NOWOTWORY  WEWNĄTRZCZASZKOWE

PODZIAŁ UPROSZCZONY

Nowotwory mózgu pochodzenia glejowego
      GWIAŹDZIAK – Astrocytoma
      SKAPODRZEWIAK – Oligodendroglioma
      WYŚCIÓŁCZAK – Ependymoma
Nowotwór opony  mózgu – OPONIAK
     NERWIAK nerwu VIII
     NERWIAKOWŁÓKNIAK (ch. Von 

Recklinghausena)

Nowotwory przysadki mózgowej
Przerzuty nowotworów innych narządów

PRZYKŁAD GUZA GLEJOWEGO

Gwiaździak - Astrocytoma

PRZYKŁADY  OPONIAKÓW

PRZYKŁAD NOWOTWORU 

PRZYSADKI MÓZGOWEJ

DOSTĘP OPERACYJNY 

DO PRZYSADKI MÓZGOWEJ

PRZYKŁAD GUZA KĄTA 

MOSTOWO-MÓŻDŻKOWEGO

PRZYKŁAD ROPNIA MÓZGU

Guz pochodzenia zapalnego

GUZY  NERWÓW OBWODOWYCH

Nerwiak osłonkowy

Nerwiakowłókniak

Nerwiak pourazowy

PRZYKŁAD GUZA NERWU 

OBWODOWEGO

nerwiak osłonkowy rozwidlenia nerwu 

kulszowego

PRZYKŁAD GUZA SPLOTU RAMIENNEGO

PRZYKŁAD GUZA NERWU 

OBWODOWEGO

Ch. Von Recklinghausena 

(nerwiakowłókniakowatość)

PRZYKŁAD GUZA SPLOTU RAMIENNEGO

NERWIAK  POURAZOWY

NOWOTWORY  RDZENIA  KRĘGOWEGO

 I  KRĘGOSŁUPA

PODZIAŁ  TOPOGRAFICZNY

NOWOTWORY KRĘGOSŁUPA
• Przerzutowe
• Pierwotne

NOWOTWORY KANAŁU KRĘGOWEGO
Zewnątrzoponowe
Wewnątrzoponowe
• Zewnątrzrdzeniowe  – 80%
• Wewnątrzrdzeniowe – 20% 

NOWOTWORY [GUZY]

 WEWNĄTRZOPONOWE 

ZEWNĄTRZRDZENIOWE

25-45%  OPONIAK (Ependymoma)

ok.30%  NERWIAKOWŁÓKNIAK 

(Neurofibroma)

POZOSTAŁE 20%:

TŁUSZCZAK

GUZY DYSEMBRIOGENETYCZNE I INNE

NOWOTWORY [GUZY]

 WEWNĄTRZRDZENIOWE

Stanowią około 20% guzów 

wewnątrzoponowych

50-60% WYŚCIÓŁCZAK (Ependymoma) 

ok. 30% GWIAŹDZIAK    (Astrocytoma)

Pozostałe 10%:

Tłuszczak, naskórzak, potworniak, torbiel 

skórzasta,

naczyniak płodowy

GUZY  O.U.N.  SZERZĄCE  SIĘ  

POPRZEZ

ROZSIEW  DROGAMI  PŁYNU 

MÓZGOWO-RDZENIOWEGO

RDZENIAK (Medulloblastoma)

WYŚCIÓŁCZAK (Ependymoma)

ZŁOŚLIWE GWIAŹDZIAKI

OBJAWY  NEUROLOGICZNE 

NOWOTWORÓW  

WEWNĄTRZRDZENIOWYCH

• NOWOTWORY TE ROZWIJAJĄ SIĘ 

POWOLI

• CHARAKTERYSTYCZNE JEST 

DŁUGOTRWAŁE I SKRYTE NARASTANIE 
OBJAWÓW

OBJAWY  NEUROLOGICZNE 

NOWOTWORÓW  

WEWNĄTRZRDZENIOWYCH

• Ból korzeniowy
• Zespół Brown-Sequarda

• Zaburzenia czucia rozszczepienne
• Niedowład dwóch lub czterech kończyn
• Uposledzenie funkcji seksualnych
• Dysfunkcja zwieraczy pęcherza i odbytu
• Paraplegia lub  tetraplegia

NAJCZĘSTSZE   NOWOTWORY 

PRZERZUTOWE   DO   

KRĘGOSŁUPA

• RAK PŁUCA
• RAK SUTKA
• RAK PROSTATY
• NIEZNANE OGNISKO PIERWOTNE: 

10-20% 

Dane: Van Kierken, 1996

MATERIAŁ  WŁASNY: LATA 1999-

2002

 63  PACJENTÓW  

OPEROWANYCH

• ADENOCARCINOMA [ognisko nieokreślone]      - 10   

6,3%

   

• RAK  JASNOKOMÓRKOWY  NERKI                  -  9   

5,7%

• RAK  SUTKA                                                               - 8   

5%

• RAK  PŁUCA                                                               - 6   

3,7%

• RAK  INNYCH  NARZĄDÓW                                  - 9   

5,7%

     [tarczyca,  macica, wątroba,  gardło,  odbytnica]

• POZOSTAŁE  RÓŻNE  NOWOTWORY              - 15  

9,4%

   

• BRAK  ROZPOZNANIA  PATOLOGICZNEGO  -  6  

3,7%

NAJCZĘSTSZE   NOWOTWORY 

PIERWOTNE      KRĘGOSŁUPA

• SZPICZAK
• NOWOTWORY TKANKI KOSTNEJ
• NACZYNIAK

OBJAWY  NEUROLOGICZNE 

NOWOTWORÓW KRĘGOSŁUPA 

(ZEWNĄTRZRDZENIOWYCH)

CHARAKTERYSTYCZNE JEST NAGŁE
WYSTĄPIENIE OBJAWÓW WSKUTEK 
ZŁAMANIA PATOLOGICZNEGO 
ZAJĘTEGO KRĘGU

OBJAWY  NEUROLOGICZNE 

NOWOTWORÓW  KRĘGOSŁUPA

według skali Frankela

• Ból określonego odcinka kręgosłupa

• Objawy korzeniowe: ból lub niedowład wiotki
• Niedowład dwóch lub czterech kończyn, pacjent 

chodzący

• Niedowład dwóch lub czterech kończyn, pacjent 

leżący

• Paraplegia lub  tetraplegia

OBJAWY  NEUROLOGICZNE 

i aktywność [Constans, 1983]

1 Ból lub nieistotne objawy 
. aktywność społeczna i zawodowa
2 Umiarkowane objawy 
. aktywność społeczna, przerwa zawodowa
3 Objawy ubytkowe [parapareza, dysfunkcja 

zwieraczy, ból]

. niemożliwe aktywne życie
4 Poważne objawy: paraplegia, porażenie zwieraczy
5 Całkowite uszkodzenie rdzenia

METODY  DIAGNOSTYCZNE

• ZDJĘCIA PRZEGLĄDOWE
• TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA 

[CT]

• REZONANS MAGNETYCZNY [MRI]
• SCYNTYGRAFIA
• BIOPSJA
• MIELOGRAFIA
• ANGIOGRAFIA

METODY  DIAGNOSTYCZNE

ZDJĘCIE  

PRZEGLĄDOWE

• Jest badaniem 

rutynowym

• Typowy obraz - ubytek 

nasady kręgu w 
projekcji AP

• Ujawnia złamanie 

patologiczne

METODY  DIAGNOSTYCZNE

TOMOGRAFIA  [CT]

• Lokalizacja procesu 

patologicznego 

• Ocena zwężenia 

kanału kręgowego

METODY  DIAGNOSTYCZNE

REZONANS [MRI]

• Możliwość zbadania 

długiego odcinka 
kręgosłupa

• Ocena morfologii 

procesu 
patologicznego

METODY  DIAGNOSTYCZNE

SCYNTYGRAFIA

• Ujawnia odmienny 

metabolizm kości

• Pozwala na ocenę 

całego układu 
kostnego

METODY  DIAGNOSTYCZNE

BIOPSJA

• Badanie małoinwazyjne 

w wersji przezskórnej

• Dostarcza materiału do 

oceny 
histopatologicznej

• Pozytywne w 25% - 

65%

METODY  DIAGNOSTYCZNE

ANGIOGRAFIA
Ocena drożności naczyń okołokręgosłupowych

C4 

  

C4

CEL  LECZENIA  

OPERACYJNEGO

• Usunięcie przerzutu - całkowite lub częściowe 
• Zapobieganie uszkodzeniu rdzenia kręgowego
• Przeciwdziałanie niestabilności kręgosłupa
• Poprawa jakości życia - zmniejszenie bólu, 

umożliwienie pionizacji, rehabilitacji

• Stworzenie warunków dla chemioterapii  i 

radioterapii

CZYNNIKI  WARUNKUJĄCE  

RODZAJ ZABIEGU  

OPERACYJNEGO

• TYP  NOWOTWORU - stopień złośliwości
• MIEJSCOWE - lokalizacja w kręgosłupie 
• NEUROLOGICZNE - stopień nasilenia objawów
• OGÓLNOUSTROJOWE - zaawansowanie 

choroby nowotworowej, stan ogólny, choroby 
towarzyszące

• PRZEWIDYWANA DŁUGOŚĆ ŻYCIA

PODSUMOWANIE

Wybór rodzaju i zakresu zabiegu 

operacyjnego zależy od: 

• lokalizacji nowotworu 
• stopnia jego złośliwości  
• stanu pacjenta

LECZENIE UZUPEŁNIAJĄCE

• Radioterapia
• Kinezyterapia
• Zapewnienie stałej opieki 

osobie 

• niepełnosprawnej