Zaburzenia stanu świadomości/przytomności
Zaburzenia świadomości
Zaburzenia świadomości ilościowe –
to stopień kontaktu z otoczeniem,
który może zmniejszać się aż do
pełnego braku kontaktu
Zaburzenia jakościowe – kontakt z
otoczeniem jest, ale nieadekwatny,
występuje dezorientacja co do
własnej osoby, czasu i miejsca,
halucynacje
Zaburzenia stanu świadomości/przytomności
Zaburzenia świadomości ilościowe:
Śpiączka (coma)
Sopor (semicoma)
(Zmącenie świadomości
-ogłuszenie, sennosć, odurzenie)
Senność (somnolentia)
Przedsenność (praesomnolentia)
Przedsenność -praesomnolentia – tzw.
przyćmienie świadomosci, uwaga
zmienna, skłoność do zasypiania,
samoistne budzenie
Senność- somnolentia- chory po
obudzeniu nawiązuje kontakt z
otoczeniem, który szybko sie urywa i
następuje sen
Sopor – stan półśpiączkowy – semicoma –
reakcja na ból, chory może powiedzieć
jak się nazywa
Śpiączka – coma – brak reakcji na ból,
źrenice rozszerzone lub bardzo wąskie i
niereagujące na światło, wszystkie
odruchy zniesione, zwykle oddech
zachowany.
Zaburzenia stanu świadomości/przytomności
Śpiączka- stan podobny do snu, z
którego nie można wybudzić;
całkowity brak reakcji na bodźce
zewnętrzne; wg GCS – pkt. <9/15.
Śpiączke należy różnicować z:
mutyzm akinetyczny,
katatonia,
pseudośpiączka histeryczna,
stan wegetatywny, stan
zamknięcia.
Zaburzenia stanu świadomości/przytomności
Skala Glasgow – GCS (ang. Glasgow Coma
Scale)
jest używana w medycynie w celu oceny
poziomu przytomności.
Ocenie podlega:
Otwieranie oczu (pkt.1-4)
Kontakt słowny (pkt.1-5)
Reakcja ruchowa (pkt.1-6)
Łącznie można uzyskać od 3 do 15 punktów,
ale należy zaznaczyć z jakich składowych
powstał wynik (np. GCS 12: 3/4 + 4/5 + 5/6).
Zaburzenia przytomności najczęściej dzieli
się na:
GCS 13-15 – łagodne; GCS 9-12 –
umiarkowane;
GCS 3-8 – głębokie - śpiączka.
Zaburzenia stanu świadomości/przytomności
Skala Glasgow – GCS
Otwieranie oczu
4 punkty - spontaniczne
3 punkty - na polecenie
2 punkty - na bodźce bólowe
1 punkt - nie otwiera oczu
Zaburzenia stanu świadomości/przytomności
Skala Glasgow – GCS
Kontakt słowny:
5 punktów - odpowiedź logiczna,
pacjent zorientowany co do miejsca,
czasu i własnej osoby
4 punkty - odpowiedź splątana,
pacjent zdezorientowany
3 punkty - odpowiedź nieadekwatna,
nie na temat lub krzyk
2 punkty - niezrozumiałe dźwięki,
pojękiwanie
1 punkt - bez reakcji
Zaburzenia stanu świadomości/przytomności
Skala Glasgow – GCS
Reakcja ruchowa:
6 punktów - spełnianie ruchowych
poleceń słownych, migowych
5 punktów - ruchy celowe, pacjent
lokalizuje bodziec
bólowy
4 punkty - reakcja obronna na ból,
wycofanie, próba usunięcia bodźca
bólowego
Pielęgniarstwo neurologiczne
Reakcja ruchowa wg GCS – c.d.:
3 punkty - patologiczna reakcja
zgięciowa, odkorowanie (przywiedzenie
ramion, zgięcie w stawach łokciowych i
ręki, przeprost w stawach kończyn
dolnych)
2 punkty - patologiczna reakcja
wyprostna, odmóżdżenie (przywiedzenie i
obrót ramion do wewnątrz, wyprost w
stawach łokciowych, nawrócenie
przedramion i zgięcie stawów ręki,
przeprost w stawach kończyn dolnych,
odwrócenie stopy)
1 punkt - bez reakcji
Zaburzenia stanu świadomości/przytomności
Określenie stan nieprzytomności -
śpiączka:
Wywiad ( uraz, szybkość rozwoju
zaburzenia, objawy
poprzedzające,istniejące
schorzenia, ewentualne leki itp.)
Parametry
Źrenice
Badanie fizykalne w tym i odruchy
neurologiczne
Badania biochemiczne
Zaburzenia stanu świadomości/przytomności
Śpiączka -c.d.:
Stan odżywienia, stan powłok
skórnych, ślady urazów
Stan oddechu- Chaynea-Stokesa,
hiprwentylacja neurogenna, o.
apneustyczny, o. gromadny, o.
ataktyczny
Zapach
Gorączka
Zaburzenia stanu świadomości/przytomności
Ogólne zasady postępowania z chorym
nieprzytomnym:
Zachowanie drożności dróg
oddechowych i profilaktyka
przeciwzapalna
Monitorowanie parametrów życiowych
Profilaktyka zakrzepicy żył
Profilaktyka odleżyn
Rehabilitacja ruchowa
Ochrona rogówek
Odżywianie chorego
Hipotermia
Wyrównywanie niedoborów płynów
Zapobieganie zaparciom
Zaburzenia stanu świadomości/przytomności
Zaburzenia jakościowe:
●
zmącenie świadomości
●
stan pomroczny (obnubilatio)
●
stan majeczeniowy (delirium)
●
stan splątania (amentia)
●
stan oniroidalny (snopodobny)
Stan pomroczny (obnubilatio)- zweżenie
swiadomosci- chory nie zdaje sobie
sprawy z własnej osoby i otoczenia, ale
wykonuje złożone i pozornie celowe
czynności, czasem omamy, pobudzenie i
zachowania agresywne
Stan majeczeniowy/deliryjny (delirium) –
niezbyt głębokie przymglenie
świadomości, występują omamy,
zaburzenia orientacji, pobudzenie
ruchowe.
Stan splątania/amentywny (amentia) –
orientacja co do własnej osoby i
otoczenia zniesiona, pobudzenie
ruchowe , omamy, gonitwa myśli; stan
może trwać tygodniami, stan ogólny
pogarsza sie z powodu wyczerpania.
Stan oneroidalny /snopodobny – zaburz.
świadomości z omamami o typie
marzeń sennych, chorzy angażują się w
swe przeżycia.
Zaburzenia stanu świadomości/przytomności
Postępowanie:
1.
zapewnienie bezpieczeństwa !!!
2. leczenie farmakologiczne
3. obserwacja