PIASTOWIE

PIASTOWIE

PIERWSZA DYNASTIA

PIERWSZA DYNASTIA

WŁADCÓW POLSKI

WŁADCÓW POLSKI

SERIA 1

SERIA 1

Opracował: Chrobry klasa 5b

Opracował: Chrobry klasa 5b

ODCINE

K I

Mieszko I (między 920 a 940-992), książę polski od 960, syn
Siemomysła, pierwszy znany władca państwa polskiego z dynastii
Piastów. Zjednoczył ziemie plemion słowiańskich, takich jak: Polanie,
Pomorzanie, Wiślanie, Ślężanie i Opolanie.
Ok. 965 poślubił księżniczkę czeską Dobrawę. W 966 przyjął chrzest.
Zdobył ujście Odry, zwyciężając w decydującej bitwie pod Cedynią w
972. Odparł wyprawę cesarza Ottona II przeciw Polsce w 979.
Po śmierci Dobrawy poślubił Odę i wspomagany przez wojska
cesarskie ok. 990 zdobył Śląsk, ziemię Wiślan oraz Małopolskę.
Dokumentem Dagome iudex z 991 oddał państwo polskie pod opiekę
papieża. W testamencie podzielił ziemie polskie między Bolesława
Chrobrego, syna Dobrawy, i małoletnich synów z drugiego małżeństwa.

Urodzony w 966 albo 967 r., zmarł 17 VI
1025 r.; syn Mieszka i Dobrawy; miał
wiele żon i dzieci (trzech synów:
Bezprym, Mieszko II - przyszły król Polski
i Otton oraz cztery córki).

Od 992 r. książę polski. W 973 r.
przebywał na dworze cesarskim Ottona
I jako poręczenie wierności Mieszka
I i po jego śmierci w tym samym roku
Bolesław Chrobry powrócił do kraju. Po
śmierci ojca wypędził z kraju swoją
macochę, Odę, wraz z jej dziećmi i objął
władzę w państwie.

Na początku swego panowania
utrzymywał przyjazne stosunki
z cesarstwem, wspomagał Ottona III
w walkach ze Słowianami połabskimi,
popierał też misję biskupa Wojciecha
w Prusach.

W 1000 r. do Gniezna przybył Otton
III, by oddać hołd relikwiom
zamęczonego przez Prusów Wojciecha
i  potwierdzić fundację utworzonego
tam rok wcześniej arcybiskupstwa;
przy tej okazji przekazał Bolesławowi
prawo inwestytury w  nowo
tworzonych na ziemiach polskich
biskupstwach.

W 1025 r., na kilka tygodni przed
śmiercią koronował się na króla
Polski. Ciało Bolesława Chrobrego
(Bolka) spoczywa w katedrze
poznańskiej

Rozpoczęta w wyniku tych
działań wojna z  Henrykiem II
trwała z przerwami do 1018
r., zakończyła się pokojem
w Budziszynie, na mocy
którego Milsko i Łużyce
zostały przy Polsce. W tym
samym roku Chrobry
wyprawił się na Ruś, zajął
Kijów i osadził na krótko na
tamtejszym tronie
Świętopełka, zaś w drodze
powrotnej zajął Grody
Czerwieńskie.

Polska za czasów

Polska za czasów

Bolesława I

Bolesława I

Chrobrego

Chrobrego

Po śmierci Ottona III w 1002 r. do władzy
w Niemczech doszedł nieprzyjazny Polsce
Henryk II, a Bolesław chcąc wykorzystać
konflikty wewnętrzne w cesarstwie,
najechał Miśnię, zajął Milsko i Łużyce, a w
1003 r. rozszerzył swoje panowanie na
Czechy i Morawy.

Żył od ok. 990-1034, syn Bolesława I
Chrobrego i Emmildy, córki księcia
Dobromira. Król polski 1025-1033, książę
polski 1033-1034.
W 1013 poślubił siostrzenicę cesarza
Ottona III Rychezę. W 1029 odparł najazd
cesarza niemieckiego Konrada II na Polskę.
W 1030 pokonany przez wojska niemieckie,
ruskie i zbuntowanych możnowładców
polskich pod wodzą braci Bezpryma i
Ottona, utracił Łużyce, Słowację, Morawy i
Grody Czerwieńskie. Zmuszony do
opuszczenia kraju, schronił się w Czechach.

W 1032, po śmierci Bezpryma, wrócił na tron. Na
zjeździe w Merseburgu (1033) uznał
zwierzchnictwo cesarza, zrezygnował z korony,
oddał we władanie bratu Ottonowi i stryjecznemu
bratu Dytrykowi samodzielne dzielnice. Po
śmierci brata Ottona (1033) wygnał Dytryka i
przywrócił jedność państwu.

Żył od 1016-1058, książę
polski od ok. 1039. Po śmierci
ojca Mieszka II (1034)
prawdopodobnie wypędzony z
kraju przez możnowładców,
przebywał w Niemczech. W
czasie jego nieobecności
nastąpił rozpad państwa,
wyodrębniło się Pomorze i
Mazowsze, wybuchło
powstanie ludowe, 1038
Brzetysław I czeski najechał i
złupił ziemie polskie, wywożąc
z Gniezna relikwie św.
Wojciecha.

Ok. 1039, po uzyskaniu pomocy zbrojnej Henryka
III, zajął Małopolskę wraz z Krakowem i
Wielkopolskę. W 1047, wspomagany przez księcia
kijowskiego Jarosława Mądrego, odzyskał
Mazowsze. Przejął zwierzchnictwo nad Pomorzem
Gdańskim ok. 1048. Nie doszedł do porozumienia z
księciem czeskim Brzetysławem I na zjeździe w
Merseburgu w sprawie zwrotu Śląska, w związku z
czym opanował tę dzielnicę siłą (ok. 1050).

Zagrożony odwetowym
najazdem usiłował zjednać sobie
przychylność cesarza Henryka
III. W 1054 na zjeździe w
Kwedlinburgu uzyskał wyrok
cesarski, na mocy którego Śląsk
pozostał przy Polsce w zamian
za roczną daninę na rzecz
Czech.

Kazimierz
Odnowiciel
wracający
do Polski

Urodzony ok. 1040 r., zmarł w 1081 r., jak głosi późniejsza tradycja

w Osjaku (Karyntia); od 1058 r. książę, a od 1076 r. król polski; syn

Kazimierza Odnowiciela i księżniczki ruskiej Dobroniegi Marii,

starszy brat Władysława Hermana i Mieszka. Jak podaje Długosz,

Bolesław Śmiały był żonaty z księżniczką ruską Wiaczesławą. Od

początku rządów obrał zdecydowanie antycesarski kierunek

w polityce.

Bolesław II

Bolesław II

Śmiały

Śmiały

Zaprzestał płacenia trybutu ze Śląska

na rzecz Czech - wówczas lenna

cesarskiego, toczył wojny z Czechami,

popierał zbuntowanych Sasów, nie

dopuścił do objęcia tronu przez

kandydata niemieckiego, doprowadził

do osadzenie na tronie kijowskim

dążącego do unii kościoła

wschodniego z Rzymem, Izjasława,

popierał reformy prowadzące do

wzmocnienia organizacji kościelnej

w Polsce.

W kraju powstała opozycja

przeciwko jego rządom, na

której czele stanął

najprawdopodobniej biskup

krakowski Stanisław; został on

pozwany przed sąd królewski

i skazany na karę śmierci za

zdradę. Doprowadziło to do

wybuchu powstania, w wyniku

którego Bolesław zmuszony był

ratować się ucieczką. Wraz z 

synem schronił się na

Węgrzech, gdzie w dwa lata

później zmarł

w niewyjaśnionych

okolicznościach.

Biskup

Biskup

krakowski

krakowski

Stanisław-

Stanisław-

męczennik

męczennik

Żył od ok. 1043-1102, syn

Kazimierza I Odnowiciela,

młodszy brat Bolesława II

Śmiałego, książę polski od

1079.

Osadzony na tronie 1079

(po wygnaniu Bolesława II
Śmiałego) przez dążących

do osłabienia władzy

książęcej możnowładców,

wśród których szczególnie

duże znaczenie osiągnął

palatyn książęcy Sieciech,

sprawujący faktycznie

autokratyczne rządy.

Opozycja wysunęła

przeciwko księciu jego

starszego syna -

Zbigniewa. Za namową

Sieciecha Władysław

Herman podjął walkę z

opozycją i Zbigniewem,

który 1093 zajął Śląsk.

1098 Władysław Herman został zmuszony przez

swych synów - Zbigniewa i Bolesława Krzywoustego,

do usunięcia Sieciecha. Podzielił również między nich

ziemie - Zbigniew otrzymał Wielkopolskę, Kujawy i

ziemię łęczycko-sieradzką, Bolesław Krzywousty -

Śląsk i Małopolskę - zatrzymując Mazowsze oraz

ważniejsze grody w wydzielonych dzielnicach

(Wrocław, Kraków, Sandomierz). Podział ten utrzymał

się do 1102.

Sieciech- to

również

taki

szkodnik

W polityce zagranicznej zapewnił sobie

poparcie Czech (za cenę wznowienia

rocznego trybutu ze Śląska), potwierdzone

ok. 1078 zawarciem małżeństwa z córką

Wratysława II czeskiego, Judytą. Rezygnując

z dążeń do uzyskania korony, nawiązał

bliskie stosunki z cesarstwem,

przypieczętowane ok. 1088 małżeństwem z

Judytą Marią, siostrą cesarza Henryka IV.

1090-1091 podjął nieudaną próbę podboju

Pomorza Zachodniego

.

Denar

Władysła

wa

Hermana

Urodzony 20 VIII 1086 r., zmarł 28 X 1138 r.; syn
Władysława I Hermana i czeskiej księżniczki
Judyty; od 1102 r. książę polski; od 1103 r.
żonaty z córką księcia kijowskiego Świętopełka II,
Zbysławą, a potem (1113 r.) z córką hrabiego
Henryka z Bergu, Salomeą. Już jako dziecko
wciągnięty przez możnowładców do walki z 
ojcem, który zmuszony został w 1099 r. dokonać
podziału państwa między Bolesława i jego
starszego brata przyrodniego, Zbigniewa.

Po śmierci Hermana

w 1102 r. bracia

podzielili między siebie

ostatecznie państwo na

równorzędnych

zasadach, tak

że Zbigniew otrzymał

Wielkopolskę

i Mazowsze, a Bolesław

Małopolskę i Śląsk.

W latach 1106-1107

doszło do konfrontacji

między Bolesławem, a

Zbigniewem.

Krzywousty bez trudu zajął
większą część kraju i został
niepodzielnym władcą
Polski, a Zbigniew mógł
z nadania brata rządzić
jedynie na Mazowszu. Zimą
1108 r. Krzywousty
zaatakował jednak brata
pod pretekstem
nieudzielenia przez
tamtego pomocy w wojnie
z Pomorzanami i pokonał
go, a Zbigniew udał się do
Niemiec, szukając tam
pomocy.

W 1109 r. ruszyła na Polskę nieudana

wyprawa cesarza Henryka V, a rok

później Zbigniew wrócił do kraju, lecz

oskarżany o chęć zamordowania brata,

został przez niego oślepiony i wkrótce

zmarł. Pod naciskiem duchowieństwa

Bolesław odbył pokutną pielgrzymkę

na Węgry i do grobu św. Wojciecha w

Gnieźnie.

Brakteat*

Bolesława

Krzywouste

go

*srebrna moneta z cienkiej blaszki, wybijana

jednostronnie, używana w średniowieczu

Pod koniec panowania Krzywousty dążył do umocnienia swej pozycji

względem Niemiec i Czech, zawierając sojusz z Danią i próbując

osadzić na tronie węgierskim swego poplecznika. W latach 1132-34

Czesi dwukrotnie spustoszyli jednak Śląsk, a w 1135 r. Bolesław złożył

w Merseburgu cesarzowi Lotarowi hołd i trybut z Pomorza Zachodniego

i Rugii. Umierając, pozostawiał pięciu synów i chcąc zapobiec rozbiciu

państwa, podzielił w swym testamencie Polskę na dziedziczne

dzielnice, w tym jedną senioralną. Pochowany w katedrze w Płocku.

Następne lata panowania

Bolesława upłynęły pod

znakiem ekspansji na

Pomorze Gdańskie,

opanowane ostatecznie w 

1119 r., i Zachodnie, zajęte

w 1122 r., nie udała się

natomiast próba

podporządkowania Prus. W

latach 1124-28 z inicjatywy

Bolesława udał się

dwukrotnie na Pomorze

biskup Otton z Bambergu

celem zorganizowania tam

akcji misyjnej.