„On już nie będzie wiedział, czy jest lato,
czy zima, dzień czy noc, nie będzie umiał
ubrać się ani umyć. Będzie nosić pieluchy
i będzie musiał być karmiony, nie będzie
już nikogo rozpoznawał , ani wiedział
gdzie a w końcu nawet kim jest”
„Small World” Martin Suter
Opracowała: Ewa Kądalska
Choroba Alzheimera – współczesne tajemnicze
zagrożenie
Choroba Alzheimera polega na
postępującym zaburzeniu czynności części
mózgu , odpowiedzialnych za funkcje
poznawcze
Osłabieniu ulegają funkcje poznawcze:
orientacja w miejscu, czasie, co do
osoby, przestrzeni, pamięć, myślenie,
uwaga, koncentracja
Opracowała: Ewa Kądalska
Zmiany
chorobowe w
obrębie
mózgowia
Uwarunkowan
ia genetyczne
Procesy zapalne
Czynniki
środowiskowe
Etiologia
Opracowała: Ewa Kądalska
Zanik komórek
nerwowych
(neuronów) i miejsc
ich połączeń (synaps)
Wadliwie
przebiegające
procesy
przemiany
materii
(zaburzenia
przemian
białkowych –
białek amyloidu
i tau)
Tworzenie
nieużytecznych
depozytów w
mózgu
Opanowanie neuronów
(białka tau
tworzące sploty
neurofibrylarne) i
przestrzeni pomiędzy
nimi (amyloid tworzące
plaki )– przerwanie
przekazywania
sygnałów
Zmniejszenie
ilości
acetylocholiny -
neuroprzekaźnik
a
Patogeneza
Opracowała: Ewa Kądalska
Objawy ostrzegawcze:
Zapominanie
– ciągłe pytania o to samo, pomimo uzyskanej odpowiedzi
kto to jest..?, a wiec kto to jest ....?
Wykonywanie rutynowych zadań sprawia trudności
– nieumiejętność otworzenia samochodu, drzwi, uruchomienia
pralki,
Trudności z doborem słów
–„to... do picia herbaty” „do mycia zębów” „do jedzenia”
Zaburzenia orientacji
- gubienie się w najbliższym otoczeniu
Nieumiejętność oceny sytuacji
– niewyłączenie żelazka, niezakręcenie gazu
Opracowała: Ewa Kądalska
Trudności w myśleniu
– co zrobić z adresem lub numerem telefonu znajomych
Roztargnienie
– położenie rzeczy niezgodnie z przeznaczeniem
np.portfel do pralki, pranie do lodówki
Wahanie nastroju
– nagłe popadanie we wściekłość
Zmiana osobowości
– agresja, nadpobudliwość, nieufność, reakcje lękowe
Brak napędu
– brak zainteresowań, hobby, bezczynność
Opracowała: Ewa Kądalska
Techniki ukrywania problemu :
przypominacze,
notatki ,
listy,
mapy
Opracowała: Ewa Kądalska
Objawy charakterystyczne w obserwacji
pielęgniarskiej
Zaburzenia funkcji poznawczych:
pamięci/ dotyczące bieżących wydarzeń: niepamiętanie
aktualnie wykonywanych czynności brak
wspomnień nie rozpoznawanie przedmiotów
zapominanie imion osób bliskich,
nierozpoznawanie członków rodziny
ograniczone zwracanie uwagi na znane głosy, dotyk,
zdolności myślenia/ nieumiejętność radzenia sobie w
życiu zawodowym i rodzinnym – rozwiązywania
problemów, powiązania faktów, radzenia sobie z
codziennymi czynnościami
orientacji w przestrzeni – gubienie się w mieście , we
własnym domu, mieszkaniu,
Opracowała: Ewa Kądalska
zaburzenia związane z przyjmowaniem posiłków i
płynów zapominanie o jedzeniu i piciu
nieumiejętność przygotowania posiłków
trudności w jedzeniu
utrata zdolności śmiania się
, połykania
utrata kontroli czynności zwieraczy i wydalania
zaniedbania higieniczne,
zaburzenia rytmu dnia i
nocy
zaburzenia chodu, przodopochylenie
upadki nie wychodzenie z łóżka
Zaburzenia podstawowych czynności życia codziennego
Opracowała: Ewa Kądalska
Zaburzenia osobowości i życia towarzyskiego
zanik wspomnień dotyczących dawnych zdarzeń,
życia małżeńskiego, dzieci
utożsamianie się z własną osobą i związek z
rzeczywistością stale słabnie pytania o osoby
dawno nieżyjące objawy manii prześladowczej
Opracowała: Ewa Kądalska
Zaburzenia artykulacji mowy
„brak słów” kilka słów wypowiadanych, wypowiadane
jedno słowo, jedna sylaba
Opracowała: Ewa Kądalska
Całkowita bezradność, niemożliwa komunikacja,
brak kontroli, brak odporności na infekcje
zapalenie płuc śmierć
Postęp choroby
Opracowała: Ewa Kądalska
Opieka nad osobą chorą na Chorobę Alzheimera
oznacza konieczność powolnego, a często
pełnego cierpienia pożegnania z ukochaną osobą
oraz prawie całkowitą rezygnację z życia
prywatnego a niekiedy i zawodowego
Opracowała: Ewa Kądalska
Zasady opieki nad Chorym
z Chorobą Alzheimera
Wyposażyć Chorego i jego bliskich w
informacje na temat Choroby i
zweryfikować posiadane informacje
Wykorzystywać wszystkie zachowane
możliwości (cały „kapitał”) w życiu
codziennym
Akceptować zachowania chorego
Stosować ćwiczenia umysłowe (ćwiczyć umysł)
Pomagać w orientacji
Troszczyć się o bezpieczeństwo
chorego
Opracowała: Ewa Kądalska
Racjonalnie gospodarować możliwościami
opiekuna - dbać o własne siły, zapewniać
odpoczynek, wcześnie reagować przy
cechach przemęczenia i niewydolności
Korzystać z doświadczeń i pomocy
innych (stowarzyszeń, grup wsparcia)
Współodczuwać potrzeby chorego
biologiczne jak i psychospołeczne
Uporządkować sprawy życiowe we wczesnym
okresie choroby
Usuwać i zabezpieczać źródła
zagrożenia
Opracowała: Ewa Kądalska
Zaburzenia pamięci
Dążenie do możliwie największej niezależności
m in. poprzez:
Ćwiczenia psychomotoryczne połączone z treningiem mózgu,
Ustalenie harmonogramu dnia i wykonywanie czynności o tej
samej,
Ciągłe odtwarzanie tych samych czynności zgodnie z
„instrukcją”: np.telefonowanie, korzystanie z windy,
mycie,jedzenie, korzystanie z toalety,
Używanie wskazówek i przypominaczy, tablic orientacyjnych,
znaków graficznych,
Oglądanie zdjęć i rozpoznawanie osób na zdjęciach (twarz-
zdarzenie-osoba-imię i nazwisko),
Opracowała: Ewa Kądalska
oferowanie pomocy gdy istnieje wyraźna potrzeba
pracujemy Z osobą a nie Dla niej,
wiele rzeczy możemy wykonywać razem
chorym powinien „zmagać się z zadaniami”
błędy traktujemy humorystycznie
gdy chory jest poirytowany, niecierpliwy odwracamy jego uwagę
dobrze wykonane zadanie powinno być nagradzane
Opracowała: Ewa Kądalska
Dbanie o aktualizację informacji
informowanie o aktualnym dniu tygodnia,
porze roku, czasie
Poproszenie chorego aby zapisywał sobie rozkład dnia,
adres zamieszkania, miejsca przechowywania różnych
rzeczy np, dokumentów, kluczy, portfela
Noszenie przy sobie informacji o sobie - identyfikatora:
imię i nazwisko, adres, telefon,
jestem chory na Chorobę Alzheimera
Opracowała: Ewa Kądalska
Zaburzenia koordynacji:
Gry ruchowe rzucanie piłki, ringo, taniec
Zapobieganie urazom i upadkom: anty poślizgowe
wykładziny, kapcie na gumowej podeszwie,
przyklejone do podłogi dywany oświetlenie,
usuniecie progów.
Opracowała: Ewa Kądalska
Zagrożenie bezpieczeństwa:
zabezpieczenie ostrych narzędzi, kruchych
przedmiotów, gniazdek elektrycznych, leków,
ochrona przed kontaktem z wrzątkiem, trucizną,
substancją toksyczną,
zabezpieczenie rzeczy cennych,
podawanie przez opiekuna papierosów, zapalniczki,
specjalne zamki w drzwiach uniemożliwiające
jednostronne zamykanie,
korzystanie w obecności opiekuna z czajnika
elektrycznego, pralki, kuchenki.
Opracowała: Ewa Kądalska
Zapewnienie kontaktu z osobą
bliską,
wyrażanie miłości, dotyk, głaskanie,
przytulanie, przemawianie,
bycie w towarzystwie osoby bliskiej
Pamiętanie że nowe otoczenie, świat zewnętrzny
obcy ludzie, hałas, nieprzyjemne dźwięki
mogą irytować chorego
Opracowała: Ewa Kądalska
Dieta chorego
produkty bogate w witaminy C, E, A, B
zawarte w kiełkach, ziarnach, lisciach zielonych warzyw,
marchwi,
ryby
produkty mleczne
produkty bogate w żelazo : mięso,wątróbka, fasola
Opracowała: Ewa Kądalska
Niebezpieczeństwa i szczególne utrudnienia
- ucieczki chorego z domu i zaginięcia
- agresja fizyczna i słowna wobec opiekuna
- wypadki samochodowe
- niezaspokajanie samodzielne żadnych potrzeb
biologicznych
-brak możliwości całodobowej opieki i kontroli
chorego (dostęp do niebezpiecznych urządzeń,
wychodzenie przez okno)
-wykonywanie przez chorego czynności prawnych
np. zapisywanie spadku osobom obcym
Opracowała: Ewa Kądalska
Pomoc bliskim – opiekunom
chorego
Objawy stresu opiekuna:
żal, złość, zniecierpliwienie, nadpobudliwość,
poczucie winy,obwinianie się, bezradność
zerwanie kontaktów z przyjaciółmi, rodziną,
zaniedbywanie zainteresowań, utrata zdolności
relaksacji
lęk o przyszłość,
przygnębienie, smutek,
wyczerpanie fizyczne, bezsenność,
trudności z koncentracją,
choroby somatyczne
problemy seksualne,
Opracowała: Ewa Kądalska
Kontakt z grupami wsparcia w celu uzyskania
wsparcia molarnego, praktycznej pomocy,
skorzystania ze szkoleń, kursów, doświadczeń
innych w podobnej sytuacji, doradztwa,
pomocy psychologicznej, pomocy materialnej.
Wsparcie opiekuna
Zapewnienie sobie odpoczynku – „urlop” w
wakacje wakacje, „wychodne” - spotkania
towarzyskie, skorzystanie z ośrodka opieki
stacjonarnej, wolontariatu, dzielenie opieki
wśród rodziny.
7/24/365
konieczność okresowego ładowania baterii
Opracowała: Ewa Kądalska