Choroby układu krażenia

background image

Choroby układu krążenia –

Choroby układu krążenia –

Najpoważniejszy problem

Najpoważniejszy problem

współczesnej medycyny –

współczesnej medycyny –

Miejsce i rola promocji

Miejsce i rola promocji

zdrowia.

zdrowia.

Dr n. med.

Dr n. med.

Ryszard Palczak

Ryszard Palczak

background image

Zabójcza epidemia

Zabójcza epidemia

W czasach Seneki ( 60 r.p.n.e. ) choroba

W czasach Seneki ( 60 r.p.n.e. ) choroba

niedokrwienna serca nazywana była „meditatio

niedokrwienna serca nazywana była „meditatio

mortis” – przygotowanie do śmierci.

mortis” – przygotowanie do śmierci.

W Polsce w okresie ostatnich 23 lat umieralność z

W Polsce w okresie ostatnich 23 lat umieralność z

powodu chorób układu krążenia wzrosła o 32,7%

powodu chorób układu krążenia wzrosła o 32,7%

u mężczyzn i o 19,7% u kobiet;

u mężczyzn i o 19,7% u kobiet;

W 1993 r. z powodu choroby niedokrwiennej serca

W 1993 r. z powodu choroby niedokrwiennej serca

zmarło 42 tyś. osób, a na zawał serca 31 tyś. Z

zmarło 42 tyś. osób, a na zawał serca 31 tyś. Z

tych samych powodów hospitalizowano 230 tyś

tych samych powodów hospitalizowano 230 tyś

osób;.

osób;.

Szacuje się, że około 100 tyś. osób rocznie

Szacuje się, że około 100 tyś. osób rocznie

zapada w Polsce na zawał.

zapada w Polsce na zawał.

background image

Podział schorzeń układu

Podział schorzeń układu

krążenia

krążenia

1. Choroba niedokrwienna serca

1. Choroba niedokrwienna serca

2. Niewydolność krążenia

2. Niewydolność krążenia

3. Zaburzenia rytmu serca

3. Zaburzenia rytmu serca

4. Pierwotne nadciśnienie tętnicze

4. Pierwotne nadciśnienie tętnicze

5. Choroby serca

5. Choroby serca

background image

Życiodajne krążenie.

Życiodajne krążenie.

Czy wiesz, że:

Czy wiesz, że:

Anatomię i rolę naczyń wieńcowych

Anatomię i rolę naczyń wieńcowych

poznano dopiero na przełomie XIV i XV

poznano dopiero na przełomie XIV i XV

wieku dzięki badaniom LEONARDA DA

wieku dzięki badaniom LEONARDA DA

VINCI.

VINCI.

Po raz pierwszy układ krążenia i jego

Po raz pierwszy układ krążenia i jego

rolę opisał angielski lekarz Wialiam

rolę opisał angielski lekarz Wialiam

Harvay.

Harvay.

background image

Ad 1. Choroba niedokrwienna

Ad 1. Choroba niedokrwienna

serca

serca

Jest to stan w którym dochodzi do

Jest to stan w którym dochodzi do

zaburzenia równowagi pomiędzy

zaburzenia równowagi pomiędzy

wielkością przepływu wieńcowego a

wielkością przepływu wieńcowego a

zapotrzebowaniem mięśnia sercowego

zapotrzebowaniem mięśnia sercowego

na tlen.

na tlen.

Stan ten prowadzi do niedokrwienia

Stan ten prowadzi do niedokrwienia

serca i wtórnego jego uszkodzenia.

serca i wtórnego jego uszkodzenia.

Podłożem anatomicznym choroby

Podłożem anatomicznym choroby

niedokrwiennej serca są zmiany

niedokrwiennej serca są zmiany

miażdżycowe tętnic wieńcowych

miażdżycowe tętnic wieńcowych

background image

Ad 1. cd

Ad 1. cd

Zwężenie światła tętnicy wieńcowej o 70%

Zwężenie światła tętnicy wieńcowej o 70%

wywołuje niedokrwienie mięśnia serca w czasie

wywołuje niedokrwienie mięśnia serca w czasie

wzrostu zapotrzebowania serca na tlen

wzrostu zapotrzebowania serca na tlen

Przy zwężeniu światła tętnicy wieńcowej do 90%

Przy zwężeniu światła tętnicy wieńcowej do 90%

niedokrwienie serca występuje już w spoczynku.

niedokrwienie serca występuje już w spoczynku.

Największą śmiertelność chorych na chorobę

Największą śmiertelność chorych na chorobę

niedokrwienną serca – wynoszącą około 40%

niedokrwienną serca – wynoszącą około 40%

rocznie wywołują zmiany miażdżycowe w lewej

rocznie wywołują zmiany miażdżycowe w lewej

głównej tętnicy wieńcowej lub gałęzi przedniej

głównej tętnicy wieńcowej lub gałęzi przedniej

zstępującej lewej tętnicy wieńcowej.

zstępującej lewej tętnicy wieńcowej.

U około 10-20% chorych przyczyną zawału

U około 10-20% chorych przyczyną zawału

mięśnia sercowego są skurcze tętnicy

mięśnia sercowego są skurcze tętnicy

wieńcowej.

wieńcowej.

background image

Niedokrwienie mięśnia serca

Niedokrwienie mięśnia serca

Spadek

Spadek

zmniejszenie

zmniejszenie

zaburzenie

zaburzenie

czynności podatności rytmu

czynności podatności rytmu

skurczowej rozkurczowej serca

skurczowej rozkurczowej serca

Niewydolność niewydolność nagły

Niewydolność niewydolność nagły

Serca serca zgon

Serca serca zgon

Skurczowa rozkurczowa

Skurczowa rozkurczowa

background image

Podział choroby

Podział choroby

niedokrwiennej serca ze

niedokrwiennej serca ze

względu na objawy kliniczne

względu na objawy kliniczne

a/ bezbólowa choroba niedokrwienna serca

a/ bezbólowa choroba niedokrwienna serca

b/ dusznica bolesna wysiłkowa

b/ dusznica bolesna wysiłkowa

c/ dusznica bolesna niestabilna – ostra

c/ dusznica bolesna niestabilna – ostra

niewydolność wieńcowa – zagrażający zawał

niewydolność wieńcowa – zagrażający zawał

mięśnia sercowego

mięśnia sercowego

d/ dusznica bolesna spontaniczna

d/ dusznica bolesna spontaniczna

e/ zawał mięśnia serca – przebyty lub świeży

e/ zawał mięśnia serca – przebyty lub świeży

f/ niewydolność krążenia spowodowana

f/ niewydolność krążenia spowodowana

niedokrwiennym uszkodzeniem mięśnia serca

niedokrwiennym uszkodzeniem mięśnia serca

g/ zaburzenia rytmu serca spowodowane

g/ zaburzenia rytmu serca spowodowane

przewlekłym niedokrwieniem mięśnia serca

przewlekłym niedokrwieniem mięśnia serca

background image

Ad 2. Niewydolność krążenia

Ad 2. Niewydolność krążenia

Jest to stan w którym układ krążenia

Jest to stan w którym układ krążenia

nie może dostarczyć komórkom

nie może dostarczyć komórkom

środków niezbędnych do ich czynności i

środków niezbędnych do ich czynności i

życia a także nie zapewnia wydalania z

życia a także nie zapewnia wydalania z

komórek produktów ich przemiany.

komórek produktów ich przemiany.

Niewydolność krążenia może być

Niewydolność krążenia może być

spowodowana niewydolnością mięśnia

spowodowana niewydolnością mięśnia

serca lub przyczynami pozasercowymi

serca lub przyczynami pozasercowymi

background image

Ad 2. Niewydolność mięśnia

Ad 2. Niewydolność mięśnia

serca może być

serca może być

spowodowana

spowodowana

a/ przeciążeniem objętościowym

a/ przeciążeniem objętościowym

b/ przeciążeniem skurczowym

b/ przeciążeniem skurczowym

c/ zaburzenia w czynności skurczowej

c/ zaburzenia w czynności skurczowej

mięśnia serca

mięśnia serca

background image

Pozasercowe przyczyny

Pozasercowe przyczyny

niewydolności krążenia

niewydolności krążenia

a/ spadek objętości krążącego osocza

a/ spadek objętości krążącego osocza

b/ zmniejszenie powrotu krwi do serca

b/ zmniejszenie powrotu krwi do serca

c/ wzrost pojemności naczyń obwodowych

c/ wzrost pojemności naczyń obwodowych

lub oporu obwodowego

lub oporu obwodowego

d/ nieprawidłowości naczyń jak przetoki

d/ nieprawidłowości naczyń jak przetoki

tętniczo-żylne czy przetrwały przewód

tętniczo-żylne czy przetrwały przewód

tętniczy

tętniczy

background image

Niewydolność krążenia dzieli

Niewydolność krążenia dzieli

się na

się na

Prawo komorową

Prawo komorową

Lewo komorową

Lewo komorową

Prawo i lewo komorową

Prawo i lewo komorową

Skurczową

Skurczową

Rozkurczową

Rozkurczową

Skurczowo-rozkurczową

Skurczowo-rozkurczową

Ostrą lub przewlekłą

Ostrą lub przewlekłą

background image

Schorzenia spowodowane

Schorzenia spowodowane

niewydolnością mięśnia serca

niewydolnością mięśnia serca

przeciążenia objętościowe

przeciążenia objętościowe

Niedomykalność zastawek aorty,

Niedomykalność zastawek aorty,

dwudzielnej lub trójdzielnej

dwudzielnej lub trójdzielnej

Przecieki wewnątrzsercowe z lewa na

Przecieki wewnątrzsercowe z lewa na

prawo

prawo

background image

Schorzenia spowodowane

Schorzenia spowodowane

niewydolnością mięśnia

niewydolnością mięśnia

serca

serca

przeciążenia skurczowe

przeciążenia skurczowe

Zwężenie zastawek aorty

Zwężenie zastawek aorty

Koarktacja aorty

Koarktacja aorty

Nadciśnienie tętnicze

Nadciśnienie tętnicze

background image

Schorzenia spowodowane

Schorzenia spowodowane

niewydolnością mięśnia

niewydolnością mięśnia

serca

serca

obniżony napływ krwi do

obniżony napływ krwi do

serca

serca

Zwężenie zastawek dwudzielnej lub

Zwężenie zastawek dwudzielnej lub

trójdzielnej

trójdzielnej

Zaciskające zapalenie osierdzia

Zaciskające zapalenie osierdzia

background image

Schorzenia spowodowane

Schorzenia spowodowane

niewydolnością mięśnia serca

niewydolnością mięśnia serca

zaburzenia czynności

zaburzenia czynności

skurczowej serca

skurczowej serca

Kardiomyopatia zastoinowa, pozapalna,

Kardiomyopatia zastoinowa, pozapalna,

toksyczna, polekowa

toksyczna, polekowa

Choroba niedokrwienna serca

Choroba niedokrwienna serca

Kolagenozy

Kolagenozy

Przewlekły zespół płucno-sercowy

Przewlekły zespół płucno-sercowy

Zaburzenia rytmu serca: bloki,

Zaburzenia rytmu serca: bloki,

częstoskurcze

częstoskurcze

Rzadkoskurcze, migotanie przedsionków

Rzadkoskurcze, migotanie przedsionków

background image

Zwężenia zastawek i ich

Zwężenia zastawek i ich

niedomykalność

niedomykalność

Omówić w oparciu o atlas i obrazy z

Omówić w oparciu o atlas i obrazy z

folii:

folii:

Anatomopatologię

Anatomopatologię

Fizjopatologię

Fizjopatologię

Układu krążenia

Układu krążenia

background image

Osłuchiwanie serca

Osłuchiwanie serca

Do prawidłowej interpretacji zjawisk

Do prawidłowej interpretacji zjawisk

związanych z osłuchiwaniem serca

związanych z osłuchiwaniem serca

konieczna jest znajomość cyklu serca.

konieczna jest znajomość cyklu serca.

Oraz

Oraz

Miejsc osłuchiwania tonów serca –

Miejsc osłuchiwania tonów serca –

vide tablica nr. 12.14

vide tablica nr. 12.14

Atlas anatomiczny

Atlas anatomiczny

Folie

Folie

background image

Badanie osłuchiwaniem

Badanie osłuchiwaniem

serca

serca

Obejmuje okolice na

Obejmuje okolice na

przedstawionych obrazach

przedstawionych obrazach

Zwracamy uwagę na:

Zwracamy uwagę na:

Pierwszy ton serca – bezpośrednio

Pierwszy ton serca – bezpośrednio

poprzedzający skurcz

poprzedzający skurcz

Drugi ton serca –

Drugi ton serca –

Szmery podczas skurczu

Szmery podczas skurczu

Zakłócenia ciszy podczas rozkurczu –

Zakłócenia ciszy podczas rozkurczu –

zwykły szmer rozkurczowy

zwykły szmer rozkurczowy

Dźwięki dodatkowe

Dźwięki dodatkowe

background image

Lokalizacja szmeru

Lokalizacja szmeru

W którym miejscu jest słyszalny i w

W którym miejscu jest słyszalny i w

którym jest najgłośniejszy.

którym jest najgłośniejszy.

Osłuchujemy podczas głębokiego

Osłuchujemy podczas głębokiego

wydechu

wydechu

Nasilenie szmerów można osiągnąć,

Nasilenie szmerów można osiągnąć,

polecając wykonanie niewielkiego

polecając wykonanie niewielkiego

wysiłku.

wysiłku.

background image

Zwężenie zastawki aorty

Zwężenie zastawki aorty

Vide tabl. 12.19

Vide tabl. 12.19

Szmer rozpoczyna się tuż po drugim

Szmer rozpoczyna się tuż po drugim

tonie serca – wczesny rozkurcz

tonie serca – wczesny rozkurcz

Umiejscowienie – od 2-4 przestrzeni

Umiejscowienie – od 2-4 przestrzeni

miedzyżebrowej – po prawej lub lewej

miedzyżebrowej – po prawej lub lewej

stronie

stronie

Cechy – cichy – chuchajacy

Cechy – cichy – chuchajacy

Tętno – wysokie

Tętno – wysokie

background image

Zwężenie zastawki aorty

Zwężenie zastawki aorty

Zmiany miażdżycowe aorty – u ludzi

Zmiany miażdżycowe aorty – u ludzi

w podeszłym wieku

w podeszłym wieku

Dwupłatkowa zastawka aorty – u

Dwupłatkowa zastawka aorty – u

ludzi młodych

ludzi młodych

Podzastawkowe zwężenie aorty

Podzastawkowe zwężenie aorty

background image

Objawy zwężenia aorty

Objawy zwężenia aorty

Wolno narastające tętno

Wolno narastające tętno

Tętno słabo wypełnione

Tętno słabo wypełnione

Przemieszczenie uderzenia

Przemieszczenie uderzenia

koniuszkowego

koniuszkowego

background image

Niedomykalność zastawki

Niedomykalność zastawki

aorty

aorty

W niedomykalności zastawki aorty obecny

W niedomykalności zastawki aorty obecny

jest szmer rozkurczowy

jest szmer rozkurczowy

Osłuchujemy przy głębokim wydechu

Osłuchujemy przy głębokim wydechu

Badanie powinno obejmować

Badanie powinno obejmować

tętno – chybkie i wysokie

tętno – chybkie i wysokie

Paznokcie – widoczne pulsowanie naczyń

Paznokcie – widoczne pulsowanie naczyń

włosowatych

włosowatych

Szyja – nasilone tętnienie w obrębie szyi

Szyja – nasilone tętnienie w obrębie szyi

Ciśnienie tętnicze – zwiększona amplituda

Ciśnienie tętnicze – zwiększona amplituda

skurczowo-rozkurczowa.

skurczowo-rozkurczowa.

Koniuszek serca - przemieszczony

Koniuszek serca - przemieszczony

background image

Ocena ciężkości stanu

Ocena ciężkości stanu

chorobowego

chorobowego

Objawy powiększenia serca i

Objawy powiększenia serca i

niewydolności lewokomorowej –

niewydolności lewokomorowej –

wskazuje na poważne

wskazuje na poważne

zaawansowanie choroby serca

zaawansowanie choroby serca

background image

etiologia

etiologia

Reumatyzm –” liże stawy, gryzie serce”

Reumatyzm –” liże stawy, gryzie serce”

Kiłowe zapalenie aorty – w oczach

Kiłowe zapalenie aorty – w oczach

objaw Argylla Robertsona

objaw Argylla Robertsona

Bakteryjne zapalenie wsierdzia

Bakteryjne zapalenie wsierdzia

background image

Zwężenie zastawki mitralnej

Zwężenie zastawki mitralnej

Vide tabl. 12.20

Vide tabl. 12.20

Należy zawsze brać pod uwagę u

Należy zawsze brać pod uwagę u

chorych z migotaniem przedsionków.

chorych z migotaniem przedsionków.

Charakterystyczną cechą ludzi

Charakterystyczną cechą ludzi

dotkniętych tym schorzeniem jest -

dotkniętych tym schorzeniem jest -

sinawy rumień na policzkach

sinawy rumień na policzkach

Szmer występuje w trakcie otwarcia

Szmer występuje w trakcie otwarcia

zastawki mitralnej - śródrozkurczowy

zastawki mitralnej - śródrozkurczowy

background image

Cechy przeciążenia lewego

Cechy przeciążenia lewego

przedsionka i niewydolności

przedsionka i niewydolności

lewego serca

lewego serca

Sinica

Sinica

obrzęk płuc

obrzęk płuc

Obniżenie ciśnienia tętniczego

Obniżenie ciśnienia tętniczego

Obrzęki obwodowe

Obrzęki obwodowe

background image

Etiologia

Etiologia

Reumatyczna choroba serca

Reumatyczna choroba serca

background image

background image

Niedomykalność zastawki

Niedomykalność zastawki

mitralnej

mitralnej

Vide tabl. 12.21

Vide tabl. 12.21

Często spotykana wada serca

Często spotykana wada serca

Szmer trwa przez cały okres skurczu

Szmer trwa przez cały okres skurczu

komór

komór

Umiejscowienie szmeru – na

Umiejscowienie szmeru – na

koniuszku serca, dobrze słyszalny

koniuszku serca, dobrze słyszalny

przy lewej krawędzi mostka

przy lewej krawędzi mostka

background image

Etiologia niedomykalności

Etiologia niedomykalności

zastawki mitralnej

zastawki mitralnej

Niedokrwienna choroba serca

Niedokrwienna choroba serca

Reumatyczna choroba serca

Reumatyczna choroba serca

Bakteryjne zapalenie wsierdzia

Bakteryjne zapalenie wsierdzia

Zerwanie mięśni brodawkowatych –

Zerwanie mięśni brodawkowatych –

po zawale

po zawale

Wypadanie płatka zastawki mitralnej

Wypadanie płatka zastawki mitralnej

background image

Niedomykalność zastawki

Niedomykalność zastawki

trójdzielnej

trójdzielnej

Vide tabl.12.22

Vide tabl.12.22

Przyczyny to – pierwotne zmiany lewego

Przyczyny to – pierwotne zmiany lewego

serca i wtórne przeciążenie

serca i wtórne przeciążenie

objętościowe prawej komory

objętościowe prawej komory

Objawy – obrzęki obwodowe i

Objawy – obrzęki obwodowe i

wodobrzusze

wodobrzusze

Powiększenie wątroby

Powiększenie wątroby

background image

Etiologia niedomykalności

Etiologia niedomykalności

zastawki trójdzielnej

zastawki trójdzielnej

Choroby zastawki

Choroby zastawki

Serce płucne

Serce płucne

Zawał prawej komory

Zawał prawej komory

Bakteryjne zapalenie wsierdzia

Bakteryjne zapalenie wsierdzia

zwłaszcza u narkomanów

zwłaszcza u narkomanów

background image

Bakteryjne zapalenie

Bakteryjne zapalenie

wsierdzia

wsierdzia

Etiologia:

Etiologia:

niedostateczna higiena jamy ustnej

niedostateczna higiena jamy ustnej

Narkomani przyjmujący dożylne

Narkomani przyjmujący dożylne

narkotyki

narkotyki

Sztuczne zastawki

Sztuczne zastawki

Ubytek przegrody międzykomorowej

Ubytek przegrody międzykomorowej

background image

Objawy bakteryjnego zapalenia

Objawy bakteryjnego zapalenia

wsierdzia

wsierdzia

Gorączka prawie zawsze towarzyszy

Gorączka prawie zawsze towarzyszy

bakteryjnemu zapaleniu wsierdzia.

bakteryjnemu zapaleniu wsierdzia.

background image

Ostry obrzęk płuc sercowego

Ostry obrzęk płuc sercowego

pochodzenia

pochodzenia

background image

Wstrząs kardiogenny

Wstrząs kardiogenny

background image

Zaburzenia rytmu serca

Zaburzenia rytmu serca

background image

Pierwotne nadciśnienie

Pierwotne nadciśnienie

tętnicze

tętnicze

background image

Choroby serca

Choroby serca

A/ zapalenie mięśnia serca

A/ zapalenie mięśnia serca

B/ kardiomyopatie

B/ kardiomyopatie

C/ zapalenie osierdzia

C/ zapalenie osierdzia

D/ omdlenia

D/ omdlenia

E/ gorączka reumatyczna

E/ gorączka reumatyczna

F/ przewlekłe serce płucne

F/ przewlekłe serce płucne

background image

Badanie układu krążenia

Badanie układu krążenia

Zgodnie z wiedzą i sztuką lekarską

Zgodnie z wiedzą i sztuką lekarską

badanie układu sercowo-naczyniowego

badanie układu sercowo-naczyniowego

obejmuje badanie:

obejmuje badanie:

podmiotowe,

podmiotowe,

przedmiotowe,

przedmiotowe,

badania dodatkowe

badania dodatkowe

Rozpoznanie wstępne

Rozpoznanie wstępne

background image

Badanie podmiotowe w

Badanie podmiotowe w

schorzeniach układu

schorzeniach układu

sercowo-naczyniowego

sercowo-naczyniowego

Ból w klatce piersiowej

Ból w klatce piersiowej

Duszność

Duszność

Bicie i kołatanie serca

Bicie i kołatanie serca

Obrzęki kończyn dolnych

Obrzęki kończyn dolnych

Uwaga –

Uwaga –

Badanie chorób naczyń obwodowych w

Badanie chorób naczyń obwodowych w

oddzielnym wykładzie

oddzielnym wykładzie

background image

Rozpoznanie różnicowe bólu w

Rozpoznanie różnicowe bólu w

klatce piersiowej

klatce piersiowej

Sercowy

Sercowy

Opłucnowy

Opłucnowy

Powierzchowny

Powierzchowny

Palący – objawy dyspeptyczne

Palący – objawy dyspeptyczne

background image

background image

Przygotowanie pacjenta do

Przygotowanie pacjenta do

badania

badania

Odpowiednie oświetlenie

Odpowiednie oświetlenie

Pacjent rozebrany do połowy

Pacjent rozebrany do połowy

Wygodnie posadowiony

Wygodnie posadowiony

Zapewnienie okrycia dla pacjenta w

Zapewnienie okrycia dla pacjenta w

czasie badania

czasie badania

background image

Dane ogólne

Dane ogólne

Stan ogólny

Stan ogólny

Wiek

Wiek

Budowa ciała a w tym:

Budowa ciała a w tym:

Otyłość

Otyłość

Charłactwo

Charłactwo

Duszność

Duszność

Sinica, żółtaczka

Sinica, żółtaczka

Pozycja chorego – dowolna czy

Pozycja chorego – dowolna czy

półsiedząca

półsiedząca

background image

Twarz, oczy, szyja,

Twarz, oczy, szyja,

klatka piersiowa

klatka piersiowa

Jama ustna – niedostateczna higiena może

Jama ustna – niedostateczna higiena może

być przyczyną bakteryjnego zapalenia

być przyczyną bakteryjnego zapalenia

wsierdzia

wsierdzia

Klatka piersiowa: deformacje, obecność

Klatka piersiowa: deformacje, obecność

blizn

blizn

Widoczne uderzenie koniuszkowe np.. W

Widoczne uderzenie koniuszkowe np.. W

przeroście lewej komory

przeroście lewej komory

Obejrzyj okolice ramienną i udową – blizny

Obejrzyj okolice ramienną i udową – blizny

po cewnikowaniu serca

po cewnikowaniu serca

background image

Obrzęki kończyn dolnych

Obrzęki kończyn dolnych

Sprawdź okolicę kostek na obecność

Sprawdź okolicę kostek na obecność

obrzęków

obrzęków

Sprawdź okolicę podudzia wciskając

Sprawdź okolicę podudzia wciskając

palec na powierzchni przedniej i

palec na powierzchni przedniej i

następnie przesuń palce po powierzchni

następnie przesuń palce po powierzchni

- czy palec wpada w wgłębienie

- czy palec wpada w wgłębienie

powstałe w wyniku ucisku

powstałe w wyniku ucisku

background image

Pamiętaj

Pamiętaj

Wyżej podane wskazówki dotyczące

Wyżej podane wskazówki dotyczące

obserwacji pacjenta są bardzo istotne w

obserwacji pacjenta są bardzo istotne w

dalszych etapach procesu diagnostycznego.

dalszych etapach procesu diagnostycznego.

Brak takiego podejścia może skutkować

Brak takiego podejścia może skutkować

przeoczeniem prostego rozpoznania

przeoczeniem prostego rozpoznania

schorzenia a przestrzeganie w/w

schorzenia a przestrzeganie w/w

wskazówek może pozwolić uniknąć wielu

wskazówek może pozwolić uniknąć wielu

błędów lub przeoczenia istotnych

błędów lub przeoczenia istotnych

elementów pozwalających na ustalenie

elementów pozwalających na ustalenie

dokładnego rozpoznania.

dokładnego rozpoznania.

background image

Ręce, skóra

Ręce, skóra

background image

Powrót włośniczkowy

Powrót włośniczkowy

Ucisk łożyska paznokcia przez 5

Ucisk łożyska paznokcia przez 5

sekund

sekund

Powrót prawidłowego ukrwienia nie

Powrót prawidłowego ukrwienia nie

powinien być dłuższy niż 2 sekundy

powinien być dłuższy niż 2 sekundy

background image

Nikotynowe przebarwienia

Nikotynowe przebarwienia

Przebarwienia końców palców i

Przebarwienia końców palców i

paznokci może być uzupełnieniem

paznokci może być uzupełnieniem

wywiadu na temat nałogu

wywiadu na temat nałogu

nikotynowego

nikotynowego

background image

Tętno tętnicze

Tętno tętnicze

Może być badane w różnych

Może być badane w różnych

miejscach:

miejscach:

Tętnica:

Tętnica:

promieniowa, ramienna, szyjna

promieniowa, ramienna, szyjna

Tętnica:

Tętnica:

Udowa, podkolanowa, piszczelowa

Udowa, podkolanowa, piszczelowa

tylna grzbietowa stopy

tylna grzbietowa stopy

background image

Obecność tętna i jego

Obecność tętna i jego

symetrię

symetrię

background image

Częstość tętna

Częstość tętna

Prawidłowo wynosi 60 – 100 na

Prawidłowo wynosi 60 – 100 na

minutę

minutę

background image

Miarowość tętna

Miarowość tętna

Niemiarowość o określonym rytmie

Niemiarowość o określonym rytmie

Czy

Czy

Rytm całkowicie chaotyczny

Rytm całkowicie chaotyczny

background image

Wypełnienie tętna

Wypełnienie tętna

background image

Charakter tętna

Charakter tętna

background image

Ciśnienie tętnicze

Ciśnienie tętnicze

background image

Anatomia i fizjologia.

Anatomia i fizjologia.

Serce dorosłego człowieka wykonuje gigantyczną

Serce dorosłego człowieka wykonuje gigantyczną

pracę, tłocząc około 7000 litrów krwi na dobę.

pracę, tłocząc około 7000 litrów krwi na dobę.

Tlen i substancje odżywcze dostarczane są mu –

Tlen i substancje odżywcze dostarczane są mu –

odpowiednio do potrzeb, w spoczynku lub wysiłku

odpowiednio do potrzeb, w spoczynku lub wysiłku

- dzięki krążeniu wieńcowemu krwi.

- dzięki krążeniu wieńcowemu krwi.

W zdrowym sercu przepływ krwi rośnie

W zdrowym sercu przepływ krwi rośnie

proporcjonalnie do wzrostu zużycia tlenu.

proporcjonalnie do wzrostu zużycia tlenu.

Bywa jednak, że proces ten jest zaburzony przez

Bywa jednak, że proces ten jest zaburzony przez

zachwianie równowagi między zapotrzebowaniem

zachwianie równowagi między zapotrzebowaniem

serca na tlen ( zwiększone w czasie wysiłku

serca na tlen ( zwiększone w czasie wysiłku

fizycznego, stresu, częstoskurczu) a zbyt małą jego

fizycznego, stresu, częstoskurczu) a zbyt małą jego

dystrybucją przez tętnice wieńcowe.

dystrybucją przez tętnice wieńcowe.

background image

Zespół niedotlenienia mięśnia

Zespół niedotlenienia mięśnia

sercowego lub niewydolności

sercowego lub niewydolności

wieńcowej

wieńcowej

Występuje w przypadkach:

Występuje w przypadkach:

Zapotrzebowanie serca na tlen jest dużo

Zapotrzebowanie serca na tlen jest dużo

większe niż możliwości jego dostarczenia wraz

większe niż możliwości jego dostarczenia wraz

z krwią przez tętnice. Konsekwencje

z krwią przez tętnice. Konsekwencje

niedokrwienia serca zależą od czasu trwania

niedokrwienia serca zależą od czasu trwania

tego zjawiska oraz od stopnia ograniczenia

tego zjawiska oraz od stopnia ograniczenia

przepływu krwi. Jeśli niedokrwienie trwa dłużej

przepływu krwi. Jeśli niedokrwienie trwa dłużej

niż kilkanaście minut dochodzi do

niż kilkanaście minut dochodzi do

nieodwracalnego uszkodzenia m. sercowego –

nieodwracalnego uszkodzenia m. sercowego –

martwicy zawałowej.

martwicy zawałowej.

background image

Światowa Organizacja

Światowa Organizacja

Zdrowia ( WHO)

Zdrowia ( WHO)

Zaproponowała następujący podział:

Zaproponowała następujący podział:

a)

a)

Przewlekła niewydolność wieńcowa

Przewlekła niewydolność wieńcowa

b)

b)

Ostra niewydolność wieńcowa (m. i.

Ostra niewydolność wieńcowa (m. i.

zawał)

zawał)

c)

c)

Nagły zgon sercowy

Nagły zgon sercowy

d)

d)

Zaburzenia rytmu serca

Zaburzenia rytmu serca

background image

background image

Układ przewodzący serca -

Układ przewodzący serca -

bodźcotwórczy

bodźcotwórczy

Komórki mięśnia sercowego –

Komórki mięśnia sercowego –

kardiomiocyty – charakteryzują się

kardiomiocyty – charakteryzują się

automatyzmem. Jest to zdolność do

automatyzmem. Jest to zdolność do

samoistnego rozprzestrzeniania się fali

samoistnego rozprzestrzeniania się fali

pobudzenia w mięśniówce serca. Rytm

pobudzenia w mięśniówce serca. Rytm

serca czyli ilość jego uderzeń na minutę

serca czyli ilość jego uderzeń na minutę

określany jest aktywnością węzła

określany jest aktywnością węzła

zatokowo – przedsionkowego.

zatokowo – przedsionkowego.

Węzeł zatokowo-przedsionkowy

Węzeł zatokowo-przedsionkowy

umiejscowiony jest w miejscu ujścia żyły

umiejscowiony jest w miejscu ujścia żyły

głównej górnej do prawego przedsionka.

głównej górnej do prawego przedsionka.

background image

Węzeł zatokowo-

Węzeł zatokowo-

przedsionkowy

przedsionkowy

Bodziec elektryczny opuszcza węzeł

Bodziec elektryczny opuszcza węzeł

zatokowo-przedsionkowy, szerzy się

zatokowo-przedsionkowy, szerzy się

równocześnie w drogach przewodzenia w

równocześnie w drogach przewodzenia w

obszarze przedsionków i w komórkach

obszarze przedsionków i w komórkach

mięśniowych (są to drogi fizjologiczne-

mięśniowych (są to drogi fizjologiczne-

anatomicznie nie są różnicowane). W sercu

anatomicznie nie są różnicowane). W sercu

człowieka istnieją trzy zasadnicze drogi,

człowieka istnieją trzy zasadnicze drogi,

którymi bodziec dostaje się do pogranicza

którymi bodziec dostaje się do pogranicza

przedsionków i komór, gdzie umiejscowiony

przedsionków i komór, gdzie umiejscowiony

jest węzeł przedsionkowo-komorowy.

jest węzeł przedsionkowo-komorowy.

Są to drogi: przednia, środkowa i tylna.

Są to drogi: przednia, środkowa i tylna.

background image

Węzeł przedsionkowo-

Węzeł przedsionkowo-

komorowy

komorowy

Umiejscowiony jest na dnie przedsionka

Umiejscowiony jest na dnie przedsionka

prawego między nim a komorą prawą. W

prawego między nim a komorą prawą. W

węźle tym impulsy elektryczne są

węźle tym impulsy elektryczne są

zwalniane – kontrola odgórnie narzuconego

zwalniane – kontrola odgórnie narzuconego

rytmu węzła zatokowo-przedsionkowego,

rytmu węzła zatokowo-przedsionkowego,

następnie docierają one do pęczka

następnie docierają one do pęczka

przedsionkowo-komorowego (utworzony

przedsionkowo-komorowego (utworzony

jest on przez pień oraz prawą i lewą

jest on przez pień oraz prawą i lewą

odnogę). Przejście włókien pęczka

odnogę). Przejście włókien pęczka

przedsionkowo-komorowego we właściwą

przedsionkowo-komorowego we właściwą

mięśniówkę serca odbywa się u podstawy

mięśniówkę serca odbywa się u podstawy

mięśni brodawkowatych.

mięśni brodawkowatych.

background image

Włókna Purkinjego

Włókna Purkinjego

Rozgałęzienia końcowe w postaci t.

Rozgałęzienia końcowe w postaci t.

zw. włókien Purkinjego przez beleczki

zw. włókien Purkinjego przez beleczki

mięśniowe wstępują wstecznie ku

mięśniowe wstępują wstecznie ku

górze zarówno w prawej jak i lewej

górze zarówno w prawej jak i lewej

komorze.

komorze.

background image

Czynność elektryczna serca

Czynność elektryczna serca

Serce nigdy nie znajduje się w spoczynku,

Serce nigdy nie znajduje się w spoczynku,

poza krótkimi powtarzającymi się

poza krótkimi powtarzającymi się

okresami kiedy komory lub przedsionki

okresami kiedy komory lub przedsionki

znajdują się w okresie rozkurczu.

znajdują się w okresie rozkurczu.

Prawidłowa czynność serca zależy w

Prawidłowa czynność serca zależy w

dużym stopniu od impulsów

dużym stopniu od impulsów

elektrycznych powstających w nim

elektrycznych powstających w nim

samym, niezależnie od układu

samym, niezależnie od układu

nerwowego.

nerwowego.

Układ nerwowy wpływa na jego czynność

Układ nerwowy wpływa na jego czynność

głównie przez przyśpieszenie, bądź

głównie przez przyśpieszenie, bądź

zwolnienie akcji serca.

zwolnienie akcji serca.

background image

background image

background image

Serce

Serce

Człowieka posiada zdolność wytwarzania

Człowieka posiada zdolność wytwarzania

bodźców elektrycznych, które rozchodząc się

bodźców elektrycznych, które rozchodząc się

w sercu, pobudzają je do skurczu.

w sercu, pobudzają je do skurczu.

Wyspecjalizowana w układ przewodzący

Wyspecjalizowana w układ przewodzący

tkanka mięśnia sercowego, tzw. tkanka

tkanka mięśnia sercowego, tzw. tkanka

nerwowo-mięśniowa, układa się, jak

nerwowo-mięśniowa, układa się, jak

wspomniano wyżej, w dwa węzły: zatokowy i

wspomniano wyżej, w dwa węzły: zatokowy i

przedsionkowo-komorowy i odchodzące od

przedsionkowo-komorowy i odchodzące od

nich włókna.

nich włókna.

Impulsy przewodzone są również przez inne

Impulsy przewodzone są również przez inne

tkanki aż na powierzchnię skóry, gdzie można

tkanki aż na powierzchnię skóry, gdzie można

je zarejestrować w postacie

je zarejestrować w postacie

elektrokardiogramu.

elektrokardiogramu.

background image

Zaburzenia w przewodzeniu

Zaburzenia w przewodzeniu

Bodźców w sercu mogą być przyczyną

Bodźców w sercu mogą być przyczyną

bloków przewodnictwa, natomiast

bloków przewodnictwa, natomiast

nieprawidłowa czynność rozrusznika

nieprawidłowa czynność rozrusznika

zatokowego lub wzmożona, patologiczna

zatokowego lub wzmożona, patologiczna

pobudliwość pozazatokowych ośrodków

pobudliwość pozazatokowych ośrodków

bodźcotwórczych, są przyczyną zaburzeń

bodźcotwórczych, są przyczyną zaburzeń

rytmy serca, które odczuwać można w

rytmy serca, które odczuwać można w

postaci napadów kołatania, niemiarowego

postaci napadów kołatania, niemiarowego

bicia serca, kłucia serca. Do rejestracji

bicia serca, kłucia serca. Do rejestracji

zaburzeń rytmu i przewodnictwa

zaburzeń rytmu i przewodnictwa

najczęściej wykorzystuje się zwykły

najczęściej wykorzystuje się zwykły

spoczynkowy zapis EKG, EKG metodą

spoczynkowy zapis EKG, EKG metodą

Holtera, próbę wysiłkową.

Holtera, próbę wysiłkową.

background image

Przyczyny niewydolności

Przyczyny niewydolności

wieńcowej

wieńcowej

Miażdżyca tętnic

Miażdżyca tętnic

Nadciśnienie

Nadciśnienie

Cukrzyca

Cukrzyca

Otyłość

Otyłość

background image

background image

Diagnostyka

Diagnostyka

Badanie EKG - w stwierdzeniu choroby wieńcowej

Badanie EKG - w stwierdzeniu choroby wieńcowej

najbardziej popularną metoda jest test wysiłkowy

najbardziej popularną metoda jest test wysiłkowy

(wykonywany na rowerze stacjonarnym lub

(wykonywany na rowerze stacjonarnym lub

ruchomej bieżni). W czasie wysiłku wzrasta

ruchomej bieżni). W czasie wysiłku wzrasta

bowiem zapotrzebowanie serca na tlen, co

bowiem zapotrzebowanie serca na tlen, co

powoduje zespół niedokrwienia wraz z jego

powoduje zespół niedokrwienia wraz z jego

objawami (ból wieńcowy).

objawami (ból wieńcowy).

Echokardiogram (echo serca) – umożliwia dokładną

Echokardiogram (echo serca) – umożliwia dokładną

lokalizację zawału oraz jego rozległość.

lokalizację zawału oraz jego rozległość.

Koronografia – pozwala ocenić budowę i zmiany

Koronografia – pozwala ocenić budowę i zmiany

zachodzące w tętnicach wieńcowych. Polega na

zachodzące w tętnicach wieńcowych. Polega na

wstrzyknięciu kontrastu do tętnic i rejestracji

wstrzyknięciu kontrastu do tętnic i rejestracji

obrazu na taśmie filmowej.

obrazu na taśmie filmowej.

background image

Leczenie

Leczenie

Podstawowym lekiem pomocy

Podstawowym lekiem pomocy

doraźnej jest - najdłużej stosowana –

doraźnej jest - najdłużej stosowana –

nitrogliceryna. Podana tradycyjnie,

nitrogliceryna. Podana tradycyjnie,

pod język zaczyna działać po około 1-

pod język zaczyna działać po około 1-

2 minutach i utrzymuje się we krwi

2 minutach i utrzymuje się we krwi

nawet do 1 godziny.

nawet do 1 godziny.

Przeciwwskazaniem do jej stosowania

Przeciwwskazaniem do jej stosowania

jest niskie ciśnienie krwi i jaskra.

jest niskie ciśnienie krwi i jaskra.

background image

Rola lekarza pierwszego

Rola lekarza pierwszego

kontaktu - rodzinnego

kontaktu - rodzinnego

Polega na promocji zdrowia,

Polega na promocji zdrowia,

zmierzającej do wykluczenia czynników

zmierzającej do wykluczenia czynników

zagrożenia chorobą wieńcową

zagrożenia chorobą wieńcową

(nadciśnienie, otyłość, zbyt wysoki

(nadciśnienie, otyłość, zbyt wysoki

poziom cholesterolu, palenie itp.) oraz

poziom cholesterolu, palenie itp.) oraz

na jak najwcześniejszym wykryciu

na jak najwcześniejszym wykryciu

choroby.

choroby.

Osoby zagrożone nadciśnieniem

Osoby zagrożone nadciśnieniem

tętniczym powinny często kontrolować

tętniczym powinny często kontrolować

ciśnienie i przynajmniej raz w roku robić

ciśnienie i przynajmniej raz w roku robić

EKG.

EKG.

background image

Chory z przewlekłą chorobą

Chory z przewlekłą chorobą

wieńcową

wieńcową

Przebytym zawałem lub zaburzeniami rytmu

Przebytym zawałem lub zaburzeniami rytmu

serca powinien być poddany badaniu co 4-6

serca powinien być poddany badaniu co 4-6

tygodni oraz mieć możliwość telefonicznego

tygodni oraz mieć możliwość telefonicznego

kontaktu z lekarzem.

kontaktu z lekarzem.

Zadaniem lekarza jest także poinformowanie

Zadaniem lekarza jest także poinformowanie

chorego o tym, że zawsze powinien mieć pod

chorego o tym, że zawsze powinien mieć pod

ręką nitroglicerynę.

ręką nitroglicerynę.

Rodzinę należy pouczyć o tym, co należy

Rodzinę należy pouczyć o tym, co należy

zrobić w przypadku zaostrzenia się choroby.

zrobić w przypadku zaostrzenia się choroby.

background image

Miażdżyca tętnic i

Miażdżyca tętnic i

hiperlipidemia

hiperlipidemia

Miażdżyca, a zwłaszcza choroby przez nią

Miażdżyca, a zwłaszcza choroby przez nią

wywoływane, nie są w Polsce rzadkością.

wywoływane, nie są w Polsce rzadkością.

Corocznie z powodu niedokrwiennej choroby

Corocznie z powodu niedokrwiennej choroby

serca około 100.000 Polaków doznaje

serca około 100.000 Polaków doznaje

zawału mięśnia sercowego, a 80.000 zatoru

zawału mięśnia sercowego, a 80.000 zatoru

mózgu.

mózgu.

Do tego dochodzi liczna grupa osób

Do tego dochodzi liczna grupa osób

cierpiących na chorobę wieńcową lub

cierpiących na chorobę wieńcową lub

zarostowe zapalenie tętnic kończyn dolnych.

zarostowe zapalenie tętnic kończyn dolnych.

Podstawowym czynnikiem sprzyjającym

Podstawowym czynnikiem sprzyjającym

rozwojowi miażdżycy jest nadmiar

rozwojowi miażdżycy jest nadmiar

cholesterolu.

cholesterolu.

background image

Powstawanie blaszki

Powstawanie blaszki

miażdżycowej

miażdżycowej

Prawidłowa ściana naczynia wieńcowego

Prawidłowa ściana naczynia wieńcowego

Ogniska stłuszczenia błony wew.

Ogniska stłuszczenia błony wew.

t.wieńcowych – lipidozy

t.wieńcowych – lipidozy

Kaszowatość tętnic (atheromatosis)

Kaszowatość tętnic (atheromatosis)

ogniskowe zmiany kaszowate w błonie

ogniskowe zmiany kaszowate w błonie

wew.i sąsiednich warstwach błony

wew.i sąsiednich warstwach błony

środkowej tętnic.

środkowej tętnic.

Miażdżyca tętnic (atheromatosis) ogniska

Miażdżyca tętnic (atheromatosis) ogniska

stłuszczenia, zmiany kaszowate,

stłuszczenia, zmiany kaszowate,

stwardnienie ściany tętnic. Naczynie z

stwardnienie ściany tętnic. Naczynie z

takimi zmianami przestaje być elastyczne.

takimi zmianami przestaje być elastyczne.

background image

Blaszki miażdżycowe cd

Blaszki miażdżycowe cd

Pęknięcie blaszki miażdżycowej i

Pęknięcie blaszki miażdżycowej i

wytworzenie mikrozakrzepu.

wytworzenie mikrozakrzepu.

Mikrozakrzep może ulegać

Mikrozakrzep może ulegać

powiększenie, wcieleniu do ściany

powiększenie, wcieleniu do ściany

tętnicy i obrośnięciu przez śródbłonek

tętnicy i obrośnięciu przez śródbłonek

lub fibrynolizie.

lub fibrynolizie.

W przypadku gdy skrzeplina zamknie

W przypadku gdy skrzeplina zamknie

światło tętnicy wieńcowej dochodzi do

światło tętnicy wieńcowej dochodzi do

zawału.

zawału.

background image

Hiperlipidemia

Hiperlipidemia

Jest to zespół zaburzeń metabolicznych

Jest to zespół zaburzeń metabolicznych

objawiający się podwyższonymi poziomami

objawiający się podwyższonymi poziomami

frakcji cholesterolu i trójglicerydów w

frakcji cholesterolu i trójglicerydów w

surowicy krwi. W większości przypadków

surowicy krwi. W większości przypadków

zaburzenia te wywołane są nieprawidłowym

zaburzenia te wywołane są nieprawidłowym

odżywianiem, siedzącym trybem życia,

odżywianiem, siedzącym trybem życia,

nadwagą, predyspozycjami genetycznymi.

nadwagą, predyspozycjami genetycznymi.

Cholesterol możemy podzielić na dwie

Cholesterol możemy podzielić na dwie

frakcje

frakcje

LDL – Low Density Lipoprotein – „zły”

LDL – Low Density Lipoprotein – „zły”

HDL – High Density Lipoprotein – „dobry”

HDL – High Density Lipoprotein – „dobry”

background image

Low Density Lipoprotein – LDL –

Low Density Lipoprotein – LDL –

„zły”

„zły”

Jest to cholesterol o niskiej gęstości, „zły” – bo

Jest to cholesterol o niskiej gęstości, „zły” – bo

jest nośnikiem cholesterolu do komórek

jest nośnikiem cholesterolu do komórek

pozawątrobowych.

pozawątrobowych.

To właśnie ta frakcja odpowiedzialna jest za

To właśnie ta frakcja odpowiedzialna jest za

powstawanie blaszek miażdżycowych.

powstawanie blaszek miażdżycowych.

Wartości pożądane: <3,5 mmol/l (135 mg/dl)

Wartości pożądane: <3,5 mmol/l (135 mg/dl)

Wartości podwyższone: 3,5 – 4,0 mmol/l (135-

Wartości podwyższone: 3,5 – 4,0 mmol/l (135-

155mg/dl)

155mg/dl)

Wartości wysokie: > 4,0 mmol/l (>155 mg/dl)

Wartości wysokie: > 4,0 mmol/l (>155 mg/dl)

background image

High Density Lipoprotein – HDL

High Density Lipoprotein – HDL

– ”dobry”

– ”dobry”

Cholesterol o wysokiej gęstości:

Cholesterol o wysokiej gęstości:

Odpowiedzialny jest za transport cholesterolu

Odpowiedzialny jest za transport cholesterolu

do wątroby.

do wątroby.

Działa korzystnie i stąd określenie – dobry.

Działa korzystnie i stąd określenie – dobry.

Spadek poniżej 0,9 mmol/l jest związany ze

Spadek poniżej 0,9 mmol/l jest związany ze

zwiększonym ryzykiem choroby niedokrwiennej

zwiększonym ryzykiem choroby niedokrwiennej

serca.

serca.

Wzrost stężenia: duża i regularna aktywność

Wzrost stężenia: duża i regularna aktywność

fizyczna, niektóre leki.

fizyczna, niektóre leki.

Spadek stężenia: palenie tytoni, zespół

Spadek stężenia: palenie tytoni, zespół

nerczycowy.

nerczycowy.

background image

Trójglicerydy

Trójglicerydy

Kliniczna korelacja pomiędzy stężeniem

Kliniczna korelacja pomiędzy stężeniem

trójglicerydów a częstością występowania

trójglicerydów a częstością występowania

choroby niedokrwiennej jest mniej jasna niż w

choroby niedokrwiennej jest mniej jasna niż w

przypadku cholesterolu LDL i HDL. Wiadome

przypadku cholesterolu LDL i HDL. Wiadome

jest, że podwyższone stężenie LDL w osoczu a

jest, że podwyższone stężenie LDL w osoczu a

obniżone HDL wpływają na przyspieszenie

obniżone HDL wpływają na przyspieszenie

rozwoju zmian miażdżycowych w naczyniach

rozwoju zmian miażdżycowych w naczyniach

wieńcowych.

wieńcowych.

Fakt, że nie do końca poznana jest rola

Fakt, że nie do końca poznana jest rola

trójglicerydów w powstawaniu blaszek

trójglicerydów w powstawaniu blaszek

miażdżycowych bierze się z trudności w

miażdżycowych bierze się z trudności w

separacji efektów HDL i trójglicerydów.

separacji efektów HDL i trójglicerydów.

background image

Trójglicerydy CD.

Trójglicerydy CD.

Stężenie trójglicerydów i cholesterolu

Stężenie trójglicerydów i cholesterolu

HDL są ze sobą ściśle skorelowane.

HDL są ze sobą ściśle skorelowane.

Wyniki wielu prób klinicznych świadczą,

Wyniki wielu prób klinicznych świadczą,

że trójglicerydy są prawdopodobnie

że trójglicerydy są prawdopodobnie

związane z ryzykiem choroby

związane z ryzykiem choroby

niedokrwiennej serca.

niedokrwiennej serca.

Zalecane stężenie trójglicerydów

Zalecane stężenie trójglicerydów

wynosi <200 mg/dl co odpowiada 2,3

wynosi <200 mg/dl co odpowiada 2,3

mmol/l.

mmol/l.

background image

Prawidłowe wartości cholesterolu

Prawidłowe wartości cholesterolu

w.g. Polskiego Towarzystwa

w.g. Polskiego Towarzystwa

Kardiologicznego

Kardiologicznego

Frakcja Jednostki

Frakcja Jednostki

Cholesterol < 200 mg/dl (< 5,2

Cholesterol < 200 mg/dl (< 5,2

Całkowity (T cholesterol) mmol/l)

Całkowity (T cholesterol) mmol/l)

LDL-cholesterol < 135 mg/dl (< 3,5

LDL-cholesterol < 135 mg/dl (< 3,5

mmol/l)

mmol/l)

HDL – mężczyźni – 35 mg/dl(<0,9 mmol/l

HDL – mężczyźni – 35 mg/dl(<0,9 mmol/l

Kobiety - >50 mg/dl(, 1,3 mmol/l

Kobiety - >50 mg/dl(, 1,3 mmol/l

background image

Podsumowanie

Podsumowanie

Można stwierdzić, że w chwili obecnej

Można stwierdzić, że w chwili obecnej

sytuacja epidemiologiczna w zakresie

sytuacja epidemiologiczna w zakresie

schorzeń układu krążenia jest w Polsce zła.

schorzeń układu krążenia jest w Polsce zła.

Sytuacje pogarsza fakt systematycznego

Sytuacje pogarsza fakt systematycznego

wzrostu wskaźników zachorowalności na

wzrostu wskaźników zachorowalności na

choroby układu krążenia.

choroby układu krążenia.

Promowanie postaw prozdrowotnych,

Promowanie postaw prozdrowotnych,

eliminacja czynników ryzyka – głównie palenia

eliminacja czynników ryzyka – głównie palenia

tytoniu, wczesne wykrywanie, prawidłowe

tytoniu, wczesne wykrywanie, prawidłowe

leczenie choroby niedokrwiennej serca i

leczenie choroby niedokrwiennej serca i

nadciśnienia tętniczego przynieść może

nadciśnienia tętniczego przynieść może

odwrócenie tych trendów i w efekcie nawet w

odwrócenie tych trendów i w efekcie nawet w

niedługiej perspektywie obniżenie liczby osób

niedługiej perspektywie obniżenie liczby osób

cierpiących na schorzenia układu krążenia.

cierpiących na schorzenia układu krążenia.

background image

Cukrzyca

Cukrzyca

Przewlekła choroba przemiany materii,

Przewlekła choroba przemiany materii,

dotycząca pierwotnie metabolizmu

dotycząca pierwotnie metabolizmu

węglowodanów, a wtórnie tłuszczów, i

węglowodanów, a wtórnie tłuszczów, i

białek, przy obniżonej tolerancji na

białek, przy obniżonej tolerancji na

wprowadzone do ustroju węglowodanowe

wprowadzone do ustroju węglowodanowe

składniki pokarmowe i niezdolności do

składniki pokarmowe i niezdolności do

prawidłowego śródkomórkowego

prawidłowego śródkomórkowego

przetwarzania glukozy.

przetwarzania glukozy.

Przyczyną cukrzycy jest niedobór lub brak

Przyczyną cukrzycy jest niedobór lub brak

aktywności insuliny, hormonu wysp

aktywności insuliny, hormonu wysp

trzustkowych (Langerhansa) wytwarzanego

trzustkowych (Langerhansa) wytwarzanego

w trzustce.

w trzustce.

background image

Cukrzyca - objawy

Cukrzyca - objawy

Duże pragnienie – do 10 litrów na dobę –

Duże pragnienie – do 10 litrów na dobę –

zwiększone łaknienie, wielomocz,

zwiększone łaknienie, wielomocz,

zmniejszenie masy ciała, świąd skóry. U

zmniejszenie masy ciała, świąd skóry. U

chorych młodocianych, nie leczonych lub

chorych młodocianych, nie leczonych lub

leczonych niewłaściwie, łatwo dochodzi do

leczonych niewłaściwie, łatwo dochodzi do

rozwoju ustrojowej kwasicy metabolicznej i

rozwoju ustrojowej kwasicy metabolicznej i

śpiączki cukrzycowej.

śpiączki cukrzycowej.

U chorych na cukrzycę jest bardzo

U chorych na cukrzycę jest bardzo

obniżona odporność, stąd często

obniżona odporność, stąd często

występują długotrwałe zakażenia ropne

występują długotrwałe zakażenia ropne

skóry (czyraczność), a także większa

skóry (czyraczność), a także większa

zapadalność na różne choroby.

zapadalność na różne choroby.

background image

Cukrzyca - powikłania

Cukrzyca - powikłania

Najczęściej związane są z uszkodzeniem

Najczęściej związane są z uszkodzeniem

naczyń t. zw. angiopatia cukrzycowa np.

naczyń t. zw. angiopatia cukrzycowa np.

choroby nerek, uszkodzenie siatkówki oka z jej

choroby nerek, uszkodzenie siatkówki oka z jej

odklejaniem się, stopa cukrzycowa, choroba

odklejaniem się, stopa cukrzycowa, choroba

wieńcowa, szybszy rozwój miażdżycy.

wieńcowa, szybszy rozwój miażdżycy.

Odkrycie w 1922 roku insuliny spowodowało,

Odkrycie w 1922 roku insuliny spowodowało,

że cukrzyca przestała być chorobą śmiertelną.

że cukrzyca przestała być chorobą śmiertelną.

Glukoza – wartości referencyjne dla krwi żylnej

Glukoza – wartości referencyjne dla krwi żylnej

Noworodki – 50 – 115mg/d

Noworodki – 50 – 115mg/d

Dzieci - 70 – 105 mg/d

Dzieci - 70 – 105 mg/d

Dorośli - 70 – 115 mg/d

Dorośli - 70 – 115 mg/d

background image

Rodzaje cukrzycy

Rodzaje cukrzycy

Cukrzyca ciężarnych

Cukrzyca ciężarnych

Cukrzyca nerkowa

Cukrzyca nerkowa

Cukrzyca pierwotna

Cukrzyca pierwotna

Cukrzyca regulacyjna

Cukrzyca regulacyjna

Cukrzyca steroidowa

Cukrzyca steroidowa

Cukrzyca utajona

Cukrzyca utajona

Cukrzyca wtórna

Cukrzyca wtórna

background image

Leczenie cukrzycy

Leczenie cukrzycy

Dietetyczne

Dietetyczne

Farmakologiczne

Farmakologiczne

background image

Leczenie dietetyczne

Leczenie dietetyczne

Dieta powinna być ułożona stosownie do

Dieta powinna być ułożona stosownie do

masy ciała i rodzaju aktywności fizycznej i

masy ciała i rodzaju aktywności fizycznej i

oparta na odpowiednich tablicach

oparta na odpowiednich tablicach

przeliczeniowych. Posiłki muszą być

przeliczeniowych. Posiłki muszą być

kaloryczne, wystarczające, stosunkowo

kaloryczne, wystarczające, stosunkowo

ubogie w składniki węglowodanowe i

ubogie w składniki węglowodanowe i

tłuszczowe, natomiast obfite w białka.

tłuszczowe, natomiast obfite w białka.

Wyłączone powinny być szybko

Wyłączone powinny być szybko

przyswajalne węglowodany (cukry proste),

przyswajalne węglowodany (cukry proste),

takie jak cukier, miód, słodycze, marmolada,

takie jak cukier, miód, słodycze, marmolada,

słodkie owoce, i napoje, natomiast

słodkie owoce, i napoje, natomiast

dominować w diecie powinny cukry złożone.

dominować w diecie powinny cukry złożone.

background image

Leczenie farmakologiczne

Leczenie farmakologiczne

Stosowane, jeśli sama dieta i dozowany

Stosowane, jeśli sama dieta i dozowany

wysiłek fizyczny nie doprowadzą do

wysiłek fizyczny nie doprowadzą do

normalizacji metabolizmu ustrojowego.

normalizacji metabolizmu ustrojowego.

Polega na wstrzykiwaniu insuliny, a w

Polega na wstrzykiwaniu insuliny, a w

innych wypadkach, u nadających się do

innych wypadkach, u nadających się do

tego rodzaju leczenia chorych, na

tego rodzaju leczenia chorych, na

doustnym podawaniu preparatów, np..

doustnym podawaniu preparatów, np..

Diabetol, Euclamin, Chlorpropamid lub

Diabetol, Euclamin, Chlorpropamid lub

Phenformin.

Phenformin.

Właściwe przestrzeganie diety oraz

Właściwe przestrzeganie diety oraz

regularne dawkowanie insuliny ma

regularne dawkowanie insuliny ma

decydujące znaczenie dla opóźnienia

decydujące znaczenie dla opóźnienia

rozwoju różnych powikłań cukrzycy.

rozwoju różnych powikłań cukrzycy.

background image

Otyłość

Otyłość

Jest przewlekłą choroba spowodowaną

Jest przewlekłą choroba spowodowaną

nadmierną podażą energii zawartej w

nadmierną podażą energii zawartej w

pokarmach w stosunku do zapotrzebowania

pokarmach w stosunku do zapotrzebowania

organizmu, skutkiem czego jest magazynowanie

organizmu, skutkiem czego jest magazynowanie

nadmiaru w postaci tkanki tłuszczowe.

nadmiaru w postaci tkanki tłuszczowe.

Otyłości towarzyszą liczne powikłania ze strony

Otyłości towarzyszą liczne powikłania ze strony

układu sercowo-naczyniowego i innych

układu sercowo-naczyniowego i innych

narządów, może także przyczyniać się do

narządów, może także przyczyniać się do

powstawania choroby niedokrwiennej serca,

powstawania choroby niedokrwiennej serca,

nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, sprzyja także

nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, sprzyja także

kamicy pęcherzyka żółciowego, zmianom

kamicy pęcherzyka żółciowego, zmianom

zwyrodnieniowym układu kostno-stawowego.

zwyrodnieniowym układu kostno-stawowego.

background image

BMI – wskaźnik masy ciała –

BMI – wskaźnik masy ciała –

Body mass index

Body mass index

To najprostszy sposób określenia otyłości

To najprostszy sposób określenia otyłości

człowieka. BMI jest wyliczany z prostego

człowieka. BMI jest wyliczany z prostego

wzoru w którym masa ciała w kilogramach

wzoru w którym masa ciała w kilogramach

dzielona jest przez wzrost w metrach

dzielona jest przez wzrost w metrach

podniesiony do potęgi drugiej.

podniesiony do potęgi drugiej.

O otyłości mówimy w sytuacji gdy tłuszcze

O otyłości mówimy w sytuacji gdy tłuszcze

stanowią 20% wagi mężczyzny lub 30% masy

stanowią 20% wagi mężczyzny lub 30% masy

kobiety.

kobiety.

Pośrednią metodą obliczenia zawartości

Pośrednią metodą obliczenia zawartości

tłuszczów jest właśnie wyliczenie wskaźnika

tłuszczów jest właśnie wyliczenie wskaźnika

BMI.

BMI.

background image

BMI

BMI

Masa ciała w kg

Masa ciała w kg

BMI= ---------------------

BMI= ---------------------

( Wzrost w m) 2

( Wzrost w m) 2

Przykładowo: mężczyzna ważący 100 kg

Przykładowo: mężczyzna ważący 100 kg

przy wzroście 178 cm. Ma BMI równe:

przy wzroście 178 cm. Ma BMI równe:

100: (1,78 razy1,78) = 31,5

100: (1,78 razy1,78) = 31,5

background image

Klasyfikacja zaburzeń masy

Klasyfikacja zaburzeń masy

ciała

ciała

Klasyfikacja WHO BMI (kg/m2)

Klasyfikacja WHO BMI (kg/m2)

Niedowaga <18,5

Niedowaga <18,5

Norma 18,5 – 24,9

Norma 18,5 – 24,9

Nadwaga >=25

Nadwaga >=25

Nadwaga bez otyłości 25,0 – 29,9

Nadwaga bez otyłości 25,0 – 29,9

I stopień otyłości 30,0 – 34,9

I stopień otyłości 30,0 – 34,9

II stopień otyłości 35,0 – 39,9

II stopień otyłości 35,0 – 39,9

III stopień otyłości >=40,0

III stopień otyłości >=40,0

Raport WHO Genewa 1997 rok.

Raport WHO Genewa 1997 rok.

background image

Typ otyłości

Typ otyłości

Otyłość androidalna – brzuszna –

Otyłość androidalna – brzuszna –

centralna – wisceralna – typu jabłko – typ

centralna – wisceralna – typu jabłko – typ

męski –

męski –

Wiąże się z wyższym ryzykiem

Wiąże się z wyższym ryzykiem

przewlekłych powikłań niż

przewlekłych powikłań niż

Otyłość gynoidalna – typu żeńskiego –

Otyłość gynoidalna – typu żeńskiego –

pośladkowo-udowa, typu gruszka.

pośladkowo-udowa, typu gruszka.

background image

Przyczyny otyłości

Przyczyny otyłości

Podłoże wieloczynnikowe

Podłoże wieloczynnikowe

Rzadkie zespoły uwarunkowane

Rzadkie zespoły uwarunkowane

genetycznie

genetycznie

Otyłość idiopatyczna – zaburzenie

Otyłość idiopatyczna – zaburzenie

równowagi między przyjmowaniem

równowagi między przyjmowaniem

pokarmu a wydatkiem energetycznym

pokarmu a wydatkiem energetycznym

Wyspiak trzustki

Wyspiak trzustki

Zaburzenia czynności podwzgórza

Zaburzenia czynności podwzgórza

Zespół Cushinga

Zespół Cushinga

Glikokortekoidy

Glikokortekoidy

background image

Czynniki ryzyka

Czynniki ryzyka

Otyłość u rodziców

Otyłość u rodziców

Ciąża

Ciąża

background image

Postępowanie

Postępowanie

terapeutyczne

terapeutyczne

Odpowiednia dieta – niskokaloryczna,

Odpowiednia dieta – niskokaloryczna,

z ograniczeniem spożycia tłuszczów

z ograniczeniem spożycia tłuszczów

oraz węglowodanów – konstruuje się

oraz węglowodanów – konstruuje się

ją w oparciu o indywidualny bilans

ją w oparciu o indywidualny bilans

energetyczny,

energetyczny,

Z równoczesnym zwiększeniem

Z równoczesnym zwiększeniem

wydatkowanej energii poprzez

wydatkowanej energii poprzez

systematyczną aktywność fizyczną.

systematyczną aktywność fizyczną.

background image

Kontrola masy ciała

Kontrola masy ciała

Wymaga uwzględnienia trzech

Wymaga uwzględnienia trzech

elementów:

elementów:

Zwiększenia wydatku energetycznego

Zwiększenia wydatku energetycznego

Skrócenia okresu bezczynności fizycznej

Skrócenia okresu bezczynności fizycznej

Ograniczenia ilości energii

Ograniczenia ilości energii

przyjmowanej w pokarmach

przyjmowanej w pokarmach

background image


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Choroby układu krążenia III
Choroby ukladu krazenia J L
[39]Składniki herbat w zapobieganiu chorób układu krążenia, Bibliografia
Choroby układu krążenia i inne
PROFILAKTYKA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA
Leczenie naturalne chorób układu krążenia
Ziołami leczymy choroby układu krążenia, Zdrowie
zywienie w chorobach ukladu krazenia 2009 I mgr ppt
Główne objawy chorób układu krążenia ppt
Choroby układu krążenia
PP 06 choroby ukladu krazenia i Nieznany
Interakcje leków stosowanych w chorobach układu krążenia, Farmacja
Diagnostyka chorob ukladu krazenia
Profilaktyka chorób układu krążenia
Interakje leków stosowanych w chorobach układu krążenia
Choroby układu krążenia

więcej podobnych podstron