KREDYT BANKOWY w MSP
Rynek małego kredytu bankowego to
rynek niepełny
Dostosowanie podaży kredytu do cech popytu
RYNEK NIEPEŁNY (Stiglitz) – zawsze gdy rynek nie dostarcza dóbr lub usług mimo,
iż koszt ich dostarczenia jest niższy niż suma jaką jest
skłonny zapłacić klient za dane dobro
Państwo powinno interweniować na tym polu
CECHY POPYTU MSP NA KREDYT BANKOWY
1. Mentalność kredytowa
- rezerwa właściciela wobec finansowania obcego
- preferencja własnych źródeł
2. Nadużywanie kredytu krótkoterminowego
- łatwiejsze do spełnienia warunki co do gwarancji kredytowych,
- kredyt krótkoterminowy droższy od długoterminowego ?
3. Skokowy rytm inwestowania
gromadzenie inwestowanie konsolidacja gromadzenie
4.
Procykliczny charakter inwestowania
MSP inwestują w fazie wzrostu cyklu koniunkturalnego
5. Brak odpowiednich gwarancji kredytowych i niższa wiarygodność
kredytowa
- krótki okres istnienia
- słaba pozycja rynkowa
- niewielki majątek netto
- brak finansowego managementu
CYKL KONIUNKTURALNY A KORZYSTNOŚĆ INWESTYCJI
Skutek makroekonomicznym inwestycji procyklicznych większości podmiotów
gospodarczych
jest wzmocnienie wahań cyklu koniunkturalnego oraz zwiększenie ilości
pieniądza w obiegu
CECHY PODAŻY KREDYTU BANKOWEGO DLA MSP
- ograniczenia jakościowe (oprocentowanie)
1. Przeciętny koszt jednostkowy
- duży kredyt niski koszt jednostkowy
- mały kredyt wysoki koszt jednostkowy
2. Ryzyko kredytowe
- MSP duże
- duże przedsiębiorstwo małe
3. Niska elastyczność cenowa popytu
popytu na kredyt bankowy (%)
cena kredytu (%)
4. Dyskryminacyjne oprocentowanie
- nadwyżka dyskryminacyjna to nieuzasadniona kosztowo (rzeczowo) część wyższego
oprocentowania
- badania pokazały, że jedynie 76% różnicy w wysokości oprocentowania jest uwarunkowane
różnicą w kosztach jednostkowych
5. Koncepcja więzi klient - bank
< 1
RODZAJE KREDYTÓW
RODZAJE KREDYTÓW
oprocentowanie
STAŁE
oprocenotwanie
ZMIENNE
>
CZYNNIK ZMIENNY
•
WIBOR, LIBOR
CZYNNIK
WZGLĘDNIE STAŁY
•
MARŻA BANKU
+
RATA KREDYTU =
CZĘŚĆ KAPITAŁOWA + ODSETKI
CONSTANS
CONSTANS
RATY MALEJĄCE
RATY STAŁE
WIBOR
-
Warsaw Interbank Offered Rate – wysokość oprocentowania pożyczek na polskim
rynku międzybankowym
LIBOR
- London Interbank Offered Rate – stopa procentowa kredytów oferowanych na rynku
międzybankowym przez 4 główne banki
Koszty kredytu
• Marża banku
• Prowizja od kwoty udzielonego kredytu
• Inne prowizje
o
za rozpatrzenie wniosku
o
przygotowawcza
o
za przewalutowanie
o
za szybszą/późniejszą spłatę,
o
za administrowanie kredytem,
o
za niewykorzystane środki,
• Wyceny,
• Opłata za wprowadzenie zmian do umowy,
• Ocena stanu postępów w realizowanych inwestycjach
• Spread walutowy (kredyty denominowane)
HARMONOGRAM SPŁATY KREDYTU
– RATY MALEJĄCE
Kredyt w wysokości 10 000 zł, na okres n = 5 lat, oprocentowanie roczne r = 25%
1.
Wstaw kwotę otrzymanego kredytu w polu B1
2.
Wypełnij kolumnę E – rata kapitałowa (kwota kredytu podzielona przez liczbę okresów)
3.
Wypełnij kolumnę F i B – zadłużenie końcowe i początkowe (F
n
= B
n
– E
n
, B
n+1
= F
n
)
4.
Wypełnij kolumnę D – odsetki (D
n
= B
n
• r)
5.
Wypełnij kolumnę C – płatność okresowa (C
n
= D
n
+ E
n
)
HARMONOGRAM SPŁATY KREDYTU
– RATY STAŁE
Kredyt w wysokości 10 000 zł, na okres n = 5 lat, oprocentowanie roczne r = 25%
1.
Wstaw kwotę otrzymanego kredytu w polu B1
2.
Wypełnij kolumnę C – płatność okresowa (wykorzystując wzór na wartość bieżącą renty
płatnej z dołu)
3.
Wypełnij kolumnę D – odsetki (D
n
= B
n
• r)
4.
Wypełnij kolumnę E – płatność okresowa (E
n
= C
n
+ D
n
)
5.
Wypełnij kolumnę F i B – zadłużenie końcowe i początkowe (F
n
= B
n
– E
n
, B
n+1
= F
n
)
HARMONOGRAM SPŁATY KREDYTU
– RATY STAŁE
RENTA PŁATNA Z DOŁU
PV(A
r,n
) – WARTOŚĆ UZYSKANEGO KREDYTU
(wartość przyszła annuity na koniec n-tego okresu dla n płatności okresowych)
r – stopa procentowa (dla jednego okresu)
n – liczba płatności równa liczbie okresów
PMT – WYSOKOŚĆ RATY KREDYTU (wielkość annuity realizowanej na koniec każdego
okresu)
PVIFA
r,n
Present Value Interest Factor of
Annuity
PV(A
r,n
) = PMT •
1 - (1 + r)
-n
r
PMT = PV(A
r,n
) /
1 - (1 + r)
-n
r
PORÓWNANIE WIELKOŚCI RAT KREDYTU –
MALEJĄCE
VS.
STAŁE
Czy koszt kredytu jest różny ?
Koszt kredytu –
MALEJĄCE VS. STAŁE
(1 poziom analizy)
3718
4500
2500
5 lat
raty stałe
raty
malejące
Pole zysku dla rat
stałych
Pole straty dla rat
stałych
Raty malejące są korzystniejsze
Koszt kredytu –
MALEJĄCE VS. STAŁE
(2 poziom analizy)
3718
4500
2500
5 lat
raty stałe
raty
malejące
Pole zysku dla rat
stałych
Pole straty dla rat
stałych
Raty malejące są tak samo korzystne jak
raty stałe
Stopa zwrotu z inwestycji kredytobiorcy (k) = oprocentowanie
kredytu (r)
Koszt kredytu –
MALEJĄCE VS. STAŁE
(3 poziom analizy)
3718
4500
2500
5 lat
raty stałe
raty
malejące
Pole zysku dla rat
stałych
Pole straty dla rat
stałych
k > r
- raty stałe korzystniejsze
Stopa zwrotu z inwestycji kredytobiorcy
(k) ≠
oprocentowanie
kredytu
(r)
k < r
- raty malejące korzystniejsze
Zalety korzystania z kredytu:
•
Możliwość sfinansowania działalności inwestycyjnej i operacyjnej
•
Projekt inwestycyjny podlega weryfikacji i ocenie specjalistów
z instytucji finansowej przy rzetelnej, pozytywnej ocenie fachowców
prawdopodobieństwo sukcesu realizacji projektu inwestycyjnego
rośnie
•
Oceniając koszt kredytu należy uwzględnić oszczędności podatkowe wynikające
z tego, że odsetki są kosztem uzyskania przychodu.
•
Niesie ze sobą informację na temat wiarygodności kredytobiorcy
•
Często najtańszy dostępny kapitał na temat wiarygodności kredytobiorcy
Wady korzystania z kredytu:
•
Sztywna harmonogram spłaty
•
Jeśli gwarancją spłaty kredytu dla banku będzie zysk, wówczas problemy z jego
pozyskaniem będą miały firmy nierentowne oraz te działające w szarej strefie