1

Marcin Budziński

Na podstawie:

Miasto. Ekonomicznie aspekty funkcjonowania.

Małgorzata Czornik, AE Katowice 2004

EKONOMIKA MIASTA

Miasto jako podmiot

gospodarujący

2

Demokracja lokalna



System rządów, w którym obywatele wybierają

swoich przywódców w regularnych wyborach

opartych na współzawodnictwie kandydatów,

przy jednoczesnym zabezpieczeniu

podstawowych swobód obywatelskich.

(J.Steiner)



Władza ludu, forma rządów, w której władzę

sprawuje lud bezpośrednio lub przez swoich

przedstawicieli. (Słownik języka polskiego)



Demokracja ateńska – szczytowy okres rozwoju

V wiek p.n.e.

3

Demokracja i samorząd

Podstawowe warunki istnienia demokracji:



powszechność,



całkowita wolność zrzeszeń,



prawo do społecznej inicjatywy,



poszanowanie uprawnień wspólnot,



samorząd.



Rodzaje samorządu:



terytorialny,



specjalny,



zawodowy,



wyznaniowy,



narodowościowy,



gospodarczy.

4

Powiązanie lokalnego
samorządu terytorialnego z
promocją wartości:

(J.Steward, R.Greenwood)



wolność – uniemożliwianie koncentracji
władzy, zapobieganie jej nadużywaniu,



partycypacja – uczestnictwo w rządzeniu w
sposób bezpośredni (możliwość bycia
wybieranym) i pośredni (możliwość
wybierania),



efektywność – lepsze rozeznanie lokalnych
potrzeb i wykorzystanie zasobów (+zasada
pomocniczości)

5

Władze gminy

(Ustawa o samorządzie gminnym)



Art. 11. [Wykonywanie władzy]. Mieszkańcy
gminy podejmują rozstrzygnięcia w głosowaniu
powszechnym (poprzez wybory i referendum)
lub za pośrednictwem organów gminy.



Art. 11a. [Organy gminy]



1. Organami gminy są:



1) rada gminy,



2) wójt (burmistrz, prezydent miasta).



2. Zasady i tryb przeprowadzania wyborów do rady
gminy oraz wyboru wójta (burmistrza, prezydenta
miasta) określają odrębne ustawy.



3. Ilekroć w ustawie jest mowa o wójcie, należy
przez to rozumieć także burmistrza oraz prezydenta
miasta.

6

Użytkownicy miasta (1 z 3)



Mapa relacji pomiędzy użytkownikami,



Relacje formalne __________



Relacje nieformalne ---------------



Kierunek oddziaływania ← → ↔



Siła oddziaływania – wielkość ikony na mapie, w
tym także w ujęciu siły oddziaływania na lokalnym
rynku produktów miejskich.

nazwa

użytkownika

nazwa

użytkownika

7

Użytkownicy miasta (2z3)



Siła oddziaływania / siła przetargowa wpływu
na procesy rozwojowe wynika przede
wszystkim z:



znaczenia grupy interesu dla procesów rozwojowych – cześć
podmiotów o kluczowym znaczeniu częściej „dyktuje”
warunki swej obecności w mieście, znaczący inwestorzy,
znaczące placówki naukowe, badawcze itp.,



prestiżu i szacunku grupy wśród innych użytkowników miasta
– charakterystycznej dla organizacji kulturalnych,
naukowych, oświatowych, religijnych, liderów grup itp.,



posiadanych mandatów politycznych – uprawnień zdobytych
w demokratycznych wyborach do władz różnych poziomów,
dających uprawnienia do brania udziału w procesach
podejmowania decyzji,



Kompetencji administracyjn-prawnych – delegacja
kompetencji dla pewnych grup (czasami także
reprezentujących je instytucji), dokonywana przez różne
poziomy władzy.

8

Użytkownicy miasta (3 z 3)

(M.Czornik, K.Wrana)



mieszkańcy,



władze miasta,



organizacje społeczne o charakterze
lokalnym



jednostki gospodarcze,



przedstawiciele władz ponadloklanych,



instytucje ponadlokalne,



ludność spoza miasta,



filie jednostek gospodarczych z siedzibami
zarządów poza miastem,



…

9

Użytkownicy a produkty
miejscowe

(na podstawie: F. Kuźnik. Rynki lokalne i

regionalne [w:] A. Klasik, F. Kuźnik red. „Zarządzanie strategiczne
rozwojem lokalnym i regionalnym)



Produkty miejscowe (miasta, regionu) to dobra

lub usługi, które są wytwarzane i / lub

dostępne w danym miejscu, na warunkach

określonych specyfiką tego miejsca.



Są to produkty które mogą być wykreowane

przez władze publiczne lub inne podmioty

(lokalne firmy, mieszkańców itp..)



Produkt miejscowy przez swoje cechy

użytkowe, wartość ekonomiczną czy warunki

dostępności przestrzennej nierozerwalnie

związany jest z danym miejscem, a miejsce

(przestrzeń) tworzy wartość dodaną.

10

Użytkownicy a produkty
miejscowe

(na podstawie: F. Kuźnik. Rynki lokalne i

regionalne [w:] A. Klasik, F. Kuźnik red. „Zarządzanie strategiczne
rozwojem lokalnym i regionalnym)



Rodzaje produktów miejscowych:



inwestycyjne,



mieszkaniowe,



z dziedziny usług edukacyjnych, zdrowotnych,

komunikacyjnych itp..



turystyczne,



kulturalne,



intelektualne,



finansowe,



kulinarne,



górnicze,



„wizytówki”.

11

Społeczność lokalna jako
użytkownik

(M.Czornik)



Wyróżniki społeczności lokalnej, jako szczególnego
rodzaju użytkownika:



miejsce – wspólne „terytorium”, znane, bliskie,
bezpieczne, przestrzennie ograniczone i w tych granicach
rozpoznane, kontrolowane, kształtowane,



wartości i normy akceptowane przez członków
społeczności, kształtowane przez lata reguły zachowań
itp.,



zwyczaje i tradycje utrwalane i aktualizowane zachowania,
rytmy dobowe, miesięczne, roczne itp. tworzące kulturę
lokalną,



ograniczona liczba aktorów umożliwiająca bezpośrednie
kontakty codzienne, interakcje itp.,



autarkia – całe życie jednostki może upłynąć w „obrębie”
społeczności lokalnej gdyż zaspokaja ona poprzez swoje
cechy całość potrzeb jednostki.

12

Wspólnota a społeczeństwo

(N.Goodman za F. Tönnies)



Gemeinschaft – wspólnota oparta na silnych
więziach społecznych, więziach rodzinnych,
tradycji i bezpośrednich kontaktach
międzyludzkich, w której jednostki mają
wspólne zainteresowania i kierują się
zbiorowym dobrem wspólnoty.



Gesellschaft – zrzeszenie/społeczeństwo, w
którym istnieją słabe więzi społeczne i duża
różnorodność jednostek je tworzących, stosunki
międzyludzkie są bezosobowe, ludzie kierują się
przede wszystkim interesem prywatnym,
wyznają niewiele wspólnych wartości, zwykle
brak im tożsamości lokalnej.