Polityka rezerw
Polityka rezerw
obowiązkowych
obowiązkowych
-instrument polityki
-instrument polityki
monetarnej banku centralnego
monetarnej banku centralnego
Rezerwa obowiązkowa-
Rezerwa obowiązkowa-
określony wkład środków
banku komercyjnego
odprowadzonych na jego
rachunek w banku
centralnym
;
stanowi pewien
procent depozytów
zgromadzonych w banku.
Bank centralny w oparciu o
Bank centralny w oparciu o
system bankowych rezerw
system bankowych rezerw
obowiązkowych:
obowiązkowych:
• reguluje ilość pieniądza w obiegu
gospodarczym;
• ma na celu zapewnienie
wypłacalności banków komercyjnych
(zapewnienie płynności tych
banków);
• reguluje potencjał kredytowy sektora
bankowego
System rezerw obowiązkowych
System rezerw obowiązkowych
wpływa bezpośrednio na
wpływa bezpośrednio na
potencjał kredytowy banków
potencjał kredytowy banków
komercyjnych.
komercyjnych.
• Niedobór rezerw gotówkowych
zmusza banki komercyjne do
przeprowadzania akcji
refinansowania w banku centralnym.
• Nadmiar rezerw gotówkowych
umożliwia bankom komercyjnym
rozszerzanie akcji kredytowej.
Bank centralny realizując swoją
Bank centralny realizując swoją
politykę zobowiązuje banki
politykę zobowiązuje banki
komercyjne do podwyższenia lub
komercyjne do podwyższenia lub
obniżenia wskaźnika rezerw
obniżenia wskaźnika rezerw
obowiązkowych
obowiązkowych
(stosunek rezerw banków
(stosunek rezerw banków
komercyjnych do wkładów ich klientów)
komercyjnych do wkładów ich klientów)
.
.
• wzrost wskaźnika jest narzędziem
restrykcyjnym- część aktywów danego banku
zostaje odprowadzona do banku centralnego
i zostaje wyłączona z potencjału kredytowego
danego banku;
• zmniejszenie wskaźnika powoduje, że banki
komercyjne mogą przeznaczyć dodatkowe
środki na akcję kredytową.
Rezerwy obowiązkowe jako
Rezerwy obowiązkowe jako
efektywny instrument polityki
efektywny instrument polityki
pieniężno- kredytowej banku
pieniężno- kredytowej banku
centralnego.
centralnego.
• Niewielka zmiana wskaźnika rezerw
obowiązkowych powoduje relatywnie
dużą zmianę ich poziomu oraz
podaży pieniądza (wysoka
elastyczność tych wielkości
względem wskaźnika rezerw
obowiązkowych).
Wysoki wpływ zmian wskaźnika
Wysoki wpływ zmian wskaźnika
rezerw obowiązkowych na
rezerw obowiązkowych na
potencjał kredytowy banków
potencjał kredytowy banków
komercyjnych jest korzystny w
komercyjnych jest korzystny w
sytuacji, gdy przez dany kraj
sytuacji, gdy przez dany kraj
przepływają duże ilości
przepływają duże ilości
krótkoterminowych kapitałów
krótkoterminowych kapitałów
międzynarodowych.
międzynarodowych.
• Napływ środków
• Odpływ środków
Wady i zalety wykorzystywania
Wady i zalety wykorzystywania
polityki rezerw obowiązkowych
polityki rezerw obowiązkowych
• Zmiana wskaźnika rezerw obowiązkowych
w jednakowym procencie zmniejsza lub
zwiększa rezerwy gotówkowe banków –
negatywne zjawisko.
• Zmiana wskaźnika rezerw obowiązkowych
nie wpływa na ceny papierów
wartościowych; nie powoduje zmian w ich
oprocentowaniu; efekt ilościowy bez efektu
cenowego- pozytywne zjawisko
Czynniki determinujące poziom
Czynniki determinujące poziom
wskaźnika rezerw
wskaźnika rezerw
obowiązkowych:
obowiązkowych:
• w zależności od rodzaju depozytu
bankowego;
• charakter prawny podmiotu
składającego depozyt;
• wysokość wkładu;
• miejsce zamieszkania deponenta.
• Rezerwy obowiązkowe w większości
krajów o gospodarce rynkowej nie są
oprocentowane, co stanowi dodatkowy
koszt, który banki komercyjne ponoszą
na rzecz banku centralnego.
• Banki utrzymują rezerwy obowiązkowe
w walucie krajowej.
• Banki mają obowiązek albo
codziennego dostosowywania
wysokości swoich rezerw do poziomu
przyjętych depozytów, albo też średnio
w ciągu określonego czasu.
W Polsce:
W Polsce:
• Wskaźniki rezerw obowiązkowych mogą być
zróżnicowane w zależności od umownego okresu
przechowywania środków pieniężnych, od rodzaju
waluty, a także od rodzaju operacji finansowych
stanowiących źródło pozyskiwania środków.
Kwota rezerwy obowiązkowej nie może przekroczyć:
30%sumy środków a vista
20% sumy wkładów terminowych
• Rezerwa w Polsce może być oprocentowana,
wysokość tę ustala Rada Polityki Pieniężnej
Od 31.12.10 stopa rezerwy obowiązkowej wynosi 3,5%