Wykład
Wykład
Polityka handlowa. Definicje.
Rodzaje
Wykład 2
Wykład 2
Polityka gospodarcza oddziałuje na system
gospodarczy, czyli na układ zjawisk składających
się na jego sferę realną.
Z punktu widzenia polityki gospodarczej,
szczególne ważne są takie agregaty sfery realnej
systemu jak: dochód, produkcja, popyt, podaż,
inwestycje, kapitał, zatrudnienie, płace, zyski,
konsumpcja, oszczędności, podaż pieniądza,
eksport, import
.
.
Wykład 2
Wykład 2
Zagraniczna polityka gospodarcza -
Zagraniczna polityka gospodarcza -
oddziaływanie państwa na stosunki wymiany z
zagranicą.
Jest to polityka skierowana na regulacje
przepływu towarów, usług, kapitału
finansowego i ludzkiego między państwami.
W ujęciu szerszym polega także na kształtowaniu
określonych stosunków politycznych z różnymi
państwami, dbaniu o bezpieczeństwo własnego
kraju poprzez udział w organizacjach
międzynarodowych, kształtowaniu wizerunku
państwa w świecie.
Wykład 2
Wykład 2
W praktyce zagranicznej polityki gospodarczej mogą być
stosowane instrumenty, które można dzielić na
bezpośrednie i pośrednie.
Do bezpośrednich zalicza się wszelkie bariery
utrudniające lub wykluczające dopływ do gospodarki
różnych czynników bądź także ich odpływ. Instrumentami
bezpośrednimi zagranicznej polityki gospodarczej są zatem
cła przywozowe i wywozowe, różnego rodzaju podatki i
opłaty graniczne, kontyngenty, koncesje i licencje, wizy
wjazdowe, ograniczenia wyjazdowe itp.
Za instrument pośredni uznaje się natomiast sterowanie
kursem walutowym.
Wykład 2
Wykład 2
Cele krótkookresowe: stabilizacja cen,
zapewnienie stałych dostaw surowców i energii,
przeciwdziałanie deficytowi bilansu handlowego.
Cele średniookresowe: przeciwdziałanie
ograniczeniom w handlu zagranicznym oraz
przyspieszanie tempa rozwoju gospodarczego.
Cele długookresowe to cele strukturalne:
zmiana w międzynarodowym podziale pracy,
przekształcanie struktury produkcji, zmiana
struktury eksportu, zrównoważenie bilansu
płatniczego.
Wykład 2
Wykład 2
Polityka handlowa
Pojęcie pierwotne i najwęższe
Wykład 2
Wykład 2
Polityka handlowa to:
1.
zbiór reguł, metod i narzędzi, za pomocą
których władza gospodarcza kieruje
handlem zagranicznym kraju.
2.
interwencja rządu w sferze handlu
zagranicznego.
3.
regulowanie wymiany, które obejmuje
poczynania władzy centralnej w
gospodarce wpływające na poziom cen
lub ilości dóbr będących przedmiotem
produkcji, konsumpcji i wymiany.
Wykład 2
Wykład 2
Polityka handlowa jest to realizacja
przez określony kraj zadań w sferze
swojej wymiany handlowej z
zagranicą przy zastosowaniu
określonych instrumentów.
Tak rozumiana polityka ma na celu
zapewnienie szeroko rozumianej ochrony
krajowej produkcji i zatrudnienia oraz
bilansu płatniczego (handlowego).
Cele te mogą być osiągane zarówno przez
zastosowanie środków ograniczających
import (cła importowe) lub pobudzających
eksport (subsydia eksportowe).
Wykład 2
Wykład 2
Motywacje do prowadzenia
zaangażowanej
polityki handlowej:
a. przychody do budżetu
b. koncepcje merkantylistyczne
c. protekcja przemysłów
raczkujących i schyłkowych
Wykład 2
Wykład 2
Polityka handlowa
konwencyjna
autonomiczna
specyficzna
Wykład 2
Wykład 2
Polityka handlowa konwencyjna
-oparta na zasadach GATT/WTO,
stosowana wobec krajów
członkowskich WTO lub wobec tych,
które nie są wprawdzie członkami
organizacji, ale otrzymały klauzulę
największego uprzywilejowania
(KNU).
Wykład 2
Wykład 2
Polityka handlowa autonomiczna -
wynika z niezależnych decyzji kraju,
niezwiązanych z postanowieniami
WTO
a. Dyskryminacyjna
b. Preferencyjna
Wykład 2
Wykład 2
Polityka specyficzna - określona
przez porozumienia bilateralne lub
przez zasady ugrupowań
regionalnych.
Wykład 2
Wykład 2
Polityka handlowa:
-
Liberalna (wolnego handlu)
-
Protekcjonistyczna
Wykład 2
Wykład 2
Polityka wolnego handlu polega na tym, że
państwo nie oddziałuje bezpośrednio na wymianę
i zapewnia swobodny dostęp do rynków
zagranicznych towarom i przedsiębiorstwom
krajowym, do rynku krajowego zaś towarom
zagranicznym.
Polityka ta obejmuje też usuwanie wcześniej
ustalonych ograniczeń ilościowych, dewizowych i
celnych.
Nie stosuje się także środków ułatwiających własną
ekspansję na rynki zagraniczne.
Wykład 2
Wykład 2
Polityka protekcjonizmu polega na
szerokim wykorzystaniu państwa w
popieraniu eksportu oraz w ochronie rynku
wewnętrznego i rodzimej produkcji przed
konkurencją zagraniczną.
Stanowi przeciwieństwo polityki wolnego
handlu.
Skrajny przypadek: autarkia.
Wykład 2
Wykład 2
W teorii ekonomii nie stwierdza się jednoznacznie,
kiedy występuje liberalizm lub protekcjonizm.
Nie głosi się również, iż wolny handel jest
bezwzględnie lepszy od protekcjonizmu lub też
odwrotnie.
Mówi się jedynie, iż przy pewnych założeniach
liberalizm ma przewagę nad protekcjonizmem,
przy innych — protekcjonizm ma przewagę nad
liberalizmem. Odpowiedź na pytanie, jakie
rozwiązanie powinno być zastosowane w
praktyce, zależy więc od konkretnych warunków
gospodarczych.
Wykład 2
Wykład 2
Złota zasada:
tyle wolnego handlu, ile to możliwe,
i tyle protekcjonizmu, ile to konieczne.
Wykład 2
Wykład 2
Międzynarodowa polityka
handlowa zależy od:
- warunków wewnętrznych - ogólna
sytuacja gospodarcza kraju, na którą
składają się: poziom rozwoju
gospodarczego, struktura produkcji,
bieżąca sytuacja koniunkturalna,
stan równowagi gospodarczej, siła
nacisku grup interesów, stabilizacja
polityczna.
Wykład 2
Wykład 2
-
-
warunków zewnętrznych:
porozumienia prawno-instytucjonalne o
charakterze wielostronnym, dwustronnym lub
regionalnym, zawierane przez poszczególne kraje
lub grupy krajów; do porozumień tych należą
WTO, umowy handlowe, strefy wolnego handlu,
unie celne;
globalna współzależność gospodarcza;
układ sił gospodarczych i politycznych w
gospodarce światowej;
tworzenie się ośrodków grawitacji i obszarów
peryferyjnych;
charakter polityki handlowej krajów partnerskich.
Wykład 2
Wykład 2
Dziękuję za uwagę