background image

 

 

Obwodowy układ 

Obwodowy układ 

nerwowy

nerwowy

background image

 

 

 

 

W skład obwodowego układu nerwowego 

W skład obwodowego układu nerwowego 

wchodzi:

wchodzi:

-12 (XII) par nerwów czaszkowych, 

-12 (XII) par nerwów czaszkowych, 

których jądra znajdują się w pniu 

których jądra znajdują się w pniu 

mózgowia

mózgowia

-31 par nerwów rdzeniowych. 

-31 par nerwów rdzeniowych. 

-Zwoje nerwowe

-Zwoje nerwowe

-Nerwy i zwoje układu autonomicznego

-Nerwy i zwoje układu autonomicznego

background image

 

 

 

 

Komórka nerwowa 

Komórka nerwowa 

(neuron)

(neuron)

Komórka nerwowa

 - 

neuron

 

- jest najważniejszym 

elementem składowym 

układu nerwowego. W 

obrębie komórki nerwowej 

wyróżnia się 

ciało komórki

 

i dwa rodzaje wypustek: 

wypustkę 

długą (akson)

 i 

liczne 

wypustki krótkie 

(dendryty)

 Aksony 

przenoszą informacje z ciała 

komórki do innych komórek 

nerwowych lub narządów 

wykonawczych (efektorów), 

dendryty natomiast 

przekazują pobudzenia do 

ciała komórki nerwowej. 

background image

 

 

 

 

Nerwy czaszkowe

Nerwy czaszkowe

nerw I - węchowy (opuszka węchowa),

nerw I - węchowy (opuszka węchowa),

 

 

nerw II - wzrokowy, 

nerw II - wzrokowy, 

nerw III - okoruchowy, 

nerw III - okoruchowy, 

nerw IV - bloczkowy, 

nerw IV - bloczkowy, 

nerw V - trójdzielny, 

nerw V - trójdzielny, 

nerw VI - odwodzący, 

nerw VI - odwodzący, 

nerw VII - twarzowy, 

nerw VII - twarzowy, 

nerw VIII - przedsionkowo-ślimakowy,

nerw VIII - przedsionkowo-ślimakowy,

 

 

nerw IX - językowo-gardłowy, 

nerw IX - językowo-gardłowy, 

nerw X - błędny, 

nerw X - błędny, 

XI - dodatkowy, 

XI - dodatkowy, 

XII - podjęzykowy. 

XII - podjęzykowy. 

background image

 

 

 

 

Sploty nerwów rdzeniowych

Sploty nerwów rdzeniowych

Gałęzie brzuszne nerwów rdzeniowych tworzą

Gałęzie brzuszne nerwów rdzeniowych tworzą

1. Splot szyjny

1. Splot szyjny

 (ważnym nerwem tego splotu jest nerw 

 (ważnym nerwem tego splotu jest nerw 

przeponowy - obsługujący przeponę), 

przeponowy - obsługujący przeponę), 

2. Splot ramienny

2. Splot ramienny

 zaopatrujący mięśnie obręczy barkowej i 

 zaopatrujący mięśnie obręczy barkowej i 

kończyn górnych,

kończyn górnych,

3. Splot lędźwiowo-krzyżowy

3. Splot lędźwiowo-krzyżowy

, w skład którego wchodzą nerwy 

, w skład którego wchodzą nerwy 

obręczy biodrowej i kończyn dolnych. W skład tego splotu wchodzi 

obręczy biodrowej i kończyn dolnych. W skład tego splotu wchodzi 

największy (najgrubszy i najdłuższy) nerw ludzkiego ciała - nerw 

największy (najgrubszy i najdłuższy) nerw ludzkiego ciała - nerw 

kulszowy.

kulszowy.

Pomiędzy splotem ramiennym i lędźwiowym są nie tworzące 

Pomiędzy splotem ramiennym i lędźwiowym są nie tworzące 

splotów 

splotów 

nerwy międzyżebrowe. 

nerwy międzyżebrowe. 

background image

 

 

 

 

Splot szyjny

 (plexus cervicalis) tworzą 

przednie gałęzie 

od 1 do 4 nerwu 

szyjnego

. Leży przykryty blaszką 

przedkręgową bocznie i do przodu od 
wyrostków poprzecznych górnych 
kręgów szyjnych.
Gałęzie skórne wychodzące ze splotu 
szyjnego:

Nerw potyliczny mniejszy
Nerw uszny wielki
Nerw poprzeczny szyi
Nerwy nadobojczykowe

Gałęzie długie wychodzące ze splotu 
szyjnego:
Gałąź do 

mięśnia mostkowo-sutkowo-

obojczykowego

Gałąź do 

mięśnia czworobocznego 

Nerw przeponowy
Pętla szyjna

background image

 

 

 

 

Splot ramienny

Splot ramienny

· splot ramienny - 
tworzą gałęzie 
brzuszne 4 dolnych 
nerwów szyjnych  
pierwszego nerwu 
piersiowego (Th1) 

background image

 

 

 

 

Splot ramienny

Splot ramienny

Dzieli się na część 

Dzieli się na część 

nadobojczykową, która leży w 

nadobojczykową, która leży w 

trójkącie bocznym szyi i część 

trójkącie bocznym szyi i część 

podobojczykową umiejscowioną 

podobojczykową umiejscowioną 

w jamie pachowej. 

w jamie pachowej. 

Część nadobojczykowa:

Część nadobojczykowa:

· nerw piersiowy długi

· nerw grzbietowy łopatki

· nerw piersiowo - grzbietowy

· nerwy piersiowe przednie

· nerw nadłopatkowy

· nerw pachowy

Część podobojczykowa:

Część podobojczykowa:

 

 

· nerw mięśniowo - skórny

· nerw promieniowy

· nerw łokciowy

· nerw pośrodkowy

· nerw skórny przyśrodkowy  

      ramienia

· nerw skórny przyśrodkowy 

      przedramienia

background image

 

 

 

 

Splot krzyżowo - lędźwiowy

Splot krzyżowo - lędźwiowy

· splot lędźwiowy

· splot lędźwiowy

 - utworzony jest 

 - utworzony jest 

przez gałęzie brzuszne pierwszych 3 

przez gałęzie brzuszne pierwszych 3 

nerwów lędźwiowych i częściowo 4 

nerwów lędźwiowych i częściowo 4 

nerwu lędźwiowego ( L1 do L4 )

nerwu lędźwiowego ( L1 do L4 )

· splot krzyżowy

· splot krzyżowy

 - utworzony jest 

 - utworzony jest 

przez gałęzie brzuszne 4 i 5 nerwu 

przez gałęzie brzuszne 4 i 5 nerwu 

lędźwiowego ( L4, L5 ) i wszystkich 

lędźwiowego ( L4, L5 ) i wszystkich 

nerwów krzyżowych ( S1 do S5 ) 

nerwów krzyżowych ( S1 do S5 ) 

background image

 

 

 

 

Splot lędźwiowy

Splot lędźwiowy

Układa się na wyrostkach 

żebrowych kręgów 

lędźwiowych. Oddaje 

gałęzie krótkie do mięśni 

grzbietu, mięśnia 

lędźwiowego większego i 

mniejszego oraz gałęzie 

długie do mięśni brzucha 

i kończyny dolnej. 

 Gałęzie długie:

nerw biodrowo - 

podbrzuszny 

nerw biodrowo – 

pachwinowy

 (zaopatrują 

mięśnie brzucha).

Pozostałe gałęzie biegną do 

kończyny dolnej:

· nerw płciowo - udowy

· nerw skórny boczny uda

· nerw udowy

· nerw zasłonowy

 

background image

 

 

 

 

Splot krzyżowy 

Leży w miednicy mniejszej 

dobocznie od stawów 

krzyżowych przednich na 

powierzchni przedniej mięśnia 

gruszkowatego. Odgałęzienia 

splotu krzyżowego dzielimy na 

gałęzie krótkie i długie.

Gałęzie krótkie

: unerwiają 

mięśnie ściany miedniczy 

Gałęzie długie:

· nerw pośladkowy górny

· nerw pośladkowy dolny

· nerw skórny tylny uda

· nerw sromowy

· nerw guziczny

· nerw kulszowy

, który w 

swoim przebiegu dzieli się na:

- nerw piszczelowy

- nerw strzałkowy wspólny

- nerw strzałkowy głęboki

- nerw strzałkowy 

powierzchowny

background image

 

 

 

 

Układ nerwowy autonomiczny

Układ nerwowy autonomiczny

 

 

układ nerwowy sympatyczny                 

układ nerwowy sympatyczny                 

( współczulny)

( współczulny)

układ nerwowy parasympatyczny 

układ nerwowy parasympatyczny 

  

  

( przywspółczulny )

( przywspółczulny )

  

  

Układ autonomiczny ma część 

Układ autonomiczny ma część 

ośrodkową i obwodową

ośrodkową i obwodową

background image

 

 

 

 

Ośrodki układu sympatycznego 
zlokalizowane są w bocznych rogach 
rdzenia kręgowego w odcinku 
piersiowym i lędźwiowym.

Ośrodki parasympatyczne znajdują 

Ośrodki parasympatyczne znajdują 

się w międzymózgowiu i odcinku 

się w międzymózgowiu i odcinku 

krzyżowym rdzenia kręgowego. 

krzyżowym rdzenia kręgowego. 

background image

 

 

 

 

background image

 

 

 

 

Układ wspólczulny

Układ wspólczulny

Włókna części współczulnej zaczynają się w komórkach słupa 

Włókna części współczulnej zaczynają się w komórkach słupa 

bocznego rdzenia.

bocznego rdzenia. 

 

Wychodzące z niego włókna biegną razem z korzeniami 

Wychodzące z niego włókna biegną razem z korzeniami 

brzusznymi nn. rdzeniowych i odłączają się od nerwu rdzeniowego 

brzusznymi nn. rdzeniowych i odłączają się od nerwu rdzeniowego 

jako 

jako 

gałązki łączące białe

gałązki łączące białe, będące włóknami przedzwojowymi, 

, będące włóknami przedzwojowymi, 

które wnikają do pnia współczulnego.

które wnikają do pnia współczulnego.

Część z nich kończy się w jego zwojach( przełączenie synaptyczne) 

Część z nich kończy się w jego zwojach( przełączenie synaptyczne) 

i ze zwojów wychodzą 

i ze zwojów wychodzą 

gałęzie szare (włókna zazwojowe)

gałęzie szare (włókna zazwojowe)

Pozostała część przechodzi bez przełączenia i kończy się w 

Pozostała część przechodzi bez przełączenia i kończy się w 

zwojach dalszego rzędu ( 

zwojach dalszego rzędu ( 

zwoje przedkręgowe

zwoje przedkręgowe ) i dopiero tam 

 ) i dopiero tam 

ulega przełączeniu.

ulega przełączeniu.

Gałezie szare :

Gałezie szare :

łączące i rdzeniowe

łączące i rdzeniowe przebiegaja wraz z nerwami rdzeniowymi i 

 przebiegaja wraz z nerwami rdzeniowymi i 

czaszkowymi

czaszkowymi

Naczyniowe

Naczyniowe –tworzą sploty okołotętnicze

 –tworzą sploty okołotętnicze

Trzewne

Trzewne biegną bezpośrednio do trzew

 biegną bezpośrednio do trzew

background image

 

 

 

 

Pień współczulny

Pień współczulny

Parzysty pień 
współczulny rozciąga się 
od podstawy czaszki do 
kości guzicznej wzdłuż 
bocznych powierzchni 
kręgosłupa i składa się z 
21-25 par zwojów pnia 
współczulnego.

Wyróżniamy zwoje: 

szyjne, piersiowe, 
lędźwiowe , krzyżowe i 
jeden nieparzysty 
guziczny

background image

 

 

 

 

Pień współczulny

Pień współczulny

W odcinku szyjnym pień współczulny ma trzy 

zwoje szyjne: górny, środkowy i dolny

, które 

biorą udział w tworzeniu 

splotu sercowego. 

Odcinek piersiowy ma od 10 do 12 zwojów. 
Gałęzie dzieli się 3 grupy:

   

rdzeniowe i łączące, gałęzie tworzące sploty 

okołonaczyniowe, trzewne ( n. trzewny większy, 
nerw trzewny mniejszy)

   

Odcinek brzuszny - 

4-5 zwojów lędźwiowych

   odcinek miedniczny - 

4 zwoje krzyżowe i zwój 

nieparzysty

 

background image

 

 

 

 

Odcinek brzuszny i miedniczny 

Odcinek brzuszny i miedniczny 

tworzy wielkie sploty 

tworzy wielkie sploty 

okołonaczyniowe:

okołonaczyniowe:

Splot trzewny (słoneczny)

Splot trzewny (słoneczny)

Splot aortowy

Splot aortowy

Splot międzykrezkowy

Splot międzykrezkowy

Splot podbrzuszny dolny(miedniczny)

Splot podbrzuszny dolny(miedniczny)

Sploty wtórne splotu trzewnego:

Sploty wtórne splotu trzewnego:

   

   

przepononwy, nadnerczowy, nerkowy, 

przepononwy, nadnerczowy, nerkowy, 

moczowodowy, żołądkowe, wątrobowy, 

moczowodowy, żołądkowe, wątrobowy, 

śledzionowy, krezkowy górny

śledzionowy, krezkowy górny

Sploty wtórne splotu podbrzusznego dolnego: 

Sploty wtórne splotu podbrzusznego dolnego: 

odbytniczy środkowy i dolny, pęcherzowy, 

odbytniczy środkowy i dolny, pęcherzowy, 

nasieniowodowy, sterczowy, jamiste prącia, 

nasieniowodowy, sterczowy, jamiste prącia, 

maciczno-pochwowy, jamiste łechtaczki

maciczno-pochwowy, jamiste łechtaczki

background image

 

 

 

 

Część przywspółczulna

Część przywspółczulna

Odcinek czaszkowy

Odcinek czaszkowy

 - jego włókna rozpoczynają się w 

 - jego włókna rozpoczynają się w 

jądrach nerwów czaszkowych zlokalizowanych w 

jądrach nerwów czaszkowych zlokalizowanych w 

międzymózgowiu przebiegają razem z n. 

międzymózgowiu przebiegają razem z n. 

okoruchowym, pośrednim, językowo-gardłowym i 

okoruchowym, pośrednim, językowo-gardłowym i 

błędnym i kończą się w różnych zwojach

błędnym i kończą się w różnych zwojach

Odcinek krzyżowy

Odcinek krzyżowy

 – jego włókna rozpoczynają się w 

 – jego włókna rozpoczynają się w 

jądrach pośrednio-przyśrodkowych rdzenia S2-

jądrach pośrednio-przyśrodkowych rdzenia S2-

S4.Włókna biegną razem z gałęziami nerwów 

S4.Włókna biegną razem z gałęziami nerwów 

rdzeniowych do splotu krzyżowego-rdzeniowego. Od 

rdzeniowych do splotu krzyżowego-rdzeniowego. Od 

tego splotu wychodzą samodzielne nerwy trzewne 

tego splotu wychodzą samodzielne nerwy trzewne 

miedniczne. Biorą one udział w tworzeniu splotu 

miedniczne. Biorą one udział w tworzeniu splotu 

podbrzusznego dolnego i splotów miednicy 

podbrzusznego dolnego i splotów miednicy 

mniejszej. 

mniejszej. 


Document Outline