WARUNKI PODEJMOWANIA
DECYZJI (PEWNOŚCI,
NIEPEWNOŚCI, RYZYKA).
PRZYKŁADY Z ŻYCIA DOWOLNIE
WYRANYCH ORGANIZACJI.
Agnieszka Siłuszek
CEL PODEJMOWANIA DECYZJI
Dokonanie możliwie najlepszego
wyboru opartego na rzetelnej
informacji, ALE jeśli informacja
jest niedokładna lub niepełna
lub złe będzie jej
zinterpretowanie decyzja może
okazać się błędna
Decyzje podejmowane są w
teraźniejszości, a dotyczą
przyszłości.
Wszystkie sytuacje decyzyjne
zawierają elementy, które są
nieznane i trudne do przewidzenia.
Błędy w decyzjach to często
przyczyny upadku wielu firm.
… I DLATEGO:
Warunki podejmowania decyzji
mogą odznaczać się:
pewnością,
ryzykiem,
lub
niepewnością.
Poziom niejasności i niebezpieczeństwa
podjęcia błędnych decyzji
Osoba podejmująca
decyzję działa w
warunkach:
pewnośc
i
ryzyka
niepewnoś
ci
PEWNOŚĆ
Podejmujący decyzję wie, co
stanie się w przyszłości, zna
dostępne możliwości
wyboru, ma wiarygodne
mierzalne informacje, przyszłość w
dużym stopniu da się przewidzieć. W
takich warunkach podejmuje się
bardzo niewiele decyzji.
!
!
!
!
PEWNOŚĆ cd.
Złożoność i nieprzewidywalność
procesów gospodarczych, zachowań
ludzkich, mnogość zjawisk
zachodzących w rzeczywistości,
niekompletna znajomość połączeń i
relacji między nimi.
kupcy diamentów
koncern lotniczy
RYZYKO
Znane jest prawdopodobieństwo
wystąpienia każdego możliwego
wyniku. Jeden z elementów jest
nieznany, znane jest tylko
prawdopodobieństwo jego wystąpienia.
!
!
!
?
Wymierna wiedza lub intuicyjne odczucie
decydenta.
Podejmowaniu decyzji w warunkach ryzyka
towarzyszy umiarkowana niejasność i
niebezpieczeństwo błędu.
RYZYKO cd.
Pomocne są:
rachunek prawdopodobieństwa
modele symulacyjne
metody statystyczne
psychologiczne teorie decyzji
negocjacje umowy zbiorowej
ze związkiem zawodowym
NIEPEWNOŚĆ
Podejmujący decyzje nie zna
wszystkich możliwości, ich
prawdopodobieństwa,
ryzyka związanego z nimi ani
ich prawdopodobnych konsekwencji.
Istnieją informacje ale są niepełne.
Trzeba pozyskać możliwie dużo
informacji i podchodzić do sprawy w
sposób racjonalny i logiczny.
?
?
?
?
NIEPEWNOŚĆ cd.
Ważną rolę odgrywa w takich
warunkach intuicja, trafność osądu i
doświadczenie.
Największe niebezpieczeństwo
podjęcia błędnej decyzji i
jednocześnie najczęściej
występująca sytuacja.
sezonowy biznes turystyczny
firma „Sun”
sytuacja wchodzenia na nowe rynki
NALEŻY PAMIETAĆ, ŻE
DECYZJA to INFORMACJA
PRZETWORZONA NA PLAN
DZIAŁANIA.
I dlatego nie ma decyzji „racjonalnie
obiektywnej”. Trzeba by było mieć
pełną wiedzę o rzeczywistości.
CZYM JESZCZE JEST
UWARUNKOWANE
PODEJMOWANIE DECYZJI?
WARTOŚCIĄ POSIADANYCH
INFORMACJI
U podstaw błędnych decyzji mogą
więc leżeć błędne, złej jakości czy
źle zinterpretowane informacje.
CZYM JESZCZE JEST
UWARUNKOWANE PODEJMOWANIE
DECYZJI? cd.
Istnieniem
PROBLEMU DECYZYJNEGO
czyli rozdźwiękiem pomiędzy
stanem rzeczywistym a
zamierzonym celem.
CZYM JESZCZE JEST
UWARUNKOWANE
PODEJMOWANIE DECYZJI? cd.
CECHAMI DECYDENTA
Cechami osobowymi, odwagą,
umiejętnością podejmowania
szybkich decyzji, pozycją w
otoczeniu, kwalifikacjami,
znajomością problematyki,
niezależnością…
CZYM JESZCZE JEST
UWARUNKOWANE
PODEJMOWANIE DECYZJI? cd.
STRUKTURA ORGANZACYJNĄ
Decyzje są podejmowane w
konkretnych warunkach, w ramach
określonych kompetencji i
zależności służbowych, które
mogą sprzyjać lub ograniczać
proces podejmowania decyzji.
CZYM JESZCZE JEST
UWARUNKOWANE
PODEJMOWANIE DECYZJI? cd.
STANEM ZASOBÓW
ludzkich, rzeczowych,
finansowych, informacji.
CZYM JESZCZE JEST
UWARUNKOWANE
PODEJMOWANIE DECYZJI? cd.
WPŁYWEM OTOCZENIA
INSTYTUCJONALNEGO
rynkowego i pozarynkowego
CZYM JESZCZE JEST
UWARUNKOWANE
PODEJMOWANIE DECYZJI? cd.
OBOWIĄZUJACYMI NORMAMI
prawnymi, zachowania, etyczno-
moralnymi, ekologicznymi
CZYM JESZCZE JEST
UWARUNKOWANE
PODEJMOWANIE DECYZJI? cd.
CZASEM DZIAŁANIA DECYZJI
DOSTEPNA TECHNIKĄ
OGRANICZENIAMI TWORZONYMI
PRZEZ WŁADZĘ
TRIADA
WIEDZIEĆ/CHCIEĆ/MÓC
WIEDZIEĆ – kwalifikacje
decydenta i jego wiedza o
problemie decyzyjnym
CHCIEĆ – motywacje do
podejmowania decyzji i
chęć wykorzystania
informacji
WIEDZIEĆ
CHCIEĆ
MÓC
MÓC – czy decydent ma uprawnienia,
środki i możliwości do podejmowania decyzji