Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia
wdrożenia dyrektyw UE w zakresie bezpieczeństwa i
higieny pracy"
Ocena ryzyka zawodowego
Ocena ryzyka zawodowego
prof.dr hab.. Jerzy Olszewski
prof.dr hab.. Jerzy Olszewski
P o z n a ń
P o z n a ń
2009 – 04 - 19
2009 – 04 - 19
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Ryzyko zawodowe
Ryzyko zawodowe
P
Prawdopodobieństwo
wystąpienia
niepożądanych zdarzeń
związanych z wykonywaną
pracą, powodujących straty, w
szczególności wystąpienia u
pracowników niekorzystnych
skutków zdrowotnych w wyniku
zagrożeń zawodowych
występujących w środowisku
pracy lub sposobu
wykonywania pracy.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Prawdopodobieństwo, że wskutek narażenia
na oddziaływanie czynnika zagrażającego
istnieje potencjalna możliwość powstania
urazu
o określonej ciężkości lub pogorszenia –
w określonym stopniu - stanu zdrowia.
Wytyczne oceny ryzyka zawodowego -
Komisja Europejska
Ryzyko zawodowe:
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
PODSTAWY PRAWNE
OKREŚLAJĄCE OBOWIĄZEK DOKONYWANIA OCENY
RYZYKA ZAWODOWEGO
Dyrektywa Rady nr 89/391/EWG z dn.
12.06.1989r.
O wprowadzaniu środków w celu zwiększenia
bezpieczeństwa i poprawy zdrowia pracowników.
Norma PN-N-18002:2000 – Systemy zarządzania
bezpieczeństwa i higieny pracy.
Ogólne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego.
Art. 226 Kodeksu pracy:
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
PODSTAWY PRAWNE
OKREŚLAJĄCE OBOWIĄZEK DOKONYWANIA
OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO
Pracodawca:
1) ocenia i dokumentuje ryzyko zawodowe
związane z wykonywaną pracą oraz stosuje
niezbędne środki profilaktyczne
zmniejszające ryzyko,
2) informuje pracowników o ryzyku
zawodowym, które wiąże się z wykonywaną
pracą, oraz o zasadach ochrony przed
zagrożeniami.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
PODSTAWY PRAWNE
OKREŚLAJĄCE OBOWIĄZEK
DOKONYWANIA OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
Rozporządzenie Ministra Pracy i
Polityki Socjalnej z dnia 26 września
1997 r. w sprawie ogólnych
przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy (Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz.
1650 późn. zm.).
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
PODSTAWY PRAWNE
OKREŚLAJĄCE OBOWIĄZEK
DOKONYWANIA OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
–
§ 39. 1. Pracodawca zapewnia pracownikom
bezpieczeństwo i higienę pracy, w
szczególności przez ograniczanie ryzyka
zawodowego w wyniku właściwej organizacji
pracy oraz stosowania koniecznych środków
profilaktycznych, a także informowania i
szkolenia pracowników.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
PODSTAWY PRAWNE
OKREŚLAJĄCE OBOWIĄZEK
DOKONYWANIA OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
‒
Działania, o których mowa w ust. 1,
powinny być podejmowane na
podstawie ogólnych zasad dotyczących
zapobiegania wypadkom i chorobom
związanym z pracą.
Jest systematycznym badaniem wszystkich
aspektów pracy, które jest
przeprowadzane w celu stwierdzenia, jakie
zagrożenia w środowisku pracy mogą być
powodem urazu lub pogorszenia się stanu
zdrowia pracownika
i czy zagrożenia te można wyeliminować,
a jeżeli nie – jakie środki ochronne należy
podjąć w celu ograniczenia ryzyka
związanego z tymi zagrożeniami.
Ocena ryzyka
Skuteczne zapobieganie skutkom zagrożeń
zawodowych,
Eliminowanie lub ograniczanie ryzyka.
Ocena ryzyka powinna uświadomić
pracodawcy, na jakie zagrożenia są
narażeni pracownicy, a pracownikom jakie
zagrożenia występują na ich stanowiskach,
jakie są źródła zagrożeń, jakie mogą
powodować skutki i w jaki sposób należy
się przed nimi chronić.
CEL OCENY
RYZYKA
sprawdzenie czy występujące na
stanowiskach pracy zagrożenia zostały
zidentyfikowane i czy jest znane związane z
nimi ryzyko zawodowe,
wykazanie, że zastosowane środki ochrony są
odpowiednie do zidentyfikowanych zagrożeń,
wykazanie, że dokonano odpowiedniego
wyboru materiałów, wyposażenia,
stanowiska
pracy oraz organizacji pracy, ustalenie
priorytetów w działaniach zmierzających
do eliminowania lub ograniczenia ryzyka
zawodowego,
Cele szczegółowe oceny
ryzyka
zbadanie czy ryzyko zawodowe
jest na poziomie akceptowalnym,
zapewnienie ciągłej poprawy bhp,
poinformowanie o ryzyku
pracowników.
Cele szczegółowe oceny
ryzyka
W celu eliminacji lub ograniczenia
zagrożeń i związanego z nimi ryzyka
zawodowego, zaleca się stosować środki
ochronne w następującej kolejności:
środki techniczne eliminujące lub
ograniczające zagrożenie u źródła, środki
ochrony zbiorowej, środki organizacyjne i
proceduralne ,środki ochrony
indywidualnej.
Cele szczegółowe oceny
ryzyka
Środki organizacyjne to między
innymi:
–
zarządzenia dotyczące różnych
aspektów organizacji pracy,
–
protokoły: odbioru technicznego,
pomiarów i badań urządzeń energio-
mechanicznych,
Cele szczegółowe oceny
ryzyka
‒
instrukcje bezpiecznego
wykonywania pracy,
‒
dokumenty stwierdzające posiadanie
odpowiednich kwalifikacji,
‒
uprawnień i upoważnień,
‒
projekty techniczne związane z
prowadzeniem procesu
technologicznego.
Cele szczegółowe oceny
ryzyka
Środki ochrony zbiorowej
-
rozwiązania techniczne
przeznaczone do jednoczesnej
ochrony grupy ludzi, w tym i
pojedynczych osób, przed
niebezpiecznymi i szkodliwymi
czynnikami występującymi w
środowisku pracy.
Cele szczegółowe oceny
ryzyka
Środki ochrony indywidualnej
-
środki noszone lub trzymane przez
pracownika w celu jego ochrony
przed zagrożeniami związanymi z
występowaniem niebezpiecznych lub
szkodliwych czynników w środowisku
pracy, w tym również akcesoria i
dodatki przeznaczone do tego celu.
Cele szczegółowe oceny
ryzyka
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Podstawowe cele oceny ryzyka
zawodowego
Sprawdzenie, czy występujące na
stanowiskach pracy zagrożenia zostały
zidentyfikowane i czy jest znane związane z
nimi ryzyko zawodowe
Wykazanie, zarówno pracownikom i/lub ich
przedstawicielom, jak i organom nadzoru
i kontroli, że przeprowadzono analizę
zagrożeń
i zastosowano właściwe środki ochronne
Dokonanie odpowiedniego wyboru
wyposażenia stanowisk pracy, materiałów
oraz organizacji pracy
Ustalanie priorytetów w działaniach
zmierzających do eliminowania lub
ograniczania ryzyka zawodowego
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Podstawowe cele oceny ryzyka
zawodowego
Zapewnienie ciągłej poprawy
bezpieczeństwa i higieny pracy
.
Ocena
ryzyka
Monitorowani
e
i działania
korygujące
Realizacja
planu
Plan
działań
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Norma zawiera ogólne wytyczne
do postępowania przy przeprowadzaniu oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy.
Wytyczne te mogą być stosowane przez wszystkie organizacje.
Norma PN-N-
18002
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
PN-N-18002
W normie podano informacje dotyczące:
podstawowych celów oceny
ogólnych zasad przygotowania oceny
osób przeprowadzających ocenę
przebiegu oceny
działań wynikających z oceny
Norma PN-N-
18002
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Ogólne zasady przygotowania
oceny ryzyka zawodowego
•
Zapewnić zasoby niezbędne do
prowadzenia oceny ryzyka zawodowego.
Wyznaczyć odpowiednie osoby do
przeprowadzania oceny ryzyka
zawodowego.
Określić potrzeby szkoleniowe i zapewnić
szkolenie osobom przeprowadzającym
ocenę ryzyka zawodowego.
Zapewnić udział pracowników w ocenie
ryzyka zawodowego.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Osoby przeprowadzające ocenę ryzyka
zawodowego
Zaangażowani w ocenę ryzyka
zawodowego powinni być
wszyscy pracownicy, bowiem
bezpieczne warunki pracy
powinny być wspólnym
interesem pracodawcy i
pracowników
.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Osoby przeprowadzające ocenę ryzyka
zawodowego
Osoby oceniające ryzyko zawodowe
powinny:
znać i rozumieć zasady oceny,
posiadać wiedzę niezbędną do
identyfikowania zagrożeń na ocenianych
stanowiskach,
umieć ocenić szkodliwe następstwa
występujących zagrożeń.
Zaleca się, aby potrafiły one również:
formułować propozycje działań
korygujących i/lub zapobiegawczych,
oceniać ich skuteczność oraz
identyfikować te problemy, które powinny być rozwiązane z
udziałem ekspertów zewnętrznych.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Osoby przeprowadzające ocenę ryzyka
zawodowego
Ocena ryzyka zawodowego nie jest
działaniem jednorazowym. Zgodnie z
wymaganiami prawa powinna ona być
wykonywana okresowo, a także zawsze
wówczas, gdy na stanowisku pracy
wprowadzane są zmiany – zarówno przed
wprowadzeniem tych zmian, jak i po ich
wprowadzeniu.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Osoby przeprowadzające ocenę ryzyka
zawodowego
W szczególności ryzyko zawodowe
należy oceniać wówczas, gdy
podejmowane są decyzje odnośnie
zmian:
‒ procesów technologicznych,
wyposażenia stanowisk i miejsc
pracy,
‒ stosowanych substancji i
preparatów chemicznych,
biologicznych, rakotwórczych lub
mutagennych, organizacji pracy.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Ogólne zasady przygotowania
oceny ryzyka zawodowego
Okresowo
Zawsze wówczas, gdy wykorzystywane
do jego oceny informacje straciły swoją
aktualność,
a w szczególności :
przy tworzeniu nowych stanowisk pracy,
przy wprowadzaniu zmian na stanowiskach pracy
po zmianie obowiązujących wymagań,
odnoszących się do ocenianych stanowisk pracy,
po wprowadzeniu zmian w stosowanych
środkach ochronnych
.
W jakich sytuacjach przeprowadza się
ocenę ryzyka zawodowego?
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Przebieg oceny ryzyka
zawodowego
zebranie potrzebnych
informacji
identyfikacja zagrożeń
oszacowanie ryzyka
ANALIZA RYZYKA ZAWODOWEGO
WYZNACZANIE DOPUSZCZALNOŚCI
RYZYKA
Czy ryzyko można przyjąć?
TAK: Okresowe przeprowadzanie oceny ryzyka
zawodowego
NIE:
Opracowanie planu działań korygujących
i/lub zapobiegawczych
O
c
e
n
a
r
y
z
y
k
a
za
w
o
d
o
w
e
g
o
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
PRZEBIEG OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
Metodę identyfikowania zagrożeń
może ustalić zespół oceniający ryzyko
zawodowe, biorąc pod uwagę:
cel analizy
obiekt analizy
dostępne informacje
dostępne zasoby
czas analizy
Identyfikacja zagrożeń
Do identyfikacji
zagrożeń na
stanowiskach pracy
najlepsze są z
reguły metody
proste, mało
sformalizowane
Listy kontrolne
Analiza bezpieczeństwa pracy (Job Safety
Analysis)
Listy kontrolne
Analiza bezpieczeństwa pracy (Job Safety
Analysis)
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Przygotowanie do analizy
Zebranie niezbędnych informacji
Określenie realizowanych na stanowisku
zadań
Ustalenie listy czynności,
wykonywanych podczas realizacji zadań
Identyfikacja zagrożeń
Oszacowanie i wyznaczenie
dopuszczalności ryzyka
Określenie wynikających z oceny działań
Podsumowanie wyników
Metoda analizy bezpieczeństwa pracy
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
PRZEBIEG OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
Oszacowanie ryzyka
zawodowego
Oszacowanie ryzyka zawodowego
związanego z zagrożeniami
zidentyfikowanymi na stanowiskach pracy
polega na ustaleniu:
prawdopodobieństwa wystąpienia
zagrożeń,
ciężkości szkodliwych następstw tych
zagrożeń.
Podstawą do oszacowania mogą być:
•
dane o wypadkach, chorobach zawodowych i
innych,
•
informacje zawarte w przepisach prawnych,
normach
i w literaturze specjalistycznej,
•
opinie ekspertów.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Informacje potrzebne do oceny ryzyka
zawodowego
lokalizacji stanowiska lub realizowanych
lokalizacji stanowiska lub realizowanych
na nim zadań,
na nim zadań,
osób pracujących na stanowisku, ze
osób pracujących na stanowisku, ze
szczególnym uwzględnieniem tych
szczególnym uwzględnieniem tych
pracowników, dla których ryzyko
pracowników, dla których ryzyko
związane z oddziaływaniem zagrożeń
związane z oddziaływaniem zagrożeń
może być większe od przeciętnego,
może być większe od przeciętnego,
takich jak np. kobiety w ciąży,
takich jak np. kobiety w ciąży,
młodociani lub niepełnosprawni,
młodociani lub niepełnosprawni,
stosowanych środków pracy, materiałów
stosowanych środków pracy, materiałów
technologicznych i wykonywanych
technologicznych i wykonywanych
operacji technologicznych,
operacji technologicznych,
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
wykonywanych czynności oraz czasu i sposobu ich
wykonywanych czynności oraz czasu i sposobu ich
wykonywania przez pracujące na stanowisku osoby,
wykonywania przez pracujące na stanowisku osoby,
zagrożeń, które już zostały zidentyfikowane i ich
zagrożeń, które już zostały zidentyfikowane i ich
źródeł,
źródeł,
możliwych skutków występujących zagrożeń,
możliwych skutków występujących zagrożeń,
stosowanych środków ochrony,
stosowanych środków ochrony,
wypadków i chorób zawodowych, którym uległy
wypadków i chorób zawodowych, którym uległy
pracujące na stanowisku osoby,
pracujące na stanowisku osoby,
wymagań przepisów prawnych i norm,
wymagań przepisów prawnych i norm,
określających minimalne wymagania
określających minimalne wymagania
bezpieczeństwa i higieny pracy na analizowanym
bezpieczeństwa i higieny pracy na analizowanym
stanowisku.
stanowisku.
Informacje potrzebne do oceny ryzyka zawodowego
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Informacje potrzebne do oceny ryzyka
zawodowego
I
Identyfikacja zagrożeń
określenie wszelkich czynników
określenie wszelkich czynników
niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych
niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych
występujących na stanowisku pracy,
występujących na stanowisku pracy,
zwrócenie uwagi na te właściwości, które na
zwrócenie uwagi na te właściwości, które na
danym stanowisku i w określonych
danym stanowisku i w określonych
okolicznościach mogą stworzyć największe
okolicznościach mogą stworzyć największe
zagrożenie,
zagrożenie,
ustalenie w jaki sposób czynniki te mogą
ustalenie w jaki sposób czynniki te mogą
oddziaływać na człowieka (drogi
oddziaływać na człowieka (drogi
wchłaniania, mechanizm oddziaływania,
wchłaniania, mechanizm oddziaływania,
zakres zmian,
zakres zmian,
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
I
nformacje potrzebne do oceny ryzyka
zawodowego
Identyfikacja zagrożeń c.d.
określenie czasu lub
określenie czasu lub
częstotliwości narażenia
częstotliwości narażenia
człowieka na istniejące
człowieka na istniejące
zagrożenie,
zagrożenie,
ustalenie liczby osób narażonych
ustalenie liczby osób narażonych
(określenie płci, wieku),
(określenie płci, wieku),
sposób ujawniania się zagrożenia
sposób ujawniania się zagrożenia
.
.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Informacje potrzebne do oceny ryzyka
zawodowego
Schemat przebiegu identyfikacji zagrożeń
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Przykładowe zagrożenie na stanowisku pracy
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Algorytm oceny ryzyka zawodowego
KROK 1
Charakterystyka stanowiska
pracy
.
W kroku tym należy zebrać
wszystkie niezbędne informacje
potrzebne do oceny ryzyka, które
charakteryzują stanowisko pracy lub
wykonywane prace.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Algorytm oceny ryzyka zawodowego
KROK 1
Charakterystyka stanowiska
pracy
.
W charakterystyce stanowiska pracy
należy uwzględnić:
stan w jakim znajduje się obiekt
(budynek, maszyna),
obszar, po którym porusza się
pracownik,
wykonywane czynności,
.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Algorytm oceny ryzyka zawodowego
KROK 1
Charakterystyka stanowiska
pracy
.
niedogodności (nie stanowią
bezpośrednio zagrożenia, ale
sprzyjają powstawaniu
ryzyka),
poziom wykształcenia,
doświadczenia,
wypadki, choroby zawodowe.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Algorytm oceny ryzyka zawodowego
KROK 2
Identyfikacja zagrożeń
.
Identyfikacja zagrożeń - jest
procesem rozpoznawania czy
zagrożenie istnieje i jakie są jego
źródła np.:
czy występują w środowisku pracy
czynniki niebezpieczne, szkodliwe
lub uciążliwe.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Algorytm oceny ryzyka zawodowego
KROK 2
Identyfikacja zagrożeń
.
Pomocne mogą być :
– listy kontrolne,
– dokumentację techniczną,
– normy określające wymagania
bezpieczeństwa,
– rejestry wypadków i chorób
zawodowych,
– dokumenty pomiarów czynników
środowiska pracy.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Algorytm oceny ryzyka zawodowego
KROK 3
Szacowanie ryzyka
Jest nadaniem parametrom ryzyka
odpowiednich wartości.
Określanie prawdopodobieństwa
wystąpienia niepożądanych zdarzeń
związanych z wykonywaną pracą
powodujących u pracowników
niekorzystne skutki zdrowotne.
Parametry ryzyka zawodowego szacuje
się oddzielnie dla każdego
zidentyfikowanego zagrożenia.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Algorytm oceny ryzyka zawodowego
KROK 4
Wartościowanie ryzyka
.
Wartościowanie ryzyka - jest określaniem
wartości ryzyka według przyjętych
kryteriów.
Kryteria mogą być określane w
unormowaniach państwowych (np.
dopuszczalne stężenia lub natężenia
czynników mierzalnych środowiska pracy)
a w przypadku ich braku pracodawca,
może ustalić własne kryteria
dopuszczalności ryzyka zawodowego.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Algorytm oceny ryzyka zawodowego
KROK 4
Wartościowanie ryzyka
.
Wartościowanie ryzyka kończy się
podjęciem decyzji odnośnie
akceptacji poziomu ryzyka albo
podjęcia kroków koniecznych do
zmniejszenia ryzyka albo
zapewnienia, że ryzyko pozostanie
na akceptowanym poziomie.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Algorytm oceny ryzyka zawodowego
KROK 5
Ograniczenie lub eliminowanie ryzyka
zawodowego
.
Jednym z celów oceny ryzyka zawodowego
jest eliminowanie zagrożeń lub ograniczanie
ich skutków.
Osiągnięcie tego celu jest możliwe przez
podjęcie
odpowiednich działań. Podstawową zasadą,
jaką należy się kierować jest eliminowanie
zagrożeń najlepiej u źródła oraz stosowanie
takich środków, które będą chronić jak
największą liczbę pracowników.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
-
czy ryzyko można przyjąć?
Wyznaczanie dopuszczalności
ryzyka zawodowego
Podstawowym kryterium dopuszczalności
ryzyka są wymagania obowiązujących
przepisów prawnych i innych dokumentów
normatywnych.
W przypadku braku odpowiednich wymagań
przepisów prawnych i innych zaleca się
ustalanie kryteriów dopuszczalności ryzyka
zawodowego z uwzględnieniem opinii
ekspertów z dziedziny bezpieczeństwa i
higieny pracy, własnych doświadczeń, oraz
opinii pracowników.
PRZEBIEG OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Ryzyko duże = NIEAKCEPTOWALNE
J eżeli ryzyko zawodowe jest związane z pracą już
wykonywaną, działania w celu jego zmniejszenia trzeba
podjąć natychmiast. Planowana praca nie może być
rozpoczęta do czasu zmniejszenia ryzyka zawodowego do
poziomu dopuszczalnego.
Ryzyko średnie = AKCEPTOWALNE
Zaleca się zaplanowanie i podjęcie działań, których celem
jest zmniejszenie ryzyka zawodowego.
Ryzyko małe = AKCEPTOWALNE
Konieczne jest zapewnienie, że ryzyko zawodowe
pozostaje na tym samym poziomie
Wyznaczanie dopuszczalności ryzyka zawodowego
oraz zalecenia dotyczące wynikających z oceny
działań (oszacowanie w skali 3-stopniowej)
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Przed realizacją planu działań zaleca się
dokonać jego przeglądu w celu stwierdzenia:
czy proponowane działania doprowadzą do
wymaganego ograniczenia ryzyka
zawodowego?
czy w wyniku realizacji planu nie powstaną
nowe zagrożenia?
czy można wybrać inne, bardziej skuteczne
działania?
co sądzą pracownicy o potrzebie realizacji
i skuteczności planowanych działań?
Realizacja planu
działań
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Metody oceny ryzyka zawodowego
1.
Wstępna Analiza Zagrożeń PHA
Wstępna Analiza Zagrożeń PHA
2.
2.
Matryca ryzyka (wg normy PN-
N- 18002)
3. Metoda Risc Score
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
1. Wstępna Analiza Zagrożeń PHA
1. Wstępna Analiza Zagrożeń PHA
Wstępna Analiza Zagrożeń PHA
Wstępna Analiza Zagrożeń PHA
jest metodą matrycową, pozwalającą
jest metodą matrycową, pozwalającą
na jakościowe oszacowanie ryzyka.
na jakościowe oszacowanie ryzyka.
W analizie ryzyka prowadzonego
W analizie ryzyka prowadzonego
metodą PHA oszacowanie ryzyka
metodą PHA oszacowanie ryzyka
polega na określeniu możliwych strat
polega na określeniu możliwych strat
poprzez stopień szkód S i
poprzez stopień szkód S i
prawdopodobieństwo szkód zdarzenia
prawdopodobieństwo szkód zdarzenia
P, z jakim szkody mogą wystąpić.
P, z jakim szkody mogą wystąpić.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
1. Wstępna Analiza Zagrożeń PHA c.d.
Wartościowanie ryzyka jest wyrażone
poprzez wskaźnik ryzyka, który określa
zależność:
W = S * P
gdzie: S – stopień szkód,
P – prawdopodobieństwo szkód zdarzenia.
Szacowanie stopnia szkód S i
prawdopodobieństwa szkód P odbywa się
według skali na sześciu poziomach dla
każdego zidentyfikowanego zagrożenia.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
1. Wstępna Analiza Zagrożeń PHA
1. Wstępna Analiza Zagrożeń PHA
Szacowanie stopnia szkód S
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
1. Szacowanie prawdopodobieństwa szkód
zdarzenia P
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
1. Wartościowanie ryzyka metodą PHA
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
1. Ryzyko wartościowane jest na trzech
1. Ryzyko wartościowane jest na trzech
poziomach wymagane zmniejszenie
poziomach wymagane zmniejszenie
ryzyka:
ryzyka:
•
1 – 3 Ryzyko akceptowalne,
1 – 3 Ryzyko akceptowalne,
•
4 – 9 Dopuszczalna akceptacja ryzyka
4 – 9 Dopuszczalna akceptacja ryzyka
po ocenia ryzyka,
po ocenia ryzyka,
•
10 – 25 (36) Ryzyko niedopuszczalne –
10 – 25 (36) Ryzyko niedopuszczalne –
wymagane zmniejszeni ryzyka.
wymagane zmniejszeni ryzyka.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
2. Matryca ryzyka (wg normy PN-N-18002)
Przedstawiona w normie PN-N-18002
Przedstawiona w normie PN-N-18002
matrycowa metoda oceny ryzyka jest
matrycowa metoda oceny ryzyka jest
metodą przeznaczoną do
metodą przeznaczoną do
jakościowego oszacowania ryzyka
jakościowego oszacowania ryzyka
zawodowego.
zawodowego.
Szacowanie następstw i
Szacowanie następstw i
prawdopodobieństwa następstw
prawdopodobieństwa następstw
odbywa Się w skali trójstopniowej dla
odbywa Się w skali trójstopniowej dla
każdego zidentyfikowanego
każdego zidentyfikowanego
zagrożenia.
zagrożenia.
Charakterystykę wartości parametrów
Charakterystykę wartości parametrów
ryzyka przedstawiono obok.
ryzyka przedstawiono obok.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
2. Szacowanie ciężkości następstw
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
2. Szacowanie prawdopodobieństwa
następstw
Po oszacowaniu parametrów ryzyko wartościowe jest
z matrycy ryzyka w skali trójstopniowej lub
pięciostopniowej
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
PRZEBIEG OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
Oszacowanie ryzyka zawodowego
w skali
trójstopniowej
Ciężkość następstw
Prawdopodobieństwo
mała
średnia
duża
Mało
prawdopodobne
Małe
1
Małe
1
Średnie
2
Prawdopodobne
Małe
1
Średnie
2
Duże
3
Wysoce
prawdopodobne
Średnie
2
Duże
3
Duże
3
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Ciężkość następstw
Prawdopodobieństwo
mała
średnia
duża
Mało
prawdopodobne
Bardzo małe
1
Małe
2
Średnie
3
Prawdopodobne
Małe
2
Średnie
3
Duże
4
Wysoce
prawdopodobne
Średnie
3
Duże
4
Bardzo duże
5
PRZEBIEG OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
Oszacowanie ryzyka zawodowego
w skali
pięciostopniowej
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
P
i
> P
max
Ryzyko duże
P
max
P
i
> 0,5 P
max
Ryzyko średnie
P
i
0,5 P
max
Ryzyko małe
Pmax – wartość dopuszczalna wielkości charakteryzującej
narażenie
PRZEBIEG OCENY RYZYKA
ZAWODOWEGO
Oszacowanie ryzyka zawodowego
w skali
trójstopniowej na podstawie wielkości
charakteryzujących narażenie
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
2. Wartościowanie ryzyka w skali pięciostopniowej (PN – N
– 18002)
Norma zaleca również w zależności od poziomu
wartościowania ryzyka podjecie niezbędnych działań
profilaktycznych (tabela 8 i 9)
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
2. Działania profilaktyczne dla
wartościowania ryzyka skali
trójstopniowej
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
2. Działania profilaktyczne dla wartościowania
ryzyka skali pięciostopniowej
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
2. Ocena ryzyka zawodowego dla czynników
mierzalnych (wg normy PN-N-18002)
Wśród czynników występujących w
środowisku pracy można rozróżnić
takie, których oddziaływanie na
pracownika można charakteryzować
wielkościami mierzalnymi.
Przykładami takich czynników mogą
być: hałas – charakteryzowany jego
natężeniem, zapylenie –
charakteryzowane jego stężeniem
itp. Czynniki te, można nazwać
czynnikami mierzalnymi.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
2.
Matryca ryzyka (wg normy PN-N-18002)
czynników mierzalnych (wg normy PN-
N-18002) c.d.
Ocenę ryzyka dla czynników mierzalnych
można prowadzić ilościowo w oparciu o
wyniki pomiarów czynników środowiska
pracy i dopuszczalne ich wartości określone
w normach i przepisach. Metodę oceny
ryzyka zawodowego wykorzystującą tą
zasadę przedstawiono w normie PN-N-
18002: 2000. Nie wyklucza to zastosowania
pozostałych metod do oceny ryzyka
zawodowego związanego z czynnikami
mierzalnymi.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Lata pracy
Równoważny
poziom dźwięku
A
Ryzyko utraty słuchu w %
0
20
40
60
80
100
5
10
15
20
25
30
115 dB
110 dB
105 dB
100 dB
95 dB
90 dB
85 dB
80 dB
Ryzyko utraty słuchu w zależności od
równoważnego poziomu dźwięku i czasu
narażenia
(ISO 1999:1975)
Przykład postępowania przy szacowaniu w skali trójstopniowej
ryzyka zawodowego związanego z narażeniem
na hałas na stanowiskach pracy
2. Matryca ryzyka (wg normy PN-N-18002
)
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
3. Metoda
Risk Score
jest
często stosowana w
praktyce przemysłowej,
usługowej, administracyjnej
i naukowej ze względu na
możliwość różnicowania
wyników oceny ryzyka
zawodowego między
poszczególnymi
stanowiskami pracy.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
3. Metoda RISK SCORE
Metoda RISK SCORE jest
jakościową, wskaźnikową metodą
oceny ryzyka, w której określane w
definicji ryzyka
prawdopodobieństwo
skutków zdarzenia jest
uszczegółowione i przedstawione
przez dwa parametry ryzyka, tj.
ekspozycję na zagrożenie i
prawdopodobieństwo wystąpienia
zdarzenia.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
3. Metoda RIS SCORE c.d.
W metodzie tej wartościowanie ryzyka opisuje
wyrażenie: R = S * E * P
gdzie parametrami ryzyka R są:
S – możliwe skutki zdarzenia (straty
spowodowane przez zdarzenie),
E – ekspozycja na zagrożenie,
P – prawdopodobieństwo wystąpienia
zdarzenia.
Szacowanie wartości poszczególnych
parametrów ryzyka przedstawiono w
Kolejnych tabelach.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Ocena parametru s - stopień ciężkości potencjalnych
następstw zagrożenia
Wartość
Ciężkość
Opis
15
Bardzo duża
Ofiara (lub
ofiary)
7
Duża
Ciężkie
3
Średnia
Absencja w
pracy
1
Mała
Np.
udzielenie
pierwszej
pomocy
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Metoda ryzyka zawodowego – wskaźnikowa metoda Risk
Score
E
- czas ekspozycji oddziaływania szkodliwych
czynników na pracownika
Wartość
Oddziaływanie
10
stałe
6
częste (codzienne)
3
sporadyczne (raz na tydzień)
2
okazjonalne (raz na miesiąc)
1
minimalne (kilka razy rocznie)
0,5
znikome (raz do roku)
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Wskaźnikowa metoda Risk Score
P
- prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożenia dla
pracownika
Wartość
Zagrożenie
Szansa
10
bardzo prawdopodobne
50% (1 na 2)
6
całkiem możliwe
10% (1 na 10)
3
mało prawdopodobne ale
możliwe
1% (1 na 100)
1
tylko sporadycznie
możliwe
O,1% (1 na 1000)
0,5
możliwe do zaistnienia
0,01% (1 na 10000)
0,2
praktycznie możliwe
0,001% (1 na
100000)
0,1
tylko teoretycznie możliwe
0,0001% ( 1 na
1000000)
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Końcowy wynik oceny ryzyka
jest iloczynem trzech
powyższych wyników
oszacowań.
Przy zastosowaniu
zmodyfikowanej metody Risk
Score należy także skorzystać
z poniższej tabeli, która zwiera
informacje jak należy
interpretować wynik oceny i
kiedy podjąć działania
zmierzające do zmniejszenia
ryzyka.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Kategorie ryzyka: duże i bardzo duże
(WR > 201) należą do ryzyka
nieakceptowanego i działania
zmierzające do redukcji ryzyka
powinny zastać podjęte natychmiast.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Wskaźnikowa metoda Risk Score
R
- Ryzyko zawodowe, wartość liczbowa
Wartość R
Kategorie ryzyka
Działania
zapobiegawcze
R=<20
pomijalne
wskazana kontrola
20<R<70
małe
potrzebna kontrola
70<R<200
istotne
potrzebna
poprawa
200<R<400
duże
potrzebna
natychmiastowa
poprawa
R>400
bardzo duże
wskazane
wstrzymanie pracy
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Wskaźnikowa metoda Risk Score
S
- potencjalne skutki, średnia arytmetyczna oceny strat ludzkich i materialnych
Opis
Wartość
Strata
Straty ludzkie
Straty
materialne
(zł)
100
poważna
katastrofa
wiele ofiar śmiertelnych
ponad 30
mln
40
katastrofa
kilka ofiar śmiertelnych
10-30 mln
15
bardzo
duża
ofiara śmiertelna
500 tys.-5
mln
7
duża
ciężkie uszkodzenie
ciała
30-500 tys.
3
średnia
absencja
5-25 tys.
1
mała
udzielenie pierwszej
pomocy
poniżej 5
tys.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
4. Metoda grafu ryzyka
Metoda grafu ryzyka jest jakościową metodą, w
której występują trzy parametry ryzyka tj.:
czas występowania zagrożenia, możliwość
zastosowania ochrony przed zagrożeniem oraz
prawdopodobieństwo wystąpienie
niepożądanego zdarzenia.
Parametrami ryzyka są:
S - ciężkość urazu,
E - czas występowania zagrożenia
(ekspozycja),
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
4. Metoda grafu ryzyka
A - możliwość uniknięcia zdarzenia przez
zastosowanie ochrony przed zagrożeniem,
O - prawdopodobieństwo wystąpienia
niepożądanego zdarzenia
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
4. Metoda grafu ryzyka
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
4. Metoda grafu ryzyka
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
4. Metoda grafu ryzyka
Przykład
Jednym z zagrożeń na stanowisku pracy
cieśli budowlanego przy wykonywaniu
deskowania stropów oraz ścian budynku
jest upadek z wysokości. Pracownik
pracuje od poniedziałku do piątku średnio
po 8 godzin dziennie, transportuje oraz
układa szalunki. Przy wykonywaniu tej
czynności w ciągu ostatnich 10 lat
zdarzyły się cztery wypadki przy pracy w
tym jeden śmiertelny.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
4. Metoda grafu ryzyka
Szacowanie parametrów ryzyka:
- ciężkość urazu – S = ?
- czas występowania zagrożenia
(ekspozycja) – E = ?
- mozliwość uniknięcia zdarzenia przez
zastosowanie ochrony przed
zagrożeniem A = ?,
- prawdopodobieństwo wystąpienia
niepożądanego zdarzenia – O = ?.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
4. Metoda grafu ryzyka
Wartościowanie ryzyka:
‒
ciężkość urazu – ciężki /trwałe ubytki zdrowia/ S =
2,
- czas występowania zagrożenia (ekspozycja) –
częściej niż raz na zmianę E = 2
- możliwość uniknięcia zdarzenia przez
zastosowanie ochrony przed zagrożeniem –
możliwe A = 1,
- prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanego
zdarzenia – częściej niż raz na 10 lat O = 3.
Wartościowanie ryzyka poruszając się po grafie
ryzyka zgodnie z wartościami szacowanych
parametrów odczytujemy wartość ryzyka na
poziomie R = IV ryzyko duże.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Korzyści z oceny ryzyka zawodowego
Ocena ryzyka ułatwi
Ocena ryzyka ułatwi
pracodawcy i kierownictwu firmy:
pracodawcy i kierownictwu firmy:
określenie środków, jakie należy podjąć
w celu zapewnienia bezpieczeństwa i
ochrony pracowników, przy
uwzględnieniu wymagań obowiązujących
przepisów,
podejmowanie właściwych decyzji przy
doborze wyposażenia stanowisk pracy,
stosowanych substancji chemicznych,
odzieży roboczej i organizacji pracy,
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Korzyści z oceny ryzyka zawodowego
sprawdzenie czy zastosowane środki są
sprawdzenie czy zastosowane środki są
właściwe,
właściwe,
wykazanie - zarówno sobie jak i
wykazanie - zarówno sobie jak i
kompetentnym władzom, pracownikom i ich
kompetentnym władzom, pracownikom i ich
przedstawicielom, że uwzględniono wszystkie
przedstawicielom, że uwzględniono wszystkie
zagrożenia związane z procesem pracy i że
zagrożenia związane z procesem pracy i że
podjęto wszystkie niezbędne środki w celu
podjęto wszystkie niezbędne środki w celu
zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy,
zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy,
sprawdzenie czy środki ochrony i metody
sprawdzenie czy środki ochrony i metody
ochrony pracy przyjęte w wyniku oceny
ochrony pracy przyjęte w wyniku oceny
ryzyka zapewniają poprawę stanu
ryzyka zapewniają poprawę stanu
bezpieczeństwa.
bezpieczeństwa.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Załącznik A
Szacowanie w skali trójstopniowej ryzyka zawodowego
związanego z narażeniem na szkodliwe substancje
chemiczne występujące w powietrzu na stanowiskach
pracy
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Wielkości charakteryzujące narażenie
P
s
– wskaźnik narażenia umożliwiający ocenę
stężenia średniego ważonego dla całej zmiany
roboczej,
P
ch
– wskaźnik narażenia umożliwiający ocenę
stężeń chwilowych,
P
p
– wskaźnik narażenia umożliwiający ocenę
stężeń pułapowych.
Wartości dopuszczalne:
NDS – najwyższe dopuszczalne stężenie,
NDSCh – najwyższe dopuszczalne stężenie
chwilowe,
NDSP – najwyższe dopuszczalne stężenie pułapowe.
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Prowadzenie dokumentacji oceny ryzyka zawodowego
Zaleca się zapisywanie co najmniej takich danych, jak:
Nazwa przedsiębiorstwa, dział przedsiębiorstwa
Nazwisko osoby prowadzącej ocenę oraz data oceny
Stanowisko pracy, wykonywane czynności
Zagrożenia i ryzyko zawodowe z nimi związane
Stosowane środki ochrony
Szczegółowe informacje na temat wprowadzenia
dodatkowych środków ochrony (planowane
działania, nazwisko osoby odpowiedzialnej, termin
wprowadzenia)
Informacje dotyczące ustaleń w sprawie
monitorowania (np. daty inspekcji, osoby
odpowiedzialne).
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
Czy ocena ryzyka zawodowego została
przeprowadzona właściwie?
Czy zidentyfikowano wszystkie istotne zagrożenia?
Czy uwzględniono wymagania prawne odnoszące
się do ocenianego stanowiska pracy?
Czy uwzględniono stan zdrowia i możliwości
pracownika zatrudnionego na stanowisku pracy?
Czy oceniono stosowane na stanowisku pracy
środki ochrony?
Czy zaproponowano działania zmierzające do
dalszego ograniczenie ryzyka?
Czy ustalono zasady monitorowania ryzyka
zawodowego?
Projekt współfinansowany ze Środków Przejściowych
2005/017-488.01.05.01 "Podniesienie stopnia wdrożenia dyrektyw UE w
zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy"
KONIEC