Klasyczna ekonomia
Klasyczna ekonomia
Wstęp
Wstęp
Klasyczna ekonomia
Klasyczna ekonomia
Wstęp
Wstęp
Okres historyczny
Okres historyczny
1776-1890
1776-1890
(ponad 100 lat)
(ponad 100 lat)
Obszar, na którym się
Obszar, na którym się
rozwinęła:
rozwinęła:
Głównie Anglia
Głównie Anglia
Warunki rozwoju
Warunki rozwoju
Rewolucja francuska
Rewolucja francuska
Rewolucja przemysłowa w Anglii
Rewolucja przemysłowa w Anglii
Rewolucja francuska
Rewolucja francuska
(1789)
(1789)
Wolność
Wolność
Równość
Równość
Braterstwo
Braterstwo
Wolność
Wolność
Wolność osobista przypisana
Wolność osobista przypisana
wszystkim jednostkom. Wolność
wszystkim jednostkom. Wolność
ekonomiczna jako jej konsekwencja.
ekonomiczna jako jej konsekwencja.
Równość
Równość
Równość wobec prawa jako warunek
Równość wobec prawa jako warunek
powstania społeczeństwa obywatelskiego i
powstania społeczeństwa obywatelskiego i
rozwoju normalnej gospodarki rynkowej.
rozwoju normalnej gospodarki rynkowej.
Wprowadzenie prawa powszechnego,
Wprowadzenie prawa powszechnego,
obejmującego wszystkich obywateli w tym
obejmującego wszystkich obywateli w tym
samym zakresie, w miejsce prawa
samym zakresie, w miejsce prawa
stanowego, obejmującego tylko członków
stanowego, obejmującego tylko członków
grupy. Złamanie fundamentów
grupy. Złamanie fundamentów
społeczeństwa feudalnego i tworzenie
społeczeństwa feudalnego i tworzenie
podstaw nowoczesnego społeczeństwa
podstaw nowoczesnego społeczeństwa
obywatelskiego.
obywatelskiego.
Braterstwo
Braterstwo
Solidaryzm jako warunek
Solidaryzm jako warunek
funkcjonowania społeczeństwa
funkcjonowania społeczeństwa
Cechy kapitalizmu:
Cechy kapitalizmu:
Kapitał w postaci środków produkcji i środków
Kapitał w postaci środków produkcji i środków
na opłacenie cudzej siły roboczej
na opłacenie cudzej siły roboczej
Produkcja towarów na zbyt
Produkcja towarów na zbyt
Praca jest towarem
Praca jest towarem
Konkurencja pomiędzy producentami
Konkurencja pomiędzy producentami
Inwestycje => rozwój gospodarczy kraju =>
Inwestycje => rozwój gospodarczy kraju =>
rozwój produkcji przemysłowej
rozwój produkcji przemysłowej
Geneza stosunków
Geneza stosunków
kapitalistycznych
kapitalistycznych
(lata 1450-1750):
(lata 1450-1750):
Lata 1450-1600 – silna ekspansja
Lata 1450-1600 – silna ekspansja
gospodarki europejskiej
gospodarki europejskiej
Lata 1600-1750 - zmienna
Lata 1600-1750 - zmienna
koniunktura gospodarcza, kryzys XVII
koniunktura gospodarcza, kryzys XVII
stulecia
stulecia
Przesłanki rewolucji
Przesłanki rewolucji
przemysłowej
przemysłowej
(1760-1830)
(1760-1830)
Tradycje produkcyjne rzemiosła
Tradycje produkcyjne rzemiosła
B.
B.
Istnienie kapitału nagromadzonego w
Istnienie kapitału nagromadzonego w
wyniku
wyniku
pierwotnej akumulacji
pierwotnej akumulacji
C.
C.
Istnienie wolnej siły roboczej
Istnienie wolnej siły roboczej
D.
D.
Rynek zbytu na towary przemysłowe
Rynek zbytu na towary przemysłowe
E.
E.
Rozwój nauki i techniki
Rozwój nauki i techniki
F.
F.
Zasoby surowcowe
Zasoby surowcowe
G.
G.
Stabilny ustrój polityczny i system
Stabilny ustrój polityczny i system
gospodarczy
gospodarczy
H. Infrastruktura
H. Infrastruktura
Etapy rewolucji przemysłowej
Etapy rewolucji przemysłowej
A.
A.
Mechanizacja przemysłu
Mechanizacja przemysłu
włókienniczego
włókienniczego
B.
B.
Przełom w hutnictwie i w obróbce
Przełom w hutnictwie i w obróbce
żelaza
żelaza
C.
C.
Maszyna parowa
Maszyna parowa
D.
D.
Transport
Transport
ISTOTA REWOLUCJI
ISTOTA REWOLUCJI
PRZEMYSŁOWEJ
PRZEMYSŁOWEJ
Przełom technologiczny - przejście od
Przełom technologiczny - przejście od
produkcji opartej na pracy ręcznej do
produkcji opartej na pracy ręcznej do
produkcji maszynowej. Pozwoliło to
produkcji maszynowej. Pozwoliło to
na produkcje towarów w większej niż
na produkcje towarów w większej niż
dotychczas skali i sprzyjało
dotychczas skali i sprzyjało
unowocześnianiu maszyn.
unowocześnianiu maszyn.
ISTOTA REWOLUCJI
ISTOTA REWOLUCJI
PRZEMYSŁOWEJ
PRZEMYSŁOWEJ
Przełom ekonomiczny - zmiana
Przełom ekonomiczny - zmiana
organizacji produkcji, powstanie
organizacji produkcji, powstanie
fabryk, kalkulacje ekonomiczne
fabryk, kalkulacje ekonomiczne
ISTOTA REWOLUCJI
ISTOTA REWOLUCJI
PRZEMYSŁOWEJ
PRZEMYSŁOWEJ
Zmiany w strukturze społecznej -
Zmiany w strukturze społecznej -
przejście od społeczeństwa
przejście od społeczeństwa
wiejskiego do przemysłowego,
wiejskiego do przemysłowego,
procesy urbanizacji, powstanie
procesy urbanizacji, powstanie
nowych klas społecznych
nowych klas społecznych
ISTOTA REWOLUCJI
ISTOTA REWOLUCJI
PRZEMYSŁOWEJ
PRZEMYSŁOWEJ
Innowacje techniczne - powstanie
Innowacje techniczne - powstanie
licznych wynalazków i udoskonaleń
licznych wynalazków i udoskonaleń
narzędzi pracy, co dało możliwości
narzędzi pracy, co dało możliwości
zwiększenia skali produkcji
zwiększenia skali produkcji
SKUTKI REWOLUCJI
SKUTKI REWOLUCJI
PRZEMYSŁOWEJ
PRZEMYSŁOWEJ
1.
1.
Skutki ekonomiczne
Skutki ekonomiczne
2.
2.
Skutki społeczne
Skutki społeczne
Skutki ekonomiczne
Skutki ekonomiczne
przyrost produkcji dóbr: głównie węgla
przyrost produkcji dóbr: głównie węgla
kamiennego i bawełny, masowa produkcja,
kamiennego i bawełny, masowa produkcja,
mechanizacja, wydajność pracy, system
mechanizacja, wydajność pracy, system
fabryczny
fabryczny
wzrost siły gospodarczej Anglii: fabryka świata,
wzrost siły gospodarczej Anglii: fabryka świata,
tanie surowce, drogie wyroby przemysłowe,
tanie surowce, drogie wyroby przemysłowe,
przemysł maszynowy, bawełniany
przemysł maszynowy, bawełniany
zmiany ludnościowe w Anglii - wzrost liczby
zmiany ludnościowe w Anglii - wzrost liczby
ludności z 8 min do 22,7 min mieszkańców
ludności z 8 min do 22,7 min mieszkańców
procesy urbanizacyjne - rozwój nowych miast
procesy urbanizacyjne - rozwój nowych miast
przemysłowych: Manchester, Birmingham,
przemysłowych: Manchester, Birmingham,
Liverpool, skupiska ludności robotniczej
Liverpool, skupiska ludności robotniczej
Skutki społeczne
Skutki społeczne
powstanie proletariatu fabrycznego:
powstanie proletariatu fabrycznego:
podział społeczeństwa na
podział społeczeństwa na
kapitalistów i proletariat
kapitalistów i proletariat
bezrobocie: niski poziom życia
bezrobocie: niski poziom życia
robotników
robotników
luddyzm: ruch burzycieli maszyn,
luddyzm: ruch burzycieli maszyn,
karany śmiercią
karany śmiercią
PODSTAWOWE CECHY
PODSTAWOWE CECHY
EKONOMI KLASYCZNEJ:
EKONOMI KLASYCZNEJ:
1. Harmonijny przebieg procesów
1. Harmonijny przebieg procesów
gospodarczych
gospodarczych
2. Zainteresowanie wzrostem
2. Zainteresowanie wzrostem
gospodarczym
gospodarczym
3.Badanie rynków i systemu cen jako
3.Badanie rynków i systemu cen jako
czynnika
czynnika
decydującego o alokacji
decydującego o alokacji
zasobów
zasobów
Twórcy ekonomii klasycznej
Twórcy ekonomii klasycznej
Adam Smith i David Ricardo – dzięki
Adam Smith i David Ricardo – dzięki
ich pracom ekonomia stała się
ich pracom ekonomia stała się
samodzielną dyscypliną wiedzy i
samodzielną dyscypliną wiedzy i
nauką ścisłą.
nauką ścisłą.
Adam Smith – tworzył w okresie tzw.
Adam Smith – tworzył w okresie tzw.
Kapitalizmu manufakturowego
Kapitalizmu manufakturowego
David Rocardi – tworzył w pierwszej
David Rocardi – tworzył w pierwszej
dobie rewolucji przemysłowej
dobie rewolucji przemysłowej
Ważniejsi autorzy i ich
Ważniejsi autorzy i ich
dzieła:
dzieła:
Adam SMITH, Inguiry into the Naturę and Causes ofthe
Adam SMITH, Inguiry into the Naturę and Causes ofthe
Wealth ofNations, 1776 (tłum. pol.
Wealth ofNations, 1776 (tłum. pol.
Badania nad naturą i
Badania nad naturą i
przyczynami bogactwa narodów, 1954)
przyczynami bogactwa narodów, 1954)
Thomas Robert MALTHUS, An Essay on the Principle of
Thomas Robert MALTHUS, An Essay on the Principle of
Population, 1798 (tłum. pol.
Population, 1798 (tłum. pol.
Prawo ludności, 1925)
Prawo ludności, 1925)
David RICARDO, On the Principles ofPolitical Economy
David RICARDO, On the Principles ofPolitical Economy
and Taxation, 1817 (tłum.pol. Zasady ekonomii
and Taxation, 1817 (tłum.pol. Zasady ekonomii
politycznej i opodatkowania, 1957)
politycznej i opodatkowania, 1957)
William Nassau SENIOR, An Outline of Science of Political
William Nassau SENIOR, An Outline of Science of Political
Economy, 1848 (Zarys nauki ekonomii politycznej)
Economy, 1848 (Zarys nauki ekonomii politycznej)
John Stuart MILL, Principles ofPolitical Economy, 1965
John Stuart MILL, Principles ofPolitical Economy, 1965
(tłum. pol.
(tłum. pol.
Zasady ekonomii politycznej, 1848)
Zasady ekonomii politycznej, 1848)
Podstawowe założenia modelu ekonomii
Podstawowe założenia modelu ekonomii
klasycznej
klasycznej
Wszystkie podmiotu gospodarcze (przedsiębiorstwa
Wszystkie podmiotu gospodarcze (przedsiębiorstwa
i gospodarstwa domowe) są racjonalne i zmierzają
i gospodarstwa domowe) są racjonalne i zmierzają
do maksymalizacji swoich zysków lub użyteczności.
do maksymalizacji swoich zysków lub użyteczności.
Wszystkie rynki są doskonale konkurencyjne, tak że
Wszystkie rynki są doskonale konkurencyjne, tak że
podmioty gospodarcze decydują o tym, ile kupić i
podmioty gospodarcze decydują o tym, ile kupić i
sprzedać, na podstawie danego zbioru cen, które są
sprzedać, na podstawie danego zbioru cen, które są
doskonale elastyczne.
doskonale elastyczne.
Wszystkie podmioty maja doskonałą znajomość
Wszystkie podmioty maja doskonałą znajomość
warunków rynkowych i cen przed przystąpieniem do
warunków rynkowych i cen przed przystąpieniem do
wymiany.
wymiany.
Wymiana ma miejsce tylko wtedy, gdy na
Wymiana ma miejsce tylko wtedy, gdy na
wszystkich rynkach zostały ustalone ceny, przy
wszystkich rynkach zostały ustalone ceny, przy
których następuje opróżnianie rynku.
których następuje opróżnianie rynku.
Oczekiwania podmiotów są stabilne.
Oczekiwania podmiotów są stabilne.