background image

URAZY 

URAZY 

GŁOWY

GŁOWY

I SZYI

I SZYI

background image

Zasady postępowania

Zasady postępowania

Przyjęcia do szpitala wymagają 

Przyjęcia do szpitala wymagają 

chorzy, u których uraz 

chorzy, u których uraz 

spowodował utratę 

spowodował utratę 

przytomności, obserwowano 

przytomności, obserwowano 

drgawki lub utrzymuje się ból 

drgawki lub utrzymuje się ból 

głowy, nudności i wymioty 

głowy, nudności i wymioty 

background image

NASTĘPSTWA 

NASTĘPSTWA 

MECHANICZNYCH URAZÓW 

MECHANICZNYCH URAZÓW 

GŁOWY 

GŁOWY 

Powierzchowne uszkodzenia 

Powierzchowne uszkodzenia 

powłok czaszki

powłok czaszki

Uszkodzenia powłok czaszki ze 

Uszkodzenia powłok czaszki ze 

złamaniem kości czaszki

złamaniem kości czaszki

Obrażenia mózgu

Obrażenia mózgu

background image

Skala Glasgow

Skala Glasgow

background image

POWIERZCHOWNE 

POWIERZCHOWNE 

USZKODZENIA POWŁOK 

USZKODZENIA POWŁOK 

CZASZKI

CZASZKI

Otarcia

Otarcia

siła działająca stycznie do powierzchni skóry

siła działająca stycznie do powierzchni skóry

Stłuczenia

Stłuczenia

siła działająca pod ostrymi kątami do pow. 

siła działająca pod ostrymi kątami do pow. 

czaszki

czaszki

Przerwanie powłok (rany)

Przerwanie powłok (rany)

siła o znacznym natężeniu działająca pod 

siła o znacznym natężeniu działająca pod 

ostrymi kątami do pow. czaszki

ostrymi kątami do pow. czaszki

background image

CHARAKTER 

CHARAKTER 

POWIERZCHOWNYCH 

POWIERZCHOWNYCH 

USZKODZEŃ POWŁOK CZASZKI

USZKODZEŃ POWŁOK CZASZKI

Krwiak

Krwiak

podskórny

podskórny

podczepcowy

podczepcowy

Rany – charakteryzują 

Rany – charakteryzują 

się obfitym 

się obfitym 

krwawieniem

krwawieniem

kłute

kłute

cięte

cięte

szarpane

szarpane

miażdżone

miażdżone

background image

Uraz głowy – rana cięta

Uraz głowy – rana cięta

background image

ZŁAMANIA CZASZKI 

ZŁAMANIA CZASZKI 

W wyniku działania siły 

W wyniku działania siły 

mechanicznej

mechanicznej

o mocy przekraczającej możliwości 

o mocy przekraczającej możliwości 

amortyzujące powłok głowy 

amortyzujące powłok głowy 

dochodzi do złamania kości czaszki

dochodzi do złamania kości czaszki

background image

PODZIAŁ ZŁAMAŃ 

PODZIAŁ ZŁAMAŃ 

Zamknięte – nie komunikujące ze światem 

Zamknięte – nie komunikujące ze światem 

zewnętrznym

zewnętrznym

Otwarte – komunikujące poprzez ranę na 

Otwarte – komunikujące poprzez ranę na 

zewnątrz

zewnątrz

Ze względu na charakter złamania:

Ze względu na charakter złamania:

proste – linijne

proste – linijne

złożone – z licznymi odłamami, tzw. wieloodłamowe

złożone – z licznymi odłamami, tzw. wieloodłamowe

wgłobione

wgłobione

Ze względu na następstwa:

Ze względu na następstwa:

złamania niepowikłane – bez zmian neurologicznych 

złamania niepowikłane – bez zmian neurologicznych 

związanych z uszkodzeniem OUN

związanych z uszkodzeniem OUN

złamania powikłane – związane z następowym 

złamania powikłane – związane z następowym 

uszkodzeniem OUN

uszkodzeniem OUN

background image

Postępowanie w urazach 

Postępowanie w urazach 

głowy 

głowy 

Każdy chory po urazie głowy wymaga 

Każdy chory po urazie głowy wymaga 

starannej obserwacji.

starannej obserwacji.

Utrata przytomności po pewnym czasie od 

Utrata przytomności po pewnym czasie od 

wypadku oznacza ucisk mózgu przez 

wypadku oznacza ucisk mózgu przez 

krwawienie lub obrzęk i stanowi poważne 

krwawienie lub obrzęk i stanowi poważne 

zagrożenie życia.

zagrożenie życia.

Nieprzytomny człowiek, także pijany, 

Nieprzytomny człowiek, także pijany, 

wymaga troskliwej opieki i monitorowania.

wymaga troskliwej opieki i monitorowania.

Lepiej 100 chorych niepotrzebnie 

Lepiej 100 chorych niepotrzebnie 

hospitalizować niż przeoczyć jeden 

hospitalizować niż przeoczyć jeden 

przypadek krwiaka 

przypadek krwiaka 

wewnątrzczaszkowego !!!

wewnątrzczaszkowego !!!

background image

OBRAŻENIA MÓZGU ZE 

OBRAŻENIA MÓZGU ZE 

WZGLĘDU

WZGLĘDU

NA ZESPÓŁ OBJAWÓW

NA ZESPÓŁ OBJAWÓW

I PATOMORFOLOGIĘ DZIELIMY 

I PATOMORFOLOGIĘ DZIELIMY 

NA:

NA:

wstrząśnienie mózgu (

wstrząśnienie mózgu (

commotio 

commotio 

cerebrii

cerebrii

)

)

stłuczenie mózgu (

stłuczenie mózgu (

contusio cerebrii

contusio cerebrii

)

)

obrzęk mózgu (

obrzęk mózgu (

oedema cerebrii

oedema cerebrii

)

)

krwiak wewnątrzczaszkowy 

krwiak wewnątrzczaszkowy 

(

(

haematoma intracraniale

haematoma intracraniale

)

)

background image

WSTRZĄŚNIENIE 

WSTRZĄŚNIENIE 

MÓZGU

MÓZGU

Podwstrząśnienie

Podwstrząśnienie

Wstrząśnienie lekkie

Wstrząśnienie lekkie

Wstrząśnienie średnie

Wstrząśnienie średnie

Wstrząśnienie ciężkie

Wstrząśnienie ciężkie

Zespół objawów 

Zespół objawów 

charakteryzujący wstrząśnienie 

charakteryzujący wstrząśnienie 

mózgu:

mózgu:

utrata przytomności

utrata przytomności

zaburzenia krążeniowo oddechowe

zaburzenia krążeniowo oddechowe

niepamięć wsteczna

niepamięć wsteczna

background image

STŁUCZENIE MÓZGU

STŁUCZENIE MÓZGU

Trwałe zmiany w strukturach 

Trwałe zmiany w strukturach 

mózgowia powstające na skutek  

mózgowia powstające na skutek  

chwilowego odkształcenia pod 

chwilowego odkształcenia pod 

wpływem działającej siły

wpływem działającej siły

Mechanizmy powstawania urazu:

Mechanizmy powstawania urazu:

zgniatająco-kompresyjny

zgniatająco-kompresyjny

przemieszczający 

przemieszczający 

background image

LOKALIZACJA OGNISKA 

LOKALIZACJA OGNISKA 

STŁUCZENIA MÓZGU

STŁUCZENIA MÓZGU

Odosobnione

Odosobnione

W miejscu działania siły

W miejscu działania siły

Po stronie przeciwnej do 

Po stronie przeciwnej do 

miejsca działania siły (

miejsca działania siły (

contre 

contre 

coup

coup

)

)

W obu polach na raz

W obu polach na raz

background image

Stłuczenie mózgu 

Stłuczenie mózgu 

background image

 

 

PROCESY NAPRAWCZE

PROCESY NAPRAWCZE

W MIEJSCU 

W MIEJSCU 

STŁUCZENIA 

STŁUCZENIA 

Okres krwawienia (do 48 godz.), 

Okres krwawienia (do 48 godz.), 

wytworzenie się martwicy 

wytworzenie się martwicy 

krwotocznej

krwotocznej

i obrzęku

i obrzęku

Okres resorpcji (do 3 tyg.)

Okres resorpcji (do 3 tyg.)

Okres proliferacji, rozwój tkanki 

Okres proliferacji, rozwój tkanki 

glejowej i łącznej (do 3 miesięcy)

glejowej i łącznej (do 3 miesięcy)

background image

OBRZĘK MÓZGU

OBRZĘK MÓZGU

Działanie czynnika zewnętrznego 

Działanie czynnika zewnętrznego 

(uraz) – łańcuch reakcji w tkankach 

(uraz) – łańcuch reakcji w tkankach 

mózgowia

mózgowia

Uszkodzenie naczyń

Uszkodzenie naczyń

Niedokrwienie

Niedokrwienie

Zaburzenia przepływu krwi

Zaburzenia przepływu krwi

Hipoksja

Hipoksja

background image

W WYNIKU DZIAŁANIA 

W WYNIKU DZIAŁANIA 

ŁAŃCUCHA REAKCJI DOCHODZI 

ŁAŃCUCHA REAKCJI DOCHODZI 

DO:

DO:

przekrwienia tkanki mózgowej

przekrwienia tkanki mózgowej

zatrzymania płynów 

zatrzymania płynów 

międzykomórkowych

międzykomórkowych

obrzmienia komórki

obrzmienia komórki

background image

PODZIAŁ OBRZĘKÓW 

PODZIAŁ OBRZĘKÓW 

MÓZGU ZE WZGLĘDU NA 

MÓZGU ZE WZGLĘDU NA 

OBSZAR WYSTĘPOWANIA

OBSZAR WYSTĘPOWANIA

Ograniczony lub ogniskowy – 

Ograniczony lub ogniskowy – 

miejsce bezpośredniego urazu i 

miejsce bezpośredniego urazu i 

jego okolice

jego okolice

Rozlany – obrzęk uogólniony

Rozlany – obrzęk uogólniony

background image

GŁÓWNE OBJAWY OBRZĘKU 

GŁÓWNE OBJAWY OBRZĘKU 

MÓZGU 

MÓZGU 

Bóle głowy

Bóle głowy

Wymioty

Wymioty

Bradykardia

Bradykardia

Zaburzenia 

Zaburzenia 

oddechowe

oddechowe

Niepokój ruchowy

Niepokój ruchowy

Senność i śpiączka

Senność i śpiączka

background image

KRWIAK 

KRWIAK 

WEWNĄTRZCZASZKOWY

WEWNĄTRZCZASZKOWY

Powstają na skutek uszkodzenia 

Powstają na skutek uszkodzenia 

naczynia tętniczego, żylnego lub 

naczynia tętniczego, żylnego lub 

zatoki żylnej

zatoki żylnej

Podział ze względu na lokalizację:

Podział ze względu na lokalizację:

krwiak nadtwardówkowy

krwiak nadtwardówkowy

krwiak podtwardówkowy

krwiak podtwardówkowy

krwiak śródczaszkowy

krwiak śródczaszkowy

background image

Objawy krwiaka 

Objawy krwiaka 

wewnątrzczaszkowego

wewnątrzczaszkowego

Ogólne: ból głowy, wymioty, utrata 

Ogólne: ból głowy, wymioty, utrata 

przytomności, asymetria objawów 

przytomności, asymetria objawów 

neurologicznych

neurologicznych

Wskazujące stronę:

Wskazujące stronę:

- szeroka źrenica po stronie krwiaka,

- szeroka źrenica po stronie krwiaka,

- zbaczanie gałek - patrzą na krwiak,

- zbaczanie gałek - patrzą na krwiak,

- porażenie kończyn - po stronie przeciwnej

- porażenie kończyn - po stronie przeciwnej

Pewne rozpoznanie daje tomografia  

Pewne rozpoznanie daje tomografia  

komputerowa !!!

komputerowa !!!

background image

DIAGNOSTYKA

DIAGNOSTYKA

Wywiad i badanie fizykalne

Wywiad i badanie fizykalne

Diagnostyka obrazowa – RTG, 

Diagnostyka obrazowa – RTG, 

TK

TK

Badanie neurologiczne

Badanie neurologiczne

background image

Diagnostyka urazów głowy 

Diagnostyka urazów głowy 

-TK

-TK

background image

Krwiak nadtwardówkowy 

Krwiak nadtwardówkowy 

background image

Krwiak podtwardówkowy 

Krwiak podtwardówkowy 

background image

Krwiak śródmózgowy 

Krwiak śródmózgowy 

background image

OBRAŻENIA SZYI

OBRAŻENIA SZYI

Najczęściej występują w 

Najczęściej występują w 

wyniku:

wyniku:

wypadków komunikacyjnych

wypadków komunikacyjnych

prób samobójczych

prób samobójczych

prób morderstwa

prób morderstwa

background image

ZE WZGLĘDU NA ANATOMIĘ 

ZE WZGLĘDU NA ANATOMIĘ 

SZYI URAZY MOGĄ DOTYCZYĆ 

SZYI URAZY MOGĄ DOTYCZYĆ 

dużych naczyń 

dużych naczyń 

szyjnych

szyjnych

dróg oddechowych

dróg oddechowych

przełyku

przełyku

kręgosłupa

kręgosłupa


Document Outline