróg oddechowych. Pyły takie jak:
pył wełny , pył z magazynowanych ziaren, słód, pył
pył wełny , pył z magazynowanych ziaren, słód, pył
mączny
mączny
mogą wywoływać typowe dychawicę oskrzelową
mogą wywoływać typowe dychawicę oskrzelową
lub alergiczne nieżyty oskrzeli.
lub alergiczne nieżyty oskrzeli.
PRZEMYSŁOWE
PRZEMYSŁOWE
ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA –
ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA –
skutki zdrowotne
skutki zdrowotne
3. Schorzenia nowotworowe
3. Schorzenia nowotworowe
.
.
Do pyłów które mogą działać rakotwórczo
Do pyłów które mogą działać rakotwórczo
zalicza się
zalicza się
zw. chromu , arsenu, pyły
zw. chromu , arsenu, pyły
azbestu , pyły zawierające żelazo ,
azbestu , pyły zawierające żelazo ,
niektóre pyły organiczne-
niektóre pyły organiczne-
smołowcopochodne , barwniki.
smołowcopochodne , barwniki.
Proces
Proces
nowotworowy ujawnia się zwykle po upływie
nowotworowy ujawnia się zwykle po upływie
wielu lat od zetknięcia się z zanieczyszczeniem
wielu lat od zetknięcia się z zanieczyszczeniem
. Kliniczne schorzenie występuje w postaci
. Kliniczne schorzenie występuje w postaci
odoskrzelowego raka płuc.
odoskrzelowego raka płuc.
PROFILAKTYKA
PROFILAKTYKA
BHP
BHP
Przeszkolenie
Przeszkolenie
Badania okresowe
Badania okresowe
Poprawa warunków
Poprawa warunków
pracy
pracy
Nowe technologie
Nowe technologie
Ochrona
Ochrona
środowiska
środowiska
PROFILAKTYKA
PROFILAKTYKA
BHP
BHP
Przeszkolenie
Przeszkolenie
Badania okresowe
Badania okresowe
Poprawa warunków
Poprawa warunków
pracy
pracy
Nowe technologie
Nowe technologie
Ochrona
Ochrona
środowiska
środowiska
PROFILAKTYKA
PROFILAKTYKA
BHP
BHP
Przeszkolenie
Przeszkolenie
Badania okresowe
Badania okresowe
Poprawa warunków
Poprawa warunków
pracy
pracy
Nowe technologie
Nowe technologie
Ochrona
Ochrona
środowiska
środowiska
PROFILAKTYKA
PROFILAKTYKA
BHP
BHP
Przeszkolenie
Przeszkolenie
Badania okresowe
Badania okresowe
Poprawa warunków
Poprawa warunków
pracy
pracy
Nowe technologie
Nowe technologie
Ochrona
Ochrona
środowiska
środowiska
PROFILAKTYKA
PROFILAKTYKA
BHP
BHP
Przeszkolenie
Przeszkolenie
Badania okresowe
Badania okresowe
Poprawa warunków
Poprawa warunków
pracy
pracy
Nowe technologie
Nowe technologie
Ochrona
Ochrona
środowiska
środowiska
PROFILAKTYKA
PROFILAKTYKA
BHP
BHP
Przeszkolenie
Przeszkolenie
Badania okresowe
Badania okresowe
Poprawa warunków
Poprawa warunków
pracy
pracy
Nowe technologie
Nowe technologie
Ochrona
Ochrona
środowiska
środowiska