MOCZENIE MIMOWOLNE

•

Moczenie mimowolne definiowane jest jako
moczenie nie spowodowane chorobami
urologicznymi lub neurologicznymi.
Charakteryzuje się ono kilkoma cechami,
które podawane są ze względu na różne
klasyfikacje

DSM IV

•

    powtarzające się oddawanie moczu do łóżka lub w

ubranie( mimowolne lub zamierzone);

•

    wiek kalendarzowy to co najmniej 5 lat- lub równoważny

poziom rozwoju;

•

    zachowanie to nie jest wyłącznie fizjologicznym efektem

zażywania substancji chemicznych(np. diuretyków) ani nie

jest spowodowane ogólnym stanem zdrowia (np. cukrzycą,

rozszczepem kręgosłupa, padaczką)

ICD 10

•

F98.0 Moczenie mimowolne nieorganiczne

•

A.    Kalendarzowy i umysłowy wiek dziecka wynosi co

najmniej 5 lat

•

B.     Mimowolne i zamierzone oddawanie moczu do łóżka

lub w ubranie występuje co najmniej dwukrotnie w miesiącu

u dzieci do lat 7, a co najmniej raz w miesiącu u dzieci

starszych

•

C.     Moczenie się nie jest następstwem napadów

padaczkowych ani nietrzymania moczu o podłożu

neurologicznym. Nie jest to też bezpośrednim następstwem

nieprawidłowości budowy dróg moczowych ani żadnych

innych stanów somatycznych.

•

D.    Brak potwierdzenia jakichkolwiek innych zaburzeń

psychicznych spełniających kryteria innych kategorii ICD-10.

•

E.     Czas trwania wynosi co najmniej 3 miesiące.

•

Moczenie wtórne – po etapie nabycia przez dziecko
umiejętności kontroli oddawania moczu, po co najmniej
półrocznym okresie kontroli, może występować w ciągu dnia
lub/i nocy

•

Moczenie pierwotne – trwa od urodzenia dziecka

Przyczyny moczenia nocnego (częstsze niż

dzienne)

•

Czynniki genetyczne,

•

Opóźnienie dojrzewania centralnego układu nerwowego,

•

Czynniki psychogenne (gł. nieprawidłowe relacje rodzinne),

•

Opóźnienie w przeprowadzeniu treningu czystości,

•

Zbyt długie używanie pieluch (powyżej 3r.ż.),

•

Zbyt duża ilość płynu wypijana przez dziecko wieczorem,

•

Zaburzenia w wydzielaniu hormonu antydiuretycznego,

•

Zaburzenia emocjonalne,

•

Występowanie trudnych dla dziecka sytuacji

ZANIECZYSZCZANIE SIĘ

DSM IV

•

Powtarzające się, mimowolne lub zamierzone wydalanie

kału w miejscach do tego nie przeznaczonych ( np. w

ubranie lub na podłogę);

•

Co najmniej jeden taki incydent w miesiącu przez co

najmniej 3 miesiące

•

Wiek kalendarzowy to co najmniej 5 lat- lub równoważny

poziom rozwoju

•

Zachowanie to nie jest wyłącznie fizjologicznym efektem

zażywania substancji chemicznych(np. środków

przeczyszczających) ani nie jest spowodowane ogólnym

stanem zdrowia, z wyjątkiem chorób wiążących się z

zaparciem.

ICD 10

•

Dziecko ponawia oddawanie stolca  miejscach nieodpowiednich

(np. ubranie, podłoga) albo mimowolnie, albo w sposób

zamierzony (zaburzenie może obejmować nieotrzymanie z

przepełnienia, wtórne w stosunku do czynnościowego zatrzymania

stolca)

•

Wiek kalendarzowy i umysłowy dziecka wynosi co najmniej 4 lata;

•

Występuje co najmniej jeden epizod zanieczyszczenia w miesiącu;

•

Czas trwania zaburzenia wynosi co najmniej 6 miesięcy;

•

Brak stanów organicznych wystarczając wyjaśniających przyczynę

zanieczyszczania się.

Główne przyczyny nietrzymania stolca u

dzieci:

•

Nieprawidłowo prowadzony trening czystości,

•

Czynniki rozwojowe (np. boi się toalety),

•

Sytuacje stresogenne,

•

Czynniki psychologiczne związane z nieprawidłowymi

relacjami w rodzinie,

•

Zaburzenia i defekty anatomiczne przewodu pokarmowego,

choroby neurologiczne i in.

ZABURZENIA MOWY

•

Opóźniony rozwój mowy,

•

Specyficzne zaburzenia rozwoju językowego (SLI),

•

Afazje,

•

Dyslalia (nieprawidłowa artykulacja),

•

Bełkotanie fizjologiczne,

•

Jąkanie

•

Jąkanie rozwojowe – między 3 a 5r.ż., jest ono
spowodowane nie ukończonym jeszcze psychofizycznym
rozwojem dziecka, pewną niesprawnością narządó mowy,
nie dość szybkim kojarzeniem nazw z przedmiotami oraz
niedostatecznym opanowaniem form gramatycznych; czyli
brak zgodności między potrzebą wyrażania licznych przeżyć
a możliwościami dziecka w zakresie mówienia

W niektórych przypadkach jąkanie

rozwojowe może przejść w wadę wymowy

Jąkanie

•

I faza – dziecko wielokrotnie powtarza różne dźwięki i
sylaby, są to tzw. objawy kloniczne

•

II faza – obok powtórzeń występują zatrzymania
wypowiedzi, połączone ze wzmożonym napięciem mięśni
oraz wysiłkiem emocjonalnym, są to objawy toniczne

•

W najbardziej zaawansowanej formie jąkania – w/w
objawom towarzyszą współruchy mięśni twarzy, szyi,
tułowia

Wskazówki dla rodziców:

•

Nie kierować uwagi dziecka na sposób jego mówienia,

słuchać cierpliwie,

•

Zachęcać do mówienia w okresie, gdy jąkanie wygasa,

•

Zachęcać do śpiewania,

•

Ograniczyć do minimum uwagi, poprawianie, kary

•

Ograniczyć wszelkie sytuacje mogące wywołać silne emocje

TIKI

Tiki:
polegają na mimowolnych, czyli niezależnych od woli,
szybkich, nagłych, krótkotrwałych, skoordynowanych i
nierytmicznych skurczach mięśni jednej lub więcej części
ciała, występujących na podłożu prawidłowej czynności
ruchowej (tzw. tiki ruchowe) lub mimowolnym, szybkim,
nagłym, krótkotrwałym wydawaniu dźwięków lub słów (tzw.
tiki wokalne),

powtarzają się w jednolitych seriach, występują często,
chociaż w nieregularnych odstępach czasu,

zazwyczaj nasilają się w stanach pobudzenia
emocjonalnego i oczekiwania, czyli w sytuacjach
przeżywania zdenerwowania, wzruszenia czy
podekscytowania

Rodzaje tików:

•

Ruchowe (proste i złożone) – dotyczą najczęściej twarzy, głowy i
szyi; mogą też zmieniać lokalizację u tej samej osoby oraz
możliwe jest występowanie kilku tików ruchowych jednocześnie,

•

Głosowe (wokalne) – powstają w wyniku przemieszczania się
powietrza przez górne drogi oddechowe, tiki wokalne proste – to
skurcze mięśni krtani, gardła, jamy ustnej, złożone – są znaczące
językowo,

•

Czuciowe – to krótkotrwałe i powtarzające się doznania
somatyczne, odczuwane na skórze lub blisko niej

•

Fantomowe – odczuwane wewnątrz innych ludzi lub przedmiotów

Przykłady tików ruchowych:

PROSTE:

•

Marszczenie nosa,

•

Mruganie oczami,

•

Otwieranie ust,

•

Wytrzeszczanie oczu,

•

Unoszenie brwi,

•

Wzruszenie ramionami,

•

I inne

ZŁÓŻONE:

•

Dotykanie nosa,

•

Podskakiwanie,

•

Wąchanie swoich rąk,

•

Kopanie,

•

Potrząsanie głową połączone ze wzruszaniem ramionami,

•

Lizanie siebie lub innych,

•

Całowanie przedmiotów,

•

Wsuwanie sobie palca do gardła

Przykłady tików wokalnych:

PROSTE:

•

Chrząkanie,

•

Pogwizdywanie,

•

Mlaskanie,

•

Mruczenie,

•

Jęczenie,

•

Cmokanie

ZŁOŻONE:

•

Echolalia (powtarzanie zasłyszanych sylab, zgłosek, słów)

•

Palilalia (powtarzanie wypowiadanych przez siebie sylab,
zgłosek, słów)

•

Koprolalia (wypowiadanie treści wulgarnych)

PRZYKŁADY TIKÓW CZUCIOWYCH:

•

Uczucie mrowienia skóry

•

Swędzenie, łaskotanie,

•

Drętwienie,

•

Uczucie gorąca

•

Uczucie napięcia

•

Odczucie „nie do opisania”

•

Rozpoznanie zaburzeń tikowych oparte jest wyłącznie na
wywiadzie i obserwacji

•

Wśród zaburzeń tikowych rozpoznajemy następujące
jednostki:

- Tiki przejściowe – występują u 4-24% dzieci w wieku

szkolnym, ustępują samoistnie, bez leczenia, zazwyczaj
przed upływem roku, polegają na wystąpieniu jednego lub
kilku tików ruchowych lub wokalnych

- Tiki przewlekłe – rozpoznawane wówczas, gdy objawy

utrzymują się powyżej roku, większe nasilenie, niż tiki
przejściowe

- Choroba tikowa – zespół Gilles de la Tourette’a, to zespół

tików głosowych i ruchowych, początek zaburzenia
przypada na okres między 2 a 15 r.ż. (średnio 7r.ż.)

Przyczyny zaburzeń tikowych

•

Przez wiele lat przyczyny zaburzeń wiązano z czynnikami

psychologicznymi

•

Obecnie badacze wskazują na neurologiczne

uwarunkowania – a więc związane z określoną budową i

sposobem funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego

•

Wskazuje się również na istnienie genetycznego podłoża

zaburzeń