Sprawy bibliotek w

Sprawy bibliotek w

świetle zapytań i

świetle zapytań i

interpelacji poselskich.

interpelacji poselskich.

„

„

Bibliotekarz” nr 11/2008

Bibliotekarz” nr 11/2008

Jan Wołosz

Jan Wołosz

Interpelacja

Interpelacja

Pisemne lub ustne wystąpienie

posła do organu administracji
państwowej, instytucji lub organizacji
społecznej.

Ma na celu załatwienie konkretnej

sprawy oraz wgląd w tok jej
załatwiania.

Rozwój bibliotek cyfrowych w

Rozwój bibliotek cyfrowych w

Polsce

Polsce

•

Interpelacja posła Walda Dzikowskiego z dnia 4 lutego 2008 r.

•

Rozwój bibliotek cyfrowych w Polsce następuje kilka razy wolniej niż w krajach Europy
Zachodniej czy w Ameryce.

•

Pytania: Jakie działania zamierza podjąć ministerstwo? Czy przewidywane są
określone zmiany prawne, aby rozwinąć proces digitalizacji zbiorów księgowych i
przyspieszyć rozwój bibliotek cyfrowych w Polsce?

•

W odpowiedzi wyjaśniono m.in. cele digitalizacji, omówiono ograniczenia wynikające
z ustawy o prawie autorskim, ustawowe uprawnienia bibliotek i stan digitalizacji.

•

38% bibliotek w Polsce prowadzi digitalizację własnych zbiorów, lecz tylko część
prezentuje je we własnych bibliotekach cyfrowych.

•

W latach 2003-2006 liczba bibliotek cyfrowych w Polsce wzrosła prawie o 60%.

•

W styczniu 2008 w Internecie dostępnych było ponad 130 tys. obiektów cyfrowych
pochodzących z 18 polskich bibliotek cyfrowych.

•

Podkreślono, że Komisja Europejska przywiązuje dużą wagę do digitalizacji.

•

W dniu 24 kwietnia 2006 powołano zespół ds. digitalizacji (w jego skład wchodzą
przedstawiciele bibliotek, muzeów i archiwów).

•

MKiDN ma w planie rozpocząć pracę nad nowelizacją ustawy z dnia 4 lutego 1994 o
praweie autorskim i prawach pokrewnych.

Ustawa o bibliotekach

Ustawa o bibliotekach

•

2 interpelacje: z dnia 4 lutego 2008 r. oraz z dnia 8 lipca 2008 r.

•

Pytania dotyczyły głównie tego, jak szybko rozpocznie się nowelizacja oraz czy
zostaną w niej uwzględnione tezy SBP. Przedstawiono listę najważniejszych zagadnień
wymagających nowelizacji i zapytano, jaki jest stosunek MKiDN do tych sugestii.

•

Obecna ustawa jest szeroko krytykowana.

•

Podejmowano już próby nowelizacji.

•

O nowelizację ustawy zabiega SBP, którego specjalny zespół opracowuje założenia i
projekt ustawy.

•

Odpowiedź: Dyskusja na temat konieczności nowelizacji ustawy o bibliotekach (…)
jest uważnie śledzona w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

•

Tezy opublikowane przez SBP stanowią dopiero wstępny etap prac nad nowelizacją i
dlatego obecnie trudno wskazać termin zakończenia prac nad nowelizacją ustawy (…)
oraz jednoznacznie określić, które z propozycji SBP zostaną w nim uwzględnione.

•

Zespół SBP dokonuje analizy zgłoszonych uwag.

•

Nie wszystkie biblioteki otrzymują datacje umożliwiające im wykonywanie wszystkich
zadań statutowych.

Łączenie bibliotek

Łączenie bibliotek

• Interpelacja z dnia 28 lutego 2008 r.
• Postuluje taką zmianę przepisów prawa, aby możliwe było łączenie

bibliotek z innymi instytucjami gminnymi, np. jednostkami pomocniczymi,
bibliotekami szkolnymi i pedagogicznymi.

• Stwierdzono, że zapis zabraniający takich połączeń stwarza duże

uciążliwości, zwłaszcza finansowe, które musi ponieść gmina.

• Pociąga to za sobą dodatkowe koszty.
• Połączenie takie jest uzasadnione zwłaszcza w małych miejscowościach,

gdzie działalność różnych ośrodków kulturowych przenika się i uzupełnia.

• W odpowiedzi stwierdzono, że powodem wprowadzenia przepisu była

ochrona istytucji bibliotecznych.

• Dodano, że przedstawione uwagi zostaną wzięte pod uwagę w czasie prac

nad nowelizacją ustawy o bibliotekach.

MAK

MAK

•

Interpelacja z dnia 23 czerwca 2008 r.

•

Dotyczyła konieczności systematycznego doskonalenia programu bibliotecznego
MAK.

•

MAK został opracowany przez pracowników BN.

•

Ma niską cenę i jest tani w eksploatacji, jednak brak w nim niektórych ważnych
funkcji, co utrudnia pracę bibliotekarzy.

•

Odpowiedzią było stworzenia programu MAK 5.0.

•

Bibliotekarze czekają na prezentację kolejnych modułów nowego programu MAK.

•

Pytania dotyczyły tego, czy program będzie systematycznie doskonalony, tak aby
dorównywać standardom utrzymywanym zagranicą oraz jakie działania zostaną
podjęte, aby ten cel ociągnąć.

•

Głównym problemem w doskonaleniu programu jest to, że został on opracowany w
oparciu o system DOS, co w dobie sytemu Windows powoduje poważne ograniczenia.

•

W latach ’90 był dość popularny w polskich bibliotekach.

•

Z uwagi na trudności kadrowe niemożliwe będzie zakończenie prac nad MAK 5.0 do
jesieni 2008, jak to wcześniej zakładano.

•

BN zdaje sobie sprawę z konieczności doskonalenia systemu i rozważa różne
możliwości rozwiązania powstałego problemu.

Polska Biblioteka

Polska Biblioteka

Internetowa

Internetowa

• Interpelacja z dnia 7 lipca 2008 r.
• W 2002 r. dokonano uroczystego otwarcia Polskiej Biblioteki Cyfrowej, w

której miały się znaleźć: pozycje z klasyki lit. polskiej, podręczniki
akademickie, publikacje naukowe, książki dla niewidomych, starodruki,
archiwalia, czasopisma, dzieła malarskie, grafiki i fotografie.

• Do końca 2007 r. w zasobach PBI znalazło się 30 tys. cyfrowych publikacji.
• Działalność PBI zakończono.
• Pytania: Jakie czynniki zdecydowały o zakończeniu tego jakże istotnego

przedsięwzięcia? Jakie są losy przeszło 30 tys. zdiditalizowanych publikacji
PBI? Czy publikacje PBI będą jeszcze prezentowane w Internecie?

• Realizacja projektu została powierzona BN.
• 21 lipca 2008, po niezbędnych pracach instalacyjnych i konfiguracyjnych,

stronę udostępniono użytkownikom.

• Obecnie specjaliści BN dokonują szczegółowej analizy zawartości i

oprogramowana PBI.

• Podjęte prace mają dostosować PBI do międzynarodowych standardów i

norm.