WYKŁAD XXVII
GOSPODARKA WODNO-
ELEKTROLITOWA I
RÓWNOWAGA KWASOWO-
ZASADOWA
Zawartość wody w ustroju jest
odwrotnie proporcjonalna do
zawartości tłuszczu średnio 60-
65% masy ciała
Zapotrzebowanie dobowe dla
człowieka o masie 70 kg
około0 2500 ml /dobę
Zapotrzebowanie na wodę
wzrasta w przypadku
Gorączki
Wysiłku fizycznego
Wysokiej temp. Otoczenia
Biegunki
Wzmożonej diurezy
Po zabiegu operacyjnym
Bilans płynów
- płyny podawane
- płyny utracone
Stan wypełnienia naczyń najlepiej
obrazuje OCŻ
Gospodarka elektrolitowa
ustroju
sód potas wapń
U chorych chirurgiczne zaburzenia
poziomu sodu i potasu
występują w przypadkach
Niedrożności
Przetoki jelitowej
Wymiotów
Biegunki
Pocenia
wapnia
Po operacji tarczycy
Po operacji przytarczyc
Wielkość strat elektrolitów -
tabela
Zaburzenia gospodarki
sodowej
Sód jest najważniejszym jonem
pozakomórkowym. Woda „podąża” za
jonem sodowym. Stężenie w surowicy
krwi 135-145 mmol/l
Hiponatremia (niedobór sodu)
Niedostateczna podaż soli.
Nadmiar wydzielania przez nerki
Obfite poty
Biegunki
Wymioty
Drenaż przewodu pokarmowego
Leczenie - podaż płynów z wysoką
zawartością NaCl (10%)
Hipernatremia- nadmiar sodu
najczęściej towarzyszy
odwodnieniu organizmu
Zaburzenia gospodarki
potasowej
Potas jest
głównym jonem
wewnątrzkomórko
wym w surowicy
jego stężenie
wynosi 3,5-5,5
mmol/l
Hipokaliemia
(hipopotasemia)-
niedobór K poniżej
3,5 mmol/l
Przyczyny
Wymioty
Biegunki
Przetoki przewodu
pokarmowego
Środki moczopędne
Objawy
Bóle mięśniowe
Parestezje
Wielomocz
Częstoskurcz
komorowy
Leczenie
Zaburzenia gospodarki
wapniowej
Przewlekłe
Zaburzenia
hormonalne
(parathormon)
Przewlekła
niewydolność
nerek
Ostre
Stan po operacji
Tarczycy
Przytarczyc
Prawidłowe stężenie wapnia 2,5 mmol/l
Objawy niedoboru wapnia
- tężyczka
Leczenie
Podaż wapnia (dożylnie,
doustnie)
Pokarm- vit D3
Równowaga kwasowo-
zasadowa
Procesy metaboliczne w organizmie
wytwarzają produkty kwaśne lub
zasadowe
Równowagę zapewniają mechanizmy
Płuca
Nerki
Układy buforowe (węglowodanowy,
fosforanowy, hemoglobinowy,
białkowy)
Ph- 7,35-7,45
Wartości poniżej – kwasica
Wartości powyżej -- zasadowica
Zaburzenia równowagi mogą mieć
przyczyny
oddechowe
metaboliczne
W celu rozpoznania bierzemy gazometrię krwi tętniczej
Zaburzenia oddechowe monitoruje się
zmianami pCO2
Zaburzenia metaboliczne- stwierdza się
zmiany zawartości HCO3
Kwasica
oddechowa-
nadmierne
gromadzenie CO2
Choroby płuc
Choroby opłucnej
Odma
Niedodma
Urazy klatki piersiowej
Hipowentylacja
HCO3↑ pCO2
↑ ↑ pH ↓
Leczenie-
oddech
kontrolowany
Zasadowica oddechowa –
zmniejszenie stężenia CO2
Hiperwentylacja
Uraz mózgu
Leczenie
Usunięcie przyczyny
hiperwentylacji
Oddychanie do
worka plastikowego
HCO3 ↓ pCO2 ↓ ↓
pH ↑
Kwasica metaboliczna,
zmniejszenie HCO3
Cukrzyca
Mocznica
Zaburzenia
metaboliczne
Biegunki
Drenaż dróg
żółciowych i
trzustkowych
HCO3↓ ↓ pCO2↓
pH↓
Oddech Kussmaula
(gonionego psa)
Leczenie –choroba
zasadnicza,
wodorowęglany
Zasadowica metaboliczna
nadmierne stężenie HCO3
Przyczyny
środki
alkalizujące
Wymioty
Odsysanie
treści żółciowej
HCO3 ↑ ↑ pCO2 ↑ pH ↑
Leczenie podawanie
chlorku sodu, potasu
koniec