background image

10.06.21

Materiały czasowe 

do wypełnień 

i materiały 

podkładowe

background image

Nauka i praca!! –

- po co i dla kogo??

Egzamin

Kartkówka, odpytywanie

Poczucie obowiązku

Ambicje

STUDIA

Planowanie leczenia

Szybkość decyzji – wybór materiału

Odpowiednie przeprowadzenie zabiegu

Pytania pacjenta 

GABINET

background image

Materiały tymczasowe

Tymczasowe zaopatrzenie ubytku

Cechy:

Proste w użyciu

Szczelna przyleganie brzeżne

Nieprzepuszczalne dla leków zakładanych do 

ubytków

Nie reagujący z lekami

Trwałość (względna)

Nieszkodliwy dla tkanek zęba i przyzębia

Forma:

Do zarabiania ręcznego (proszek + płyn)

Gotowa pasta

background image

Cement cynkowo-siarczany 

Tlenek cynku z eugenolem

Wzmocniony cement 
tlenkowo-cynkowo-eugenolowy 

Gotowe materiały tymczasowe

Materiały tymczasowe

background image

Cement 

cynkowo-siarczany 

= Fleczer 

= Dentyna wodna

background image

Cement cynkowo-

siarczany – Fleczer – 

Dentyna wodna

Proszek:

 tlenek cynku, bezwodny siarczan 

cynku,tymol, magnazja, mastyks, dentyna

Woda destylowana

 (czasem dodatki: guma 

arabska, alkohol, fenol, eugenol)

 

background image

Cement cynkowo-siarczany 

– Fleczer – Dentyna wodna

Zalety

 Nieszkodliwy dla 

tkanek

 Dobre przyleganie do 

ścian ubytku

 Działa p-bakteryjnie

 Izolator termiczny i 

chemiczny

 Łatwy do usunięcia

Wady

 Nietrwały, szybko się 

wypłukuje z ubytku (5-7 
dni)

 Nieszczelny, kruchy 

(kruchość rośnie wraz z 
dostępem śliny 
w czasie wiązania)

 Twardnieje 30 sek.

 Nieestetyczny

background image

Zarabiamy do 2 

konsystencji

Pasty-do zamknięcia 

ubytku

Gęstej śmietany-do 

zamknięcia wkładki 

dewitalizującej

Szorstka strona plytki, 

łopatka metalowa

Do ubytku przenosimy 

nakładaczem

Kondensujemy upychadłem 

kulkowym

Po zwiazaniu można 

wygładzić powierzchnię 

nasączoną w wodzie 

kuleczką z waty

Cement cynkowo-siarczany 

– Fleczer – Dentyna wodna

Multidentin
(Chema) w 
różnych 
kolorach-

czerwony

biały

żółty

Thymodentin
(Chema) z 
dodatkiem 
tymolu

Oxidendin
(Chema)

background image

Aqua Dentin

Aguadentin

Aguatin

Fletscher

Proyi-Dentin

Proyiplen 

Cement cynkowo-siarczany 

– Fleczer – Dentyna wodna

PREPARATY ZAGRANICZNE

background image

Tlenek cynku 

z eugenolem

background image

Tlenek cynku z eugenolem

Proszek:

 tlenek cynku

Silnie higroskopijny

Działa bakteriostatycznie

Własciwości odontotropowe

Płyn:

 eugenol

Przeciwbakteryjny

Lekko znieczulający (zahamowanie

migracji komórek i syntezy 

prostaglandyn oraz zmniejszenie 

aktywności mitochondriów 

na poziomie komórkowym)

background image

Przeznacznie ZnO+E

Tymczasowe zaopatrzenie ubytku

Zęby mleczne

Niecierpliwość pacjenta

Caries profunda (próchnica głęboka)

Leczenie biologiczne miazgi 
(pośrednie przykrycie miazgi)

Czasowe osadzanie koron 
protetycznych

background image

Tlenek cynku z eugenolem

Trwały (do 6 miesięcy)

Szczelny

Wiąże w obecności 

śliny

Twardnieje 30 min.

Izotator termiczny i 

elektryczny

Naturalne pH

Antyseptyczny, 

znieczulający

ODONTOTROPOWY

Zaburza 
polimeryzację 
materiałów 
kompozytowych 
i cementów  
krzemowych

Przebarwia tkanki 
zęba (kolor żółty)-
wielokrotnie 
zakładany do ubytku

Goździkowy posmak

Zalety

Wady

background image

Zarabiany (ex tempore) 

do 2 konsystencji:

Pasty- do zamknięcia ubytku

Gęstej śmietany- do 

wypełnienia kanału 

korzeniowego w leczeniu 

endodontycznym, do 

osadzania koron

Szorstka strona płytki, 

łopatka metalowa

Do ubytku przenosimy 

nakładaczem

Kondensujemy upychadłem 

kulkowym / można watką 

obtoczoną w proszku

Cementy złożone z 2 past 

mieszamy do uzyskania 

jednolitego koloru

Tlenek cynku z eugenolem

Tlenek 
cynku-
proszek
(Chema)

Eugenol-
płyn 
(Chema)

Materiały fabryczne: 
Caryosan, caulk IRM

background image

Czas wiązania zależy od:

Rodzaju proszku-wielkości cząsteczek

Dodatku środków przyspieszających 

wiązanie

Octan cynku

Kwas octowy

Stosunku płynu do proszku

Obecności wilgoci w trakcie rozrabiania 

(dodanie niewielkiej ilości wody 

przyspiesza wiązanie cementu)

Temperatury  

background image

Cement tlenkowo-cynkowo-

eugenolowy wzmocniony(typ II) / 

z dodatkiem innych substancji

EBA- kw.etoksybenzoesowy

Zwiększa wytrzymałość 

Czas pracy ok.22 min(!brak wilgoci), mieszanie- 30 

sek do konsystencji plasteliny, póżniej kolejne 60 

sekund.

HV-EBA-dodatek EBA i estrów winylowych

Cementy ZnO+E specjalne

+antybiotyki(np.tetracykliny) /sterydy

Pośrednie przykrycie miazgi

+w/w oraz siarczan baru

Wypełnienia kanałów w leczeniu endodontycznym

background image

......pamietamy o alergiach

Nie

eugenolowe cementy 

tlenkowo-cynkowe (typ I) 
wytwarza się z olejków innych niż 
eugenol jako materiał 
alternatywny dla pacjentów 
uczulonych na euganol.

background image

Gotowe preparaty 

tymczasowe

background image

Chemoutwardzalne

Skład podstawowy: 

Tlenki i siarczany cynku oraz wapnia 

i wodorotlenek wapnia 

Plastyfikatory typu poliwinylu i 

chlordiazotylu oraz glikolazetol itp.

Światłoutwardzalne

Skład podstawowy

Dimetyloakrylany i SiO

2

Gotowe 

materiały tymczasowe

background image

Gotowe 

materiały tymczasowe

Szczelne-dobre przyleganie brzeżne

Twarde

Wygodne w pracy – łatwość zakładania

Nie wymagają dodatkowego przygotowania

W znacznym stopniu homogeniczne

Twardnieją pod wpływem 

śliny / powietrza

Proces wiązania polega na wymianie 

jonowej lub uwalnianiu niektórych 

plastyfikatorów w wilgotnym środowisku 

jamy ustnej

background image

Gotowe materiały tymczasowe

Chemoutwardzal
ne

Światłoutwardzaln
e

 Coltosol F(Coltene)

 Prowident(Zhermapol)

 Cavit(ESPE)-3 różne 

twardości o różnym 
oznaczeniu kolorystycznym
(Cavit, CavitW, CavitG

 Fermit(Vivadent)

Clip, Clip F(Voco)

background image

Materiały 

podkładowe

background image

Materiały podkładowe

Funkcje podstawowe:

OPOROWA(base)

Zabezpieczenie miazgi przed urazami 

mechanicznymi i termicznymi

USZCZELNIAJĄCA(liner)

Izolacja przed czynnikami chemicznymi z materiału 

wypełniającego oraz środowiska jamy ustnej

Obie funkcje łączą cementy:

Polikarboksylowe

Glassionomerowe

Pozostałe meteriały podkładowe pełnią rolę

Linera: lakiery żywicze, cementy wodorotlenkowo-

wapniowe

Base: np. cement fosrorowy

Zabezpieczenie miazgi 

Próchnica głęboka(caries profunda)

Próchnica średnia(caries media)

background image

Właściwości idealnego materiału 
podkładowego

Łatwość pracy

Szybkość wiązania

Obojętność biologiczna

Wytrzymałość mechaniczna

Ochrona miazgi przed czynnikami

Termicznymi(np.pod amalgamat)

Chemicznymi

Elektrycznymi(prądy galwaniczne)

Odpowiednie właściwości chemiczne względem 

stosowanych materiałów wypełniających

Adhezja

Kontrast rtg

Brak rozpuszczalności w kwasach i płynach ustrojowych

Rozszerzalność termiczna zbliżona do rozszerzalności 

termicznej tkanek zęba

Właściwości przeciwbakteryjne i remineralizujące

Odpowiednia barwa i przezierność

background image

5 głównych rodzajów cementów 
opartych na reakcji kwas-zasada

CEMENT 

FOSFOROWY

CEMENT TLENKOWO- 

CYNKOWO-

EUGENOLOWY

CEMENT 

POLIKARBOKSYLO

WY

CEMENT SZKLANO-

JONOMEROWY

CEMENT 

KRZEMOWY

Tlenek 

cynku

Fluorowane 

szkło glinowo-

krzemowe

Eugenol

Kwas 

fosforowy

Kwas 

poliakrylow

y

background image

Cementy cynkowo-

fosforanowe 

(fosforanowe, 

fosforowe)

background image

Cementy cynkowo-

fosforanowe (fosforanowe, 

fosforowe)

 

Skład:

 

Proszek:

 

tlenek cynku 75-98% - wyprażony (w temperaturze powyżej 1000

o

C) 

tlenek magnezu 7-15%

tlenek wapnia 

tlenek glinu

w  niewielkich  ilościach  kwas  krzemowy,  barwniki  (tlenki  żelaza 

lub manganu)

składniki  zwiększające  działanie  bakteriobójcze  (sole  srebra  i 

miedzi)

fluorki, Si0

2

 i trójtlenek bizmutu

Płyn:

 

50-70% roztwór wodny mieszaniny kwasów fosforowych (głównie 

ortofosforowego oraz kwasów meta- i pirofosforowego) 

często z domieszkami soli – fosforanów glinu i cynku, utworzonych 

przez rozpuszczenie tlenków cynku lub glinu w płynie. 

background image

Reakcja wiązania

Wymieszanie proszku z płynem

Twardnieniu towarzyszy 

wydzielanie ciepła (reakcja wiązania jest egzotermiczna)

skurcz materiału 0,05 – 2,0%

Stosuje się cementy szybko- i wolnowiążące

Na szybkość wiązania mają wpływ:

sposób  wytwarzania  proszku  (wyższa  temperatura  spiekania 

składników proszku-->mniejsza reaktywność)

wielkość  ziaren  proszku  (bardziej  drobnoziarnisty  proszek,  w 

porównaniu z gruboziarnistym, wiąże szybciej)

rodzaj płynu: obniżenie pH przyspiesza proces twardnienia

dodatek soli cynku skraca czas wiązania cementu,

dodatek  substancji  bufonujących  (wodorotlenki,  jony  glinu) 

wydłuża czas wiązania. 

sposób  zarabiania  cementu  -  dodawanie  proszku  do  płynu 

małymi  porcjami  wydłuża,  a  zbyt  szybkie  dodanie  proszku  do 

płynu skraca czas wiązania – czas pracy cementem.

Przyspieszyć twardnienie może także:

 dodanie zbyt dużej ilości proszku w stosunku do płynu 

obecność wilgoci 

podwyższona temperatura otoczenia – cement wiąże szybciej 

w temperaturze jamy ustnej niż w temp. pokojowej.

background image

Zalety i wady cementu 
fosforowego

łatwość zarabiania i pracy

względna przylepność

 (dość znaczna w czasie zarabiania). Nie łączy się 

chemicznie z zębiną i szkliwem, utrzymuje się przede wszystkim dzięki 

retencji mechanicznej

dobra wytrzymałość mechaniczna

szybki czas wiązania cementu

 (cement twardnieje w ciągu 5-10 minut, a 

w ciągu pierwszej godziny uzyskuje dwie trzecie ostatecznej wytrzymałości) 

dobra izolacja termiczna 

dobra izolacja elektryczna 

niewielka szkodliwość dla tkanek otaczających

 

mała grubość warstwy

wysoka kwasowość

 cementu w trakcie wiązania (pH świeżo rozrobionego 

cementu waha się l,6 - 3,6). W miarę twardnienia pH rośnie, a powierzchnia 

staje się prawie obojętna (pH ok. 7,0) po ok. 48 godz. (wolne kwasy 

fosforowe utrzymują się w materiale nawet przez 48 godzin). 

kruchość

 (niewielka wytrzymałość na rozciąganie)

brak szczelności brzeżnej

 pomiędzy cementem fosforowym a zębiną 

porowatość

niewielka odporność na działanie czynników chemicznych

 (uleganie 

procesowi rozpuszczenia w płynach ustrojowych, 

duża wrażliwość na 

wilgoć

)

zmiana objętości podczas wiązania 

Nieodpowiednia barwa

Brak przezierności

background image

Wskazania

Dawniej: 

podkład pod wypełnienia stałe 

materiał do wypełnień kanałów korzeniowych

(zęby przeznaczone do resekcji wierzchołka korzenia 

zęba)

Obecnie: 

materiał łączący do osadzania wkładów, koron i mostów, 

na zębach filarowych bez żywej miazgi i z żywą miazgą

do osadzania pierścieni ortodontycznych

(???)

 materiał do wypełnień stałych w zębach mlecznych 

(???)

 materiał do podbudowy filarów protetycznych 

(wypełnienia ubytków) zębów przeznaczonych na filary 

pod korony protetyczne

background image

Cementy fosforanowe zarabiamy metalową łopatką na 

szorstkiej

 

powierzchni szklanej płytki 

Proszek odmierza się zwykle za pomocą łyżeczki dostarczanej w 
opakowaniu przez producenta. 

Proszek dzielimy

 w jednym kącie 

płytki 

na 4-6 porcji wprowadzane kolejno

 do płynu co 15 sekund 

mieszania (w zależności od pożądanej gęstości końcowego produktu)

Całkowity czas mieszania powinien wynosić 

60-120 sekund

 (zbyt 

długie, jak i zbyt krótkie zarabianie obniża wartość materiału)

Ochłodzenie płytki (

ok. 21°C

) , na której miesza się cement, pozwala 

zwiększyć czas pracy 

Należy ściśle przestrzegać wskazówek producenta !!!

Konsystencja (gęstość) zarobionego cementu zależy od przeznaczenia 
(materiał podkładowy-do konsystencji 

miękkiej plasteliny

)

Materiał przeznaczony do osadzania prac protetycznych zarabiamy 
do konsystencji półpłynnej (

gęstej śmietany

Twardnieje w jamie ustnej 

w ciągu 5-10 minut od rozpoczęcia 

mieszania

 

Ze względu na wady cementy fosforanowe są coraz bardziej 
wypierane przez cementy karboksylowe, glassionomerowe i 
żywicze.

 

Przygotowanie 
materiału

background image

Preparaty fabryczne

Agatos W (wolnowiążący); S 

(szybkowiążący); 

   HA (z dodoatkiem 

hydroksyapatytu)

Adhesor

Harvard Cement

background image

Preparaty miedziowe i 
srebrowe

Są to cementy zbliżone składem do fosforanowych

proszek dodatkowo zawiera sole srebra lub związki 

miedzi. 

Użycie  tlenku  miedzi  (I)  (miedziawego)-nadaje  barwę 

czerwoną

Użycie  tlenku  miedzi  (II)  (miedziowego)-nadaje  barwę 

czarną

Cementy te charakteryzuje się: 

bardziej drażniącym działaniem na miazgę niż czysty 

cement fosforanowy

silniejszymi właściwościami bakteriobójczymi, dlatego 

jest używany do zębów mlecznych, w których nie da się 

usunąć całkowicie próchniczej zębiny.

Cementy miedziowe są również używane do 

mocowania aparatów ortodontycznych i szyn 

dentystycznych

background image

Cementy na bazie 

wodorotlenku wapnia

background image

Cementy na bazie 

wodorotlenku wapnia

Preparaty  nie  twardniejące

  (Biopulp,  Pulpodent,  Calxyl, 

Calasept), 
w postaci 

a/     

gotowych past

 

b/ 

proszku

  do  przygotowywania  pasty  po  zmieszaniu 

wodą  destylowaną

.  Po  wprowadzeniu  do  ubytku  nie 

tworzą one zbitej warstwy materiału.

Preparaty  twardniejące

  (cementy  Ca(OH)

2

)  (Dycal,Life, 

Alkaliner, Calcipulpe), po związaniu tworzące w ubytku zbitą 
warstwę materiału podkładowego. 

Produkowane są w postaci pasty jako: 

materiały  dwuskładnikowe

  (baza  i  katalizator) 

wiążące  pod  wpływem  reakcji  chemicznej  po 
zmieszaniu past 

materiały 

jednoskładnikowe

wiążące 

pod 

wpływem 

światła 

halogenowego 

lampy 

polimeryzacyjnej. 

background image

Cementy na bazie 

wodorotlenku wapnia

Skład cementu wodorotlenkowo-
wapniowego

Baza: wodorotlenek wapnia, dwutlenek tytanu, 
wolframian wapnia oraz ester salicylowy 
1,3-butylenoglikolu. 

Katalizator: wodorotlenek wapnia, tlenek 
cynku 
i stearynian cynku

Skład preparatu nie twardniejącego:  

Proszek - wodorotlenek wapnia (52,5%), 
metyloceluloza (47,5%). 

Płyn: woda destylowana 

background image

Wskazania

Biologiczne leczenie miazgi

Przykrycie pośrednie

Przykrycie bezpośrednie

NIE stanowią jedynego podkładu pod 

wypełnienie!!

Antyseptyczne leczenie kanałowe- 

wypełnienie czasowe

Ostateczne wypełnienie kanałów 

korzeniowych (uszczelniacz)

background image

Preparaty nie twardniejące

 miesza 

się 

na szorstkiej powierzchni płytki 

szklanej wprowadzając do wody 

destylowanej kolejno niewielkie porcje 

proszku,do konsystencji luźnej papki

Preparaty jednoskładnikowe

 są 

produkowane w postaci półpłynnej 

masy, 

do bezpośredniej aplikacji

Preparaty twardniejące 

dwuskładnikowe

 wymagają 

zmieszania, przy pomocy metalowej 

łopatki lub np. upychdała kulkowego, 

równych porcji bazy 

i katalizatora. 

Przygotowanie cementów na 

bazie 

wodorotlenku wapnia

background image

Mechanizm biologicznego działania tych materiałów 

uwarunkowany jest właściwościami 

wodorotlenku wapnia

Odczyn silnie zasadowy

 (pH 8 – 13)

 

Działają silnie 

przeciwbakteryjnie

, znacznie lepiej niż 

paramonochlorfenol i formokrezol

Lecznicze  działanie  wodorotlenku  wapnia  związane  jest  z 

obecnością jonów 

Ca

2+

 i OH

-

.

Jony  hydroksylowe-

obniżenie  ciśnienia  tlenu  i  wzrost  pH

 

(zobojętnianie kwaśnego środowiska w ubytku próchnicowym. 

Jony Ca

2+

 -

stymulujący wpływ na działanie fosfatazy zasadowej

od której zależą procesy mineralizacji – tworzenie tkanki kostnej. 

Jony wapniowe mogą przenikać przez zębinę.

 

Działanie 

odontotropowe

tworzenie 

tzw.mostu 

zebinowego(„pory”)

Preparaty te 

nie są

 jednak 

obojętne

 dla miazgi zębów

Mała wytrzymałość mechaniczną (najniższa)

Znikoma adhezja do tkanek zęba i materiałów wypełniających

Z czasem ulegają resorpcji i rozpuszczeniu

Zakłócają polimeryzacje materiałów kompozytowych

Nieestetyczny, mało przezierny

Zalety i wady cementów na 

bazie 

wodorotlenku wapnia

background image

Preparaty fabryczne

 

PREPARATY NIETWARDNIEJĄCE

 Biopulp, Reogan (Rapid, Liqu idum), Calcicur, 

Calastept, Calxyl (pasta, zawiesina), Hypocal.

 

PREPARATY TWARDNIEJĄCE

 Alce Liner, Calcimol, Calcipulpe, Reocap.

 

PREPARATY ŚWIATŁOUTWARDZALNE

 Cavalite, Calcimol LC, Prisma CLV

 

background image

Cementy 

polikarboksylowe

(karboksylowe, 

poliakrylowe)

background image

Cementy polikarboksylowe

(karboksylowe, poliakrylowe)

Skład

Proszek: 

głównie tlenek cynku, 

w  mniejszych  ilościach  tlenki  magnezu,  bizmutu, 
wapnia oraz fluorek wapnia. 

kwas  poliakrylowy  w  proszku  (w  niektórych 
preparatach)

Płyn: 

co najmniej 40% roztwór wodny kwasu 
poliakrylowego o przeciętnej masie cząsteczkowej 
pomiędzy 15000 a 150000. 

background image

Cementowanie koron protetycznych 
(np. Durelon) - 

cementy posiadające 

mniejsze cząsteczki kwasu poliakrylowego 
w płynie
(mniejsza lepkość)

 

Materiały podkładowe pod 
wypełnienia stałe 

- cementy o dużej 

lepkości płynu (większa masa 
cząsteczkowa kwasu poliakrylowego)

Wskazania

background image

Postępowanie

Cementy polikarboksylowe należy zarabiać metalową 
łopatką na szorstkiej powierzchni płytki szklanej, 
łącząc z płynem kolejne porcje proszku 

Proszek łączymy z płynem możliwie szybko 
wprowadzając jednorazowo do płynu zasadniczą część 
odmierzonego proszku (ok. 4/5)- ocena konsystencji... 

Zarabianie cementu nie powinno trwać dłużej niż 30 
sekund, jeśli producent nie określi inaczej. 

zarobiony do konsystencji półpłynnej „gęstej 
śmietany”, pozwalającej na jego naniesienie i 
swobodne rozprowadzenie zgłębnikiem lub 
niewielkim upychadłem kulkowym) po powierzchni 
zębiny.

 

background image

Adhezję do twardych tkanek zęba oraz metali 
(siła adhezji ok. 8MPa) 

Dobra szczelność brzeżna 

Większą rozpuszczalność w wodzie niż cementy 
glassionomerowe oraz cementy fosforanowe

Skurcz podczas wiązania (do 6%objętości)

Nie wykazują działania przeciwbakteryjnego

Oddziaływanie biologiczne materiałów opartych 
na bazie cementu polikarboksylowego jest 
kwestią dyskusyjną.

Kolor odbiegający barwą od barwy zęba

Brak przezierności

 

Zalety i wady cementów 

polikarboksylowych

background image

Preparaty fabryczne

Adhesor Carboxy 

Adhesor Carbofine 

Durelon 

Bondal 

Dorifix C

Belfast

Poly-C

Oxicap

background image

Cementy 

glassionomerowe

(......)

background image

Demonstracja

Zarobienie fleczeru

Zarobienie tlenku cynku z eugenolem

Zarobienie cementu fosforowego

Zarobienie cementu wodorotlenkowo-
wapniowego

Zarobienie cementu polikarboksylowego

Wypełnienie ubytku materiałem czasowym

Zapraszamy do części 

praktycznej...

background image

I jeszcze......jedna 

prezentacja


Document Outline