background image

 

 

background image

 

 

Ciemne pieczywo jest bogatsze w błonnik, witaminy i składniki
 mineralne niż pieczywo białe!!!!!

Mleko jest najważniejszym źródłem wapnia w diecie!

Ryby- zdrowszym źródłem białka niż mięso!!!

Dużo warzyw i owoców zapewnia organizmowi wystarczającą i
lość witaminy C, beta - karotenu, minerałów i błonnika po
karmowego!!

Ograniczenie spożycia tłuszczów zwierzęcych i produktów obfituj
ących w cholesterol jest nieodzownym warunkiem profilaktyki zaw
ału serca.

Unikanie słodyczy chroni przed próchnicą zębów i ułatwia utrzy
manie wagi należnej!

Ograniczenie spożycia soli zmniejsza zagrożenie nadciśnieniem krwi!!!

Umiar w spożyciu alkoholu jest nieodzownym warunkiem zdrowia. Niepic
ie jest jeszcze rozsądniejsze!!!!!!!

background image

 

 

Jeżeli chcemy, aby nasza dieta 

była zdrowa i dostarczała nam 
niezbednych składników, musimy 
zadbać, by w codziennym 
jadłospisie znalazły się produkty z 
pięciu grup spożywczych. Całe 
szczęście temat zdrowego 
odżywiania stał się bardzo 
powszechny. Zdrowe odżywianie 
jest jednym z nowych trendów, 
jakie zaobserwować można na 
rynku!!!!!!!!!!!

background image

 

 

To przede wszystkim produkty zbożowe, ryż, 

ziemniaki. dostarczaja one bardzo dużo energii, a zawarty w 
nich błonnik daje uczucie sytości, przyspiesza przemianę 
materii. Organizm otrzyma należytą porcję węglowodanów, 
jesli w ciągu dnia zjemy w sumie 5-6 kromek ciemnego 
pieczywa, 5 średnich ziemniaków i 3 łyżki mąki, kaszy lub 
makaronu.

Organizm czerpie z nich bardzo potrzebną mu porcję 

witamin, składników mineralnych, błonnika a także inne 
substancje, które są istotne dla zdrowia. Powinno się ich 
zjeść ok. 500 g dziennie. W połowie powinny być surowe. Przy 
ustalaniu menu należy pamiętać, że najzdrowsze są selery, 
marchew, szpinak, pomidory i ogórki. Owoce natomiast 
powinno się jeść zamiast słodyczy.

Węglowodany

Warzywa i owoce

background image

 

 

Dostarczają cennego białka o

raz niezbędnego dla kości 

wapnia. Białka regulują proc

esy przemiany materii i wiele

 funkcji 

ustroju, zapewniając prawidło

wy stan i funkcjonowanie nas

zego 

organizmu. Do tej grupy zalic

zamy przedw eszystkim mlek

o, 

jogurty, kefry oraz sery.

Dostarczane są w pożywieniu

 zazwyczaj pochodzenia 

zwierzęcego i roślinnego. Są 

niezbędne, by organizm móg

ł 

funkcjonować.T łuszcz w org

anizmie odpowiada za regula

cję 

temperatury ciała, jako wars

twa izolacyjna. Jednak spoży

wane w 

nadmiarze prowadzą do wielu

 chorób a przede wszystkim d

otyłości. Dlatego też wystarc

zająca ilość dla organizmu to

 30 – 40 

g na dobę. Najczęściej spoży

wanymi pokarmami tłuszczo

wymi jest 

smalec, słonina, oliwa, oleje i

 margaryna. Najmniej zdrow

e są 

smalec, słonina, masło. Pow

inno się je zatem zastąpić się

 

tłuszczami roślinnymi, bogaty

mi w witaminy.

Produkty mleczne

Tłuszcze

background image

 

 

Dostarczają du

że ilości 

pełnowartościo

wego białka po

chodzenia 

zwierzęcego, w

itamin z grupy B

. Podobnie 

jednak jak tłusz

cze, w nadmiarz

e szkodzą. 

Wystarczy więc

, gdy każdy z ty

ch produktów 

zjemy raz dzien

nie.

Mięso

, ryby

jaja

background image

 

 

Nie jest obojętne, jakie pieczywo spożywamy. Pieczywo 

jest podstawowym produktem przetwórstwa zbożowego, 
którego wartość odżywcza uwarunkowana jest stopniem 
wyciągu mąki z ziarna pszenicy czy żyta.

Produkty zbożowe do których oprócz pieczywa zaliczamy 

mąki, makarony i kasze stanowią istotne źródło wielu 
składników odżywczych. Dostarczają one głównie skrobi, białka 

roślinnego, witamin z grupy B, składników mineralnych jak 
magnez, żelazo, miedź, cynk oraz błonnika niezbędnego w 
ułatwianiu trawienia. Jednakże nie każdy rodzaj pieczywa 
dostarcza nam tych składników w odpowiednich i takich samych 
ilościach. Pieczywo z mąki ciemniejszej jest bogatsze w 
składniki odżywcze od pieczywa jasnego. Wynika to z 
nierównomiernego rozmieszczenia składników odżywczych w 
ziarnie zbóż. Najwięcej witamin, składników mineralnych oraz 
białka znajduje się tuż pod skórą oraz w zarodku i tarczce, 
zlokalizowanych na jednym z końców ziarna. Przy produkcji mąk 
jasnych te najbardziej wartościowe części zostają odrzucone do 
otrąb, zaś przy przemiale mąk

 ciemnych - pozostają w nich, 

czyniąc je ciemniejszymi.
Pamiętajmy więc, iż im jaśniejsza mąka, tym jest tym jest ona 
mniej wartościowa z punktu widzenia żywieniowego.
 

Ciemne pieczywo 

jest bogatsze w b

łonnik, witaminy i

 składniki 

mineralne niż piec

zywo białe!!!!!

background image

 

 

Mleko jest pierwszym i w początkowym okresie życia 

jedynym pokarmem człowieka. Gwarantuje prawidłowy rozwój 
dziecka i już chociażby ten fakt uświadamia jaką rolę odgrywa 
mleko w żywieniu. Mleko jest dobrym źródłem 
pełnowartościowego i łatwo przyswajalnego białka, a także 
bogatym źródłem witamin głównie z grupy B, a zwłaszcza 
witaminy B2 oraz witamin A i D3. Jednak przede wszystkim mleko 
jest bardzo ważnym źródłem wapnia. Wapń bierze udział nie tylko 
w budowie kośćca i zapobieganiu demineralizacji zębów, ale jest 
również niezbędnym elementem w wielu procesach 
fizjologicznych, warunkując prawidłową pracę serca ( zapewnia 
prawidłowy rytm i siłę skurczów ), prawidłowe krzepnięcie krwi 
oraz pracę mięśni i układu nerwowego.

Chociaż inne produkty, w tym również pochodzenia 

roślinnego, jak np. rośliny strączkowe, nać pietruszki, czy orzechy 
laskowe są również źródłem wapnia, to jednak najlepiej jest on 
przyswajalny z mleka i z tego powodu mleko jest trudne do 
zastąpienia. 

Mleko jest

 najważnie

jszym źród

łem wapni

a w 

diecie!

background image

 

 

Białko stanowi jeden z najważniejszych składników 

pożywienia. Organizm 

ludzki nie potrafi magazynować białka, co 

wiąże się z koniecznością stałego dostarczania go w pożywieniu. 
Białko stanowi materiał do odbudowy zużytych tkanek i budowy 
nowych. Ponadto bierze udział w produkcji hormonów, enzymów, 
ciał odpornościowych, hemoglobiny.
Białka dostarcza 20 aminokwasów, w tym 9 aminokwasów 
niezbędnych, tj. takich, których organizm nie potrafi sam 
syntetyzować, a które potrzebne są do jego prawidłowego 
funkcjonowania.

Nie wszystkie produkty dostarczają nam 

pełnowartościowego białka, np. produkty zbożowe nie zawierają 
wszystkich niezbędnych aminokwasów. Ale dobrej jakości białko 
obecne jest w mięsie, rybach, drobiu, serach czy jajach. Produkty 
dostarczające pełnowartościowego białka różnią się jednak 
między sobą pod względem zawartości innych składników

, m. in. 

tłuszczu i cholesterolu. Takie różnice obserwujemy w przypadku 
mięsa i ryb. Mięso zawiera przede wszystkim kwasy tłuszczowe 
nasycone, które podnoszą poziom cholesterolu w surowicy krwi i 
sprzyjają powstawaniu choroby niedokrwiennej serca. Natomiast 
ryby, przede wszystkim morskie jak: makrela, śledź, sardynka 
zawierają wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, które 
wpływają korzystnie na krzepliwość krwi, zmniejszając tym 
samym rozwój miażdżycy.

Ryby- zdrowszym źródłem

 białka niż mięso!!!

background image

 

 

Warzywa i owoce pełnią ważną i niepodważalną 

rolę w 

żywieniu człowieka. Są one bardzo dobrym, niekiedy jedynym, 
źródłem witamin, składników mineralnych i błonnika. Powinniśmy 
je jeść wszyscy (średnio ok. 500 g dziennie ). Zwiększają one 
wykorzystanie różnych składników odżywczych z pożywienia, czyli 
powinny wchodzić w skład każdego posiłku

.

Warzywa i owoce zaliczamy do produktów zasadotwórczych, czyli 
alkalizujących. Powodem tego jest to, że przeważają w nich 
pierwiastki takie jak wapń i potas, wykazujące te właściwości. 
Kwaśny smak owoców jak np. 

cytryny, spowodowany jest 

obecnością kwasów organicznych, które nie działają jednak 
kwasotwórczo. Natomiast większość produktów spożywczych np. 
mięso, ryby, jaja, mąka, kasze i pieczywo ma pewien nadmiar 
składników zakwaszających. Umiejętny dobór produktów 
spożywczych do zestawienia dziennych racji pokarmowych 
zapobiega powstawaniu kwasicy ustrojowej. Warzywa i owoce to 
jedyne, naturalne źródło witamin, którym przypisuje się działanie 
przeciwmiażdżycowe i przeciwnowotworowe. Witamina C, czyli 
kwas askorbinowy, musi być dostarczana z pożywieniem 
codziennie, gdyż nie potrafimy jej magazynować

. Warzywa i owoce 

są także jedynym źródłem prowitaminy A, czyli beta-karotenu oraz 
kilku witamin z grupy B.

Dużo warzyw i owocó

w zapewnia organizm

owi wystarczającą ilo

ść 

witaminy C, beta - ka

rotenu, minerałów i b

łonnika pokarmowego

!!

background image

 

 

Tłuszcz uważany jest przez wiele osób za najcenniejszy 

składnik pożywienia. Nic bardziej błędnego. To prawda, że tłuszcz 
podnosi smak potraw, ułatwia ich przyrządzanie, stanowi źródło 

witamin w nich rozpuszczalnych (A, D, E, K). Lecz tłuszcz zawiera 
niestety składniki, które dla naszego zdrowia nie są obojętne. 
Przede wszystkim obarczany jest tym tłuszcz zwierzęcy. Zawiera 
on bowiem głównie nasycone kwasy tłuszczowe, które obok 
cholesterolu biorą udział w rozwoju miażdżycy, chorób serca, czy 
nadciśnienia, otyłości i innych. Ponadto tłuszcz zwierzęcy, ale 
również roślinny są produktami bogato kalorycznymi, bowiem 1 g 
tłuszczu dostarcza organizmowi aż 9 kilokalorii, czyli dwukrotnie 
więcej niż ta sama ilość białka czy węglowodanów. Natomiast 
tłuszcz roślinny ze względu na swój skład jest korzystniejszy dla 
naszego organizmu, ponieważ zawiera przede wszystkim

 

niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), które 
pozytywnie oddziaływują na poziom cholesterolu we krwi oraz na 
jej krzepliwość co wiąże się z obniżeniem ryzyka rozwoju 
miażdżycy, a tym samym chorób serca. Ponadto niewątpliwą 
zaletą tłuszczu roślinnego ( a więc olejów: słonecznikowego, 
sojowego, rzepakowego czy oliwy z oliwek, jak również 
margaryn ) jest brak w nim cholesterolu.

Ograniczenie spożycia tłuszczów zw

ierzęcych i produktów 

obfitujących w cholesterol jest nieo

dzownym warunkiem 

profilaktyki zawału serca.

background image

 

 

Węglowodany, związki pochodzenia głównie roślinnego, 

stanowią znaczną część naszego pożywienia. Dzielimy je na cukry 
proste i złożone. Do pierwszych zaliczamy glukozę zwaną cukrem 
gronowym (występuje w miodzie, owocach i sokach roślin), 
fruktozę oraz galaktozę.

W normalnym pożywieniu człowieka cukry proste 

występują w niedużych ilościach. Najczęściej spożywamy jednak 
cukier buraczany i słodycze, czyli - dwucukry. Niestety, ich 
wartość kaloryczna jest bardzo wysoka, a odżywcza niska. 
Dlatego cukier w czystej postaci określamy mianem "pustych 
kalorii"- 100g cukru dostarcza 400 kcal.

Unikanie słodyczy chron

i przed próchnicą zębów

 i ułatwia 

utrzymanie wagi należn

ej!

background image

 

 

Sól jest najpopularniejszą przyprawą i środkiem 

konserwującym w naszym żywieniu. Sól składa się z dwóch 
pierwiastków: chloru i sodu (NaCl). Chociaż chlor jest ważnym 
pierwiastkiem dla naszego organizmu to jednak więcej uwagi 
poświęca się sodowi. Sód bowiem wpływa na wiele funkcji 
naszego organizmu, przede wszystkim jednak na układ krążenia, 
gospodarkę wodno- elektrolitową ustroju oraz system nerwowy.

Sól jest powszechnie używana do konserwowania 

żywności oraz do produkcji żółtych serów, wędlin, pieczywa, 
konserw jak również coraz bardziej popularnych na naszym 
rynku gotowych potraw jak np. zup czy sosów.

Ogranic

zenie sp

ożycia s

oli zmni

ejsza za

grożenie

 nadciśn

ieniem k

rwi!!!

background image

 

 

W organizmie człowieka około 20 %

 

przyjętej dawki alkoholu wchłania s

ię w 

żołądku, reszta w jelicie cienkim. 

Największa koncentracja alkoholu w

e krwi 

występuje około1-2 h po spożyciu. 

Niewielka część, bo zaledwie 5% ule

ga 

wydalaniu w czystej postaci przez n

erki 

oraz z powietrzem wydechowym. R

eszta 

podlega procesowi utleniania w wą

trobie. 

Proces ten pochłania 75% tlenu 

wykorzystywanego we wszystkich 

procesach wątrobowych. Spożycie 

alkoholu prowadzi więc do zablokow

ania 

metabolizmu wątrobowego.

Alkohol etylowy w czystej postaci 

jest źródłem tzw. pustych kalorii. C

hoć 

wyroby alkoholowe zawierają pewn

e ilości 

składników odżywczych (wina) to je

dnak 

szkodliwość alkoholu dla organizm

u nigdy 

tych walorów nie zrekompensuje.

Umiar w s

pożyciu a

lkoholu je

st nieodzo

wnym wa

runkiem 

zdrowia. N

iepicie jes

t jeszcze r

ozsądniej

sze!!!!!!!

background image

 

 


Document Outline