Regulacyjna Teoria
Regulacyjna Teoria
Temperamentu
Temperamentu
Jan Strelau
Jan Strelau
Regulacyjna Teoria
Regulacyjna Teoria
Temperamentu
Temperamentu
Jan Strelau
Jan Strelau
Regulacyjna Teoria Temperamentu
Regulacyjna Teoria Temperamentu
Podstawowe pojęcia
Podstawowe pojęcia
Temperament dotyczy aspektów osobowości człowieka, które mają charakter
Temperament dotyczy aspektów osobowości człowieka, które mają charakter
FORMALNY.
FORMALNY.
1. Aspekt energetyczny
1. Aspekt energetyczny
Reaktywność
Reaktywność
– cecha organizmu determinująca charakterystyczna wielkość (intensywność)
– cecha organizmu determinująca charakterystyczna wielkość (intensywność)
reakcji
reakcji
Bieguny wymiaru reaktywności: wrażliwość sensoryczna – wydolność
Bieguny wymiaru reaktywności: wrażliwość sensoryczna – wydolność
NISKA REAKTYWNOŚĆ
NISKA REAKTYWNOŚĆ
– zapotrzebowanie na stymulację
– zapotrzebowanie na stymulację
WYSOKA RAKTYWNOŚĆ
WYSOKA RAKTYWNOŚĆ
–
–
unikanie stymulacji
unikanie stymulacji
Źródłem stymulacji
Źródłem stymulacji
może być: wpływ zewnętrzny i wewnętrzne oddziaływanie.
może być: wpływ zewnętrzny i wewnętrzne oddziaływanie.
Aktywność
Aktywność
– ilość i zakres podejmowanych działań o określonej wartości stymulacyjnej
– ilość i zakres podejmowanych działań o określonej wartości stymulacyjnej
Rolą aktywności jest dobieranie
Rolą aktywności jest dobieranie
optymalnego poziomu pobudzenia
optymalnego poziomu pobudzenia
do reaktywności.
do reaktywności.
2. Aspekt czasowy
2. Aspekt czasowy
Ruchliwość
Ruchliwość
– zdolność szybkiej zmiany zachowania adekwatnie do zmiany otoczenia
– zdolność szybkiej zmiany zachowania adekwatnie do zmiany otoczenia
Cechy temperamentu w ujęciu RTT, choć są względnie stałe, podlegają w ontogenezie powolnym
Cechy temperamentu w ujęciu RTT, choć są względnie stałe, podlegają w ontogenezie powolnym
zmianom w wyniku
zmianom w wyniku
interakcji wyposażenia genetycznego i oddziaływania środowiska
interakcji wyposażenia genetycznego i oddziaływania środowiska
Style działania a temperament
Style działania a temperament
:
:
WYSOKA RAKTYWNOŚĆ
WYSOKA RAKTYWNOŚĆ
Styl wspomagający
Styl wspomagający
:
:
Czynności
Czynności
pomocniczych
pomocniczych
Czyli czynności:
Czyli czynności:
orientacyjne, przygotowawcze, korekcyjne, ochronne.
orientacyjne, przygotowawcze, korekcyjne, ochronne.
Spełniaj one dwie funkcje:
Spełniaj one dwie funkcje:
Zmniejszają ryzyko porażki w sytuacji dużego napięcia (ochrona zasobów, według teorii S. Hobfolla)
Zmniejszają ryzyko porażki w sytuacji dużego napięcia (ochrona zasobów, według teorii S. Hobfolla)
Obniżają napięcie
Obniżają napięcie
NISKA REAKTYWNOŚĆ
NISKA REAKTYWNOŚĆ
Styl prostolinijny
Styl prostolinijny
: Czynności zasadnicze.
: Czynności zasadnicze.
Czyli prowadzące prosto
Czyli prowadzące prosto
do celu.
do celu.
FCZ-KT: Kwestionariusz Temperamentu
FCZ-KT: Kwestionariusz Temperamentu
Regulacyjna Teoria
Regulacyjna Teoria
Temperamentu
Temperamentu
Cechy
Cechy
Nazwa cechy
Nazwa cechy
Opis cechy
Opis cechy
Żwawość
Żwawość
Tendencja do szybkiego reagowania, do utrzymywania
Tendencja do szybkiego reagowania, do utrzymywania
wysokiego tempa aktywności i do łatwej zmiany z jednego
wysokiego tempa aktywności i do łatwej zmiany z jednego
zachowania w inne, odpowiednio do zmiany otoczenia
zachowania w inne, odpowiednio do zmiany otoczenia
Perseweratyw
Perseweratyw
ność
ność
Tendencja do kontynuowania zachowani po zaprzestaniu
Tendencja do kontynuowania zachowani po zaprzestaniu
działania bodźca który zachowanie wywołał
działania bodźca który zachowanie wywołał
Wrażliwość
Wrażliwość
sensoryczna
sensoryczna
Zdolność do reagowania na bodźce o małej wartości
Zdolność do reagowania na bodźce o małej wartości
stymulacyjnej
stymulacyjnej
Reaktywność
Reaktywność
emocjonalna
emocjonalna
Tendencja do intensywnego reagowania na bodźce
Tendencja do intensywnego reagowania na bodźce
wywołujące emocje, wyrażająca się w duże wrażliwości i
wywołujące emocje, wyrażająca się w duże wrażliwości i
małej odporności emocjonalnej
małej odporności emocjonalnej
Wytrzymałość
Wytrzymałość
Zdolność do adekwatnego reagowania w sytuacjach
Zdolność do adekwatnego reagowania w sytuacjach
wymagających długotrwałej lub wysoko stymulującej
wymagających długotrwałej lub wysoko stymulującej
aktywności oraz w warunkach silnej stymulacji
aktywności oraz w warunkach silnej stymulacji
zewnętrznej
zewnętrznej
Aktywność
Aktywność
Tendencja do podejmowania zachowań o dużej wartości
Tendencja do podejmowania zachowań o dużej wartości
stymulacyjnej lub zachowań dostarczających stymulacji
stymulacyjnej lub zachowań dostarczających stymulacji
zewnętrznej (z otoczenia)
zewnętrznej (z otoczenia)
Na podstawie: Strelau, J. (2002). Psychologia różnic indywidualnych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe
Na podstawie: Strelau, J. (2002). Psychologia różnic indywidualnych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe
„Scholar”. (s. 251)
„Scholar”. (s. 251)
Zastanówmy się co wspólnego
poniższymi cechami i
podstawowym podziałem na
osoby WYSOKO i NISKO
rektywne ma… szklanka wody.
?