Cykl życia
produktu
Karol Strzelczyk
Michał Wysocki
WBMiZ, ZiIP, ZP4
Rynkowy cykl życia produktu
oparty jest na koncepcji zakładającej,
że każdy oferowany produkt pojawia
się na rynku, zdobywa dojrzałość i
znika z rynku.
W cyklu życia produktu:
• 1. Długość życia produktu jest ograniczona w
czasie i zależy od wielu czynników mikro oraz
makrootoczenia marketingowego
• 2. Sprzedaż produktu, struktura kosztów i
zysków podlega wahaniom i powiązana jest
ściśle z fazami życia produktu.
• 3. Poziom zysków firmy wzrasta i obniża się w
kolejnych fazach cyklu życia.
• 4. W różnych fazach cyklu życia produktu inne
muszą być strategie i programy działania
firmy np. marketingowe, produkcyjne,
finansowe, sprzedażowe, kadrowe.
Przykład cyklu życia
produktu
Drukarki 3D, są w fazie
wprowadzania, kolorowe drukarki
laserowe, wcześniej wprowadzone na
rynek, przemieszczają się do fazy
wzrostu, zwykłe drukarki laserowe i
atramentowe przesuwają się do fazy
dojrzałości, drukarki igłowe są już w
fazie spadkowej (dostępne jeszcze w
handlu).
Dokładny koszt krzywej cyklu
życia zmienia się zależnie od
produktu, ale najważniejszą zmienną
jest wartość sprzedaży oraz czas
oferowania produktu na rynku.
Rozwój nowego produktu może
trwać od kilku miesięcy (proste
produkty gospodarstwa domowego)
do kilkunastu lat (złożone konstrukcje
techniczne np. samolot pasażerski),
dlatego jego planowanie w
przedsiębiorstwie powinno się
rozpocząć zanim nowy produkt
będzie rzeczywiście potrzebny.
W praktyce firmy posiadają
ofertę produktową w różnych
fazach cyklu życia.
Za zróżnicowaną ofertę można
przyjąć następującą strukturę
produktu-mix:
• -5-10% produktów znajduje się w fazie
wprowadzania produktu na rynek
• -15-20% produktów znajduje się w
fazie wzrostu
• -50-60% produktów znajduje się w
fazie dojrzewania i nasycenia
• -5-10% produktów znajduje się w fazie
spadku
W zakresie wyboru odpowiedniego
momentu wprowadzenia nowego
produktu na rynek należy wziąć pod
uwagę jedną z trzech możliwości:
• 1. Wprowadzić nowy produkt zanim uczyni to
konkurencja (korzyści przypadają inicjatorom)
• 2. Wprowadzić nowy produkt równolegle z
konkurencją (korzyści podziału kosztów na
firmy konkurencyjne)
• 3. Wprowadzić nowy produkt po uczynieniu
tego przez konkurencję (korzyści uniknięcia
kosztów zapoznania rynku z produktem,
możliwość uniknięcia niedostrzeżonych wad,
pozyskanie informacji o wielkości rynku)
Przedsiębiorstwo musi zdecydować czy
sprzedawać produkt na rynku lokalnym,
regionalnym, ponadregionalnym,
krajowym czy międzynarodowym.
Atrakcyjną i bezpieczną dla firmy
strategią geograficzną jest stopniowa
ekspansja. W tym przypadku
przedsiębiorstwo wprowadza produkt na
coraz to nowe obszary, biorąc pod
uwagę potencjał rynku, koszty
dystrybucji, promocji, intensywność
konkurencji na danym obszarze.
Optymalne cechy przyszłych
klientów to: odbiorcy wcześnie
akceptujący nowy produkt, kupujący
często i w dużych ilościach, koszty
dotarcia do odbiorców są relatywnie
niskie.
Warianty krzywych
rynkowego życia produktu
Odchylenia kształtu krzywych dotyczą
zróżnicowanego okresu trwania
poszczególnych faz. Zdarza się, że
faza wprowadzania na rynek oraz
wzrostu jest bardzo długa, natomiast
faza dojrzałości ulega gwałtownemu
skróceniu. Taka sytuacja jest mało
korzystna dla firmy bowiem ogranicza
zyski czerpane ze sprzedaży.
Zdecydowanie lepsza jest sytuacja
gdy fazy wprowadzenia i wzrostu
trwają krótko, natomiast fazy
dojrzałości i nasycenia ulegają
wydłużeniu. Umożliwia to utrzymanie
wysokiego poziomu zysku i obrotu w
długim okresie.
Otwarty i
zamknięty cykl
życia produktu
Cykl życia
produktu w ujęciu
globalnym
Znajomość cyklu życia produktu ułatwia
porównywanie sytuacji firmy z
otoczeniem konkurencyjnym. Jeśli
produkt na rynku znajduje się w fazie
wzrostu, a sprzedaż w firmie maleje, to
oznacza, że konkurenci lepiej
zaspokajają potrzeby klientów i
konieczne jest dokonanie wewnętrznej
analizy sytuacji firmy. Monitorowanie,
analizowanie i planowanie produktów w
nawiązaniu do cyklu ich życia jest bardzo
istotne z punktu widzenia dynamiki
rozwoju firmy.
Dziękujemy za
uwagę
Bibliografia
• W. Mantura, „Marketing przedsiębiorstw
przemysłowych”, Wydawnictwo Politechniki
Poznańskiej; str. 85-88
• Michael J. Thomas, „Podręcznik marketingu”;
PWN, str. 285-287
• Bielski, „Podstawy Marketingu” ; str. 198-204
• H. Mruk, B. Pilarczyk, B. Sojkin „Podstawy
Marketingu” str. 194-152
• Ireneusz P. Rutkowski. „Strategie produktu”;
str. 264-288
• E. Pająk, „ Zarządzanie produkcją”; PWN; str.
57-69