Materiały kompozytowe 
stosowane w technice 
dentystycznej

Na

ta

lia

 Poc

hroń



Istnieje wielki popyt na materiały do 
odbudowy zębów, przypominające wyglądem 
naturalne tkanki zęba. Pacjenci oczekują 
estetycznych wypełnień szczególnie w 
przednim odcinku łuku zębowego. Materiały 
do bezpośredniej odbudowy są szczególnie 
korzystne ze względu na niedługi czas pracy, 
jaki wymagają, oraz niezbyt wysokie koszty 
wypełnienia.



Obecnie do bezpośredniej estetycznej 
odbudowy ubytków zębowych używa się 
czterech rodzajów materiałów, w tym 
kompozytów.



Materiały kompozytowe składają się z 3 
faz:
-matrycy polimerowej
-rozproszonych cząsteczek wypełniacza
-silanu pokrywającego powierzchnię 
cząsteczek wypełniacza.
Nieorganiczne cząsteczki są pokrywane 
silanem (czynnikiem łączącym) w tym 
celu, aby powstało dobre połączenie 
pomiędzy matrycą polimerową, a 
wypełniaczem.



Jako wypełniaczy używa się: kwarcu, 

krzemionki, krzemianu litowo-glinowego oraz 

szkła: barowego, glinowego, strontowego, 

cynkowego, iterbowego.



Czynnikiem wiążącym, aby zapewnić dobre 

związanie pomiędzy fazą organiczną 

wypełniacza, a matrycą organiczną, 

powierzchnie wypełniaczy poddaje się 

działaniu silanów.



Organiczna matryca polimerowa zbudowana 

jest na bazie dimetakrylanów.



Inicjatory i aktywatory- w celu uzyskania 

polimeryzacji stosuje się najczęściej 

aktywacje światłem widzialnym.



Barwniki nieorganiczne dodawane są w  

małych ilościach, tak aby kolor materiału 

przypominał kolor tkanek zęba.



Właściwości materiałów kompozytowych:
-mały skurcz polimeryzacji
-mała sorpcja wody
-współczynnik rozszerzalności cieplnej 

zbliżony do współczynnika rozszerzalności 

tkanek zęba
-duża odporność na złamanie
-mały stopień ścieralności
-duża siła wiązania ze szkliwem i zębiną
-łatwość doboru koloru podobnego do koloru 

struktur zęba
-łatwość manipulacji
-łatwość końcowego opracowania i 

wygładzenia wypełnienia.

Materiały kompozytowe do 
zastosowań specjalnych



Kompozyty płynne



Kompozyty o dużej gęstości



Kompozyty laboratoryjne



Kompozyty do odbudowy kikutów 
zębów



Kompozyty do wykonywania 
uzupełnień tymczasowych



Naprawa ceramiki lub kompozytu

Kompozyty płynne

Są to światłoutwardzalne materiały o niskiej 
lepkości, przeznaczone do wypełnienia 
ubytków przyszyjkowych w miejscach 
nienarażonych na duże naprężenia oraz w 
pedodoncji. Kompozyty płynne zawierają 
żywicę dimetakrylanową oraz wypełniacz 
nieorganiczny. Duża płynność tych 
kompozytów umożliwia łatwe nakładanie 
ich za pomocą strzykawki do ubytków.

Kompozyty o dużej gęstości

Są to światłoutwardzalne materiały. 
Składają się z żywicy 
dwumetakrylowej oraz wypełniacza, 
zajmującego ok. 66-70% objętości, o 
strukturze włóknistej lub porowatej.

Kompozyty do odbudowy kikutów 
zębów

W przypadkach w których dochodzi do 

znacznego zniszczenia korony klinicznej, 

konieczne jest odbudowanie kikuta zęba, 

aby umożliwić założenie korony 

protetycznej. Przeważnie są to kompozyty 

chemoutwardzalne, choć dostępne już są 

kompozyty światłotwardzalne o podwójnym 

systemie wiązania. Kompozyty do 

odbudowy kikutów mają zwykle kontrastowy 

kolor (biały, niebieski lub transparentny), co 

pozwala na ich łatwe odróżnienie od tkanek 

zęba. Niektóre z nich uwalniają fluor.

Kompozyty stosowane do odbudowy 
kikutów zębów mają w porównaniu z 
amalgamatem wiele zalet, do których 
należą:
-łączenie się z zębiną
-możliwość ich wykańczania 
bezpośrednio po założeniu
-odpowiednia sztywność
-możliwość dobrania koloru (ważne w 
przypadku koron porcelanowych).

Kompozyty do wykonywania 
uzupełnień tymczasowych

Tymczasowe uzupełnienia, takie jak wkłady, 

korony, mosty, wykonuje się zwykle z 

żywicy akrylanowej lub z materiału 

kompozytowego. Są one stosowane do 

unieruchomienia zębów, ochrony 

oszlifowanych kikutów i brzegów 

wypreparowanych ubytków. Zapewniają 

także utrzymanie prawidłowej wysokości 

zwarcia, są również pomocne przy 

planowaniu i przy ocenie przebiegu 

leczenia.

Naprawa ceramiki i kompozytu

Podczas naprawy uzupełnień ceramicznych 
i kompozytowych za pomocą materiału 
kompozytowego powinno się zwrócić 
szczególną uwagę na wytrzymałość 
uzyskanego połączenia. Aby uzyskać 
maksymalną siłę połączenia, powierzchnię 
porcelany oczyszcza się i pokrywa warstwą 
płynnego silanu, a następnie nakłada się 
materiał kompozytowy.

Naprawianie powierzchni kompozytu 
rozpoczyna się od starcia jego 
powierzchownej warstwy za pomocą 
proszku glinu. Następnie na tak 
przygotowaną powierzchnię nakłada 
się silan, a następnie materiał 
kompozytowy. Wytrzymałość  takiego 
połączenia wynosi 60-80% siły 
kohezyjnej pierwotnego kompozytu.