Część ogólna prawa karnego materialnego i prawa wykroczeń

background image

Część ogólna prawa

Część ogólna prawa

karnego materialnego i

karnego materialnego i

prawa wykroczeń.

prawa wykroczeń.

przygotowała podinsp.Alina Dowejko

przygotowała podinsp.Alina Dowejko

background image

Akty prawne

Akty prawne

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r.

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r.

Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553

Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553

z późn. zm.) ( art.1-52)

z późn. zm.) ( art.1-52)

Ustawa z dnia 20 maja 1971 r.

Ustawa z dnia 20 maja 1971 r.

Kodeks wykroczeń ( Dz.U.2007 nr

Kodeks wykroczeń ( Dz.U.2007 nr

109 poz. 756 z późn. Zm) ( art.1-41)

109 poz. 756 z późn. Zm) ( art.1-41)

background image

Pojęcie przestępstwa i

Pojęcie przestępstwa i

wykroczenia.

wykroczenia.

Przestępstwo

Przestępstwo

jest to czyn człowieka,

jest to czyn człowieka,

zabroniony pod groźbą kary jako

zabroniony pod groźbą kary jako

zbrodnia lub występek przez

zbrodnia lub występek przez

ustawę obowiązująca w chwili jego

ustawę obowiązująca w chwili jego

popełnienia, bezprawny, zawiniony

popełnienia, bezprawny, zawiniony

i społecznie szkodliwy w stopniu

i społecznie szkodliwy w stopniu

wyższym niż znikomy, o

wyższym niż znikomy, o

znamionach określonych w ustawie.

znamionach określonych w ustawie.

background image

Definicja przestępstwa

Definicja przestępstwa

Elementy definicji przestępstwa

czyn człowieka

bezprawny

zabroniony ustawą

zagrożony karą

zawiniony

społecznie szkodliwy

w stopniu większym niż znikomy

background image

czyn człowieka

czyn człowieka

jest to zewnętrzne

jest to zewnętrzne

zachowanie się osoby fizycznej

zachowanie się osoby fizycznej

sterowane jego wolą .

sterowane jego wolą .

Nie są czynami i nie podlegają dalszemu

Nie są czynami i nie podlegają dalszemu

karnoprawnemu wartościowaniu:

karnoprawnemu wartościowaniu:

ruchy refleksyjne

ruchy refleksyjne

(odruchy bezwarunkowe),

(odruchy bezwarunkowe),

nad którymi sprawca nie mógł zapanować;

nad którymi sprawca nie mógł zapanować;

ruchy człowieka

ruchy człowieka

, przy których organizm ludzki

, przy których organizm ludzki

jest jedynie narzędziem w rękach drugiej

jest jedynie narzędziem w rękach drugiej

osoby;

osoby;

ruchy (lub ich brak) pod wpływem przymusu
absolutnego (vis absoluta);

background image

bezprawny

bezprawny

to taki czyn, który jest

to taki czyn, który jest

sprzeczny z obowiązującymi przepisami

sprzeczny z obowiązującymi przepisami

prawa

prawa

zabroniony, czyli zagrożony karą przez

zabroniony, czyli zagrożony karą przez

ustawę obowiązującą w czasie jego

ustawę obowiązującą w czasie jego

popełnienia (karalny)

popełnienia (karalny)

zawiniony

zawiniony

w art. 1 § 2 kk wskazano, że

w art. 1 § 2 kk wskazano, że

przestępstwem może być jedynie czyn

przestępstwem może być jedynie czyn

zawiniony

zawiniony

Pod pojęciem

Pod pojęciem

wina

wina

rozumiemy personalną

rozumiemy personalną

zarzucalność popełnionego czynu. Stawiamy zatem komuś

zarzucalność popełnionego czynu. Stawiamy zatem komuś

zarzutu, iż w konkretnej sytuacji osoba ta postąpiła

zarzutu, iż w konkretnej sytuacji osoba ta postąpiła

niewłaściwie (działanie) lub nie postąpiła właściwie

niewłaściwie (działanie) lub nie postąpiła właściwie

(zaniechanie). Granice tej zarzucalności określa ustawa poprzez

(zaniechanie). Granice tej zarzucalności określa ustawa poprzez

wskazanie przesłanek winy i okoliczności ją wyłączających

wskazanie przesłanek winy i okoliczności ją wyłączających

background image

społeczna szkodliwość czynu w stopniu

społeczna szkodliwość czynu w stopniu

większym niż znikomy

większym niż znikomy

(element

(element

stopniowania tego pojęcia dotyczy

stopniowania tego pojęcia dotyczy

jedynie przestępstw)

jedynie przestępstw)

Okoliczności, które decydują o stopniu

Okoliczności, które decydują o stopniu

społecznej szkodliwości czynu zostały

społecznej szkodliwości czynu zostały

określone

określone

w art. 115 § 2 kk.

w art. 115 § 2 kk.

background image

Pojęcie przestępstwa i

Pojęcie przestępstwa i

wykroczenia.

wykroczenia.

Wykroczenie

Wykroczenie

jest to czyn człowieka,

jest to czyn człowieka,

zabroniony przez ustawę

zabroniony przez ustawę

obowiązującą w czasie jego

obowiązującą w czasie jego

popełnienia i zagrożony karą

popełnienia i zagrożony karą

aresztu, ograniczenia wolności,

aresztu, ograniczenia wolności,

grzywny do 5000 zł lub nagany,

grzywny do 5000 zł lub nagany,

wypełniający znamiona ustawowe,

wypełniający znamiona ustawowe,

bezprawny, zawiniony, społecznie

bezprawny, zawiniony, społecznie

szkodliwy, o znamionach

szkodliwy, o znamionach

określonych w ustawie.

określonych w ustawie.

background image

Kryteria rozgraniczenia

Kryteria rozgraniczenia

przestępstw i wykroczeń:

przestępstw i wykroczeń:

1) kryterium zagrożenia karnego:

1) kryterium zagrożenia karnego:

za wykroczenie sąd może orzec kary: 1) karę aresztu

za wykroczenie sąd może orzec kary: 1) karę aresztu

od 5 do 30 dni, 2) karę ograniczenia wolności w

od 5 do 30 dni, 2) karę ograniczenia wolności w

wymiarze 1 miesiąca, 3) karę grzywny w granicach

wymiarze 1 miesiąca, 3) karę grzywny w granicach

od 20 do 5000 zł, 4) karę nagany (której nie można

od 20 do 5000 zł, 4) karę nagany (której nie można

orzec za czyn o charakterze chuligańskim),

orzec za czyn o charakterze chuligańskim),

natomiast za przestępstwo w kk przewidziane są

natomiast za przestępstwo w kk przewidziane są

następujące kary: 1) kara dożywotniego

następujące kary: 1) kara dożywotniego

pozbawienia wolności, 2) kara 25 lat pozbawienia

pozbawienia wolności, 2) kara 25 lat pozbawienia

wolności, 3) kara pozbawienia wolności w wymiarze

wolności, 3) kara pozbawienia wolności w wymiarze

od 1 miesiąca do 15 lat, 4) kara ograniczenia

od 1 miesiąca do 15 lat, 4) kara ograniczenia

wolności od 1 miesiąca

wolności od 1 miesiąca

do 12 miesięcy, 5) kara grzywny wymierzana w

do 12 miesięcy, 5) kara grzywny wymierzana w

stawkach dziennych;

stawkach dziennych;

background image

Kryteria rozgraniczenia

Kryteria rozgraniczenia

przestępstw i wykroczeń:

przestępstw i wykroczeń:

2) kryterium społecznej szkodliwości czynu -

2) kryterium społecznej szkodliwości czynu -

zarówno

zarówno

przestępstwa, jak i wykroczenia są czynami społecznie

przestępstwa, jak i wykroczenia są czynami społecznie

szkodliwymi (art. 1 § 2 kk i art. 1 § 1 kw). Ustawodawca

szkodliwymi (art. 1 § 2 kk i art. 1 § 1 kw). Ustawodawca

uznał, że nie stanowi przestępstwa czyn, którego społeczna

uznał, że nie stanowi przestępstwa czyn, którego społeczna

szkodliwość jest znikoma (art. 1§2 kk).

szkodliwość jest znikoma (art. 1§2 kk).

Klauzuli tej nie zawiera natomiast kodeks wykroczeń, gdyż

Klauzuli tej nie zawiera natomiast kodeks wykroczeń, gdyż

wykroczenia generalnie różnią się od przestępstw niższym

wykroczenia generalnie różnią się od przestępstw niższym

stopniem społecznej szkodliwości czynu. Nie oznacza to

stopniem społecznej szkodliwości czynu. Nie oznacza to

jednak, że każde konkretne wykroczenie wykazywać musi

jednak, że każde konkretne wykroczenie wykazywać musi

niższy stopień tej szkodliwości od każdego z czynów

niższy stopień tej szkodliwości od każdego z czynów

należących do kategorii przestępstw. Do wykroczeń nie

należących do kategorii przestępstw. Do wykroczeń nie

odnosi się też kwestia stopniowania społecznej szkodliwości

odnosi się też kwestia stopniowania społecznej szkodliwości

czynu z uwagi na to, że większość wykroczeń to czyny o

czynu z uwagi na to, że większość wykroczeń to czyny o

małej lub wręcz znikomej zawartości społecznego

małej lub wręcz znikomej zawartości społecznego

niebezpieczeństwa. Wykroczenia są czynami na ogół

niebezpieczeństwa. Wykroczenia są czynami na ogół

„drobnymi”, chociaż stanowią istotne społeczne zagrożenie

„drobnymi”, chociaż stanowią istotne społeczne zagrożenie

ze względu na masowość ich występowania.

ze względu na masowość ich występowania.

background image

Kryteria rozgraniczenia

Kryteria rozgraniczenia

przestępstw i wykroczeń:

przestępstw i wykroczeń:

3)

3)

w przypadku czynów przepołowionych, czyli

w przypadku czynów przepołowionych, czyli

określonych kategorii przestępstw lub wykroczeń

określonych kategorii przestępstw lub wykroczeń

przeciwko mieniu

przeciwko mieniu

, w których wartość strat decyduje o

, w których wartość strat decyduje o

kwalifikacji czynu jako przestępstwo lub wykroczenie (w

kwalifikacji czynu jako przestępstwo lub wykroczenie (w

kodeksie wykroczeń - art. 119, 120, 122 i 124 kw)

kodeksie wykroczeń - art. 119, 120, 122 i 124 kw)

- podstawowym kryterium rozgraniczającym

- podstawowym kryterium rozgraniczającym

wykroczenia od przestępstw jest

wykroczenia od przestępstw jest

wysokość

wysokość

wyrządzonej

wyrządzonej

szkody

szkody

, czyli kwota powyżej

, czyli kwota powyżej

250 zł

250 zł

(dotyczy to kradzieży, przywłaszczenia, zniszczenia,

(dotyczy to kradzieży, przywłaszczenia, zniszczenia,

uszkodzenia lub uczynienia rzeczy niezdatnej do użytku,

uszkodzenia lub uczynienia rzeczy niezdatnej do użytku,

jak też paserstwa umyślnego oraz nieumyślnego rzeczy

jak też paserstwa umyślnego oraz nieumyślnego rzeczy

pochodzących z kradzieży lub z przywłaszczenia,

pochodzących z kradzieży lub z przywłaszczenia,

natomiast w przypadku dopuszczenia się przez sprawcę

natomiast w przypadku dopuszczenia się przez sprawcę

kradzieży leśnej, czyli wyrębu drzewa

kradzieży leśnej, czyli wyrębu drzewa

w lesie- art. 290 § 1 kk- kwotą rozgraniczającą

w lesie- art. 290 § 1 kk- kwotą rozgraniczającą

przestępstwo od wykroczenia jest kwota

przestępstwo od wykroczenia jest kwota

75 zł

75 zł

),

),

background image

Kryteria rozgraniczenia

Kryteria rozgraniczenia

przestępstw i wykroczeń:

przestępstw i wykroczeń:

4) kryterium

4) kryterium

odrębności procesowej -

odrębności procesowej -

organami orzekającymi w sprawach o

organami orzekającymi w sprawach o

wykroczenia, jak i przestępstwa są: sądy

wykroczenia, jak i przestępstwa są: sądy

powszechne i sądy wojskowe, procedurę

powszechne i sądy wojskowe, procedurę

zaś regulują odrębne kodeksy

zaś regulują odrębne kodeksy

background image

Ustawowe znamiona

Ustawowe znamiona

Ustawowe znamiona

przestępstwa

przestępstwa

(wykroczenia) są to elementy czynu,

(wykroczenia) są to elementy czynu,

czyli zespół cech charakterystycznych

czyli zespół cech charakterystycznych

przestępstwa (wykroczenia), które

przestępstwa (wykroczenia), które

jako opisane w ustawie karnej są

jako opisane w ustawie karnej są

konieczne, a zarazem wystarczające

konieczne, a zarazem wystarczające

do uznania danego czynu za

do uznania danego czynu za

przestępstwo (wykroczenie).

przestępstwo (wykroczenie).

background image

Ustawowe znamiona

przedmiot ochrony

przedmiot ochrony

przestępstwa (wykroczenia),

przestępstwa (wykroczenia),

strona przedmiotowa

strona przedmiotowa

przestępstwa (wykroczenia),

przestępstwa (wykroczenia),

podmiot przestępstwa

podmiot przestępstwa

(wykroczenia),

(wykroczenia),

strona podmiotowa

strona podmiotowa

przestępstwa (wykroczenia).

przestępstwa (wykroczenia).

background image

Przedmiot ochrony

Przedmiot ochrony

przestępstwa

przestępstwa

(wykroczenia)

(wykroczenia)

Trzy rodzaje przedmiotów ochrony:

Trzy rodzaje przedmiotów ochrony:

ogólny przedmiot ochrony -podstawowe stosunki

społeczno - ekonomiczne chronione przez prawo; są to

dobra których obrona jest zadaniem całego prawa

karnego;

rodzajowy przedmiot ochrony - to dobro prawnie

chronione przez grupę przepisów karnych z reguły

zamieszczonych w jednym rozdziale kk, odnajdziemy go

w nazwie tytułu rozdziału z części szczególnej kodeksu

karnego

indywidualny (zwany też bezpośrednim)

indywidualny (zwany też bezpośrednim)

-

-

to

to

konkretne dobro chronione przez konkretny przepis i

konkretne dobro chronione przez konkretny przepis i

określone bezpośrednio przez konkretny przepis

określone bezpośrednio przez konkretny przepis

background image

Podmiot przestępstwa

Podmiot przestępstwa

(wykroczenia)

(wykroczenia)

Podmiot przestępstwa (wykroczenia)

Podmiot przestępstwa (wykroczenia)

musi posiadać

musi posiadać

określone cechy:

określone cechy:

podmiotem przestępstwa (wykroczenia) jest osoba

podmiotem przestępstwa (wykroczenia) jest osoba

fizyczna,

fizyczna,

w przewidzianym przez ustawodawcę wieku, czyli taka,

w przewidzianym przez ustawodawcę wieku, czyli taka,

która w chwili popełnienia czynu ukończyła

która w chwili popełnienia czynu ukończyła

17 lat i

17 lat i

jest poczytalna

jest poczytalna

albo

albo

ukończyła 15 lat i jest

ukończyła 15 lat i jest

poczytalna

poczytalna

(wówczas może odpowiadać na zasadach

(wówczas może odpowiadać na zasadach

określonych w kk za szczególnie niebezpieczne

określonych w kk za szczególnie niebezpieczne

przestępstwa wymienione w art. 10 kk),

przestępstwa wymienione w art. 10 kk),

poczytalna (w znaczeniu stanu psychicznego, czyli

poczytalna (w znaczeniu stanu psychicznego, czyli

taka, która jest zdolna do rozumienia znaczenia czynu i

taka, która jest zdolna do rozumienia znaczenia czynu i

kierowania swoim postępowaniem, a więc taka, której

kierowania swoim postępowaniem, a więc taka, której

można przypisać winę w chwili popełnienia czynu),

można przypisać winę w chwili popełnienia czynu),

- indywidualnie określona (zgodnie z zasadą

- indywidualnie określona (zgodnie z zasadą

indywidualizacji odpowiedzialności karnej).

indywidualizacji odpowiedzialności karnej).

background image

Strona przedmiotowa

Strona przedmiotowa

przestępstwa

przestępstwa

(wykroczenia)

(wykroczenia)

zachowanie się sprawcy

zachowanie się sprawcy

- jest ono określone w

- jest ono określone w

danym przepisie jako znamię czasownikowe;

danym przepisie jako znamię czasownikowe;

Może ono polegać na:

Może ono polegać na:

-działaniu (zachowaniu aktywnym),

-działaniu (zachowaniu aktywnym),

-lub zaniechaniu działania nakazanego w danej sytuacji

-lub zaniechaniu działania nakazanego w danej sytuacji

(zachowaniu biernym)

(zachowaniu biernym)

przedmiot czynu (przedmiot czynności

przedmiot czynu (przedmiot czynności

wykonawczej)

wykonawczej)

– to osoba lub rzecz, na który

– to osoba lub rzecz, na który

bezpośrednio skierowane jest zachowanie się

bezpośrednio skierowane jest zachowanie się

sprawcy; przez przedmiot wykonawczy rozumie się

sprawcy; przez przedmiot wykonawczy rozumie się

zatem przedmiot materialny, na który sprawca

zatem przedmiot materialny, na który sprawca

oddziaływuje, dokonując danego przestępstwa.

oddziaływuje, dokonując danego przestępstwa.

background image

Strona przedmiotowa

Strona przedmiotowa

przestępstwa

przestępstwa

(wykroczenia)cd

(wykroczenia)cd

okoliczności modalne

okoliczności modalne

:

:

- sposób popepełnienia czynu;

- sposób popepełnienia czynu;

- czas;

- czas;

-

miejsce;

miejsce;

-

środki, jakimi sprawca się posługiwał;

środki, jakimi sprawca się posługiwał;

-

sytuacja.

sytuacja.

background image

Strona przedmiotowa

Strona przedmiotowa

przestępstwa

przestępstwa

(wykroczenia)cd

(wykroczenia)cd

związek przyczynowo - skutkowy

związek przyczynowo - skutkowy

występuje wtedy, gdy zachowanie sprawcy

występuje wtedy, gdy zachowanie sprawcy

było warunkiem wystarczającym i

było warunkiem wystarczającym i

koniecznym dla wywołania skutku tzw.

koniecznym dla wywołania skutku tzw.

typowego

typowego

skutek

skutek

-

-

jako

jako

zmiana w świecie

zmiana w świecie

zewnętrznym spowodowana zachowaniem

zewnętrznym spowodowana zachowaniem

się sprawcy ;

się sprawcy ;

background image

Strona podmiotowa

Strona podmiotowa

przestępstwa

przestępstwa

(wykroczenia)

(wykroczenia)

jest to stosunek sprawcy do czynu

jest to stosunek sprawcy do czynu

1.strona podmiotowa umyślna, czyli

1.strona podmiotowa umyślna, czyli

umyślność

umyślność

-

-

(por. art. 9 § 1 kk), która może występować jako:

(por. art. 9 § 1 kk), która może występować jako:

a) umyślność w zamiarze bezpośrednim

a) umyślność w zamiarze bezpośrednim

-

-

sprawca

sprawca

chce

chce

popełnić czyn zabroniony, wie,

popełnić czyn zabroniony, wie,

że

że

popełnia przestępstwo i chce go popełnić (

popełnia przestępstwo i chce go popełnić (

ma

ma

świadomość i wolę

świadomość i wolę

).

).

b) umyślność w zamiarze ewentualnym

b) umyślność w zamiarze ewentualnym

- sprawca

- sprawca

ma świadomość, że może popełnić przestępstwo, a

ma świadomość, że może popełnić przestępstwo, a

wola występuje w postaci godzenia się.

wola występuje w postaci godzenia się.

background image

Strona podmiotowa

Strona podmiotowa

przestępstwa

przestępstwa

(wykroczenia)cd

(wykroczenia)cd

2) strona podmiotowa nieumyślna, czyli

2) strona podmiotowa nieumyślna, czyli

nieumyślność -

nieumyślność -

(por. art. 9 § 2 kk), która

(por. art. 9 § 2 kk), która

może występować jako:

może występować jako:

a) nieumyślność świadoma

a) nieumyślność świadoma

– sprawca

– sprawca

możliwość popełnienia czynu

możliwość popełnienia czynu

przewiduje

przewiduje

, lecz

, lecz

przypuszcza, że go uniknie

przypuszcza, że go uniknie

.

.

b) nieumyślność nieświadoma

b) nieumyślność nieświadoma

– sprawca

– sprawca

możliwości popełnienia czynu

możliwości popełnienia czynu

nie przewiduje

nie przewiduje

,

,

choć mógł i powinien ją przewidzieć.

choć mógł i powinien ją przewidzieć.

background image

Strona podmiotowa

Strona podmiotowa

przestępstwa cd

przestępstwa cd

3) strona podmiotowa kombinowana (zwana

3) strona podmiotowa kombinowana (zwana

inaczej mieszaną) -

inaczej mieszaną) -

polega na tym, że sprawca

polega na tym, że sprawca

popełnia przestępstwo umyślnie, w wyniku którego

popełnia przestępstwo umyślnie, w wyniku którego

powstaje nieumyślny skutek.

powstaje nieumyślny skutek.

Mówimy wówczas o umyślnym czynie sprawcy

Mówimy wówczas o umyślnym czynie sprawcy

kwalifikowanym przez nieumyślny skutek (typ

kwalifikowanym przez nieumyślny skutek (typ

kwalifikowany przestępstwa przez następstwo

kwalifikowany przestępstwa przez następstwo

czynu). Przepis art. 9 § 3 kk stanowi, że sprawca

czynu). Przepis art. 9 § 3 kk stanowi, że sprawca

ponosi surowszą odpowiedzialność, którą ustawa

ponosi surowszą odpowiedzialność, którą ustawa

uzależnia od określonego

uzależnia od określonego

następstwa

następstwa

czynu

czynu

zabronionego, jeżeli następstwo to sprawca

zabronionego, jeżeli następstwo to sprawca

przewidywał albo mógł przewidzieć

przewidywał albo mógł przewidzieć

background image

Podział przestępstw i

Podział przestępstw i

wykroczeń

wykroczeń

1) Ze względu na podmiot przestępstwa:

1) Ze względu na podmiot przestępstwa:

a)

a)

przestępstwa powszechne

przestępstwa powszechne

(ogólnosprawcze)-

(ogólnosprawcze)-

sprawcą może być każda

sprawcą może być każda

osoba której można, przypisać winę; sprawca

osoba której można, przypisać winę; sprawca

przestępstwa powszechnego jest w zasadzie

przestępstwa powszechnego jest w zasadzie

określony w przepisie karnym słowem „kto”.

określony w przepisie karnym słowem „kto”.

b)

b)

przestępstwa indywidualne

przestępstwa indywidualne

- sprawca musi

- sprawca musi

mieć jakąś szczególną cechę:

mieć jakąś szczególną cechę:

-

-

indywidualne właściwe

indywidualne właściwe

- ta szczególna

- ta szczególna

cecha decyduje o bycie przestępstwa ,

cecha decyduje o bycie przestępstwa ,

-

-

indywidualne niewłaściwe

indywidualne niewłaściwe

- cecha

- cecha

podmiotu stwarza typ kwalifikowany lub

podmiotu stwarza typ kwalifikowany lub

uprzywilejowany .

uprzywilejowany .

background image

Podział przestępstw i

Podział przestępstw i

wykroczeń

wykroczeń

2) Ze względu na sposób realizacji

2) Ze względu na sposób realizacji

(sposób zachowania się sprawcy):

(sposób zachowania się sprawcy):

a)

a)

przestępstwa popełnione z działania

przestępstwa popełnione z działania

(

(

np

np

. art. 222 § l k.k. „narusza"),

. art. 222 § l k.k. „narusza"),

b)

b)

przestępstwa popełnione z zaniechania

przestępstwa popełnione z zaniechania

(

(

np

np

. art. 144 § l k.k. „nie zgłasza się"),

. art. 144 § l k.k. „nie zgłasza się"),

c)

c)

przestępstwa popełnione z działania

przestępstwa popełnione z działania

lub zaniechania

lub zaniechania

(

(

np

np

. art. 148 k.k.

. art. 148 k.k.

„zabija").

„zabija").

background image

Podział przestępstw i

Podział przestępstw i

wykroczeń

wykroczeń

3) Ze względu na skutek:

3) Ze względu na skutek:

a)

a)

przestępstwa materialne (skutkowe)

przestępstwa materialne (skutkowe)

- skutek

- skutek

należy do znamion czynu zabronionego (

należy do znamion czynu zabronionego (

np

np

.

.

art. 156 k.k. uszczerbek na zdrowiu),

art. 156 k.k. uszczerbek na zdrowiu),

b)

b)

przestępstwa formalne (bezskutkowe)

przestępstwa formalne (bezskutkowe)

polegają na samym zrealizowaniu znamion,

polegają na samym zrealizowaniu znamion,

skutek nie należy do nich

skutek nie należy do nich

(np

(np

. art. 233 § l k.k.

. art. 233 § l k.k.

zeznawanie nieprawdy lub zatajenie prawdy).

zeznawanie nieprawdy lub zatajenie prawdy).

background image

Podział przestępstw i

Podział przestępstw i

wykroczeń

wykroczeń

4) Ze względu na stronę podmiotową,

4) Ze względu na stronę podmiotową,

którą określa sam przepis:

którą określa sam przepis:

a) przestępstwa umyślne (np. art. 165 §

a) przestępstwa umyślne (np. art. 165 §

l k.k.),

l k.k.),

b) przestępstwa nieumyślne (np. art.

b) przestępstwa nieumyślne (np. art.

155 k.k.).

155 k.k.).

background image

Podział przestępstw i

Podział przestępstw i

wykroczeń

wykroczeń

5) Ze względu na wagę przestępstwa (sankcję

5) Ze względu na wagę przestępstwa (sankcję

karną):

karną):

a) zbrodnia - czyn zagrożony karą pozbawienia

a) zbrodnia - czyn zagrożony karą pozbawienia

wolności na czas nie krótszy od lat 3 (np. art.

wolności na czas nie krótszy od lat 3 (np. art.

280 § 2 k.k.),

280 § 2 k.k.),

b) występek - czyn zagrożony grzywną powyżej

b) występek - czyn zagrożony grzywną powyżej

30 stawek dziennych, karą ograniczenia

30 stawek dziennych, karą ograniczenia

wolności lub pozbawienia wolności

wolności lub pozbawienia wolności

przekraczającą miesiąc (np. art. 158 k.k.).

przekraczającą miesiąc (np. art. 158 k.k.).

background image

Podział przestępstw i

Podział przestępstw i

wykroczeń

wykroczeń

6)

6)

Ze

Ze

względu na tryb ścigania:

względu na tryb ścigania:

a)

a)

przestępstwa ścigane z urzędu

przestępstwa ścigane z urzędu

- których zaistnienie obliguje

- których zaistnienie obliguje

organy ścigania do wszczęcia, prowadzenia i dążenia do ukarania

organy ścigania do wszczęcia, prowadzenia i dążenia do ukarania

sprawcy. O ile w ustawie tryb ścigania nie został oznaczony,

sprawcy. O ile w ustawie tryb ścigania nie został oznaczony,

przestępstwa te ścigane są z urzędu.

przestępstwa te ścigane są z urzędu.

b)

b)

przestępstwa wnioskowe

przestępstwa wnioskowe

- których ściganie uzależnione jest od

- których ściganie uzależnione jest od

wniosku osoby pokrzywdzonej; złożenie wniosku powoduje, że

wniosku osoby pokrzywdzonej; złożenie wniosku powoduje, że

postępowanie to czy się z urzędu:

postępowanie to czy się z urzędu:

-

-

przestępstwa bezwzględnie wnioskowe

przestępstwa bezwzględnie wnioskowe

- do których ścigania

- do których ścigania

wymagany jest wniosek niezależnie od stosunków łączących

wymagany jest wniosek niezależnie od stosunków łączących

sprawcę i pokrzywdzonego;

sprawcę i pokrzywdzonego;

-

-

przestępstwa względnie wnioskowe

przestępstwa względnie wnioskowe

— to przestępstwa zasadniczo

— to przestępstwa zasadniczo

ścigane z urzędu, chyba że zachodzi między sprawcą a

ścigane z urzędu, chyba że zachodzi między sprawcą a

pokrzywdzonym stosunek „osoba najbliższa", co powoduje

pokrzywdzonym stosunek „osoba najbliższa", co powoduje

konieczność złożenia wniosku;

konieczność złożenia wniosku;

background image

Podział przestępstw i

Podział przestępstw i

wykroczeń

wykroczeń

c)

c)

przestępstwa ścigane z oskarżenia

przestępstwa ścigane z oskarżenia

prywatnego (prywatnoskargowe)

prywatnego (prywatnoskargowe)

- których

- których

ściganie jest prywatną sprawą

ściganie jest prywatną sprawą

pokrzywdzonego ze względu na charakter

pokrzywdzonego ze względu na charakter

dóbr nimi naruszanych (

dóbr nimi naruszanych (

np

np

. art. 212 k.k.

. art. 212 k.k.

zniesławienie); jeżeli wymaga tego interes

zniesławienie); jeżeli wymaga tego interes

społeczny, prokurator może wszcząć lub

społeczny, prokurator może wszcząć lub

przyłączyć się do już wszczętego

przyłączyć się do już wszczętego

postępowania, które toczy się wówczas z

postępowania, które toczy się wówczas z

urzędu.

urzędu.

background image

Podział przestępstw i

Podział przestępstw i

wykroczeń

wykroczeń

7)

7)

Ze

Ze

względu na typ przestępstwa

względu na typ przestępstwa

(dodatkowe znamiona):

(dodatkowe znamiona):

a)

a)

przestępstwa typu podstawowego

przestępstwa typu podstawowego

- są

- są

bazą wyjściową określającą znamiona ,

bazą wyjściową określającą znamiona ,

b)

b)

przestępstwa typu kwalifikowanego

przestępstwa typu kwalifikowanego

-

-

zawierają dodatkowe znamiona

zawierają dodatkowe znamiona

zaostrzające sankcję ,

zaostrzające sankcję ,

c)

c)

przestępstwa typu uprzywilejowanego

przestępstwa typu uprzywilejowanego

-

-

zawierają znamiona łagodzące sankcję

zawierają znamiona łagodzące sankcję

background image

Formy stadialne

Formy stadialne

popełniania przestępstw

popełniania przestępstw

(wykroczeń)

(wykroczeń)

Do form stadialnych

Do form stadialnych

przestępstwa zalicza się:

przestępstwa zalicza się:

1) przygotowanie,

1) przygotowanie,

2) usiłowanie,

2) usiłowanie,

3) dokonanie.

3) dokonanie.

background image

Formy stadialne

Formy stadialne

popełniania przestępstw

popełniania przestępstw

(wykroczeń)

(wykroczeń)

Do form stadialnych

Do form stadialnych

wykroczenia zalicza się:

wykroczenia zalicza się:

1) usiłowanie,

1) usiłowanie,

2) dokonanie.

2) dokonanie.

background image

Formy stadialne

Formy stadialne

popełniania przestępstw

popełniania przestępstw

Przygotowanie

Przygotowanie

(art. 16 kk)

(art. 16 kk)

-

-

zachodzi tylko

zachodzi tylko

wtedy, gdy sprawca

wtedy, gdy sprawca

w celu

w celu

popełnienia

popełnienia

czynu zabronionego

czynu zabronionego

podejmuje czynności

podejmuje czynności

mające stworzyć warunki do przedsięwzięcia

mające stworzyć warunki do przedsięwzięcia

czynu zmierzającego bezpośrednio do jego

czynu zmierzającego bezpośrednio do jego

dokonania.

dokonania.

Zasadą

Zasadą

jest,

jest,

że przygotowanie do

że przygotowanie do

przestępstwa jest

przestępstwa jest

karalne tylko

karalne tylko

wtedy, gdy

wtedy, gdy

ustawa tak stanowi

ustawa tak stanowi

background image

Formy stadialne

Formy stadialne

popełniania przestępstw

popełniania przestępstw

Usiłowanie -

Usiłowanie -

(art. 13 kk)

(art. 13 kk)

- jest to

- jest to

zachowanie podjęte w zamiarze

zachowanie podjęte w zamiarze

popełnienia czynu zabronionego i

popełnienia czynu zabronionego i

zmierzające ku jego dokonaniu, które

zmierzające ku jego dokonaniu, które

jednak nie następuje.

jednak nie następuje.

Zachowanie sprawcy może być

Zachowanie sprawcy może być

uznane za usiłowanie tylko wtedy,

uznane za usiłowanie tylko wtedy,

gdy zmierza bezpośrednio do

gdy zmierza bezpośrednio do

dokonania czynu zabronionego.

dokonania czynu zabronionego.

background image

Formy stadialne

Formy stadialne

popełniania przestępstw

popełniania przestępstw

Rodzaje usiłowania:

Rodzaje usiłowania:

a)

a)

udolne

udolne

- dokonanie było możliwe, ale do

- dokonanie było możliwe, ale do

niego nie doszło z przyczyn niezależnych od

niego nie doszło z przyczyn niezależnych od

sprawcy;

sprawcy;

b)

b)

nieudolne

nieudolne

- sprawca nie uświadamia sobie, że w

- sprawca nie uświadamia sobie, że w

istniejącej sytuacji dokonanie przestępstwa nie jest

istniejącej sytuacji dokonanie przestępstwa nie jest

możliwe:

możliwe:

-ze względu na

-ze względu na

brak przedmiotu nadającego się

brak przedmiotu nadającego się

do dokonania na nim przestępstwa

do dokonania na nim przestępstwa

;

;

-ze względu na

-ze względu na

użycie środka nie nadającego

użycie środka nie nadającego

się do popełnienia czynu zabronionego

się do popełnienia czynu zabronionego

.

.

background image

Odpowiedzialność karna za

Odpowiedzialność karna za

usiłowanie przestępstwa:

usiłowanie przestępstwa:

a) sąd wymierza karę za usiłowanie

a) sąd wymierza karę za usiłowanie

w granicach

w granicach

zagrożenia

zagrożenia

przewidzianego dla danego przestępstwa (art.

przewidzianego dla danego przestępstwa (art.

14 § l kk),

14 § l kk),

b) w przypadku

b) w przypadku

usiłowania nieudolnego

usiłowania nieudolnego

sąd może

sąd może

zastosować nadzwyczajne

zastosować nadzwyczajne

złagodzenie kary

złagodzenie kary

, a nawet

, a nawet

odstąpić od jej wymierzania

odstąpić od jej wymierzania

(art. 14 § 2 kk),

(art. 14 § 2 kk),

c)

c)

nie podlega karze

nie podlega karze

za usiłowanie, kto dobrowolnie

za usiłowanie, kto dobrowolnie

odstąpił od dokonania lub zapobiegł skutkowi

odstąpił od dokonania lub zapobiegł skutkowi

stanowiącemu znamię czynu zabronionego

stanowiącemu znamię czynu zabronionego

(tzw.

(tzw.

skuteczny

skuteczny

czynny żal

czynny żal

- art.15 § 1 kk),

- art.15 § 1 kk),

d) jeżeli sprawca dobrowolnie starał się zapobiec skutkowi

d) jeżeli sprawca dobrowolnie starał się zapobiec skutkowi

stanowiącemu znamię czynu zabronionego, ale mu się to

stanowiącemu znamię czynu zabronionego, ale mu się to

nie udało

nie udało

(tzw. nieskuteczny czynny żal),

(tzw. nieskuteczny czynny żal),

to wówczas

to wówczas

sąd może zastosować

sąd może zastosować

nadzwyczajne złagodzenie

nadzwyczajne złagodzenie

kary

kary

(art. 15 § 2 kk).

(art. 15 § 2 kk).

background image

Odpowiedzialność karna za

Odpowiedzialność karna za

usiłowanie wykroczenia:

usiłowanie wykroczenia:

a) odpowiedzialność za usiłowanie zachodzi, gdy

a) odpowiedzialność za usiłowanie zachodzi, gdy

ustawa tak stanowi (art. 11 § 2 kk), czyli dotyczy

ustawa tak stanowi (art. 11 § 2 kk), czyli dotyczy

wykroczeń określonych m. in. w art. 60, 119-

wykroczeń określonych m. in. w art. 60, 119-

120, 122 § 1, 124 § 1, 132 - 134, 136 § 1 kw,

120, 122 § 1, 124 § 1, 132 - 134, 136 § 1 kw,

b) karę za usiłowanie wymierza się w granicach

b) karę za usiłowanie wymierza się w granicach

zagrożenia przewidzianego dla danego

zagrożenia przewidzianego dla danego

wykroczenia (art. 11 § 3 kw),

wykroczenia (art. 11 § 3 kw),

c) nie podlega karze za usiłowanie, kto

c) nie podlega karze za usiłowanie, kto

dobrowolnie odstąpił od czynu lub zapobiegł

dobrowolnie odstąpił od czynu lub zapobiegł

skutkowi stanowiącemu znamię czynu

skutkowi stanowiącemu znamię czynu

zabronionego (art. 11 § 4 kw).

zabronionego (art. 11 § 4 kw).

background image

Formy stadialne

Formy stadialne

popełniania przestępstw

popełniania przestępstw

(wykroczeń)

(wykroczeń)

Dokonanie

Dokonanie

-

-

zachodzi wówczas, gdy sprawca

zachodzi wówczas, gdy sprawca

swoim zachowaniem wyczerpuje wszystkie

swoim zachowaniem wyczerpuje wszystkie

ustawowe znamiona przestępstwa

ustawowe znamiona przestępstwa

(wykroczenia). Jest ono zasadniczą formą

(wykroczenia). Jest ono zasadniczą formą

popełnienia przestępstwa (wykroczenia) i

popełnienia przestępstwa (wykroczenia) i

ostatnim stadium realizacji, które następuje

ostatnim stadium realizacji, które następuje

wtedy, gdy czyn realizowany przez sprawcę

wtedy, gdy czyn realizowany przez sprawcę

wyczerpuje wszystkie ustawowe znamiona

wyczerpuje wszystkie ustawowe znamiona

danego czynu zabronionego. W razie

danego czynu zabronionego. W razie

doprowadzenia czynu do stadium dokonania,

doprowadzenia czynu do stadium dokonania,

wszystkie poprzednie stadia zostają

wszystkie poprzednie stadia zostają

pochłonięte i sprawca odpowiada jedynie za

pochłonięte i sprawca odpowiada jedynie za

dokonanie.

dokonanie.

background image

Formy zjawiskowe popełniania

Formy zjawiskowe popełniania

przestępstw i wykroczeń.

przestępstw i wykroczeń.

Do form zjawiskowych zalicza się:

Do form zjawiskowych zalicza się:

a)

a)

sprawstwo,

sprawstwo,

b)

b)

podżeganie,

podżeganie,

c)

c)

pomocnictwo.

pomocnictwo.

background image

Formy sprawstwa

Formy sprawstwa

a) sprawstwo (art. 18 § 1 kk) –

a) sprawstwo (art. 18 § 1 kk) –

(in. jednosprawstwo, zwane też

(in. jednosprawstwo, zwane też

sprawstwem pojedynczym)

sprawstwem pojedynczym)

- dotyczy

- dotyczy

sytuacji, w której jeden sprawca sam,

sytuacji, w której jeden sprawca sam,

osobiście wykonuje wszelkie czynności

osobiście wykonuje wszelkie czynności

wykonawcze, sam podejmuje i

wykonawcze, sam podejmuje i

wykonuje w całości czyn zabroniony

wykonuje w całości czyn zabroniony

(przestępstwo lub wykroczenie),

(przestępstwo lub wykroczenie),

background image

Formy sprawstwa

Formy sprawstwa

b) sprawstwo równoległe

b) sprawstwo równoległe

- polega na tym,

- polega na tym,

że dwie lub więcej osób popełniają czyn

że dwie lub więcej osób popełniają czyn

zabroniony w tym samym miejscu i czasie, ale

zabroniony w tym samym miejscu i czasie, ale

niezależnie od siebie (np. w czasie zamieszek,

niezależnie od siebie (np. w czasie zamieszek,

w trakcie trwania imprezy masowej, czy też w

w trakcie trwania imprezy masowej, czy też w

sytuacji, w której kilka osób nie

sytuacji, w której kilka osób nie

porozumiewając się ze sobą, plądruje ten sam

porozumiewając się ze sobą, plądruje ten sam

sklep, czy też wykorzystuje fakt wykolejenia

sklep, czy też wykorzystuje fakt wykolejenia

się pociągu i niezależnie od siebie dokonuje

się pociągu i niezależnie od siebie dokonuje

kradzieży rzeczy).

kradzieży rzeczy).

background image

Formy sprawstwa

Formy sprawstwa

c) współsprawstwo (art. 18 § 1 kk):

c) współsprawstwo (art. 18 § 1 kk):

sprawca wykonuje osobiście czyn zabroniony

sprawca wykonuje osobiście czyn zabroniony

wspólnie i w porozumieniu z inną osobą

wspólnie i w porozumieniu z inną osobą

(osobami), co oznacza, że w popełnianiu

(osobami), co oznacza, że w popełnianiu

czynu zabronionego biorą udział co najmniej

czynu zabronionego biorą udział co najmniej

dwie osoby,

dwie osoby,

warunkiem współsprawstwa jest wyraźne lub

warunkiem współsprawstwa jest wyraźne lub

milczące porozumienie współwykonawców,

milczące porozumienie współwykonawców,

zawarte przed popełnieniem przestępstwa, a

zawarte przed popełnieniem przestępstwa, a

najpóźniej w jego trakcie,

najpóźniej w jego trakcie,

każda z osób wnosi istotny wkład w

każda z osób wnosi istotny wkład w

popełnienie czynu zabronionego,

popełnienie czynu zabronionego,

background image

Formy sprawstwa

Formy sprawstwa

d) sprawstwo kierownicze (art. 18 § 1

d) sprawstwo kierownicze (art. 18 § 1

kk)

kk)

- polega na kierowaniu czynem

- polega na kierowaniu czynem

zabronionym przez inną osobę; brak jest

zabronionym przez inną osobę; brak jest

znamion osobistego dokonania, kierujący

znamion osobistego dokonania, kierujący

musi mieć rzeczywistą możliwość

musi mieć rzeczywistą możliwość

faktycznego panowania nad rozwojem i

faktycznego panowania nad rozwojem i

przebiegiem bezprawnej akcji, od decyzji

przebiegiem bezprawnej akcji, od decyzji

kierującego zależy rozpoczęcie i

kierującego zależy rozpoczęcie i

prowadzenie, a także ewentualne przerwanie

prowadzenie, a także ewentualne przerwanie

akcji

akcji

background image

Formy sprawstwa

Formy sprawstwa

e) sprawstwo polecające (art. 18 § 1 kk)

e) sprawstwo polecające (art. 18 § 1 kk)

- za

- za

sprawstwo odpowiada każdy, kto wykorzystując

sprawstwo odpowiada każdy, kto wykorzystując

uzależnienie innej osoby, poleca jej wykonanie

uzależnienie innej osoby, poleca jej wykonanie

czynu przestępczego.

czynu przestępczego.

Jest to zatem sytuacja, w której wyróżnić można

Jest to zatem sytuacja, w której wyróżnić można

trzy elementy:

trzy elementy:

1) sprawca poleca dokonanie czynu

1) sprawca poleca dokonanie czynu

zabronionego,

zabronionego,

2) osobie uzależnionej od siebie,

2) osobie uzależnionej od siebie,

3) po obydwu stronach istnieje świadomość

3) po obydwu stronach istnieje świadomość

uzależnienia.

uzależnienia.

background image

Odpowiedzialność karna za

Odpowiedzialność karna za

sprawstwo (współsprawstwo) przy

sprawstwo (współsprawstwo) przy

przestępstwach:

przestępstwach:

a) zasada indywidualizacji winy - art. 20 kk-

a) zasada indywidualizacji winy - art. 20 kk-

każdy z

każdy z

działających odpowiada w granicach swojej

działających odpowiada w granicach swojej

umyślności lub nieumyślności

umyślności lub nieumyślności

b) czynny żal współsprawców - art. 23 § 1 i 2 kk:

b) czynny żal współsprawców - art. 23 § 1 i 2 kk:

- nie podlega karze współdziałający, który dobrowolnie

- nie podlega karze współdziałający, który dobrowolnie

zapobiegł dokonaniu czynu zabronionego,

zapobiegł dokonaniu czynu zabronionego,

- sąd może stosować nadzwyczajne złagodzenie kary w

- sąd może stosować nadzwyczajne złagodzenie kary w

stosunku do współdziałającego, który dobrowolnie

stosunku do współdziałającego, który dobrowolnie

starał się zapobiec czynowi zabronionemu.

starał się zapobiec czynowi zabronionemu.

c) art. 21 § 1 kk -

c) art. 21 § 1 kk -

okoliczności osobiste- wyłączające lub

okoliczności osobiste- wyłączające lub

łagodzące albo zaostrzające odpowiedzialność karną

łagodzące albo zaostrzające odpowiedzialność karną

uwzględnia się tylko do osoby, której dotyczą.

uwzględnia się tylko do osoby, której dotyczą.

background image

Formy zjawiskowe

Formy zjawiskowe

popełniania przestępstw i

popełniania przestępstw i

wykroczeń.

wykroczeń.

Podżeganie (art. 18 § 2 kk, art. 12

Podżeganie (art. 18 § 2 kk, art. 12

kw) -

kw) -

podżegaczem jest ten, kto

podżegaczem jest ten, kto

chcąc aby inna osoba dokonała

chcąc aby inna osoba dokonała

czynu zabronionego, nakłania ją do

czynu zabronionego, nakłania ją do

tego.

tego.

background image

Formy zjawiskowe

Formy zjawiskowe

popełniania przestępstw i

popełniania przestępstw i

wykroczeń.

wykroczeń.

Pomocnictwo (art. 18 § 3 kk, art. 13 kw)

Pomocnictwo (art. 18 § 3 kk, art. 13 kw)

-

-

pomocnikiem jest ten, kto w zamiarze, aby

pomocnikiem jest ten, kto w zamiarze, aby

inna osoba dokonała czynu zabronionego,

inna osoba dokonała czynu zabronionego,

swoim zachowaniem ułatwia jej popełnienie,

swoim zachowaniem ułatwia jej popełnienie,

w szczególności dostarczając narzędzia,

w szczególności dostarczając narzędzia,

środki przewozu, udziela rady albo informacji.

środki przewozu, udziela rady albo informacji.

Odpowiada

Odpowiada

za pomocnictwo również ten, kto

za pomocnictwo również ten, kto

wbrew prawnemu szczególnemu

wbrew prawnemu szczególnemu

obowiązkowi niedopuszczenia do popełnienia

obowiązkowi niedopuszczenia do popełnienia

czynu zabronionego, swoim zachowaniem

czynu zabronionego, swoim zachowaniem

ułatwia innej osobie jego popełnienie.

ułatwia innej osobie jego popełnienie.

background image

Odpowiedzialność podżegacza i

Odpowiedzialność podżegacza i

pomocnika przy przestępstwach:

pomocnika przy przestępstwach:

1) podżegacz i pomocnik odpowiadają w granicach

1) podżegacz i pomocnik odpowiadają w granicach

swojego zamiaru,

swojego zamiaru,

2) kara za podżeganie i pomocnictwo wymierzana jest w

2) kara za podżeganie i pomocnictwo wymierzana jest w

granicach zagrożenia przewidzianego za sprawstwo,

granicach zagrożenia przewidzianego za sprawstwo,

wymierzając karę za pomocnictwo sąd może zastosować

wymierzając karę za pomocnictwo sąd może zastosować

nadzwyczajne złagodzenie kary (art. 19 § 2 kk). Jeżeli

nadzwyczajne złagodzenie kary (art. 19 § 2 kk). Jeżeli

czynu zabronionego usiłowano tylko dokonać, podżegacz

czynu zabronionego usiłowano tylko dokonać, podżegacz

i pomocnik odpowiadają za usiłowanie (art. 22 § l kk).

i pomocnik odpowiadają za usiłowanie (art. 22 § l kk).

jeżeli czynu zabronionego nie usiłowano dokonać,

jeżeli czynu zabronionego nie usiłowano dokonać,

wówczas sąd w stosunku do podżegacza i pomocnika

wówczas sąd w stosunku do podżegacza i pomocnika

może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a

może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a

nawet odstąpić od jej wymierzenia.

nawet odstąpić od jej wymierzenia.

Przepis o czynnym żalu nie ma zastosowania do

Przepis o czynnym żalu nie ma zastosowania do

prowokatora,

prowokatora,

czyli do osoby, która nakłania inną osobę

czyli do osoby, która nakłania inną osobę

do popełnienia czynu zabronionego w celu skierowania

do popełnienia czynu zabronionego w celu skierowania

przeciwko niej postępowania karnego (art. 24 kk).

przeciwko niej postępowania karnego (art. 24 kk).

background image

Odpowiedzialność podżegacza i

Odpowiedzialność podżegacza i

pomocnika przy wykroczeniach:

pomocnika przy wykroczeniach:

odpowiedzialność za podżeganie i pomocnictwo

odpowiedzialność za podżeganie i pomocnictwo

zachodzi wtedy, gdy ustawa tak stanowi i tylko w

zachodzi wtedy, gdy ustawa tak stanowi i tylko w

razie dokonania przez sprawcę czynu zabronionego

razie dokonania przez sprawcę czynu zabronionego

(art. 14 § 1 kw),

(art. 14 § 1 kw),

w kw karalność podżegacza i pomocnika dotyczy

w kw karalność podżegacza i pomocnika dotyczy

jedynie najpoważniejszych wykroczeń, określonych w

jedynie najpoważniejszych wykroczeń, określonych w

artykułach: 51- 52, 56 - 57, 119 - 120, 122§1, 124,

artykułach: 51- 52, 56 - 57, 119 - 120, 122§1, 124,

133 - 134 i 136 § 1 kw,

133 - 134 i 136 § 1 kw,

każdy ze współdziałających w popełnieniu czynu

każdy ze współdziałających w popełnieniu czynu

zabronionego odpowiada w granicach swojej

zabronionego odpowiada w granicach swojej

umyślności i nieumyślności, niezależnie od

umyślności i nieumyślności, niezależnie od

odpowiedzialności pozostałych współdziałających (art.

odpowiedzialności pozostałych współdziałających (art.

14 § 2 kw),

14 § 2 kw),

karę za podżeganie lub pomocnictwo wymierza się w

karę za podżeganie lub pomocnictwo wymierza się w

granicach zagrożenia przewidzianego dla danego

granicach zagrożenia przewidzianego dla danego

wykroczenia (art. 14 § 3 kw).

wykroczenia (art. 14 § 3 kw).

background image

Zasady odpowiedzialności za

Zasady odpowiedzialności za

przestępstwa i wykroczenia.

przestępstwa i wykroczenia.

Odpowiedzialność za czyny zawinione

Odpowiedzialność za czyny zawinione

(por. art. 1 kk i art. 1 kw)

(por. art. 1 kk i art. 1 kw)

Obowiązywanie ustawy w czasie

Obowiązywanie ustawy w czasie

(por.

(por.

art. 4 kk oraz art. 1 i 2 kw)

art. 4 kk oraz art. 1 i 2 kw)

Określanie czasu popełnienia przestępstwa i

Określanie czasu popełnienia przestępstwa i

wykroczenia

wykroczenia

Zasada terytorialności (por. – art. 5 kk i

Zasada terytorialności (por. – art. 5 kk i

art. 3 kw, por. też art. 109 – 113 kk)

art. 3 kw, por. też art. 109 – 113 kk)

Określenie miejsca popełnienia

Określenie miejsca popełnienia

przestępstwa i wykroczenia (por. art. 6 § 2 kk

przestępstwa i wykroczenia (por. art. 6 § 2 kk

i art.4.§ 2 kw).

i art.4.§ 2 kw).

background image

Pojęcie immunitetu

Pojęcie immunitetu

Immunitet

Immunitet

jest to prawo

jest to prawo

niepodlegania temu, co ciąży na

niepodlegania temu, co ciąży na

innych; przywilej nietykalności

innych; przywilej nietykalności

określonych osób przysługujący im

określonych osób przysługujący im

ze względu na zajmowane

ze względu na zajmowane

stanowiska, pełnione funkcje itp.

stanowiska, pełnione funkcje itp.

background image

Rodzaje immunitetów

materialny i formalny (procesowy) – ze względu na

możliwość karalności;

Immunitet procesowy: nie pozwala na ściganie, a z reguły także na

tymczasowe

Immunitet materialny polega na uchyleniu karalności przestępstwa lub

wprowadzeniu nieodpowiedzialności oznaczonym zakresie pozbawienie

wolności osoby korzystającej z tej formy ochrony.

trwały i nietrwały – ze względu na zakres czasowy;

Immunitet trwały chroni dana osobę z powodu czynu, którego dopuściła się w

czasie pełnienia funkcji nie tylko w okresie jej sprawowania, ale także po jej

ustaniu.

Immunitet nietrwały chroni określoną osobę z powodu czynu, którego się

dopuściła tylko w czasie pełnienia oznaczonej funkcji

bezwzględny i względny – ze względu na możliwość

uchylenia zakazów wynikających z immunitetu.

Immunitet bezwzględny określa zakaz ścigania osoby z niego korzystającej, nie może

być uchylony decyzja uprawnionego organu państwa.

Immunitet procesowy względny określa zakaz ścigania określonej osoby
korzystającej z immunitetu, może zostać uchylony decyzja oznaczonego organu, w

ściśle określonych warunkach.

background image

Rodzaje immunitetów

krajowych:

immunitet prezydencki:

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2

kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, sprost.

Dz. U. z 2001 r. Nr 4, poz. 4) – art. 145,

immunitet parlamentarny:

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2

kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, sprost.

Dz. U. z 2001 r. Nr 4 poz. 4) – art. 105 i 108,

background image

Rodzaje immunitetów

krajowych:

immunitet sędziowski:

- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2

kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, sprost.

Dz. U. z 2001 r. Nr 4 poz. 4) – art. 181,

- ustawa z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie

Najwyższym (Dz. U. Nr 240, poz. 2052 z późn. zm.)

– art. 49,

- ustawa z 27 lipca 200 r. Prawo o ustroju sądów

powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 z późn.

zm.) – art. 80 i 81,

- ustawa z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju

sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz.

1269) – art. 29 i 49,

background image

Rodzaje immunitetów

krajowych:

immunitet prokuratorski:

-ustawa z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze

(tekst jednolity Dz. U. z 2002 r., Nr 21, poz. 206
z późn. zm.) – art. 54 i 66,

immunitet adwokacki:

- ustawa z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o

adwokaturze (tekst jednolity Dz. U. z 2002 r. Nr
123, poz. 1058 z późn. zm.) – art. 7 i 8,

immunitet radcowski:

ustawa o radcach prawnych art..11 ust.2

background image

Rodzaje immunitetów

krajowych:

immunitet Rzecznika Praw Obywatelskich:

- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2

kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, sprost.

Dz. U. z 2001 r. Nr 4 poz. 4) – art. 211,

immunitet prezesa i pracowników NIK:

- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2

kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, sprost. Dz.

U. z 2001 r. Nr 4 poz. 4) – art. 206,

- Ustawa z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej

Izbie Kontroli (tekst jednolity: Dz. U. z 2001 r. Nr

85, poz. 937 z późn. zm.) – art. 18 i 88.

background image

Rodzaje immunitetów

zakrajowych:

immunitet dyplomatyczny:

- ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks

postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz.

555 z późn. zm.) – art. 578, 580, 581, 582,

583 i 584,

immunitet konsularny:

- ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks

postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz.

555 z późn. zm.) – art. 579, 580, 582, 583 i

584,

background image

Dokumenty tożsamości

osób korzystających z

immunitetów

Podejmując interwencje wobec osób objętych

immunitetami należy pamiętać, że zobowiązane
są one posiadać przy sobie aktualna
legitymację potwierdzającą immunitet.

Obowiązek ten dotyczy tak przedstawicieli

państw obcych, którzy maja legitymacje

wystawiane w języku państwa, na terenie

którego pełnią swoje funkcje, jak i osoby
pełniące funkcje w organach państwowych RP.

background image

Dokumenty tożsamości

osób korzystających z

immunitetów

Dyplomaci, konsulowie i ich rodziny oraz inne

osoby uprawnione otrzymują legitymacje w

chwili przybycia do państwa obcego.

Legitymacja jest ważna przez dwa lata

od daty wystawienia, po czym należy zwrócić

ją do MSZ, które wystawia nowa. Jeżeli w

ciagu tych dwóch lat osoba korzystająca z

legitymacji przestaje pełnić swoją funkcję,

winna niezwłocznie także zwrócić legitymację

do MSZ. Legitymacje te różnią się barwą ,

każda funkcja ma przypisany inny kolor.

background image

Dokumenty tożsamości

osób korzystających z

immunitetów

Kolor różowy - legitymacja dyplomatyczna

wydawana szefom i członkom personelu

dyplomatycznego państw obcych.

Kolor niebieski - legitymacja służbowa wydawana

członkom personelu administracyjnego i

technicznego misji dyplomatycznej państwa obcego.

Kolor zielony - legitymacje wydawane kierownikom

urzędów konsularnych oraz członkom personelu

konsularnego państwa obcego w RP.

Kolor żółty - legitymacje wydawane honorowym

urzędnikom konsularnym.

background image
background image
background image

Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Część ogólna prawa karnego materialnego i prawa wykroczeń
Część ogólna prawa cywilnego Zbigniew Radwański
2015 05 19 Czesc ogolna kodeksu karnego
Prawo karne materialne-temat 1, Funkcje, źródła i zasady stosowa-nia prawa karnego materialnego
Regulamin egzaminu z Prawa Karnego Materialnego 2008 2009, PRAWO, ROK 3, Prawo ROK II - semestr I, P
podstawy prawa karnego i prawa wykroczeń ćwiczenia stacjonarnbe
TEST PODSTAWY PRAWA KARNEGO I PRAWA WYKROCZEN, PODSTAWY PRAWA KARNEGO I PRAWA WYKROCZEŃ
Podstawy prawa karnego i wykroczeń, Studia - Administracja UJ, Podstawy prawa karnego i prawa wykroc
Prawo cywilne - ściąga część ogólna, Elementy Prawa
program prawa karnego materialnego, UNIWERSYTET GDAŃSKI
!naszematerialne kopia, Funkcje, źródła i zasady stosowa-nia prawa karnego materialnego

więcej podobnych podstron