Zachowania
Zachowania
organizacyjne
organizacyjne
Ewa Jerzyk
Ewa Jerzyk
e.jerzyk@ue.poznan.pl
e.jerzyk@ue.poznan.pl
Sprawy organizacyjne
Sprawy organizacyjne
Tematyka wykładu
Tematyka wykładu
►
Uwarunkowania zachowań organizacyjnych (2h)
Uwarunkowania zachowań organizacyjnych (2h)
►
Zachowania jednostek w organizacjach (profil społeczny,
Zachowania jednostek w organizacjach (profil społeczny,
psychologiczny, ekonomiczny). Osobowość, emocje,
psychologiczny, ekonomiczny). Osobowość, emocje,
motywacje, postrzeganie, uczenie się, postawy (2h)
motywacje, postrzeganie, uczenie się, postawy (2h)
►
Zachowania w grupie. Grupa a zachowania
Zachowania w grupie. Grupa a zachowania
organizacyjne. Rodzaje grup. Grupy formalne i
organizacyjne. Rodzaje grup. Grupy formalne i
nieformalne. Dynamika grup. Kierowanie grupą.
nieformalne. Dynamika grup. Kierowanie grupą.
Rywalizacja i współpraca. Konflikty (4h)
Rywalizacja i współpraca. Konflikty (4h)
►
Komunikacja w organizacji (2h)
Komunikacja w organizacji (2h)
►
Organizacja a wyzwania otoczenia. Wprowadzanie zmian
Organizacja a wyzwania otoczenia. Wprowadzanie zmian
w organizacji (2h)
w organizacji (2h)
►
Władza w organizacji a przywództwo (1h)
Władza w organizacji a przywództwo (1h)
►
Kultura organizacyjna – wymiary, kreowanie (2h)
Kultura organizacyjna – wymiary, kreowanie (2h)
Sprawy organizacyjne
Sprawy organizacyjne
Literatura:
Literatura:
►
B.R.Kuc, J.M.Moczydłowska, Zachowania
B.R.Kuc, J.M.Moczydłowska, Zachowania
organizacyjne. Podręcznik akademicki, Difin,
organizacyjne. Podręcznik akademicki, Difin,
Warszawa 2009
Warszawa 2009
►
B.Kożusznik, Zachowania człowieka w
B.Kożusznik, Zachowania człowieka w
organizacji, PWE, Warszawa 2011
organizacji, PWE, Warszawa 2011
►
G.C.Avery, Przywództwo w organizacji, PWE,
G.C.Avery, Przywództwo w organizacji, PWE,
Warszawa 2009
Warszawa 2009
►
S.E.Kohn, V.D.O’Connell, 6 nawyków
S.E.Kohn, V.D.O’Connell, 6 nawyków
wydajnego zespołu, One Press Helion, Gliwice
wydajnego zespołu, One Press Helion, Gliwice
2008
2008
Sprawy organizacyjne
Sprawy organizacyjne
►
Zaliczenie pisemne z treści wykładu i
Zaliczenie pisemne z treści wykładu i
podanej literatury
podanej literatury
Zachowania organizacyjne
Zachowania organizacyjne
Wszelka aktywność podejmowana przez
Wszelka aktywność podejmowana przez
pracownika w związku z koniecznością
pracownika w związku z koniecznością
współpracy z innymi ludźmi
współpracy z innymi ludźmi
Na zachowania organizacyjne
Na zachowania organizacyjne
pracownika ma wpływ kultura
pracownika ma wpływ kultura
organizacyjna i środowisko, w którym
organizacyjna i środowisko, w którym
żyje on poza firmą
żyje on poza firmą
Geneza nauki „zachowania
Geneza nauki „zachowania
organizacyjne”
organizacyjne”
►
Nauka dość młoda, chociaż
Nauka dość młoda, chociaż
zachowania organizacyjne
zachowania organizacyjne
występowały już u praprzodków homo
występowały już u praprzodków homo
sapiens (luźne ale zhierarchizowane
sapiens (luźne ale zhierarchizowane
grupy podczas zdobywania pożywienia
grupy podczas zdobywania pożywienia
i obrony charakteryzowały się pewnym
i obrony charakteryzowały się pewnym
stopniem zorganizowania)
stopniem zorganizowania)
►
Powstawała przez kilka dziesięcioleci
Powstawała przez kilka dziesięcioleci
Zarządzanie wobec zachowań
Zarządzanie wobec zachowań
organizacyjnych
organizacyjnych
►
Co zrobić, aby pracownicy zachowywali
Co zrobić, aby pracownicy zachowywali
się zgodnie z celami i misją firmy?
się zgodnie z celami i misją firmy?
►
W jaki sposób wpływać na większa
W jaki sposób wpływać na większa
zaangażowanie się pracownika w pracę?
zaangażowanie się pracownika w pracę?
►
Co zrobić, aby pracownicy byli bardziej
Co zrobić, aby pracownicy byli bardziej
twórczy i innowacyjni?
twórczy i innowacyjni?
►
Jak sprawić, aby pracownik był
Jak sprawić, aby pracownik był
ambasadorem swojej firmy?...
ambasadorem swojej firmy?...
Zachowania organizacyjne –
Zachowania organizacyjne –
nauka interdyscyplinarna
nauka interdyscyplinarna
►
Psychologia (jednostka w organizacji,
Psychologia (jednostka w organizacji,
osobowość, motywacja, potrzeby, system
osobowość, motywacja, potrzeby, system
wartości, uczenie się)
wartości, uczenie się)
►
Socjologia (grupa społeczna, struktura,
Socjologia (grupa społeczna, struktura,
komunikacja, władza, stres)
komunikacja, władza, stres)
►
Antropologia (jednostka wobec
Antropologia (jednostka wobec
społeczeństwa, postawy i wartości, różnice
społeczeństwa, postawy i wartości, różnice
międzykulturowe)
międzykulturowe)
►
Nauki polityczne (konflikty, polityka
Nauki polityczne (konflikty, polityka
wewnątrzorganizacyjna, władza)
wewnątrzorganizacyjna, władza)
Dwa podstawowe kierunki
Dwa podstawowe kierunki
badań czynnika ludzkiego w
badań czynnika ludzkiego w
zarządzaniu
zarządzaniu
►
Fizjologiczny
Fizjologiczny
(czynniki powodujące
(czynniki powodujące
zmęczenie pracownika, projektowanie
zmęczenie pracownika, projektowanie
organizacji, która minimalizuje wpływ
organizacji, która minimalizuje wpływ
czynników zmęczenia – L.M.Gilbreth,
czynników zmęczenia – L.M.Gilbreth,
J.Joteyko, J.Amar i in.
J.Joteyko, J.Amar i in.
►
Psychologiczny/behawioralny
Psychologiczny/behawioralny
(czynniki
(czynniki
motywujące do pracy z uwzględnieniem
motywujące do pracy z uwzględnieniem
niematerialnych warunków pracy) –
niematerialnych warunków pracy) –
H.M
H.M
ü
ü
nsterberg, E.Mayo, F.J.Roethlisberger,
nsterberg, E.Mayo, F.J.Roethlisberger,
A.Maslow, D. McGregor
A.Maslow, D. McGregor
Era behawioralna - geneza
Era behawioralna - geneza
►
Nie ma jednomyślności, co do powstania
Nie ma jednomyślności, co do powstania
►
R.Kreitner, A.Kinicki: lata 30 – negocjacje zbiorowe
R.Kreitner, A.Kinicki: lata 30 – negocjacje zbiorowe
pomiędzy związkami zawodowymi a kierownictwem
pomiędzy związkami zawodowymi a kierownictwem
w Stanach Zjednoczonych
w Stanach Zjednoczonych
►
Prace W.Wundta („Podstawy psychosocjologicznej
Prace W.Wundta („Podstawy psychosocjologicznej
psychologii”, twórca laboratorium badającego
psychologii”, twórca laboratorium badającego
ludzkie zachowania – 1879)
ludzkie zachowania – 1879)
►
Analiza dysproporcji dochodów i powstawania klas w
Analiza dysproporcji dochodów i powstawania klas w
społeczeństwie (XVIIIw) – inspiracja pochodziła z
społeczeństwie (XVIIIw) – inspiracja pochodziła z
zewnątrz organizacji, nie dotyczyła podnoszenia
zewnątrz organizacji, nie dotyczyła podnoszenia
wydajności, lecz wyzysku pracowników i pracy dzieci
wydajności, lecz wyzysku pracowników i pracy dzieci
(przerwy na posiłki, opieka medyczna,
(przerwy na posiłki, opieka medyczna,
wynagrodzenie za chorobę)
wynagrodzenie za chorobę)
►
Społeczna odpowiedzialność zarządzania
Społeczna odpowiedzialność zarządzania
►
H.M
H.M
ü
ü
nsterberg –pierwsze próby wykorzystania
nsterberg –pierwsze próby wykorzystania
psychologii w biznesie,
psychologii w biznesie,
wydajność można podnieść
wydajność można podnieść
poprzez wyszukanie najodpowiedniejszej osoby do
poprzez wyszukanie najodpowiedniejszej osoby do
wykonania zadania
wykonania zadania
►
E.Mayo i F.J.Roethlisberger (twórca przedmiotu nauczania
E.Mayo i F.J.Roethlisberger (twórca przedmiotu nauczania
na studiach: zachowania organ.) –
na studiach: zachowania organ.) –
pracownicy będą
pracownicy będą
usilniej pracować, jeśli uznają iż kierownictwo troszczy się
usilniej pracować, jeśli uznają iż kierownictwo troszczy się
o ich dobrobyt i będzie poświęcać im szczególną uwagę
o ich dobrobyt i będzie poświęcać im szczególną uwagę
►
,A.Maslow – człowiek jest motywowany przez potrzeby
,A.Maslow – człowiek jest motywowany przez potrzeby
układające się w hierarchie
układające się w hierarchie
►
D. McGregor – teoria X (ludzi trzeba nakłaniać do pracy) i
D. McGregor – teoria X (ludzi trzeba nakłaniać do pracy) i
Y (pracownicy są cennym zasobem i odpowiednio ludzie
Y (pracownicy są cennym zasobem i odpowiednio ludzie
chcą pracować)
chcą pracować)
Współzależność potrzeb
Współzależność potrzeb
organizacji i potrzeb jednostki
organizacji i potrzeb jednostki
►
Organizacja: potrzebuje wiedzy i umiejętności
Organizacja: potrzebuje wiedzy i umiejętności
pracownika, odpowiedniej wydajności
pracownika, odpowiedniej wydajności
(wyników) pracy, akceptacji norm i wartości
(wyników) pracy, akceptacji norm i wartości
organizacji oraz warunków technicznych
organizacji oraz warunków technicznych
►
Pracownik: chce właściwego wykorzystania
Pracownik: chce właściwego wykorzystania
jego wiadomości i umiejętności,
jego wiadomości i umiejętności,
odpowiednich bodźców ze strony organizacji,
odpowiednich bodźców ze strony organizacji,
nagród za wysiłek, zgodności własnego
nagród za wysiłek, zgodności własnego
systemu wartości z tym który obowiązuje w
systemu wartości z tym który obowiązuje w
firmie oraz „aury socjalnej”
firmie oraz „aury socjalnej”
Organizacja - Pracownik
Organizacja - Pracownik
►
Wkład jednostki
Wkład jednostki
wysiłek
wysiłek
zdolności
zdolności
lojalność
lojalność
kwalifikacje
kwalifikacje
czas
czas
kompetencje
kompetencje
►
Zachęty ze strony organizacji:
Zachęty ze strony organizacji:
płaca
płaca
pewność zatrudnienia
pewność zatrudnienia
świadczenia
świadczenia
możliwości kariery
możliwości kariery
statut
statut
możliwości awansu
możliwości awansu
Typy (bądź wskaźniki) zachowań
Typy (bądź wskaźniki) zachowań
w miejscu pracy
w miejscu pracy
►
Produktywność (Zachowania produktywne)
Produktywność (Zachowania produktywne)
rozumiana
rozumiana
jako zachowania związane ze sprawnością i
jako zachowania związane ze sprawnością i
efektywnością pracy
efektywnością pracy
►
Absencja
Absencja
uchylanie się od pracy wynikające ze złej
uchylanie się od pracy wynikające ze złej
organizacji pracy, z niskiego poziomu technologii lub
organizacji pracy, z niskiego poziomu technologii lub
ze złych stosunków interpersonalnych
ze złych stosunków interpersonalnych
►
Rezygnacja
Rezygnacja
zachowanie związane z wycofaniem się,
zachowanie związane z wycofaniem się,
wymuszone sytuacją związane ze złą organizacją lub
wymuszone sytuacją związane ze złą organizacją lub
nieprzystosowaniem jednostki do wymagań
nieprzystosowaniem jednostki do wymagań
organizacyjnych lub technologicznych
organizacyjnych lub technologicznych
►
Satysfakcja
Satysfakcja
– zachowanie związane z deklarowaniem
– zachowanie związane z deklarowaniem
pozytywnej postawy wobec pracy i
pozytywnej postawy wobec pracy i
współpracowników, poczucie więzi z organizacją
współpracowników, poczucie więzi z organizacją
Podsumowanie
Podsumowanie
►
Zachowania organizacyjne należą do szkoły
Zachowania organizacyjne należą do szkoły
behawioralnej (H.M
behawioralnej (H.M
ü
ü
nsterberg, E.Mayo,
nsterberg, E.Mayo,
F.J.Roethlisberger, A.Maslow, D. McGregor)
F.J.Roethlisberger, A.Maslow, D. McGregor)
►
Zachowania organizacyjne to nauka
Zachowania organizacyjne to nauka
interdyscyplinarna
interdyscyplinarna
►
Zachowania organizacyjne można analizować
Zachowania organizacyjne można analizować
na poziomie: jednostki, grupy i organizacji
na poziomie: jednostki, grupy i organizacji
►
Potrzeby pracownika a potrzeby organizacji
Potrzeby pracownika a potrzeby organizacji
►
Wskaźniki zachowań organizacyjnych
Wskaźniki zachowań organizacyjnych
Kolejne wykłady według
Kolejne wykłady według
podanego planu
podanego planu