13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

1

Ocena ryzyka

zawodowego w przemyśle

zbożowo - młynarskim

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

2

Zagrożenia biologiczne

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

3

Definicje

Czynniki biologiczne - oznaczają

drobnoustroje, włącznie z tymi, które zostały

zmodyfikowane genetycznie, hodowle

komórkowe i wewnętrzne pasożyty ludzkie,

mogące być przyczyną zakażenia i, alergii lub

zatrucia;

Drobnoustroje - oznaczają komórkowe i

bezkomórkowe jednostki mikrobiologiczne,

zdolne do replikacji lub przenoszenia materiału

genetycznego;

Hodowle komórkowe - oznaczają hodowlę in-

vitro komórek pochodzących z organizmów

wielokomórkowych.

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

4

Przemysł zbożowo-młynarski

Alergeny bakterii Gram-

ujemnych, endotoksyna

bakteryjna, bakterie, grzyby,

alergeny i toksyny grzybów

pleśniowych, alergeny roztoczy

i owadów żerujących na zbożu,

owady

żerujące na zbożu

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

5

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

6

Swędzik

jesienny

(Neotrombicula

autumnalis).

Larwa atakuje

rolników w czasie

prac żniwnych

.

Jadowite roztocze jako zagrożenie zawodowe

Pyemotes tritici,

pasożytuje na larwach

wołków zbożowych,

atakuje rolników,

pracowników spichrzów i

młynarzy.

Trombicula spp. Te

drobne, zwykle

czerwone roztocze

atakują ludzi, mogą

przenosić

chorobotwórcze

bakterie.

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

7

Uwalnianie się endotoksyny z najbardziej zewnętrznej

warstwy ściany komórkowej Pantoea agglomerans, poprzez

jej fragmentację i pączkowanie drobnych pęcherzyków.

Endotoksyna bakteryjna

Endotoksyna bakteryjna jest wielkocząsteczkowym
lipopolisacharydem (LPS) występującym w najbardziej
zewnętrznej warstwie ściany komórkowej bakterii
Gramujemnych. Uwalnia się do pyłu w postaci drobnych
pęcherzyków mierzących średnio 30-50 nm. Przenikają one w
dużych ilościach w głąb płuc ludzi zawodowo narażonych na
wdychanie pyłu zbożowego i innych pyłów organicznych.
Łączą się tam z receptorami makrofagów płucnych,
powodując ich aktywację, uwalnianie mediatorów i reakcję
zapalną tkanki płucnej.

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

8

Toksyny wytwarzane przez grzyby

Grzyby

Mikotoksy
ny

Działanie szkodliwe

Ocena
toksykologicz
na

Aspergillus
flavus, A.
Parasiticus,
A. nominus

Alfatoksyn
y B

1

,

B

2

,G

1

,G

2

Kancerogenność,
hepatotoksyczność,
immunotoksycznoś
ć, alergenność

Związek
rakotwórczy

Penicilinum
verrucosum
, A
alutaceus

Ochratoksy
na

Nefrotoksyczność,
teratogenność

immunotoksycznoś
ć,
neurotoksyczność

Przypuszczalni

e rakotwórczy,

tolerowane

dzienne

pobranie
poniżej 5ng/kg

m.c.

Fusarium
moliniform
e
F.
Proliferatu
m
(Kukurydza
)

Fumonizyn
y

Kancerogenność,
immunotoksycznoś
ć, neurotoksyczność
Zaburzenia
oddychania,
krążenia

Przypuszczalni

e rakotwórczy,

tolerowane

dzienne

pobranie
poniżej 2µg/kg

m.c.

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

9

Toksyny wytwarzane przez grzyby

Grzyby

Mikotoksyny

Działanie
szkodliwe

Ocena
toksykologiczna

Fusarium

graminearu

m,
F. Culmorum

Pyemotes

tritici

Deoksyniwal

enol

(trichotecen
y)

teratogenność

cytotoksyczność,

immunotoksyczn
ość,

neurotoksycznoś

ć

Brak dowodów na

działanie rakotwórcze
tolerowane dzienne

pobranie poniżej 1

µg/kg m.c.

Fusarium

sporotrichioi

des,
Zarodniki

grzyba

Fusarium

solani

Toksyny T –2,

HT–2
(trichotecen

y)

Kancerogenność,

immunotoksyczn
ość,

neurotoksycznoś

ć,
Hematotoksyczn

ość
Zaburzenia

oddychania

Brak dowodów na

działanie

rakotwórcze

tolerowane dzienne

pobranie poniżej

60ng/kg m.c.

Fusarium

graminearu
m

),

F. Culmorum

Zearalenon

Kancerogenność,
teratogenność

immunotoksycznoś

ć, hematoksyczność
Zaburzenia

rozmnażania

Brak dowodów na

działanie

rakotwórcze

tolerowane dzienne

pobranie poniżej

0,2µg/kg m.c.

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

10

Zagrożenie/grupa

Źródło

zagrożenia/droga

zakażenia

Możliwe skutki

Środki ochrony

przed

zagrożeniem/prze

chowywanie akt

Grzyby niedoskonałe,
aspergillus,
penicyllium, fusarium
Gr. 2 Brak szczepień, T

Substraty roślinne i
zwierzęce
Powietrzno –
pyłowe, powietrzno
kropelkowe,
bezpośrednie

Zatrucia
(watroba, płuca,
nerki) choroby
nowotworowe,
wytwarza
mikotoksyny

Środki ochrony
indywidualnej,
redukcja zapylenia,
zapobieganiu
pleśnieniu

Nie

Grzyby niedoskonałe
Aspergillus fumigatus
kropidlak popielaty A, T
Gr. 2 Brak szczepień

Surowce roślinne,
odpady,
Powietrzno -
pyłowe

Aspergiloza płuc,
astma, alergiczny
nieżyt nosa,
wytwarza toksyny

Ochrona produktów
przed spleśnieniem,
środki

ochrony

indywidualnej,
wentylacja,
dezynfekcja

Nie

Aspergillus oryzae,
kropidlak ryżowy
Gr 2 Brak szczepień

Surowce roślinne
Powietrzno –
pyłowe

Astma

Środki

ochrony

indywidualnej,
redukcja zapylenia,
ochrona produktów
przed spleśnieniem

Nie

Grzyby niedoskonałe
Sporothrix schencki
Gr 2 Brak szczepień

Surowce roślinne
(rozkładające się)
Bezpośrednio przez
uszkodzoną skórę

Sporotrychoza,
przewlekła
choroba naczyń i
węzłów
chłonnych, płuc, i
innych narzadów

Środki

ochrony

indywidualnej,
wentylacja,
odgrzybianie,
ochrona produktów
przed spleśnieniem

Nie

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

11

Zagrożenie/grupa

Źródło

zagrożenia/droga

zakażenia

Możliwe skutki

Środki ochrony

przed

zagrożeniem/prze

chowywanie akt

Grzyby niedoskonałe
Aspergillus candidus
kropidlak biały
Gr 2.brak szczepień A

Surowce roślinne,
pył, powietrze,
Powietrzno pyłowe

Alergia

Środki ochrony
indywidualnej,
ochrona produktów
przed spleśnieniem,
redukcja zapylenia

Nie

Grzyby niedoskonałe
Aspergillus niger
kropidlak czarny
Gr 2.brak szczepień A, T

Surowce roślinne,
pył,
Powietrzno pyłowe,
powietrzno -
kropelkowe

Zakażenie ucha,
alergiczny nieżyt
nosa , astma,
wytwarza toksyny

Środki

ochrony

indywidualnej,
ochrona produktów
przed spleśnieniem,
redukcja zapylenia

Nie

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

12

Zagrożenie/grupa

Źródło

zagrożenia/droga

zakażenia

Możliwe skutki

Środki ochrony

przed

zagrożeniem/prze

chowywanie akt

Grzyby niedoskonałe,
drożdżaki
Candida albicans
Gr. 2 A

Ludzie, bezpośrednie,
duża wilgotność i
temperatura
pomieszczeń

Grzybica skóry,
paznokci, Alergie

Środki ochrony
indywidualnej,
wentylacja, mydła i
zasypki
przeciwgrzybicze,
odpowiednia odzież

Nie

Grzyby podstawczaki
ustilago spp. A

Pasożyty zboża
Powietrzno pyłowe

Astma
oskrzelowa,
alergiczny nieżyt
nosa

Środki

ochrony

indywidualnej,
redukcja zapylenia

Nie

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

13

Zagrożenie/grupa

Źródło

zagrożenia/drog

a zakażenia

Możliwe skutki

Środki ochrony

przed

zagrożeniem/przech

owywanie akt

Roztocze
Rozkrusznik mączny
A

Mąka, ziarno,
nasiona, sery
Powietrzno pyłowe

Astma oskrzelowa,
alergiczny nieżyt
nosa, zapalenie
spojówek i skóry

Środki

ochrony

indywidualnej,
Zwalczanie
rozkruszków,
przechowywanie

w

pomieszczeniach
suchych

i

z

dobra

wentylacją

Nie

Stawonogi,

motyle, mklik

mączny
A

Mąka
Powietrzno pyłowe
(cząstki gąsienic,
włoski itp.)

Astma oskrzelowa,
alergiczny nieżyt
nosa, zapalenie
spojówek i skóry

Środki ochrony
indywidualnej,
Zwalczanie mklików

Nie

Trombicula spp.

Zboża, przetwory
zbożowe, mąka
Powietrzno pyłowe

Zboża, przetwory
zbożowe, mąka
Powietrzno pyłowe

Środki

ochrony

indywidualnej,
Zwalczanie szkodników
Nie

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

14

Zagrożenie/gr

upa

Źródło

zagrożenia/droga

zakażenia

Możliwe skutki

Środki ochrony przed

zagrożeniem
/przechowywanie akt

Roztocze
Pediculoides

,

Pasożyt larw
wołków zbożowych
Ukłucie roztoczy

Zapalenie skóry,
objawy ogólne,
temperatura, bóle
stawów, wysypka

Środki

ochrony

indywidualnej, Zwalczanie
szkodników
Nie

Tenebrio

molitori

mącznik

młynarek A

Zboża, przetwory
zbożowe, mąka
Powietrzno pyłowe

Choroby
nowotworowe,
alergie

Środki

ochrony

indywidualnej, Zwalczanie
mączników,
przechowywanie

w

pomieszczeniach suchych i
z dobra wentylacją Nie

Wołek

zbożowy

(Sitophilus

granarius).

Kał i cząstki ciała

wołka

Astma

Środki

ochrony

indywidualnej, Zwalczanie
szkodników
Nie

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

15

Bakterie

Zagrożenie/grupa

Źródło

zagrożenia/dro

ga zakażenia

Możliwe skutki

Środki ochrony

przed

zagrożeniem/
przechowywanie

akt

Pseudomonas

Gr. 2 brak

szczepień

Zanieczyszczenia

zboża glebą

Oportunistyczn

e zakażenia

dróg

moczowych,
zapalenia płuc,

zakażenie skóry

(ropnie),

zapalenie

wsierdzia

Środki ochrony
indywidualnej,
Nie

Clostridium

perfringens
Laseczka zgorzeli

gazowej
gr. 2/ brak

szczepień
T

Zanieczyszczenia

zboża glebą

bezpośrednie,

przyranne

Zgorzel gazowa z

rozpadem

tkanek, zapalenie

tkanki łącznej,

posocznica,

działanie

toksyczne

Szybkie
opatrywanie ran,
dezynfekcja,
sterylizacja
Nie

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

16

Pasożyty

Zagrożenie/grupa

Źródło

zagrożenia/dro

ga zakażenia

Możliwe

skutki

Środki ochrony

przed

zagrożeniem/przech

owywanie akt

Hymenolepis

diminuta/

tasiemiec

szczurzy/ gr.2/

brak szczepień

Gryzonie
( szczury, myszy),
owady żerujące
na ziarnie zbóż,
pokarmowe
(przypadkowe
połknięcie
zakażonego
owada)

Deratyzacja,
zwalczanie owadów
pasożytujących na
zbożu, przestrzeganie
zasad higieny/ nie

Hymenolepis nana/
tasiemiec
karłowaty/ gr.2/
brak szczepień

Gryzonie owady
zerujące na
zbożu),
pokarmowo-
wodne (także
przez
przypadkowe
połknięcie
zakażonego
owada)

Tasiemczyca
jelita cienkiego

zwalczanie gryzoni,
owadów
pasożytujących na
zbożu, oświata
zdrowotna/ nie

Tasiemczyca
jelita
cienkiego

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

17

Stężenie drobnoustrojów w powietrzu zakładów przetwórstwa

roślinnego

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

18

Stężenie endotoksyny w powietrzu zakładów przetwórstwa

roślinnego

CFU jednostki tworzące kolonie,

EU = jednostki endotoksyczne

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

19

*

Dla frakcji respirabilnej proponowane wartości powinny być o połowę niższe i

wynosić: 50.000 CFU/m

3

dla bakterii mezofilnych, 10.000 CFU/m

3

dla bakterii Gram-ujemnych, 10.000 CFU/m

3

dla termofilnych
promieniowców, 25.000 CFU/m

3

dla grzybów i 100 ng/m

3

(1.000 EU/m

3

) dla

endotoksyny bakteryjnej.
CFU = jednostki tworzące kolonie (colony forming units). EU = jednostki
endotoksyczne (endotoxin units

).

Propozycje dopuszczalnych stężeń drobnoustrojów i endotoksyny w

powietrzu

(Dutkiewicz, Mołocznik 1998; Górny, Dutkiewicz 2002)

Czynnik

mikrobiologiczny

Dopuszczalne stężenie

Pomieszczenia robocze

zanieczyszczone pyłem

organicznym

Pomieszczenia

mieszkalne,

urzędy

Bakterie mezofilne

100.000 CFU/m

3

*

5.000 CFU/m

3

Bakterie Gram-ujemne

20.000 CFU/m

3

*

Termofilne

promieniowce

20.000 CFU/m

3

*

Grzyby

50.000 CFU/m

3

*

5.000 CFU/m

3

Bakterie i grzyby

zaliczone

do 3 i 4 klasy

zagrożenia

0 CFU/m

3

0 CFU/m

3

Endotoksyna

bakteryjna

200 ng/m

3

(2.000

EU/m

3

) *

5 ng/m

3

(50 EU/m

3

)

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

20

Zagrożenia

chemiczne

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

21

Definicje



Preparat chemiczny

Preparaty chemiczne to mieszaniny lub roztwory

składające się z co najmniej dwóch substancji

Mieszanka substancji powstaje na skutek :

• Sporządzenia preparatu

• Reakcji (głębokiej modyfikacji natury składników)

§ 1.

 

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

22

Definicje



Czynnik chemiczny

każdy pierwiastek lub związek chemiczny

, w postaci

własnej lub w mieszaninie, w stanie, w jakim

występuje w przyrodzie, lub w stanie, w jakim jest

wytwarzany, stosowany lub uwalniany w środowisku

pracy, w tym podczas usuwania go w postaci

odpadów, w trakcie każdej pracy, niezależnie od

faktu, czy jest albo nie jest wytwarzany celowo lub

jest albo nie jest wprowadzany do obrotu

§ 1.

 

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

23

Enzymy

Sproszkowane enzymy są silnymi alergenami

białkowymi i mogą powodować astmę u narażonych
pracowników.

Należą tu:
 enzymy otrzymane z hodowli Aspergillus (alfa-

amylaza, gluko-amylaza, fitaza, ksylanaza)
dodawane do mąki lub mieszanek paszowych;

 subtilizyna, enzym otrzymywany z Bacillus subtilis,

stosowany jako detergent;



enzymy roślinne (papaina, bromelaina); enzymy

zwierzęce (pepsyna, trypsyna).

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

24

Sproszkowane

enzymy otrzymane drogą biotechnologii

Sproszkowane enzymy są silnymi alergenami białkowymi i mogą

powodować astmę i AZPP u narażonych pracowników. Należą tu: 

enzymy otrzymane z hodowli Aspergillus (alfa-amylaza, gluko-

amylaza, fitaza, ksylanaza) dodawane do mąki lub mieszanek

paszowych; 

subtilizyna, enzym otrzy- mywany z Bacillus

subtilis, stosowany jako detergent; 

enzymy roślinne (papaina,

bromelaina); enzymy zwierzęce (pepsyna, trypsyna).

Modele
cząsteczek

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

25

Zagrożenia chemiczne

Dezynsekcja - Insektycydy

Metody

:

• Zamgławianie,
• gazowanie,
• odymianie,
• opryski

Środki:

• bromek metylu,
• chloropikryna

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

26

Zagrożenia chemiczne

Dezynsekcja - Insektycydy

Fumiganty:

Chloropikryna T

+

bardzo

toksyczna

R: 22-26-36/37/38 działa szkodliwie w

przypadku spożycia,, bardzo toksycznie w

przypadku narażenia droga oddechową,

drażniąco na oczy, układ oddechowy i

skórę

S: 36/37 –38-45 – odpowiednia odzież

ochronna, przy braku wentylacji

odpowiedni sprzęt ochronny

W razie uwolnienia ewakuować ludzi
NDS - 0,5mg/m

3,

NDSCh - 1,5mg/m

3

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

27

Zagrożenia chemiczne

Dezynsekcja - Insektycydy

Fumiganty:

Bromek metylu

R 26 bardzo trujący przy wdychaniu
R 40 możliwość nieodwracalnych efektów
R 36/37/38 Drażniący oczy, układ oddechowy,

skórę

Przenika przez układ oddechowy, skórę i układ

pokarmowy. Bóle głowy, utrata przytomności,

krwawe wylewy, zaburzenia widzenia, napady

szału, porażenie układu oddechowego, śmierć

NDS - 5mg/m

3,

NDSCh -40mg/m

3

, Próg

wyczuwalności oddechowej 6mg/m

3

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

28

Zagrożenia chemiczne

Dezynsekcja - Insektycydy

Alfacypermetryna Xi
Drażniący

Pyretryna Xi
Drażniący

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

29

Zagrożenia chemiczne

Deratyzacja – Środki

gryzoniobójcze

Antykoagulanty

Warfaryna (pochodna kumaryny) Xn
R 21/22 działa szkodliwie na skórę i po

połknięciu

S 37 nośic odpowiednie rękawice
Powoduje obniżenie krzepliwości krwi

i krwotoki.

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

30

Zagrożenia chemiczne

Pestycydy – ochrona roślin

Pestycydy organiczne obejmują głównie:

1. Estry kwasów fosforowych
2. Chloropochodne związków alifatycznych

i aromatycznych

3. Pochodne kwasu karbaminowego
4. Pochodne kwasu ditio karbaminowego
5. Pochodne triazyny
6. Pochodne mocznika
7. Związki metaloorganiczne (rtęci, cycny

miedzi, manganu)

8. Piretroidy syntetyczne

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

31

Sporysz

 

Groźny pasożyt zbóż, tworzący z ziarniaków skleroty
zwane sporyszem. Obecnie prawie nie występuje na
zbożach dzięki programom ochrony roślin i czyszczeniu
materiału siewnego. Niegdyś domieszka trujących sklerot
w zbożu i dalej w mące była przyczyną masowych zatruć -
choroba św. Wita. Toksyna powodowała
Spożycie sporyszu (toksycznych alkaloidów) powoduje
przykurcze mięśni, porażenie oddychania, zahamowanie
krążenia, bóle reumatyczne, chroniczne podtruwanie
prowadzi, z powodu niedokrwienia, do martwicy tkanek,
w szczególności kończyn.
Występowanie
  Owocniki wyrastają wiosną ze skleroty uformowanej z
ziarniaka trawy porażonej w uprzednim roku i po
opadnięciu z kłosa, leżącej na ziemi.

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

32

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

33

Zagrożenia fizyczne

Zapylenie

PYŁ NIEORGANICZNY –powstający w czasie zabiegów z ziarnem
PYŁ ORGANICZNY – powstający w młynie właściwym, pakowni
i magazynie produktów gotowych
Średnica cząstek pyłu od poniżej 0,1 μm do ponad 1000μm

NDS - dla pyłu zbożowego – 4 mg/m

3,

NDS - dla pyłu mącznego – 10

mg/m

3

Mąka powoduje:

- Próchnicę zębów,
- Podrażnienie dróg oddechowych,
- Podrażnienie spojówek,
- Pylicę krzemową cząstki pyłu zbożowego o

średnicy do 5 μm

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

34

WYBUCHOWOŚĆ PYŁU

Granice wybuchowości pyłu zbożowo-

mącznego suchego – 20-1000 g/m

3

Zapalenie lub wybuch pyłu mącznego
następuje pod wpływem otwartego ognia o
temp. 410

0

C

Osady pyłowe zalegające na konstrukcjach,
maszynach, urządzeniach grzewczych, itp. mogą
wytworzyć chmurę pyłowo-powietrzną o znacznym
stężeniu.
Przykładowo:
1m

2

warstwa o grubości 0,5 mm – 2m

3

chmury o

stężeniu 50g/m

3

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

35

Zagrożenia fizyczne

Samozapłon pożar

Nieodpowiednio

przechowywane zboże

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

36

Zagrożenia fizyczne

Hałas

Główne źródła hałasu w młynie:

• wentylatory –ok.. 102-110dB

• mlewniki ok.. 90-100 dB

• trzepaki worków ok.. 110 dB

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

37

Zagrożenia fizyczne

wibracje

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

38

Oceny ryzyka zawodowego

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

39

Identyfikacja charakterystyka zagrożeń

biol.1

 

Zagrożenie/grupa

Źródło

zagrożenia/droga

zakażenia

Możliwe skutki

Środki ochrony

przed

zagrożeniem/prze

chowywanie akt

Grzyby niedoskonałe
Aspergillus candidus
kropidlak biały
Gr 2.brak szczepień A

Surowce roślinne,
pył, powietrze,
Powietrzno pyłowe

Alergia

Środki ochrony
indywidualnej,
ochrona produktów
przed spleśnieniem,
redukcja zapylenia

Nie

Grzyby niedoskonałe
Aspergillus niger
kropidlak czarny
Gr 2.brak szczepień A, T

Surowce roślinne,
pył,
Powietrzno pyłowe,
powietrzno -
kropelkowe

Zakażenie ucha,
alergiczny nieżyt
nosa , astma,
wytwarza toksyny

Środki

ochrony

indywidualnej,
ochrona produktów
przed spleśnieniem,
redukcja zapylenia

Nie

Grzyby niedoskonałe
Aspergillus ryzae
kropidlak ryżowy
Gr 2.brak szczepień A, T

Surowce roślinne,
pył,
Powietrzno pyłowe

Alergia, astma,
wytwarza toksyn

Środki

ochrony

indywidualnej,
ochrona produktów
przed spleśnieniem,
redukcja zapylenia

Nie

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

40

Identyfikacja charakterystyka zagrożeń biol.2

 

Zagrożenie/grupa

Źródło

zagrożenia/droga

zakażenia

Możliwe skutki

Środki ochrony

przed

zagrożeniem/prze

chowywanie akt

Grzyby niedoskonałe,
drożdżaki
Candida albicans A

Ludzie,
bezpośrednie, duża
wilgotność i
temperatura
pomieszczeń

Grzybica skóry,
paznokci, Alergie

Środki ochrony
indywidualnej,
wentylacja, mydła i
zasypki
przeciwgrzybicze,
odpowiednia odzież

Nie

Grzyby podstawczaki
ustilago spp. A

Pasożyty zboża
Powietrzno pyłowe

Astma
oskrzelowa,
alergiczny nieżyt
nosa

Środki

ochrony

indywidualnej,
redukcja zapylenia

Nie

Roztocze
Rozkrusznik mączny
A

Mąka, ziarno,
nasiona, sery
Powietrzno pyłowe

Astma
oskrzelowa,
alergiczny nieżyt
nosa, zapalenie
spojówek i skóry

Środki

ochrony

indywidualnej,
Zwalczanie
rozkruszków,
przechowywanie

w

pomieszczeniach
suchych i z dobra
wentylacją

Nie

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

41

Identyfikacja charakterystyka zagrożeń biol.3

 

Zagrożenie/grupa

Źródło

zagrożenia/droga

zakażenia

Możliwe skutki

Środki ochrony

przed

zagrożeniem/prze

chowywanie akt

stawonogi, motyle,
mklik mączny
A

Mąka
Powietrzno pyłowe
(cząstki gąsienic,
włoski itp.)

Astma
oskrzelowa,
alergiczny nieżyt
nosa, zapalenie
spojówek i skóry

Środki ochrony
indywidualnej,
Zwalczanie mklików

Nie

Roztocze
Pediculoides
T

Pasożyt larw
wołków zbożowych
Ukłucie roztoczy

Zapalenie skóry,
objawy ogólne,
temperatura, bóle
stawów, wysypka

Środki

ochrony

indywidualnej,
Zwalczanie
szkodników
Nie

tenebrio molitori
mącznik młynarek A

Zboża, przetwory
zbożowe, mąka
Powietrzno pyłowe

Choroby
nowotworowe,
alergie

Środki

ochrony

indywidualnej,
Zwalczanie
mączników,
przechowywanie

w

pomieszczeniach
suchych i z dobra
wentylacją
Nie

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

42

Wartościowanie ryzyka

Szacowanie szkód i prawdopodobieństwa

szkód oraz wartościowanie ryzyka
wykonano metodą RISK SCORE

1)

. W

metodzie RISK SCORE wartościowanie
ryzyka opisuje wyrażenie:
R = S * E * P
gdzie: S – możliwe skutki, E –
ekspozycja na zagrożenie P –
prawdopodobieństwo wystąpienia
zdarzenia

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

43

Informacja o ryzyku zawodowym

Zagrożenie

Możliwe skutki

Ekspozycja

Prawdopodobieńs
two zdarzenia

Ryzyko

Grzyby
niedoskonałe
Aspergillus
candidus
kropidlak biały
Gr 2.brak
szczepień A

Absencja

Codzienna

Mało
prawdopodobne,
ale możliwe

Małe
Potrzebna
kontrola

Grzyby
niedoskonałe
Aspergillus niger
kropidlak czarny
Gr 2.brak
szczepień A, T

Absencja

Codzienna

Mało
prawdopodobne,
ale możliwe

Małe
Potrzebna
kontrola

Grzyby
niedoskonałe
Aspergillus
ryzae
kropidlak
ryżowy
Gr 2.brak
szczepień A, T

Absencja

Codzienna

Mało
prawdopodobne,
ale możliwe

Małe
Potrzebna
kontrola

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

44

Informacja o ryzyku zawodowym

Zagrożenie

Możliwe skutki

Ekspozycja

Prawdopodobieńs
two zdarzenia

Ryzyko

Grzyby
niedoskonałe,
drożdżaki
Candida albicans
A

Absencja

Codzienna

Mało
prawdopodobne,
ale możliwe

Małe
Potrzebna
kontrola

Grzyby
podstawczaki
ustilago spp. A

Absencja

Codzienna

Mało
prawdopodobne,
ale możliwe

Małe
Potrzebna
kontrola

Roztocze
Rozkrusznik
mączny
A

Absencja

Codzienna

Mało
prawdopodobne,
ale możliwe

Małe
Potrzebna
kontrola

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

45

Informacja o ryzyku zawodowym

Zagrożenie

Możliwe skutki

Ekspozycja

Prawdopodobieńs
two zdarzenia

Ryzyko

stawonogi,
motyle, mklik
mączny
A

Absencja

Codzienna

Mało
prawdopodobne,
ale możliwe

Akceptowal
ne
Wskazana
kontrola

Roztocze
Pediculoides
T

Absencja

Codzienna

Mało
prawdopodobne,
ale możliwe

Akceptowal
ne
Wskazana
kontrola

tenebrio molitori
mącznik
młynarek A

Ciężkie
uszkodzenie
ciała, choroba
nowotworowa

Codzienna

Tylko
sporadycznie
mozliwe

Małe
Potrzebna
kontrola

13.06.21

dr inż. Iwona Romanowska -
Słomka

46