Atopowe zapalenie 

skóry

problem pacjenta, rodzica i 

lekarza

Anna Stańczyk-

Przyłuska

Stowarzyszenie Pomocy 

Chorym na Astmę i 

Choroby Alergiczne

 

 

Zapadalność na choroby 

alergiczne wyraźnie 

wzrasta

• Co 10 lat podwaja się liczba chorych 

na alergię

• Pandemia chorób alergicznych
• W populacji dziecięcej USA :

20% choruje na atopowe zapalenie 
skóry
30% choruje na astmę

 

 

Częstość występowania 

chorób alergicznych w 

Polsce

Jednostka 

chorobowa

Dorośli

n = 11713

%

Dzieci           

      

n = 2988

%

Astma oskrzelowa

5,4

8,6

ANNs

8,7

8,9

ANNc

3,0

2,1

AZS 

1,4

4,7

KZS

2,0

1,0

Którekolwiek z w/w

15,8

19,2

J. Małolepszy   AAI 2000, 5, 
163-169

 

 

Nasze własne obserwacje  
dotyczące badania dzieci 
łódzkich w wieku 
żłobkowym wykazały,   że 
w tej grupie na atopowe 
zapalenie skóry cierpi 23% 
dzieci 

A.Stańczyk-Przyłuska Pneumonol 
Alergol Pol 2005.

 

 

  

Egzema       Choroby przewodu        Nieżyt nosa        Astma                Choroby 

                        pokarmowego               i spojówek                                 dróg 
oddechowych
                       

Marsz alergiczny

 

 

Zapalna choroba skóry, której zawsze 
towarzyszy świąd. Zmiany skórne mają 
charakter grudkowo-pęcherzykowy. 
Uszkodzenie ich przez drapanie 
powoduje tworzenie nadżerek i strupów.

atopowe zapalenie skóry

zespół atopowego zapalenia skóry

 

 

Rozpoznanie

3 z  4 cech większych

 

+

3 z  23 cech mniejszych

W/g Hanifina i Rajki

 

 

Kryteria większe

1. świąd skóry
2. typowa morfologia i lokalizacja 

zmian

3. przewlekły i nawracający charakter
4. obecność innych chorób atopowych  

          u chorego i/lub rodziny

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kryteria mniejsze

1. wczesny początek
2. suchość skóry
3. podwyższona wartość IgE
4. dodatnie testy skórne
5. nietolerancja pokarmu
6. rogowacenie przymieszkowe
7. nawracające zakażenia skóry

 

 

 8.  przebarwienie powiek i skóry wokół oczu
 9. dodatkowy fałd skórny pod dolną powieką
10. rybia łuska
11. biały dermografizm
12. rumień twarzy
13. pogrubienie fałdów na szyi
14. łupież biały
15. zapalenia czerwieni wargowej
16. skłonność do wyprysku dłoni i stóp
17. zaostrzenia choroby pod wpływem stresu
18. nawrotowe zapalenia spojówek

 

 

19. zapalenie brodawek sutkowych
20. stożek rogówki
21. zaćma
22. nietolerancja wełny
23. świąd podczas spocenia

 

 

 

 

Skaza atopowa

  to 

predyspozycja do ujawniania się 
chorób atopowych takich jak 
astma , alergiczny nieżyt nosa , 
alergia pokarmowa czy atopowe 
zapalenie skóry.

atopowe zapalenie 

skóry

skaza atopowa

 

 

Jedynie 30% dzieci z 

atopowym zapaleniem skóry 

choruje równocześnie na 

alergię pokarmową

atopowe zapalenie skóry

alergia 
pokarmowa

  

W. Gliński.  Merkuriusz 

Lekarski 2005

 

 

• Leczenie azs jest żmudne, 

długotrwałe,        a uzyskane 
efekty nie mają  charakteru 
trwałego

• Leczenie azs musi być stale 

dostosowywane do aktualnego 
obrazu klinicznego 

• Leczenie azs jest jedynie 

leczeniem objawowym

 

 

Leczen

ie azs

Prawidło

wa 

pielęgnacj

a skóry

Leczenie 

systemow

e

Unikanie czynników 

wyzwalających

Leczenie miejscowe

 

 

Czynniki zaostrzające 

przebieg azs

• Wysokie i niskie temperatury otoczenia
• Duża wilgotność powietrza
• Pot
• Szorstkie materiały
• Barwniki z tkanin
• Mydła 
• Detergenty

 

 

Czynniki zaostrzające 

przebieg 

azs

• Rozpuszczalniki
• Farby
• Lakiery
• Pokarmy
• Stresy
• Infekcje

 

 

Czynniki zaostrzające 

przebieg azs

• Silne emocje, również pozytywne
• Alergeny wziewne, szczególnie 

roztoczy kurzowych

• Alergeny kontaktowe

 

 

Właściwa pielęgnacja 

skóry

• Dermokosmetyki o ph 5,5
• Kąpiele z dodatkiem emulsji 

natłuszczających ( Balneum, Oilatum)

• Natłuszczanie skóry emolientami, 

kremami dobranymi indywidualnie 
( 2 x dziennie)

 

 

Leczenie miejscowe

• Ustalane indywidualnie dla danego 

pacjenta, dla danej powierzchni ciała, 

      dla aktualnego stanu klinicznego

• Maści sterydowe (7 stopniowa skala 

siły działania)

• Maści zawierające leki 

przeciwzapalne             

(immunomodulatory)

• Maści zawierające mocznik

 

 

Leczenie 

farmakologiczne

 

• Leki antyhistaminowe, zmniejszają 

świąd, uspokajają

• Leki sterydowe systemowe
• Leki immunosupresyjne 

systemowe

 

 

O skuteczności leczenia 

azs decyduje:

• Systematyczne i właściwe 

pielęgnowanie skóry

• Stałe dostosowywanie leczenia do 

aktualnego stanu klinicznego pacjenta

• Dobra i oparta na wzajemnym 

zaufaniu współpraca między 
lekarzem, chorym dzieckiem i 
rodzicami.

 

 

Atopowe zapalenie skóry 

jest często pierwszym 

ogniwem        w cyklu 

chorób alergicznych