background image

 

 

Integracja z UE 
w transporcie

 

Integracja z UE 
w transporcie

 

– studium podyplomowe

 

Finansowe metody oceny 
przedsięwzięć inwestycyjnych

 

Warszawa, luty 2005

Część 3:

O p r a c o w a n o : 

firma doradcza Plestat Sp. z 

o.o.

02-305 Warszawa, Al. Jerozolimskie 144 

1.

Analiza finansowa

2.

Tradycyjne i dochodowe metody oceny opłacalności 
projektów inwestycyjnych

3.

Analiza progu rentowności 

4.

Analiza ryzyka i predykcja bankructwa

background image

 

 

Prospektywna analiza finansowa 

Analiza wielkości 
finansowych, których 
osiągnięcie zostało przyjęte 
w wykonanym planie 
finansowym projektu 
inwestycyjnego

Umożliwia ocenę 
kształtowania się w 
przyszłości kluczowych 
obszarów systemu 
finansowego podmiotu 
realizującego projekt 
inwestycyjny  

Jej narzędziami są 
wskaźniki finansowe

Analiza finansowa -  jej celem 
jest zbadanie systemu 
finansowo-ekonomicznego 
danego podmiotu, z 
uwzględnieniem takich 
aspektów jak: sytuacja 
kapitałowo-majątkowa, 
zdolność do tworzenia zysków, 
zdolność do regulowania 
zobowiązań bieżących, zdolność 
do obsługi zadłużenia,  zdolność 
majątku obrotowego do 
pozostawania w ruchu (rotacji).

Czym jest 
analiza 
finansowa ?

background image

 

 

Zakres analizy finansowej

  

ANALIZA

FINANSOWA

Pionowa i pozioma 
analiza bilansu  (*)

Pionowa i pozioma 
analiza rachunku 
wyników 

Analiza płynności 
finansowej

Analiza 
rentowności 

Analiza zadłużenia 
i zdolności do 
obsługi długu

Analiza 
efektywności 
majątku

Pionowa analiza bilansu to analiza 
struktury majątkowej oraz analiza 
struktury kapitałowej. Analiza pozioma 
to analiza struktury kapitałowo-
majątkowej

(*)

background image

 

 

Obszary systemu finansowego  

PŁYNNOŚĆ FINANSOWA – pojęcie 
o dwóch znaczeniach. Pierwsze 
oznacza zdolność środków 
majątkowych do szybkiego 
upłynnienia, drugie – to zdolność 
firmy do terminowego 
regulowania zaciągniętych 
zobowiązań krótkoterminowych

RENTOWNOŚĆ –zyskowność 
lub deficytowość 
prowadzonej działalności. 
Zyskowność to osiąganie 
dodatniego wyniku 
finansowego, natomiast jej 
odwrotnością jest 
deficytowość. 

ZADŁUŻENIE I ZDOLNOŚĆ DO 
JEGO OBSŁUGI  – stopień 
uzależnienia od obcych źródeł 
finansowania, przejawiający się 
w wysokości zaciągniętych 
zobowiązań, a jednocześnie 
zdolność do terminowych spłat 
odsetek i rat kapitałowych.

SPRAWNOŚĆ DZIAŁANIA / 
EFEKTYWNOŚĆ – 
umiejętność efektywnego 
wykorzystywania 
posiadanych zasobów 
(głównie majątkowych), do 
wytworzenia przychodów.

background image

 

 

Analiza  pionowa bilansu  

Jaki jest sposób 
zaangażowania 
kapitału ?

Czy zaangażowanie to 
jest prawidłowe z punktu 
widzenia przynależności 
sektorowej i branżowej 
podmiotu?

Jaki jest poziom 
aktywności inwestycyjnej 
przedsiębiorstwa w 
czasie – czy następuje 
starzenie się majątku? 
Czy firma się rozwija? 

Jakie są źródła finansowania 
działalności: własne, obce, 
krótko– czy długoterminowe?

Jaki jest stopień 
samofinansowania, a jaki 
uzależnienia u od 
zewnętrznych źródeł 
zasilania w kapitały?

Czy podmiot posiada 
bezpieczny i stabilny system 
finansowy? Jaka jest jego 
wiarygodność i pewność 
kredytowa?

Czy podmiot jest w stanie 
obsłużyć zadłużenie?

ANALIZA 

STRUKTURY MAJĄTKOWEJ:

ANALIZA 

STRUKTURY FINANSOWEJ:

background image

 

 

Wskaźniki  analizy majątkowej

Dla pogłębienia analizy 
możemy także zbadać 
strukturę majątku 
trwałego i strukturę 
majątku obrotowego

Wskaźniki struktury 

majątku:

Majątek trwały

Aktywa ogółem

x 100%

Majątek obrotowy

Aktywa ogółem

x 100%

Majątek trwały

Majątek obrotowy

x 100%

UWAGA !

background image

 

 

Wskaźniki analizy kapitałowej

Kapitał własny

Pasywa ogółem

x 100%

Kapitał obcy 

Pasywa ogółem

x 100%

Kapitał stały

Pasywa ogółem

x 100%

Wskaźniki struktury 

kapitałów:

Kapitał 

krótkotermin.

Pasywa ogółem

x 100%

Kapitał własny

Kapitał obcy


100%

Wskaźnik ten stanowi 
jednocześnie istotne narzędzie 
oceny stopnia zadłużenia oraz 
zdolności do zabezpieczenia spłaty 
zobowiązań kapitałem własnym

UWAGA:

background image

 

 

Analiza pozioma bilansu  

Czy istnieje prawidłowa 
relacja pomiędzy kapitałami, 
a odpowiadającymi im 
składnikami majątku, 
rozumiana jako odpowiednie 
dopasowanie terminowości 
kapitału do stopnia 
płynności finansowanego 
majątku?

Czy zostały stworzone 
trwałe podstawy dla 
bezpiecznego i 
niezakłóconego działania 
przedsiębiorstwa w krótkim 
i długim okresie?

Analiza struktury kapitałowo-majątkowej:

Kapitał własny

Majątek trwały

x 100%

Kapitał stały

Majątek trwały

x 100%

Kapitał obrotowy

Majątek trwały

x 100%

Kapitał 

krótkotermin.

Majątek trwały

x 100%

Ładunek 
informacyjny
:

background image

 

 

Kapitał pracujący   

Ta część majątku 
obrotowego, 
która 
finansowana jest 
środkami o 
wydłużonej 
terminowości 
(czyli kapitałem 
stałym)

Stanowi „bufor 
bezpieczeństwa”, 
ułatwiający 
zachowanie 
płynności 
finansowej

Inaczej nazywany 
kapitałem 
obrotowym

KP = Kapitał Stały – Majątek 
Trwały

KP = Majątek Obrotowy – 
Kapitał Krótkoterminowy

Kapitał stały = Kapitał własny 
Zobowiązania Długoterminowe

Jak to się liczy ?

KP – Kapitał pracujący 

gdzie:

background image

 

 

Złota reguła finansowania    

MAJĄTEK 

OBROTOWY

KAPITAŁY 

OBCE

MAJĄTEK 

TRWAŁY

KAPITAŁY 

WŁASNE

MAJĄTEK 

OBROTOWY

MAJĄTEK 

TRWAŁY

ZOBOWIĄZANI

A

KRÓTKOTERM.

ZOBOWIĄZANIA

DŁUGOTERMIN.

KAPIT. WŁASNE

K

A

P

IT

A

Ł

 

S

T

A

ŁY

KAPITAŁ OBROT.

KAPITAŁ OBROT.

Podejście z punktu 
widzenia pochodzenia 
kapitału

Podejście z punktu 
widzenia terminowości 
(wymagalności) kapitału

background image

 

 

Analiza rachunku wyników   

Ustalenie i ocenę zmian w wielkościach 
strumieni pieniężnych reprezentujących 
przychody ze sprzedaży, koszty, wynik 
finansowy i inne wielkości ekonomiczne w 
kolejnych latach badanego okresu (analiza 
pozioma czyli analiza dynamiki strumieni 
finansowych). 

Badanie relacji zachodzących pomiędzy 
poszczególnymi wielkościami ekonomicznymi 
rachunku zysków i strat (analiza pionowa).

Analiza rachunku zysków 
i strat

 obejmuje: 

background image

 

 

Analiza płynności finansowej   

Poziom płynności 
finansowej jest 
podstawowym 
miernikiem sytuacji 
ekonomicznej 
przedsiębiorstwa

Nawet chwilowa utrata 
płynności może wywołać 
efekt kostek domina, 
prowadzący ostatecznie 
do upadłości 
przedsiębiorstwa

Poziom zapasów oraz przyjęta 
polityka produkcji

Przyjęta polityka kredytowania 
odbiorców znajdująca 
odzwierciedlenie w poziomie 
należności

Poziom rezerw gotówkowych

Wykorzystywane instrumenty 
finansowe poprawiające 
płynność

Wielkość przedsiębiorstwa;

Wyposażenie w majątek trwały

Przynależność i specyfika 
branżowa oraz związane z nią 
uwarunkowania (np. długość 
cyklu produkcyjnego, i 
eksploatacyjnego, sezonowość  
sprzedaży)

Uwaga:

 

Podstawowe determinanty płynności:

background image

 

 

Pomiar płynności finansowej   

STATYCZNE

METODY POMIARU 

PŁYNNOŚCI 

FINANSOWEJ

inaczej: tradycyjne, 
oparte na 
wielkościach 
zawartych w bilansie. 
Należą do nich  dwa 
podstawowe 
wskaźniki: płynności 
bieżącej i szybkiej.

DYNAMICZNE

Inaczej: 
strumieniowe, oparte 
na rachunku 
przepływów 
pieniężnych. Należą 
do nich wskaźniki 
wystarczalności i 
wydajności 
gotówkowej. 

background image

 

 

Dynamiczny pomiar płynności finansowej

   

Wskaźniki wystarczalności 
gotówkowej:

w liczniku gotówka operacyjna a w 
mianowniku różne kategorie dochodów 
lub składniki majątku – np.:

gotówka operacyjna / sprzedaż netto
gotówka operacyjna / EBIT 
gotówka operacyjna / średnia wart. 
majątku

Wskaźniki wydajności 
gotówkowej:

w liczniku gotówka operacyjna a w mianowniku różne 
kategorie kosztów i wydatków oraz zobowiązań – np. :

gotówka operacyjna / zobowiązania ogółem
gotówka operacyjna / inwestycje 
gotówka operacyjna / inwestycje + wypłaty dywidend + 
spłata zadłużenia 

background image

 

 

Statyczny pomiar płynności finansowej

   

Wskaźniki płynności 
bieżącej = (CR – current 
ratio)

Aktywa bieżące

Zobowiązania bieżące

Aktywa bieżące odpowiadają majątkowi 
obrotowemu, a pasywa bieżące – 
zobowiązaniom krótkoterminowym 
powiększonym o rozliczenia 
międzyokresowe.

Wskaźniki płynności 
szybkiej = (QR – quick 
ratio)

Aktywa bieżące - 

zapasy

Zobowiązania bieżące

Wskaźniki wypłacalności  = 
środkami pieniężnymi

Gotówka

Zobowiązania bieżące

background image

 

 

Analiza rentowności    

RENTOWNOŚĆ 
SPRZEDAŻY:

ZAKRES ANALIZY 

RENTOWNOŚCI 

(inaczej: 
rentowność 
handlowa lub 
rentowność 
obrotu) – 
podstawą 
wskaźników 
jest sprzedaż 
netto 

RENTOWNOŚĆ 
MAJĄTKU:

(inaczej: 
rentowność 
ekonomiczna) – 
podstawą 
wskaźników 
jest majątek 
firmy lub 
ewentualnie 
jego składniki

RENTOWNOŚĆ 
KAPITAŁU:

(inaczej: 
rentowność 
finansowa) – 
podstawą 
wskaźników 
jest kapitał 
własny firmy 
lub 
ewentualnie 
jego składniki

background image

 

 

Rentowność sprzedaży   

Celem analizy: 
zbadanie zdolności 
firmy do generowania 
zysków w związku z 
realizowaną sprzedażą

Rentowność sprzedaży netto (RS 
– return on sales)
:

Zysk netto

Sprzedaż netto

x 100%

Zysk brutto

Sprzedaż netto

x 100%

Rentowność sprzedaży brutto:

EBIDTA 

Sprzedaż netto

x 100%

EBITDA: Earnings before Interest, Taxes, Depreciation & 
Amortization

Traktowany jako odpowiednik nadwyżki finansowej cash 
flow

„Rzeczywista” rentowność 
sprzedaży:

background image

 

 

Rentowność majątku   

Rentowność majątku to zdolność 
posiadanych aktywów do 
wypracowywania zysku. Zdolność ta 
nazywana jest też produktywnością 
zasobów przedsiębiorstwa. 

Rentowność majątku =

Zysk netto

Majątek ogółem 

x 100%

(ROA – return on assets)

Syntetyczna postać wskaźnika ROA:

Zysk netto

Majątek 

ROA = 

=

Zysk netto

Sprzedaż 

netto

Sprzedaż 

netto

Majątek

x

ROA = RS  x TAT 

gdzie:
RS – Return on Sales
TAT – Total assets Turnover 

background image

 

 

Rentowność majątku - determinanty

   

Niskie ceny 
przy dużej 
rotacji 
aktywów  (np. 
sprzedawcy 
FMCG)

CZYLI:
NISKA 
ZYSKOWNOŚĆ 
SPRZEDAŻY  I 
WYSOKA 
OBROTOWOŚĆ 
MAJĄTKU

Wysokie ceny 
przy małej 
rotacji aktywów 
(np. 
sprzedawcy 
dóbr 
luksusowych)

CZYLI:
NISKA 
OBROTOWOŚĆ 
MAJĄTKU I 
WYSOKA 
ZYSKOWNOŚĆ 
SPRZEDAŻY

RENTOWNOŚ

Ć MAJĄTKU

Z syntetycznej postaci wskaźnika 
ROA płyną następujące wnioski 
dotyczące determinantów 
rentowności majątku: 

background image

 

 

Rentowność kapitału    

POMIAR

RENTOWNOŚCI 

KAPITAŁU

Wskaźniki 
ogólne,

 odnoszące 

zysk netto do 
całkowitej sumy 
kapitału własnego 
bądź jego składników 
(np. samego kapitału 
akcyjnego)

Wskaźniki 
jednostkowej 
rentowności 
kapitału 
własnego,

 

wykorzystywane w 
ocenie przedsiębiorstw 
uczestniczących w rynku 
kapitałowym dla celów 
wyceny wartości 
kapitałowej i giełdowej 
podmiotu

background image

 

 

Rentowność kapitału – ROE   

Rentowność kapitału 

=

Zysk netto

Kapitały własne (*) 

x 100%

(ROE – return on equity)

Kapitały własne = kapitał założycielski + 
rezerwy z kumulacji zysku + wszelkie dopłaty

Błędem byłoby ujmować zysk netto w mianowniku bo 
wówczas ROE pokazywałby jedynie strukturę kapitału 
własnego a nie stopę zwrotu. Dlatego lepiej posługiwać 
się kategorią kapitału zaangażowanego lub 
zastosowanego

Rentowność kapitału to efektywność funduszy 
własnych, zaangażowanych w działalność 
przedsiębiorstwa, czyli innymi słowy zdolność 
zainwestowanego kapitału do generowania 
zysku.

(*) UWAGA

background image

 

 

Rentowność kapitału – ROE   

Syntetyczna postać wskaźnika ROE wynika z 
następującej zależności:

Podobnie jak ROA wskaźnik ROE 
również posiada syntetyczną 
postać: 

gdzie WSP to 
wskaźnik struktury 
aktywów 

ROE = ROA x  

1

WS
P

Zysk netto

Kapitał 

własny 

ROE = 

=

Zysk netto

Sprzedaż 

netto

Sprzedaż 

netto

Majątek

x

x

Majątek

Kapitał wł.

Wsk. RS

Wsk. TAT

Wsk. ROA

background image

 

 

Analiza sprawności  gospodarowania  

Wskaźniki rotacji (w tym: 
TAT)

Wskaźnik operacyjności:

Wskaźnik efektywności 
wykorzystania HR:

Analiza sprawności 
gospodarczej ma na 
celu określenie 
stopnia efektywności 
wykorzystania 
zasobów firmy do 
tworzenia sprzedaży. 

Tradycyjnie 
przedmiotem badań 
jest aktywność 
gospodarcza 
rzeczowych zasobów 
przedsiębiorstwa 
(czyli: składników 
majątku). 

Celowe jest 
wzbogacenie tej 
analizy o ocenę 
zdolności zasobów 
ludzkich do kreowania 
sprzedaży.

Metody 
pomiaru:

Przychody ze 

sprzedaży

Koszty własne 

sprzedaży

x 100%

Przeciętny stan 

zatrudnienia

Sprzedaż netto

background image

 

 

Wskaźniki rotacji   

Wskaźnik globalnego 
obrotu aktywami (TAT – 
total assests turnover)
:

Zysk netto

Przeciętny stan aktywów 

ogółem

Rotacja zapasów i należności:

Sprzedaż netto

Przeciętny stan 

zapasów

Sprzedaż netto

Przeciętny stan 

należności

Cykl rotacji zapasów i 
należności:

Przeciętny stan zapasów x 

360 dni

Sprzedaż netto

Przeciętny stan należności x 

360 dni

Sprzedaż netto

=

background image

 

 

Zadłużenie i zdolność do jego obsługi 

Jeżeli firma korzysta z obcych kapitałów, należy zbadać 
jej zdolność do obsługi długu. 

Dlatego wskaźniki analityczne, wykorzystywane w 
ocenie zadłużenia, dzielą się na te, które mierzą 
poziom zadłużenia oraz te, które informują o zdolności 
do obsługi zaciągniętych zobowiązań. 

Do podstawowych wskaźników finansowych, 
wykorzystywanych w analizie poziomu zadłużenia, 
należą wskaźniki prezentowane już przy okazji 
omawiania analizy struktury kapitałowej. Są to przede 
wszystkim wskaźniki mierzące udział zobowiązań i ich 
poszczególnych składowych w finansowaniu majątku 
firmy, co tożsame jest z udziałem w funduszach 
ogółem. 

background image

 

 

Wskaźniki analizy zadłużenia   

Analiza poziomu zadłużenia:

Analiza zdolności do obsługi 
długu:

Zysk netto + odsetki

Raty kapitałowe + odsetki

Aktywa ogółem

Zobowiązania 

ogółem 

x 100%

Kapitał własny

Kapitał obcy 

x 100%

CF + odsetki

Raty kapitałowe + odsetki

Zysk netto + odsetki

Raty kapitałowe + odsetki

CF – nadwyżka finansowa 
Cash Flow, obliczana 
zwykle jako suma zysku 
netto i amortyzacji 

background image

 

 

Ocena opłacalności inwestycji 

Oszacowanie czasu niezbędnego do odzyskania 
początkowych nakładów inwestycyjnych w 
postaci nadwyżek generowanych przez 
inwestycję;

Zbadanie poziomu stopy zwrotu z inwestycji w 
poszczególnych okresach; 

Skonfrontowanie przeciętnej stopy zwrotu z 
inwestycji z minimalną, oczekiwaną przez 
inwestora stopy zwrotu lub stopą możliwą do 
uzyskania przy alternatywnym zaangażowaniu 
środków; 

Porównanie stopy zwrotu z inwestycji z kosztem 
kapitału potrzebnym do jej zrealizowania;

Ocena finansowo-ekonomicznej 
opłacalności projektu 
inwestycyjnego obejmuje:

background image

 

 

Metody oceny opłacalności przedsięwzięć inwestycyjnych

 

Cechą charakterystyczną wszystkich tych metod 
jest zestawienie początkowego nakładu 
inwestycyjnego, niezbędnego do realizacji 
przedsięwzięcia, z wielkością spodziewanych 
efektów gospodarczych działalności 
przedsiębiorstwa (zysku netto lub CF)

Metody OOPI

Metody tradycyjne – o 
niskim stopniu 
skomplikowania ze względu 
na brak uwzględnienia 
zmian wartości pieniądza w 
czasie. Są to:

 Okres zwrotu (Payback 
Period)

 Księgowa stopa zwrotu 
(ARR)

Metody dochodowe 
(dyskontowe) posługują się 
kategorią zdyskontowanych 
strumieni pieniężnych 
( uwzględniają zmiany wartości 
pieniądza w czasie). Są to:

 Zaktualizowana wartość netto 
(NPV)

 Wskaźnik efektywności (PI) 

 Zdyskontowany okres zwrotu

 Wewnętrzna stopa zwrotu 
(IRR)

 Wartość przyszła netto (NTV)

background image

 

 

Okres zwrotu 

Inwestorzy powinni wybierać inwestycje o względnie krótkim 
okresie zwrotu ponieważ im krótszy jest okres zwrotu, tym 
mniej ryzykowna jest inwestycja i większa jest jej płynność. 

Zaletą tej metody jest prostota, zrozumiałość oraz 
informatywność

Wadą tej metody jest nie uwzględnianie zmian wartości 
pieniądza w czasie oraz pominięcie nadwyżek generowanych 
po okresie zwrotu

liczba lat, która jest niezbędna do 
odzyskania początkowych nakładów na 
realizację przedsięwzięcia 
inwestycyjnego z nadwyżek 
finansowych, osiąganych w trakcie 
realizacji tego przedsięwzięcia.

Nadwyżka finansowa = Zysk netto 

+ Amortyzacja + Odsetki

background image

 

 

Okres zwrotu – jak to się liczy?

Jeżeli w poszczególnych latach funkcjonowania 
przedsięwzięcia osiągane są identyczne lub 
bardzo zbliżone wartością nadwyżki finansowe, 
okres zwrotu można obliczyć jako iloraz 
początkowych nakładów i przeciętnej, rocznej 
nadwyżki finansowej. 

Początkowy Nakład inwestycyjny (PNI)

Planowana roczna nadwyżka 

finansowa

OKRES ZWROTU = 

Ponieważ rzadko kiedy nadwyżki zaplanowane na 
poszczególne okresy są identyczne lub przynajmniej 
zbliżone, obliczanie okresu zwrotu przy użyciu 
powyższej formuły obarczone jest sporym błędem. 
Dlatego zaleca się rachunek wykorzystujący 

skumulowane nadwyżki finansowe.

Uwaga !

Przykład liczbowy

background image

 

 

Prosta stopa zwrotu 

określa stosunek przeciętnej, rocznej 
nadwyżki finansowej do wartości kapitału 
służącego sfinansowaniu początkowych 
nakładów inwestycyjnych. Ukazuje ile 
procent z początkowych nakładów 
inwestycyjnych będziemy odzyskiwać w 
poszczególnych latach.

PNI 

Nadwyżka CF

x 100%

ARR =

Prosta stopa zwrotu jest odwrotnością okresu zwrotu.

Im wyższa jest zatem planowana nadwyżka tym krótszy jest okres 
zwrotu i wyższa stopa zwrotu z inwestycji.

Dla inwestora atrakcyjne będą przedsięwzięcia cechujące się 
względnie najwyższą stopą zwrotu.

Formuła na prostą stopę zwrotu stanowi odpowiednik wskaźnika 
rentowności kapitału zainwestowanego (ROI – Return on 
Investments)

background image

 

 

Zmiany wartości pieniądza w czasie 

Przyszła wartość (FV – future value) 
informuje, jaką wartość uzyska kwota 
pieniężna zainwestowania dziś po 
upływie określonego czasu. Oblicza 
się ją wykorzystując technikę 
kapitalizacji odsetek.

Uwzględnianie zmian wartości 
pieniądza w czasie polega na 
posługiwaniu się dwoma 
kategoriami:

Wartość obecna (PV – present value) 
definiowana jest jako zaktualizowana 
(czyli „ściągnięta” do teraźniejszości) 
wartość przyszłych efektów 
gospodarczych. Wartość obecna jest 
odwrotnością wartości przyszłej.

background image

 

 

Future Value

FV  = PV· (1 + r

1

) · (1 + r

2

) ·  ...  

· (1 + r

n

)

Gdzie:

PV –  początkowa kwota pieniężna (present value)

FV –  przyszła wartość kwoty PV (future value)

r

1

2

 ... 

n

 – stopa procentowa w poszczególnych okresach 

prognozy

t = 1, 2 ... n –  liczba lat okresu obliczeniowego 

jeżeli stopa procentowa jest stała w czasie to:

FV = PV · (1 + r )

t

Wyrażona jest następującym wzorem:

background image

 

 

Present  Value

Stopa dyskontowa

 – zwykle jest to prognozowanej 

stopy oprocentowania papierów wartościowych wolnych 
od ryzyka (bonów lub obligacji skarbowych), którą można 
skorygować o różne rodzaje ryzyka, szacowane 
metodami eksperckimi. Może to być przykładowo 
wskaźnik ryzyka branżowego.

jeżeli stopa procentowa jest stała w czasie to:

 

PV = 

)

1

(

1

...

)

1

(

1

)

1

(

1

2

1

n

r

r

r

FV

 

    

=

PV

t

r

FV

)

1

(

1

 

Wyrażona jest następującym wzorem:

background image

 

 

Zaktualizowana wartość netto (NPV) 

Zaktualizowana wartość netto

 

(NPV - net present value) pokazuje o jaką 
wielkość suma zdyskontowanych nadwyżek 
finansowych, osiągniętych w okresie objętym 
analizą, przekracza poziom początkowego 
nakładu finansowego. 

Im wyższa jest dodatnia różnica pomiędzy 
sumą nadwyżek, przewidywanych w okresie 
trwania projektu rozwojowego a początkowym 
nakładem, tym wyższa jest efektywność 
planowanej inwestycji. 

Inwestycją opłacalną jest 
zatem przedsięwzięcie, dla 
którego wartość NPV jest 
większa od zera. Wysoka 
wartość NPV oznacza, że 
inwestycja jest w stanie 
zapewnić w zadanym okresie 
całkowity zwrot 
początkowego nakładu 
finansowego oraz 
wygenerować dodatkową 
nadwyżkę. 

background image

 

 

NPV – jak to się liczy?

NPV obliczamy odejmując od sumy 
zaktualizowanych nadwyżek pieniężnych, 
spodziewanych w analizowanych okresach 
przyszłych, wartość początkowego nakładu 
inwestycyjnego. 

NPV = suma zdyskontowanych nadwyżek – PNI

to samo można zapisać w następujący sposób:

NPV =

 

PNI

r

NFC

r

NFC

r

NFC

n

n

n





)

1

(

...

)

1

(

)

1

(

2

2

2

1

1

1

 

background image

 

 

Wskaźnik efektywności (PI) 

Wskaźnik efektywności (tzw. Profitability 
Index) jest zbliżony konstrukcją do prostej 
stopy zwrotu. 

W odróżnieniu od prostej stopy zwrotu 
wskaźnik ten uwzględnia zmiany wartości 
pieniądza w czasie. 

PNI 

Zdyskontowane CF

PI  =

Jeśli do pomiaru 
wykorzystywać będziemy 
zdyskontowane nadwyżki w 
poszczególnych okresach, 
wówczas poziom PI, 
podobnie jak poziom prostej 
stopy zwrotu, będzie 
dostarczał informacji, ile 
procent początkowego 
nakładu inwestycyjnego 
będzie odzyskiwane w 
poszczególnych okresach

Jeśli do pomiaru wykorzystamy 
sumę zdyskontowanych 
nadwyżek finansowych, z 
kształtowania się poziomu 

skumulowanego 
wskaźnika efektywności

 

odczytamy, po jakim okresie 
początkowy nakład 
inwestycyjny zacznie być 
odzyskiwany w postaci 
generowanych nadwyżek 
finansowych.

background image

 

 

Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR) 

Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR - internal 
rate of return) to taka przeciętna stopa 
dyskontowa, przy której zaktualizowana 
wartość netto osiąga wartość „0”. 

Jest to progowa wartość przeciętnego 
dyskonta, przy której wartość 
zaktualizowana netto przyszłych 
dochodów pieniężnych zrównuje się z 
wartością początkowego nakładu 
inwestycyjnego. 

Wewnętrzną stopę zwrotu obliczamy 
metodą „prób i błędów”, badając, przy 
jakiej przeciętnej stopie dyskonta suma 
zdyskontowanych nadwyżek zrówna się 
wartości PNI (czyli przy jakiej stopie 
dyskonta NPV = 0).

Przykłady liczbowe

background image

 

 

Analiza progu rentowności  (BEP)

Próg rentowności

 (break even point) 

to taka wielkość sprzedaży, która 
gwarantuje pokrycie całkowitych kosztów 
działalności przedsiębiorstwa 

Każda dodatkowa sprzedaż ponad wartość 
progową gwarantuje uzyskiwanie zysków. 

Rentowność sprzedaży w BEP wynosi „zero”.

Produkcja wytworzona Q = 
produkcja sprzedana

Koszty produkcji = f (Q) czyli 
stanowią funkcję wielkości 
produkcji 

Stałe koszty produkcji są 
jednakowe dla każdej wielkości 
produkcji, 

Jednostkowe koszty zmienne są 
stałe,

Założenia analizy metodą BEP:

Jednostkowe ceny 
sprzedaży 
poszczególnych 
wyrobów nie 
ulegają zmianie w 
czasie i nie 
zmieniają się 
również wraz ze 
zmianą skali 
produkcji w całym 
badanym okresie

background image

 

 

BEP – jak to się liczy?

BEP, to punkt w którym PRZYCHÓD = KOSZT 
CAŁKOWITY 

P = KS + KZ 

Q · c = KS + (Q · k

Z

)

Po przekształceniu względem Q otrzymamy: 

B

E

P

 

i

l

o

ś

c

i

o

w

y

 

=

 

Q

k

c

K

Z

S

 

i

 

B

E

P

 

w

a

r

t

o

ś

c

i

o

w

y

 

=

 

c

BEP

c

k

c

K

ilosciowy

Z

S

 

Przykład liczbowy

background image

 

 

Zastosowanie BEP

Formułę punktu wyrównania stosuje się głównie w 
analizach mających na celu określenie przyszłych 
efektów gospodarowania. 

Obliczenie BEP umożliwia określenie poziomu sprzedaży, 
po przekroczeniu którego firma zacznie osiągać zyski. 

Słabą stroną formuły progu rentowności jest trudność jej 
zastosowania do analiz produkcji wieloasortymentowej. 

W przypadku produkcji wieloasortymentowej 
wyrównanie wartości sprzedaży i kosztów można osiągać 
przy rozmaitych kombinacjach struktury 
asortymentowej. 

W przypadku 
przedsiębiorstw o 
zróżnicowanym 
portfelu produkcji, ale 
o względnie stałej 
strukturze sprzedaży, 
warto posługiwać się 
formułą progu 
rentowności 

opartą 

na wielkości 
zagregowanych

Uwaga !

background image

 

 

Analiza ryzyka  

Każdemu planowanemu przedsięwzięciu 
towarzyszy określone 

ryzyko. 

Ryzyko w kontekście projektu rozwojowego 
można zdefiniować jako zdarzenie, o określonym 
prawdopodobieństwie, którego wystąpienie jest 
niepożądane i które może stanowić istotną 
przeszkodę dla realizacji celów takiego projektu. 

Tak zdefiniowane ryzyko, zalicza się do 
kategorii 

ryzyka gospodarczego,

 czyli 

ryzyka nieosiągnięcia spodziewanych efektów 
ekonomiczno-finansowych

Podstawowym nośnikiem ryzyka działalności 
gospodarczej jest wystąpienie w otoczeniu 
przedsiębiorstwa – bliższym i dalszym, zdarzeń, 
które w sposób istotny zmieniają lub wręcz 
deformują warunki funkcjonowania firmy. 

background image

 

 

Ilościowe miary ryzyka  

Nieodzownym 
elementem oceny 
przedsięwzięcia 
gospodarczego jest 
pomiar ekspozycji 
danego projektu na 
ryzyko. 

Należy stosować 
ilościowe mierniki 
ryzyka, za pomocą 
których szacuje się 
stopień zmienności 
albo niepewności 
uzyskania dochodu lub 
zwrotu inwestycji (są 
to m.in. odchylenie 
standardowe i 
współczynnik 
zmienności). 

Odchylenie 

standardowe

, podobnie jak 

współczynnik zmienności należą 

do klasycznych miar 

rozproszenia statystycznego. 

Miary te ukazują niepewność 

pojedynczych pomiarów 

statystycznych. 

Odchylenie standardowe 

pokazuje przeciętne 

zróżnicowanie poszczególnych 

poziomów badanego zjawiska w 

stosunku do ich wartości 

średniej. Im wyższe jest zatem 

odchylenie standardowe dla 

prognozowanej sprzedaży lub 

stopy zwrotu z inwestycji, tym 

większym ryzykiem obciążone 

jest takie przedsięwzięcie. 

background image

 

 

Ilościowe miary ryzyka  

V

S

 - o

d

c

h

y

le

n

ie

 s

t

a

n

d

a

r

d

o

w

e

  

2

1

)

(

R

R

P

V

i

n

i

i

 - w

a

r

ia

n

c

ja

  

|

|

R

R

P

d

n

i

i

i

 - o

d

c

h

y

le

n

ie

 p

r

z

e

c

t

n

e

  

R

S

CV

 - w

s

p

ó

łc

z

y

n

n

ik

 z

m

ie

n

n

o

ś

c

i  

S

 –

 o

d

c

h

y

le

n

ie

 s

t

a

n

d

a

r

d

o

w

e

 s

t

o

p

y

 z

w

r

o

t

u

 

R

 –

 p

r

z

e

c

t

n

a

, o

c

z

e

k

iw

a

n

a

 s

t

o

p

a

 z

w

r

o

t

u

 

Przykład liczbowy

background image

 

 

SW jako narzędzie zarządzania 

ryzykiem

Identyfikację określonych rodzajów ryzyka, 

które mogą wystąpić w przyszłości, 

Określenie natężenia zjawisk i siły ich 

oddziaływania na przedsiębiorstwo, 

Zalecenia dotyczące sposobu reagowania 

przez firmę na zmiany w otoczeniu,

Projekcję spodziewanych efektów 

gospodarczych działalności zależnie od 

różnych stanów otoczenia oraz przyjętej 

polityki.

Studium wykonalności 
wymaga przygotowania 
analiz, które posiadają 
kluczowe znaczenie w 
identyfikowaniu oraz 
pomiarze ryzyka. Są to: 
analiza otoczenia oraz 
analiza organizacji. 

Funkcja FS jako narzędzia 
ograniczania ekspozycji 
na różne kombinacje 
ryzyka polega na 
możliwości 
symulacyjnego 
przewidywania stanów 
otoczenia 
(wielowariantowe 
prognozy) i 
dopasowywania do 
przewidywanych zjawisk 
odpowiednich działań 
operacyjnych i 
strategicznych jednostki

Takie wieloscenariuszowe 
prognozy, stanowiące rdzeń 
profesjonalnie przygotowanego 
planu obejmują:

background image

 

 

SW jako narzędzie zarządzania 

ryzykiem

Przygotowując 
wielowariantowy plan 
projektu można dość 
skutecznie dokonać 
oceny zagrożenia 
bankructwem dla 
każdego ze 
scenariuszy. 

Finansowa część 
projektu dostarcza 
wszystkich informacji 
potrzebnych do 
dokonania prognozy 
kryzysu. 

Prognozę kryzysu 
można przeprowadzić 
korzystając z tzw. 
MODELI PREDYKCJI 
BANKRUCTWA 
(najbardziej znane są 
funkcje 
dyskryminacyjne 
ALTMANA)

X

1

 = kapitał pracujący / aktywa 

ogółem

X

2

 = zysk zatrzymany / aktywa 

ogółem 

X

3

 = zysk przed opodatkowaniem i 

zapłaceniem odsetek / aktywa 
ogółem

X

= rynkowa wart. kapitału 

własnego / wartość rynkowa kapitału 
obcego

X

5

 = przychody operacyjne / aktywa 

ogółem

Model ALTMANA: 

Funkcja Altmana dla spółek 

niegiełdowych

Z = 0,72X

1

  + 0,85X

2

  + 3,11X

3

  + 

0,42X

 + 1X

5

Wartość współczynnika 
„Z”

P-stwo upadku

1,8 i mniej 

Znaczne

1,81 – 2,99

Nieokreślone 

3,0 i więcej 

Małe


Document Outline