ZARZĄDZANIE INNOWACJAMI
Małgorzata Skweres
Uniwersytet Szczeciński
Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług
Katedra Efektywności Innowacji
2
2
A CO TO INNOWACJA ?
Celowe i zorganizowane działanie
przedsiębiorców poszukujących praktycznego
zastosowania różnych nowych rozwiązań w
danych uwarunkowaniach i czasie w celu
osiągnięcia pozytywnych efektów
ekonomicznych.
Pojęcie innowacji można rozpatrywać w
aspekcie zarówno przedmiotowym jak też
czynnościowym.
Innovatis (łac.)
ODNOWA
NOWOŚĆ
3
3
DEFINICJA KLASYCZNA
Joseph Schumpeter
Joseph Schumpeter
• wprowadzenie
do produkcji wyrobów
do produkcji wyrobów nowych
lub doskonalenie dotychczas istniejących,
• wprowadzenie nowej
lub udoskonalonej technologii produkcji,
• zastosowanie nowego sposobu sprzedaży
lub zakupów,
• otwarcie nowego rynku,
• zastosowanie nowych surowców lub
półfabrykatów,
• wprowadzenie zmian w organizacji produkcji.
4
4
RODZAJE INNOWACJI
Wg. przedmiotu:
Wg. przedmiotu:
• produktowe
• procesowe
• organizacyjno-menedżerskie
Wg. obszaru wprowadzania:
Wg. obszaru wprowadzania:
• twarde: technologiczne, związane z procesem
wytwórczym i produktem
• miękkie: w obszarze organizacji pracy,
zarządzania i marketingu
Wg. oryginalności:
Wg. oryginalności:
• pionierskie
• adaptowane
5
5
B. ILIECZKO
MODEL SYSTEMU GLOBALNEGO
SYSTEM GLOBALNY
Człowiek
Innowacje
antropocentryczne
Przyroda
Innowacje
biotyczne
Innowacje
społeczne
Społeczeństwo
Innowacje
techniczne
Technika
6
6
Przykłady
Przykłady
antropocentryczne:
• doskonalenie fizjologiczne, funkcjonalne,
neuropsychiczne;
społeczne:
• zmiany towarzyszące rewolucjom i ewolucjom
społeczeństwa,
• zmiany w systemach ekonomicznych,
• zmiany w polityce społecznej,
• zmiany w organizacji i zarządzaniu;
biotyczne:
• hybrydyzacja roślin i zwierząt, walka ze szkodnikami;
techniczne:
• nowe maszyny i wyposażenie,
• nowe środki transportu.
7
7
OBSZARY INNOWACJI
PRODUKT
PRODUKT
RYNEK
RYNEK
PROCES
PROCES
ORGANIZACJA
ORGANIZACJA
Innowacyjność przedsiębiorstwa
zależy od jednoczesnych zmian
we wszystkich wymienionych obszarach
8
8
Innowacja produktowa
Stanowi produkt lub usługę, oferującą
konsumentowi nową korzyść, nową wartość.
Polega na zmianie fizycznej, chemicznej
bądź biologicznej istniejących produktów i
usług, ewentualnie wytworzeniu nowych
produktów i usług.
Innowacje produktowe można podzielić
na innowacje:
– w środkach produkcji,
– w przedmiotach konsumpcji.
9
9
Innowacja procesowa
polega na
wdrożeniu nowego lub udoskonaleniu
dotychczasowego procesu produkcji produktu
lub usługi.
Innowacje rynkowe
są związane z
klientami przedsiębiorstwa oraz ich
otoczeniem. Mogą być zdefiniowane jako:
„eksploatacja nowych obszarów terytorialnych
oraz penetracja nowych segmentów
rynkowych”
Innowacje organizacyjne
odnoszą się
do wszystkiego, co dzieje się w
przedsiębiorstwie
i obejmuje wszystkie działania nie związane
bezpośrednio z procesem „produkcji”.
10
10
PRODUKT
PRODUKT
RYNEK
RYNEK
PROCES
PROCES
ORGANIZACJA
ORGANIZACJA
Marketing
Zaopatrzenie
Administracja
Zarządzanie
Polityka kadrowa
Eksploatacja nowych
obszarów terytorialnych
Penetracja nowych
segmentów rynkowych
Dobro
Usługa
Pomysł
Technologia
Struktura
11
11
ŹRÓDŁA INNOWACJI
Z punktu widzenia kraju
wewnętrzne
własne badania naukowe
działalność wynalazczo-racjonalizatorską
zewnętrzne
licencje, know-how
import nowoczesnych maszyn i urządzeń
inne formy transferu wiedzy, jak wspólne
przedsięwzięcia naukowe i produkcyjne
12
12
ŹRÓDŁA INNOWACJI C.D.
Z punktu widzenia przedsiębiorstwa
wewnętrzne
działalność sfery B + R
prowadzenie badań marketingowych rynku krajowego i
zagranicznego
wykorzystanie metod gromadzenia pomysłów, np.:
"burzy mózgów"
stymulowanie kreatywności pracowników i
kierownictwa
zewnętrzne
wyniki badań naukowych i technicznych prowadzonych
w uczelniach i instytutach naukowo- badawczych
Licencje, know-how, wspólne przedsięwzięcia,
konferencje naukowe, publikacje, targi i wystawy,
transfer pracowników, doradztwo firm konsultingowych
13
13
SIEDEM ŹRÓDEŁ OKAZJI
DO INNOWACJI WG DRUKERA
nieoczekiwane powodzenie, nieoczekiwane
niepowodzenie, nieoczekiwane zdarzenie
zewnętrzne
niezgodność między rzeczywistością
a wyobrażeniami o niej
innowacja wynikająca z potrzeby procesu
zmiany w strukturze przemysłu lub strukturze
rynku
demografia (zmiany w populacji)
zmiany w postrzeganiu, nastrojach, wartościach
nowa wiedza
14
14
PROCESY INNOWACJI
Proces innowacyjny jest to zjawisko
powstawania, dojrzewania i upowszechniania
tych idei technicznych, których
praktycznemu zastosowaniu towarzyszą
określone skutki ekonomiczno-społeczne
Najczęściej przytaczanymi
modelami
procesu innowacyjnego są:
-
tradycyjny model „pchany” przez
naukę,
- tradycyjny model „ciągniony” przez
rynek,
- model sprzężony (nauka + rynek)
15
15
MODEL PROCESU INNOWACYJNEGO “PCHANEGO”
MODEL PROCESU INNOWACYJNEGO “PCHANEGO”
PRZEZ NAUKĘ
PRZEZ NAUKĘ
Badania
podstawowe
Badania
stosowane
Wdrożeni
e
(produkcj
a)
Marketin
g
Sprzeda
ż
i dyfuzja
MODEL PROCESU INNOWACYJNEGO „CIĄGNIĘTEGO”
MODEL PROCESU INNOWACYJNEGO „CIĄGNIĘTEGO”
PRZEZ RYNEK
PRZEZ RYNEK
Potrzeba
Rynkowa
(badania
marketingow
e)
Prace
rozwojowe
Wdrożen
ie
Sprzedaż
dyfuzja
(rynek)
Marketin
g
16
16
Badania podstawowe
Badania podstawowe prowadzone w celu
odkrycia nowych prawidłowości,
mechanizmów
lub zasad metodologicznych pozwalają
formułować nowe prawa nauki powiększając
ogólne zasoby wiedzy.
B
B
ada
ada
nia
nia
stosowan
stosowan
e
e dotyczą możliwości
praktycznego wykorzystania posiadanej
wiedzy
o charakterze ogólnym w celu realizacji
praktycznego projektu
W
W
drożenie
drożenie jest to zastosowania tych
osiągnięć
w sferze techniki przemysłowej poprzez i
produkcję nowych wyrobów i usług
17
17
MODEL SPRZĘŻONY (NAUKA+RYNEK)
MODEL SPRZĘŻONY (NAUKA+RYNEK)
Nowa
potrzeba
Nowy
pomysł
Badania
stosowane
i
inżynieryjn
e
Potrzeby społeczne
Prace
rozwojow
e
Wdrożeni
e
Marketing
i sprzedaż
Rynek
Stan techniki i technologii producenta
18
18
Innowacyjna Wielkopolska - Centrum Innowacji i Wiedzy Innowacyjnej
INNOWACJE NA ŚWIECIE...
O powodzeniu i atrakcyjności
gospodarek narodowych na świecie
decydować będzie ich nasycenie
innowacjami i nowymi
technologiami.
W Strategii Lizbońskiej UE za
priorytet uznano podniesienie
konkurencyjności
i budowanie innowacyjnej
gospodarki opartej na wiedzy.
19
19
INNOWACJE
W
EUROPIE...
0
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,7
0,8
IRLANDIA
79%
NIEMCY
69%
EOG
53%
EOG = EUROPEJSKI OBSZAR GOSPODARCZY (UE +
EFTA)
WIELKA
BRYTANIA
63%
HISZPANIA
29%
POLSKA
28,9%
UDZIAŁ FIRM INNOWACYJNYCH
W DZIAŁALNOŚCI PRODUKCYJNEJ
Raport z badania "Wskaźniki innowacyjności przedsiębiorstw w Polsce" przeprowadzonego przez Ipsos-Demoskop w 2001 roku
na zlecenie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa 2001. http://www.parp.gov.pl/innowacje.php
20
20
INNOWACJE W POLSCE...
Wskaźnik udziału nakładów, w
poszczególnych latach, na naukę wynosił w
Polsce:
1996 = 0,8%, 2000 = 0,67%, 2001 =
0,65% PKB
W UE przekracza 1,9 PKB
Udział środków przedsiębiorstw w nakładach na
B+R wynosi około 35% wydatków całkowitych.
Reszta pochodzi ze środków publicznych.
W UE jest całkowicie odwrotnie - tylko
1/3 środków pochodzi ze środków
publicznych
a 2/3 to udział przedsiębiorstw.
21
21
INNOWACJE NA WZiEU...
2 PROJEKTY
W RAMACH DZIAŁANIA
„REGIONALNE STRATEGIE INNOWACYJNE I TRANSFER WIEDZY”
„BRANŻOWE WSPARCIE
INNOWACYJNOŚCI MIKRO,
MAŁYCH
I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW”
W BRANŻACH:
- BUDOWNICTWO
- TURYSTYKA
- TRANSPORT
„INNOWACYJNOŚĆ I WSPÓŁPRACA
SIŁĄ GOSPODARKI MORSKIEJ REGIONU”