TRAUMA IN
THE ELDERLY
1
URAZY U OSÓB W
URAZY U OSÓB W
WIEKU
WIEKU
PODESZŁYM
PODESZŁYM
URAZY U OSÓB W
URAZY U OSÓB W
WIEKU
WIEKU
PODESZŁYM
PODESZŁYM
TRAUMA IN
THE ELDERLY
2
PRZEGLĄD
PRZEGLĄD
PRZEGLĄD
PRZEGLĄD
•
Patofizjologia wieku
Patofizjologia wieku
podeszłego
podeszłego
•
Ocena pacjenta w wieku
Ocena pacjenta w wieku
podeszłym
podeszłym
•
Postępowanie z pacjentem
Postępowanie z pacjentem
w wieku podeszłym
w wieku podeszłym
TRAUMA IN
THE ELDERLY
3
POPULACJA OSÓB
POPULACJA OSÓB
W WIEKU
W WIEKU
PODESZŁYM
PODESZŁYM
POPULACJA OSÓB
POPULACJA OSÓB
W WIEKU
W WIEKU
PODESZŁYM
PODESZŁYM
•
20% populacji w USA to osoby
20% populacji w USA to osoby
powyżej 65 r. ż.
powyżej 65 r. ż.
•
1/3 przewożonych karetką
1/3 przewożonych karetką
pacjentów to osoby >65 r.ż.
pacjentów to osoby >65 r.ż.
•
Pacjent geriatryczny:
Pacjent geriatryczny:
– gorzej reaguje na uraz
– ma gorsze rokowanie
– wiek >55 r.ż bardziej wpływa na złe
rokowanie niż mechanizm wypadku
samochodowego
TRAUMA IN
THE ELDERLY
4
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
•
Osłabienie wzroku i słuchu
Osłabienie wzroku i słuchu
– utrudniony kontakt z pacjentem
•
Częste choroby zębów i
Częste choroby zębów i
przyzębia
przyzębia
– mosty i sztuczne szczęki - częsta
przyczyna niedrożności dróg
oddechowych
– Chore zęby łatwo można
uszkodzić/złamać przy intubacji
TRAUMA IN
THE ELDERLY
5
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
•
Układ oddechowy
Układ oddechowy
– zmniejszona pojemność życiowa
płuc (VC)
– częste POChP
– łatwiej i szybciej dochodzi do
rozwoju niedotlenienia po urazie
klatki
TRAUMA IN
THE ELDERLY
6
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
•
Układ sercowo-naczyniowy
Układ sercowo-naczyniowy
– Zmniejszony przepływ przez ważne
życiowo narządy wewnętrzne
– Zmniejszony rzut serca
małe rezerwy
– Zła tolerancja
hipowolemii
niedotlenienia
– Współistniejące choroby ukł. krążenia
TRAUMA IN
THE ELDERLY
7
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
•
Nerki
Nerki
– Często osłabienie funkcji nerek
– Niedotlenienie ma bardzo zły
wpływ na nerki
– Nerki mogą nie nadążać z
wydalaniem przetaczanych płynów
zagrożenie zastoinową
niewydolnością serca
TRAUMA IN
THE ELDERLY
8
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
•
Układ nerwowy
Układ nerwowy
– Zanik mózgu zwiększa
prawdopodobieństwo powstania
krwiaka podtwardówkowego po urazie
– Zmniejszony przepływ mózgowy
– Zła tolerancja niedotlenienia,
niedociśnienia, wtrząsu
– Zaburzenia równowagi i koordynacji
ruchów - częsta przyczyna urazów
TRAUMA IN
THE ELDERLY
9
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
•
Układ mięśniowo-
Układ mięśniowo-
szkieletowy
szkieletowy
– Osteoporoza
zwiększa zagrożenie
złamania nawet po
niewielkim urazie
– Skrzywienie
kręgosłupa (Kyphosis
)
utrudnia
unieruchomienie na
desce ortopedycznej
utrudnia intubację
TRAUMA IN
THE ELDERLY
10
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
•
TERMOREGULACJA
TERMOREGULACJA
–
Bardziej podatni na:
Wychłodzenie (hipotermia)
Przegrzanie (udar cieplny)
TRAUMA IN
THE ELDERLY
11
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
PATOFIZJOLOGIA
•
Pamiętaj!
Pamiętaj!
– Leki stosowane przez poszkodowanego
wpływają na zdolność kompensacji
urazu
– Ze względu na osłabienie wzroku,
słuchu, zmysłu równowagi i koordynacji
ruchów łatwiej podlegają urazom
– Przyczyną wypadku lub urazu może być
nagłe zachorowanie (zawał serca)
TRAUMA IN
THE ELDERLY
12
OCENA STANU
OCENA STANU
PACJENTA W
PACJENTA W
WIEKU
WIEKU
PODESZŁYM
PODESZŁYM
OCENA STANU
OCENA STANU
PACJENTA W
PACJENTA W
WIEKU
WIEKU
PODESZŁYM
PODESZŁYM
•
Ocena miejsca zdarzenia
Ocena miejsca zdarzenia
– Czy pacjent mieszka sam?
– Czy może się sam sobą zajmować?
– Jakie leki stosuje?
Zabierz je do szpitala
– Oznaki maltretowania
TRAUMA IN
THE ELDERLY
13
WSTĘPNE
WSTĘPNE
BADANIE
BADANIE
URAZOWE
URAZOWE
WSTĘPNE
WSTĘPNE
BADANIE
BADANIE
URAZOWE
URAZOWE
•
Ocena wstępna
Ocena wstępna
•
Szybkie badanie urazowe lub
Szybkie badanie urazowe lub
badanie miejscowe
badanie miejscowe
– Sprawdź, czy ma mosty, sztuczne szczęki
– szukaj objawów POChP
– chroń przed niedotlenieniem i
hipowentylacją
– zanotuj stan świadomości
•
Transport
Transport
– podejrzewaj ukryte urazy
TRAUMA IN
THE ELDERLY
14
DZIAŁANIA
DZIAŁANIA
KRYTYCZNE
KRYTYCZNE
DZIAŁANIA
DZIAŁANIA
KRYTYCZNE
KRYTYCZNE
•
Pacjent w podeszłym wieku
Pacjent w podeszłym wieku
ma niewydolne mechanizmy
ma niewydolne mechanizmy
kompensacyjne
kompensacyjne
– wczesne leczenie hipoksji i wstrząsu
– gotowość do intubacji
– ostrożnie przetaczaj płyny
możesz spowodować obrzęk płuc
– chroń przed utratą ciepła
TRAUMA IN
THE ELDERLY
15
BADANIE
BADANIE
SZCZEGÓŁOWE
SZCZEGÓŁOWE
BADANIE
BADANIE
SZCZEGÓŁOWE
SZCZEGÓŁOWE
Zebranie wywiadu ma ogromne
znaczenie
S
- zaburzone czucie bólu
A
- alergie
M
- zabierz ze sobą jego leki, jeśli to
możliwe
P
- informacje o poprzednich chorobach są
bardzo ważne
L
- ostatni posiłek
E
- okoliczności urazu
-
ból w klatce piersiowej lub
omdlenie
przed wypadkiem
TRAUMA IN
THE ELDERLY
16
ZABURZENIA
ZABURZENIA
ŚWIADOMOŚCI
ŚWIADOMOŚCI
ZABURZENIA
ZABURZENIA
ŚWIADOMOŚCI
ŚWIADOMOŚCI
•
Dowiedz się od rodziny,
Dowiedz się od rodziny,
jaki był wcześniej stan
jaki był wcześniej stan
świadomości pacjenta
świadomości pacjenta
•
Czy stan świadomości
Czy stan świadomości
uległ pogorszeniu?
uległ pogorszeniu?
TRAUMA IN
THE ELDERLY
17
PODSUMOWANIE
PODSUMOWANIE
PODSUMOWANIE
PODSUMOWANIE
•
Osoby w podeszłym wieku:
Osoby w podeszłym wieku:
– inaczej reagują na uraz
– często cierpią na współistniejące
choroby
– mają osłabione mechanizmy
kompensacyjne
•
Zbierz dokładny wywiad
Zbierz dokładny wywiad
•
Uprzedzaj rozwój wypadków
Uprzedzaj rozwój wypadków
TRAUMA IN
THE ELDERLY
18
PYTANIA?
PYTANIA?
PYTANIA?
PYTANIA?