Cukrzyca u
Cukrzyca u
osób w podeszłym
osób w podeszłym
wieku.
wieku.
mgr MARTA Sucharska-
mgr MARTA Sucharska-
Szymkowiak
Szymkowiak
Cukrzyca:
Cukrzyca:
Wg. WHO jest to grupa chorób
Wg. WHO jest to grupa chorób
metabolicznych charakteryzująca się
metabolicznych charakteryzująca się
hiperglikemią wynikającą z defektu
hiperglikemią wynikającą z defektu
wydzielania lub działania insuliny,
wydzielania lub działania insuliny,
Jest to przewlekłe zaburzenie
Jest to przewlekłe zaburzenie
metabolizmu objawiające się
metabolizmu objawiające się
hiperglikemią na czczo i glikozurii,
hiperglikemią na czczo i glikozurii,
hiperglikemii po posiłkach w ciągu
hiperglikemii po posiłkach w ciągu
dnia i glikozurii.
dnia i glikozurii.
Cukrzyca typu 2
Cukrzyca typu 2
stanowi 95%
stanowi 95%
wszystkich
wszystkich
przypadków cukrzycy
przypadków cukrzycy
wśród starszych
wśród starszych
osób.
osób.
Mechanizmy obniżenia
Mechanizmy obniżenia
tolerancji glukozy u osób
tolerancji glukozy u osób
starszych:
starszych:
Zmniejszone wydzielanie insuliny,
Zmniejszone wydzielanie insuliny,
Insulinooporność,
Insulinooporność,
Zwiększone wydzielanie hormonów podnoszących
Zwiększone wydzielanie hormonów podnoszących
stężenie glukozy-glukagon, hormon wzrostu,
stężenie glukozy-glukagon, hormon wzrostu,
Katecholaminy,
Katecholaminy,
Wysoki poziom ludzkiego peptydu trzustkowego,
Wysoki poziom ludzkiego peptydu trzustkowego,
Zwiększona ilość tkanki tłuszczowej,
Zwiększona ilość tkanki tłuszczowej,
Zmniejszona aktywność fizyczna,
Zmniejszona aktywność fizyczna,
Upośledzona czynność nerek,
Upośledzona czynność nerek,
Stosowane leki-diuretyki tiazydowe,kortkosteroidy.
Stosowane leki-diuretyki tiazydowe,kortkosteroidy.
Objawy cukrzycy u osób
Objawy cukrzycy u osób
w wieku podeszłym:
w wieku podeszłym:
Choroba często przebiega bezobjawowo,
Choroba często przebiega bezobjawowo,
Czasem zgłaszane są dolegliwości-
Czasem zgłaszane są dolegliwości-
apatia, obniżony nastrój, splątanie,
apatia, obniżony nastrój, splątanie,
Występuje diureza osmotyczna,
Występuje diureza osmotyczna,
Nietrzymanie moczu,
Nietrzymanie moczu,
Nawracające infekcje,
Nawracające infekcje,
Opóźnione gojenie się ran,
Opóźnione gojenie się ran,
Obniżony próg odczuwania bólu,
Obniżony próg odczuwania bólu,
Czynniki zwiększające
Czynniki zwiększające
ryzyko rozwoju cukrzycy:
ryzyko rozwoju cukrzycy:
Otyłość- BMI>25, obwód talii>88cm u K, >102cm u M,
Otyłość- BMI>25, obwód talii>88cm u K, >102cm u M,
Występowanie cukrzycy w rodzinie,
Występowanie cukrzycy w rodzinie,
Choroba niedokrwienna serca,
Choroba niedokrwienna serca,
Nadciśnienie tętnicze,
Nadciśnienie tętnicze,
Naczyniopochodne powikłania mózgowe,
Naczyniopochodne powikłania mózgowe,
Choroba naczyń obwodowych,
Choroba naczyń obwodowych,
Nieprawidłowa tolerancja glukozy stwierdzona w
Nieprawidłowa tolerancja glukozy stwierdzona w
wywiadzie,
wywiadzie,
Cukrzyca u kobiet w ciąży,
Cukrzyca u kobiet w ciąży,
Przynależność go grup rasowych-ludy wędrowne Azji,
Przynależność go grup rasowych-ludy wędrowne Azji,
amerykanie pochodzenia hiszpańskiego,
amerykanie pochodzenia hiszpańskiego,
Przyjmowanie leków diabetogennych- Kortykosteroidy,
Przyjmowanie leków diabetogennych- Kortykosteroidy,
estrogeny, tiazydów,
estrogeny, tiazydów,
β
β
-adrenolityków, fenytoiny,
-adrenolityków, fenytoiny,
Cele postępowania u
Cele postępowania u
chorych na cukrzycę w
chorych na cukrzycę w
wieku podeszłym:
wieku podeszłym:
Kontrola stopnia hiperglikemii- wg. WHO
Kontrola stopnia hiperglikemii- wg. WHO
stężenie glukozy w osoczu krwi żylnej
stężenie glukozy w osoczu krwi żylnej
wynosi na czczo <5,5mmol/l[100md/dl]
wynosi na czczo <5,5mmol/l[100md/dl]
oraz 7,8mmol/l[140md/dl],
oraz 7,8mmol/l[140md/dl],
Zapobieganie lub opóźnianie wystąpienia
Zapobieganie lub opóźnianie wystąpienia
powikłań,
powikłań,
Zapewnienie dobrego samopoczucia oraz
Zapewnienie dobrego samopoczucia oraz
niezależności pacjenta,
niezależności pacjenta,
Unikanie niepożądanych objawów
Unikanie niepożądanych objawów
stosowanych leków,
stosowanych leków,
Zasady leczenia chorych na
Zasady leczenia chorych na
cukrzycę w podeszłym
cukrzycę w podeszłym
wieku:
wieku:
Unikanie doustnych środków
Unikanie doustnych środków
hipoglikemizujących o długim okresie
hipoglikemizujących o długim okresie
półtrwania,
półtrwania,
Przyjmowania leków hipoglikemizujących
Przyjmowania leków hipoglikemizujących
w trakcie posiłku,
w trakcie posiłku,
Zwracanie uwagi na interakcje leków,
Zwracanie uwagi na interakcje leków,
Ostrożnie w stosowaniu insuliny w jednej
Ostrożnie w stosowaniu insuliny w jednej
dawce dziennie,
dawce dziennie,
Utrzymanie odpowiedniej glikemii
Utrzymanie odpowiedniej glikemii
zmniejsza ryzyko infekcji,
zmniejsza ryzyko infekcji,
Praktyczne porady pomocne
Praktyczne porady pomocne
w leczeniu chorych na
w leczeniu chorych na
cukrzycę w podeszłym
cukrzycę w podeszłym
wieku:
wieku:
Zapisywać na użytek pacjenta wszelkie
Zapisywać na użytek pacjenta wszelkie
instrukcje,
instrukcje,
Stosując duże dawki steroidów, należy
Stosując duże dawki steroidów, należy
przewidywać wystąpienie hiperglikemii,
przewidywać wystąpienie hiperglikemii,
Należy nauczyć pacjenta i jego rodzinę
Należy nauczyć pacjenta i jego rodzinę
jak radzić sobie w sytuacji, kiedy wystąpi
jak radzić sobie w sytuacji, kiedy wystąpi
inna choroba,
inna choroba,
Należy stopniowo wprowadzać leki
Należy stopniowo wprowadzać leki
obniżające ciśnienie tętnicze,
obniżające ciśnienie tętnicze,
Ostre powikłania
Ostre powikłania
cukrzycy:
cukrzycy:
Ostre powikłania metaboliczne-śpiączka
Ostre powikłania metaboliczne-śpiączka
hiperosmolarna, cukrzycowa kwasica ketonowa,
hiperosmolarna, cukrzycowa kwasica ketonowa,
Ostre powikłania infekcyjne-zakażenia układu
Ostre powikłania infekcyjne-zakażenia układu
moczowego,
moczowego,
Osłabienie pamięci,
Osłabienie pamięci,
Osłabienie wzroku,
Osłabienie wzroku,
Mniejsza sprawność manualna,
Mniejsza sprawność manualna,
Utrudnione poruszanie się,
Utrudnione poruszanie się,
Uboga dieta,
Uboga dieta,
Wysoki próg nerkowy dla glukozy,
Wysoki próg nerkowy dla glukozy,
Choroby współistniejące,
Choroby współistniejące,