Milton Friedman

(1912-2006)

Ważniejsze daty:



1948 - zostaje profesorem uniwersytetu w 

Chicago



1975 - wygłosił serię wykładów w Chile na 

tematy gospodarcze



1976 - nagroda Banku Szwecji im. Alfreda Nobla



1988 - Prezydencki Medal Wolności i Narodowy 

Medal Naukowy

Monetaryzm

+ W najogólniejszym sensie monetaryzm to dział ekonomii zajmujący się badaniem wpływu 

polityki pieniężnej państwa na dochód narodowy. W obrębie tego działu ekonomii istnieje 
szereg rozbieżności teoretycznych i ideologicznych. Monetarystą nazywa się w tym sensie 
każdego ekonomistę zajmującego się tą dziedziną niezależnie od jego poglądów w tej 
sprawie.

+ Monetaryzm to również szkoła ekonomicznego myślenia. Monetaryzm ogólnie biorąc jest 

powrotem do klasycznych, XIX-wiecznych poglądów w tej sprawie (choć jest on obecnie 
dużo bardziej subtelny i złożony) stojącym w ostrym konflikcie z inną szkołą ekonomiczną 
zwaną keynesizmem. Monetarystą jest w tym sensie zwolennik tej szkoły myślenia 
ekonomicznego.

Monetaryzm w drugim sensie tego słowa charakteryzuje się:
+ silną wiarą w samoregulujące się mechanizmy rynkowe
+ odrzucaniem tych form interwencjonizmu państwowego, które wiążą się z nadmiernym 

wypływem pieniądza z kasy państwa

+ postulowaniem prowadzenia stałej i przewidywalnej polityki "mocnego" pieniądza i co za 

tym idzie odrzucanie koncepcji "naprawiania" gospodarki przez sztuczne zmiany 
podstawowych stóp procentowych

Dzieje krzywej Phillipsa

+ Zależność między bezrobociem,a 

inflacją

+ Skuteczność w okresie krótkim, a 

długim

+ Rozszerzona krzywa - Friedman/Phelps

Jak uzdrowić gospodarkę?

"Wszyscy wiedzą, co trzeba zrobić. 

Własność, która znajduje się dziś w 

rękach państwa musi zostać 

przekazana w ręce prywatnych ludzi, 

którzy będą mogli wykorzystać je 

zgodnie z własnymi interesami i 

wartościami"

 - Milton Friedman, trzecia seria serialu 

"Wolny Wybór"

Wolność społeczna, a wolność 

gospodarcza

 -Wolność i dobrobyt nie są ze sobą sprzeczne. W końcu dzięki wolności politycznej możemy decydować o tym, 

kto nami rządzi. Dysponujemy też gwarancjami wolności osobistej, popartymi prawem do wolności słowa, 
dzięki któremu możemy krytykować nieudolnie rządzących, a nawet pozbawiać ich pracy. Wolność 
działalności gospodarczej jest z kolei niezbędnym warunkiem wolności politycznej i osobistej. W imię 
wolności można oczywiście popełniać nadużycia. Wolność polityczna może przecież w pewnych sytuacjach 
ograniczać wolność gospodarowania. W Stanach Zjednoczonych np. konsumenci płacą za cukier znacznie 
więcej (kilkanaście dolarów rocznie na rodzinę) niż wynikałoby to z cen światowych. Nikt z powodu tych 
kilkunastu dolarów nie robi kampanii politycznej. Ważne jest to, że niewielka grupa ludzi, wykorzystując 
wolność polityczną, potrafiła przeforsować wprowadzenie przez rząd kwot i ograniczeń, co daje tej grupie 
wiele milionów dolarów dodatkowego dochodu. A wszystko to dzieje się oczywiście "w interesie 
konsumenta".

-Czy kraje Europy Środkowo-Wschodniej są bardziej podatne na "uroki "półautorytaryzmu niż dojrzałe 

demokracje zachodnie?

-Od czasu obalenia komunizmu przeważa w tym regionie tendencja do zachowania zdobytych wolności. 

Oczywiście, zawsze może nastąpić regres, lecz generalnie Polacy, Czesi czy Rosjanie będą bronić wolności. 
Jednocześnie będą się też starali ograniczać kompetencje i zakres ingerencji rządu w sprawy ich wolności 
politycznej oraz gospodarczej. W krajach Europy Środkowej i w Rosji, ale także w Chinach, obrońcami 
wolności będą głównie młode pokolenia wyborców - ludzie, którzy z wolnością chcą wiązać swą przyszłość. 
Nie zmienia to faktu, że np. Rosja dopiero za 20-30 lat będzie mogła osiągnąć powszechne dzisiaj na 
zachodzie standardy cywilizacyjne.

Milton Friedman o 

oświacie, ubezpieczeniach 

i nie tylko

wywiad z Andrzeja Lubowskiego z Miltomen Friedmanem, "Apostoł wolnego rynku", 19-19 

listopada 2006, Gazeta Wyborcza

O konkurencji
+ Czy USA przegrają na rynku z Chinami i Indiami

O nierównościach
+ Rozwarstwienie dochodów
+ Zło ograniczeń

Oświata
+ Bon oświatowy

Służba zdrowia
+ Biurokracja
+ Ubezpieczenia

Popularne cytaty

Inflacja jest tą formą podatku, którą można nałożyć bez ustawy.

Rządy nie uczą się niczego. Tylko ludzie się uczą.

Rząd nie rozwiązuje problemów, rząd je tworzy.

Jeśli płacicie ludziom za to, że nie pracują a każecie im płacić podatki gdy pracują, nie dziwcie się, że 

macie bezrobocie.

Jednym z największych błędów jest sądzenie programów politycznych i rządowych na podstawie ich 

zamiarów a nie rezultatów.

Polska nie powinna naśladować bogatych krajów zachodnich, bo nie jest bogatym krajem zachodnim. 

Polska powinna naśladować rozwiązania, które kraje zachodnie stosowały, gdy były tak biedne, jak 
Polska.

Momentem, w którym powinniście zacząć się bać jest chwila, kiedy zauważycie, że państwo traktuje 

was jak potencjalnych złodziei, na każdym kroku każąc udowadniać, że macie czyste ręce.

źródła

Wikipedia – hasła m.in Milton Friedman, Monetaryzm 

„Widmo wolności” - wywiad z Miltonem i Rose Friedmanami

http://sierp.tc.pl/wlodek/miltonin.htm

NBPortal.pl – artykuły m.in: Friedman - pochwała ładu naturalnego; Milton Friedman o 

wyzwaniach współczesności

i inne...