Różne płaszczyzny oceny banku

•   Regulacyjna (bezpieczeństwo)
•   Rynkowa (CAMEL)
•   Akcjonariuszy (rentowność)
•   Klientów (produkty)
•   Makroekonomiczna (obsługa

gospodarki)

Rynkowa ocena banku (CAMEL):

C

(Capital):

odpowiednie

fundusze własne

A

(Assets): jakość aktywów

M

(Management): zarząd

E

(Earnings): zyski  

L

(Liquidity):

płynność

finansowa banku

Produkty bankowe

Potrzeba kontaktów z bankiem 

–

rozliczenia pieniężne

–

finansowanie działalności

–

lokowanie wolnych środków

–

doradztwo finansowe

Czynniki determinujące wybór

banku

 

•

bezpieczeństwo

powierzonych środków

•

szybkość i niezawodność

operacji

•

wsparcie kredytowe

•

doradztwo finansowe

CCzynniki wpływające na wybór banku

 
 

Kryteria wyboru

Klient

 

lokalizacja

 
małe firmy

 

sieć oddziałów

 

przedsiębiorstwa

o

rozbudowanej
strukturze

 

zakres oferty

 

firmy o rozwiniętej
działalności

 

operacje zagraniczne

 

eksporterzy/importerzy

 

aktywność banku na rynku
kapitałowym

 

firmy o nadwyżkach
finansowych

 

pozycja kapitałowa banku

 

Rozmiary kredytów

Kryteria wyboru banku

Mierzalne:

• cena usług bankowych (oprocentowanie,

kapitalizacja odsetek, prowizje)

• bezpieczeństwo
• polityka kredytowa

Niemierzalne:

• jakość usług bankowych 
• dogodność korzystania z usług

Wymagane dokumenty do otwarcia

rachunku

• wyciąg z rejestru handlowego

prowadzonego w sądzie

gospodarczym dla osoby prawnej lub zaświadczenie o

wpisie do ewidencji działalności gospodarczej w urzędzie

gminy, lub koncesję albo oświadczenie o podjęciu

działalności gospodarczej

• pełnomocnictwa

osób uprawnionych do składania

oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych

• zaświadczenie o nadaniu numeru statystycznego

REGON

• na życzenie banku

: statut spółki akcyjnej lub umowę

spółki z oo w formie aktu notarialnego, umowę spółki

komandytowej potwierdzoną notarialne lub w przypadku

spółki jawnej umowę spółki nie wymagającą aktu

notarialnego

• karta wzorów podpisów

Rozliczenia

bezgotówkowe:

 

Obowiązek rozliczeń bezgotówkowych gdy:

• jednorazowa wartość należności lub zobowiązania

wobec innego podmiotu gospodarczego przekracza

równowartość 3000 euro lub

• jednorazowa wartość należności lub zobowiązania

wobec innego podmiotu gosp. wynosi równowartość

1000 euro, ale suma wartości tych należności i

zobowiązań powstałych w miesiącu poprzednim

przekracza 10 000 euro.

• przeliczenia kursowe według kursu kupna walut

obcych

NBP

z

ostatniego

dnia

miesiąca

poprzedzającego miesiąc, w którym dokonywane są

operacje finansowe

Cena usług bankowych

 

• Prowizje i opłaty związane z rachunkiem
•  

- otwarcie i prowadzenie rachunku

• - opłaty za czynności dodatkowe (wpłaty/wypłaty

gotówkowe, korzystanie z kart płatniczych)

• Prowizje kredytowe

• - za udzielenie kredytu, jego oprocentowanie,

naliczanie odsetek, wcześniejszą spłatę, karencję,

nieterminowe regulowanie zobowiązań

• - udzielenie poręczenia lub gwarancji
•  

Prowizje w obrotach zagranicznych

•  

- skup i sprzedaż walut

• - obrót czekowy i wekslowy, inkaso, akredytywa
•  

Prowizje za czynności maklerskie

Źródła dochodów

banku

 

• Marża odsetkowa
• Prowizje

(opłaty za działalność pozaodsetkową)

• Inne (np. operacje walutowe)

Aktywa:
• Pracujące -

generujące zysk (kredyty, papiery

wartościowe, lokaty międzybankowe)

• Niepracujące -

majątek trwały, wartości

niematerialne i prawne, gotówka, zle kredyty

Produkt bankowy – jednolity i

wyodrębniony składnik oferty

banku

 

Rodzaje produktów:

–      kredytowe
–      depozytowe
– rozliczeniowe
–      inwestycyjne
–      inne (np. walutowe)

Usługi bankowe

• Dobra niematerialne

konsumowane w momencie ich
wytworzenia

• Niematerialne, niepodzielne,

niejednorodne, nietrwale

Produkty

bankowe

Usługi bankowe

materialne

niematerialne

jednorodne

niejednorodne

Produkcja

-konsumpcja

Produkcja i

konsumpcja

jednocześnie

Wymaganie

konsumenta

jasne

Wymaganie

konsumenta

niejasne

Dominuje
technologia

Dominują ludzie

Depozyty bankowe:

płynność a oprocentowanie

• oprocentowanie stale, zmienne,

dynamiczne

• możliwość wycofania bez uprzedzenia
• ubezpieczone (gwarantowane przez

BFG):

do 1 000 EUR w 100%, do 22 500 Euro w 90%

• rezerwy obowiązkowe od depozytów

(NBP: aktualnie 3.5%)

Rachunki depozytowe

Bieżące:

– osób fizycznych (ROR)
– osób prawnych (a vista)
– terminowe

Oprocentowanie:

np.

12000, 2%, na 111 dni (liczy się po 24

godz.) 
12 000* 2% * 110/365 = 723,28 zł

Pakiety:

zestawy produktów dla wybranych grup

klientów np. MSP

Rodzaje rachunków bankowych

Rachunek bieżący:

służy

do

gromadzenia

środków

pieniężnych i przeprowadzania rozliczeń

Rachunek pomocniczy
Rachunek skonsolidowany

:

dla podmiotów posiadających sieć

rachunków bankowych

Rachunek terminowy:

służy do przechowywania nadwyżek

finansowych

Kredyt

• Kredyt a pożyczka
• Zdolność kredytowa

Koszt kredytu:
Np. suma 100 000 zł

Prowizja 1% = 1000 zł
Odsetki: 16% = rocznie 16 000 zł
(sposób spłaty – raty stałe czy zmienne,

spłacane samo oprocentowanie czy z

kapitałem)

Rodzaje kredytów

• Kredyty gotówkowe i bezgotowowe
• Zlotowe i dewizowe (często denominowane w

walucie obcej ale wypłacane w złotych- ryzyko

kursowe)

• Komercyjne i preferencyjne (subsydiowane

przez BP, UE)

• Przeznaczenie:

– gospodarcze: w rachunku bieżącym (debet),

obrotowe, inwestycyjne

– dla ludności (konsumpcyjne): w rachunku bieżącym,

ratalne, gotówkowe, samochodowe, lombardowe

– hipoteczne: mieszkaniowe, budowlane

Zabezpieczenia spłaty

zobowiązań 

Osobiste (całym majątkiem) 

– cesja wierzytelności
– Gwarancja kredytowa
– Poręczenie wekslowe lub wg prawa cywilnego

- przystąpienie do długu

– weksel własny in blanco (bank może dochodzić

praw w oparciu o prawo wekslowe)

Zabezpieczenia rzeczowe

– blokada środków na rachunku bankowym
– przewłaszczenie
– zastaw rejestrowy lub wg prawa cywilnego
– kaucja

- hipoteka

Inne formy kredytowania z

udziałem banku

Dyskonto weksli:

Pozwala przedsiębiorstwu na pozyskanie środków

w zamian za posiadane przez nie weksle.

Faktoring:

 

Instytucja

finansowa

(faktor)

nabywa

od

podmiotu

gospodarczego

(faktoranta)

wierzytelności powstałe w obrocie gospodarczym.

Usługi leasingowe

Stanowią możliwość korzystania przez

przedsiębiorstwo z rzeczowych składników

majątkowych bez konieczności ich nabycia

Weksel

• Rodowód- 16 w. Konwencja genewska

1930 –ujednolicenie obrotu 1936 polskie
prawo wekslowe

• weksel – papier wartościowy, którego

formę okesla prawo wekslowe.
Zobowiązuje wystawce lub osobę przez
niego wskazana do bezwarunkowej zapłaty
określonej sumy w określonym czasie

• Łatwość dochodzenie praw z weksla

Funkcje weksla

• Płatnicza (kredytowa)
• obiegowa (przenoszenie praw w

drodze indosu)

• Gwarancyjna (może stanowić

zabezpieczenie innych
zobowiązań)

Funkcja kredytowa

weksla - dyskonto

• podstawowy instrument kredytu kupieckiego
• Po złożeniu do banku – otrzymujemy sumę

wekslowa pomniejszona o dyskonto

• Weksel dyskontowy musi odpowiadać

wymogom banku i prawa wekslowego

• Zazwyczaj podmiot podpisuje z bankiem

umowę o kredyt dyskontowy – bank podaje

warunki jakie musi spełnić weksel

• Weksle z prawem regresu w stosunku do

podawcy (albo „bez regresu”)

Bankowe instrumenty

rozliczeń:

 

• polecenie wypłaty:

podmiot gospodarczy poleca bankowi
przekazać

określoną

kwotę

wskazanemu beneficjentowi.

• polecenie zapłaty (direct debit):

wierzyciel poleca bankowi obciążenie
rachunku dłużnika wskazaną kwotą i
przekazanie jej na swój rachunek
(zleceniodawcy)

Czek

•

papier wartościowy (prawo czekowe z 1936 r.) w
którym

wystawca

poleca

bankowi

dokonać

bezwarunkowej zapłaty oznaczonej sumy pieniężnej
okazicielowi czeku.

•

Obowiązek wykupienia czeku ma jedynie trasat
(bank wystawcy). Inny bank może go jedynie
przyjąć do inkasa (wziąć od posiadacza i przesłać
do banku wystawcy, na odwrocie musi zostać
umieszczony

przez

podawcę

czeku

indos

pełnomocniczy ).

•

Ryzyko posługiwania się czekiem można ograniczyć
posługując się czekiem potwierdzonym lub
bankierskim, w którym bank wystawcy potwierdził
fakt zablokowania wskazanej w nim kwoty.

Karty płatnicze

• debetowe
• kredytowe
• obciążeniowe (z odroczoną płatnością)
• karty bankomatowe, identyfikacyjne
• karty o zasięgu krajowym lub

międzynarodowym

• rozliczane w Euro i $

Zagraniczne operacje

rozliczeniowe

• ryzyko samego podmiotu,
• kraju partnera (polityczne),
• ryzyko walutowe

Ryzyko kursowe: możliwość poniesienia

straty

z

tytułu

otwartej

niezabezpieczonej pozycji walutowej 

Ograniczenie ryzyka:

Proste (zapewnienie sobie świadczenia z

góry):

•

wysyłka towaru przez eksportera po

uzyskaniu przedpłaty,

•

zapłata przez importera po dostawie,

•

eliminacja ryzyka walutowego poprzez

przyjęcie własnej waluty w rozliczeniu.

Złożone formy - wykorzystanie instrumentów

pochodnych (transakcje terminowe, opcje

walutowe,kontrakty futures)

Bankowe instrumenty

zabezpieczające rozliczenia

• Inkaso

bank eksportera gwarantuje, że przekaże

powierzone

mu

dokumenty

odbiorcy

(importerowi) wyłącznie wtedy, gdy odbiorca

spełni warunki zawarte w zleceniu przez

podawcę (eksportera)

• Akredytywa

pisemne zobowiązanie banku do zapłaty

beneficjentowi określonej sumy pieniężnej w

zamian

za

dostarczone

przez

niego

dokumenty, zgodnie z podanymi warunkami

Rodzaje inkasa:

D/P: document against payment (dokument

za zapłatę), np.:

•

inkaso gotówkowe (document against cash)

•

inkaso z tratą płatna a vista lub terminową

•

inkaso z odroczoną płatnością (bank

wydaje dokumenty odbiorcy w zamian za

pisemne zobowiązanie do zapłaty w terminie

podanym z zleceniu inkasowym

•

inkaso akceptacyjne - warunkiem wydana

dokumentów przez bank jest złożenie przez

importera akceptu na tracie terminowej,

czasem tez dodatkowo wymagany jest aval

(poręczenie) weksla przez bank importera

Akredytywa

. 

• Dla eksportera, najwygodniejszą formą

zapłaty jest zaproponowanie partnerowi

otwarcia na jego rzecz akredytywy przez

krajowy bank importera

• do zapłaty zobowiązuje się bank

importera otwierający akredytywę, który

dokona

zapłaty

dopiero

po

otrzymaniu dokumentów towarowych

zgodnie z warunkami akredytywy

Najczęściej wymagane

dokumenty to:

• faktura handlowa
• dokumenty transportowe
• dokumenty ubezpieczeniowe
• inne (świadectwa pochodzenia

towaru,

kontroli

sanitarnej,

certyfikat wagi, specyfikacji itp.)

Rodzaje akredytyw:

 

wg terminu płatności:

• a vista lub z odroczoną zapłatą
• niezabezpieczona

lub

zabezpieczona

wekslem

(akceptacyjna)
wg możliwości zmiany warunków:

• nieodwołalna lub odwołalna  

wg stopnia zabezpieczenia interesów beneficjenta:

• niepotwierdzona (bank otwierający zobowiązany jest do

zapłaty)

• potwierdzona

(zapłata

przez

bank

otwierający

i

potwierdzający)
wg możliwości wykorzystania:

• przenośna (można przenieść prawa z akredytywy na inne

osoby)

• nieprzenośna
• odnawialna (do wielokrotnego wykorzystania
• nieodnawialna (jednorazowa)

wg terminu rozliczenia z importerem (zleceniodawcą)

• pokryta z góry lub z dołu

Rozliczenia bankowe

• KIR – Krajowa Izba Rozliczeniowa
• dokumentacja papierowa – SYBIR do

1994

• ELIKSIR – dokumentacja

elektroniczna

• SWIFT- międzynarodowy system

rozliczeniowy

Gwarancje bankowe

Jest to nieodwołalne zobowiązanie
banku do zapłaty wskazanemu
beneficjentowi wymienionej w niej
kwoty (lub po spełnieniu pewnych
warunków w gwarancji warunkowej)
- najwygodniejsze zabezpieczenie
wszelkich roszczeń.

Marketing bankowy

• Cel:wytworzenie obrazu banku solidnego i

nowoczesnego lub/i promocja poszczególnych

produktów i usług

• Droga: reklama, parareklama, akcje społeczne,

sponsoring, wygląd banku

• Reklama: raczej do wyselekcjonowanych grup

niż do ogółu klientów (segmentacja)

• Metody: badanie klietow i rynku