Statystyka
- Opisowa analiza zjawisk
masowych
Opracowanie na podstawie :
„Statystyka” Mieczysław Sobczyk”
Magdalena Kaźmierczak
Anna Dobraś
Aneta Kaptur
Magda Przybył
Ewa Janowska
Andrzej Wowk
Miary asymetrii
Z punktu widzenia potrzeb analizy statystycznej istotny jest nie
tylko przeciętny poziom i wewnętrzne zróżnicowanie zbiorowości,
ale również to, czy przeważająca liczba jednostek znajduje się
powyżej, czy poniżej przeciętnego poziomu badanej cechy.
Problem ten wiąże się z oceną asymetrii (skośności) rozkładu.
Asymetrię rozkładu najłatwiej jest określić poprzez porównanie
dominanty, mediany i średniej arytmetycznej.
W rozkładach symetrycznych wszystkie średnie ( , D, Me)
są równe. W rozkładach asymetrycznych wymienione średnie
kształtują się na różnych poziomach.
Jeśli spełniona jest nierówność: > Me>D, to rozkład
charakteryzuje się asymetrią prawostronną.
Jeżeli zaś zachodzi nierówność: < Me<D, to mówimy o asymetrii
lewostronnej.
x
x
x
Miary asymetrii
Najprostszą miarą asymetrii jest wskaźnik asymetrii (skośności)
określany wzorem:
W
s
= - D
Wskaźnik skośności jest bezwzględną miarą asymetrii
posiadającą miano badanej cechy. Z tego względu nie można go
używać do porównywania asymetrii w zbiorowościach, w których
wartość zmiennej jest wyrażona w różnych jednostkach miary.
Wskaźnik skośności określa jedynie kierunek asymetrii
(prawostronna czy lewostronna), nie wskazując jej siły.
Miarą określającą zarówno kierunek jak i siłę asymetrii jest
współczynnik asymetrii ( As)
x
Miary asymetrii
Wartości współczynników asymetrii z reguły
zawierają się w granicach:
-1 As +1
Jedynie przy bardzo silnej asymetrii przekraczają
one nieznacznie wartość ±1.
Im większa jest wartość bezwzględna
współczynnika skośności, tym silniejsza jest
asymetria badanego rozkładu.
Miary asymetrii
Siłę i kierunek asymetrii można również mierzyc,
posługując się momentem centralnym rzędu
trzeciego.
Momentem centralnym trzeciego stopnia (r-tego
rzędu) nazywamy średnią arytmetyczną z
odchyleń poszczególnych wartości zmiennej od
średniej arytmetycznej podniesionych do r-tej
potęgi.
Miary asymetrii
Miarą natężenia koncentracji (skupienia)
poszczególnych obserwacji wokół średniej jest
moment centralny czwartego rzędu.
Miary asymetrii
Miary koncentracji
Statystycznego opisu struktury zjawisk masowych
można również dokonać pod względem koncentracji.
Rozróżniamy dwa rodzaje koncentracji:
koncentrację rozumianą jako nierównomierny
podział zjawiska w zbiorowości,
Koncentrację zbiorowości wokół średniej (tzw.
kurtoza)
Miary koncentracji
Ze zjawiskiem koncentracji pierwszego rodzaju
mamy do czynienia wówczas, gdy występuje
nierównomierny rozdział łącznego funduszu cechy
( np.dochodu, produkcji) pomiędzy poszczególne
jednostki zbiorowości (np.indywidualne osoby czy
zakłady produkcyjne).
Miary koncentracji
Stosuje się zwykle dwie metody badania siły
koncentracji zjawisk: graficzną i analityczną.
Metoda graficzna- polega na wykreśleniu tzw.
wieloboku koncentracji Lorenza. W tym celu
na osi odciętych odmierza się skumulowane
częstości względne (w %),natomiast na osi
rzędnych – procentowe skumulowane częstości
względne łącznego funduszu cechy.Łącząc punkty
o tych współrzędnych otrzymujemy tzw.krzywą
Lorenza.
Miary koncentracji
W przypadku równomiernego rozdziału łącznego
funduszu cechy pomiędzy jednostki zbiorowości
wszystkie punkty leżałyby na przekątnej kwadratu
o boku 100. Dlatego przekątna kwadratu nosi
nazwę linii równomiernego rozdziału.
Powierzchnia zawarta między linią równomiernego
rozdziału a krzywą koncentracji Lorenza jest
powierzchnią koncentracji.
Miary koncentracji
Stosunek pola zawartego między linią równomiernego
rozdziału a krzywą koncentracji Lorenza (a) do pola
połowy kwadratu nosi nazwę współczynnika
koncentracji Lorenza:
k=
Jeśli k=0, to mamy do czynienia z brakiem
koncentracji, jeśli k=1 występuje koncentracja
zupełna.
5000
a
Podsumowanie
Statystyczna analiza struktury powinna być
przeprowadzona kompleksowo, tzn. z
jednoczesnym uwzględnieniem dużej liczby
charakterystyk możliwych do obliczenia w danym
typie rozkładu. Każda grupa charakterystyk
(miary średnie, miary zróżnicowania, asymetrii i
koncentracji) opisuje bowiem rozkład z innego
punktu widzenia.