Zarządzanie
ryzykiem
kredytowym
Ryzyko kredytowe
• Udzielone kredyty
• Przyznane, a nie pobrane kredyty
• Gwarancje i akcepty bankowe
• Akredytywy
• Lokaty międzybankowe
• Instrumenty rynku kapitałowego
Ryzyko kredytowe
• ryzyko aktywne (czynne)
• ryzyko pasywne (bierne)
Aktywne ryzyko kredytowe
Stanowi zagrożenie niespłacenia
przez kredytobiorcę płatności
kredytowych w ustalonym w
umowie kredytowej wysokości i
terminie
Pasywne ryzyko kredytowe
Oznacza natomiast zagrożenie
wcześniejszego, niż wynika to z
umowy, wycofania przez klienta
zdeponowanych środków lub
zagrożenie nie uzyskania
kredytów refinansowych od
instytucji finansowych
Ryzyko kredytowe stosowne
do podmiotu
• ryzyko indywidualne
(wynikające z pojedynczej
umowy kredytowej)
• ryzyko portfelowe (łączne –
zagregowane ryzyka
indywidualne)
Zarządzanie ryzykiem i jego
elementy
• identyfikacja ryzyka
• jego oszacowania
• akceptacji i limitowania ryzyka
• ochrony i zabezpieczenia się przed
negatywnymi skutkami ryzyka
• kontroli (monitorowania) ryzyka
• pokrywania kosztów ryzyka (finansowania)
• zastosowania działań doraźnych lub
ostatecznych (restrukturyzacja kredytu,
windykacja)
Ryzyko kredytowe
w zróżnicowanych ujęciach
• mikroekonomicznym, tj.
pojedynczego kredytobiorcy
• makroekonomicznym – całego
portfela kredytowego banku
Monitoring kredytowy
Jest to system bieżącej i
systemowej weryfikacji zdolności
kredytowej klienta oraz
zabezpieczeń prawnych w toku
funkcjonowania kredytu
Procedury monitoringu
kredytowego wynikają z:
• zewnętrznych regulacji
ustawowych
• regulacji wewnętrznych,
przyjętych w danym banku
Monitoring
• przedsiębiorcy (personalna
zdolność kredytowa)
• firmy (ekonomiczna zdolność
kredytowa)
• warunków kredytowania
• zabezpieczeń kredytowych
Personalna zdolność
kredytowa
• stosunku z bankiem (szczerość,
otwartość, zaufanie, skrytość)
• zmiany w cechach osobowości
• kwalifikacje zawodowe i
menedżerskie
• błędy menedżerskie
• stan zdrowia
Ekonomiczna zdolność
kredytowa (1)
• sposób kierowania firmą
• lokalizacja produkcji (zakładu)
• dostawcy, odbiorcy
• zbyt, sytuacja rynkowa, marketing
• system rachunkowości,
sprawozdawczości
Ekonomiczna zdolność
kredytowa (2)
• rozliczenia z urzędem skarbowym,
instytucjami ubezpieczeniowymi
• stosunki płatnicze, sposoby płatności,
obroty na rachunkach
• system informatyczny
• informacje negatywne (informacje,
raporty, zawiadomienia np. z innych
banków, wywiadowni, prasy)
Warunki kredytowania
• przeznaczenia kredytu zgodnie z celem
zadeklarowanym we wniosku
• wysokość uruchomionego i wykorzystanego
kredytu
• okresu kredytowania (odchylenia od terminów
umownych)
• przyjęcia zdeklarowanych zabezpieczeń
• wysokości prowizji, marży, stopy procentowej
• zmian w spłacie kredytu
• wykonania innych porozumień do umowy
kredytowej
Zabezpieczenia kredytowe
• wystarczalność bieżącej wartości
zabezpieczeń
• zmiany od ostatnich zabezpieczeń
• przewidywaną wartość
zabezpieczeń w momencie spłaty
kredytu (np. prolongaty kredytu)
Wdrażanie metod zarządzania
ryzykiem kredytowym
Ograniczenie zagrożeń
związanych z zaangażowaniem
kredytowym poprzez limitowanie
finansowania podmiotów z
poszczególnych rodzajów
działalności
Kryteria wyznaczania limitów
dla poszczególnych sektorów
gospodarki (1)
• aktualna koniunktura gospodarcza w
sektorze
• perspektywy rozwojowe sektora na tle
ogólnych trendów w gospodarce
• konkurencja w sektorze
• wrażliwość sektora na cykle
koniunkturalne
• wrażliwość sektora na innowacje
techniczne i technologiczne
Kryteria wyznaczania limitów
dla poszczególnych sektorów
gospodarki (2)
• stabilność kosztów wytwarzania w
sektorze
• stopień energochłonności sektora
transformalności jego majątku oraz
bariery wejścia do sektora
• uzależnienie od nabywców
• siła związków zawodowych
• uregulowania sektorowe wewnątrz
sektora
Skąd się wzięły złe długi?
1. Banki udzielały kredytów firmom starej
gospodarki
2. Słabo monitorowały kredytobiorców i
zbyt późno próbowały
restrukturyzować złe długi
3. Niefachowo szacowały ryzyko i
zadowalały się zbyt słabymi
zabezpieczeniami
Kto za to zapłaci!
1. Klienci detaliczni banków – w postaci
wyższych prowizji i opłat oraz coraz
niższego oprocentowania kont a Visa
2. Firmy – banki ograniczają akcję kredytową
jedynie do najlepszych klientów, bojąc się
kolejnych wpadek
3. Gospodarka – pieniądze w postaci rezerw
na złe długi mogłyby być przeznaczone na
kredyty
4. Akcjonariusze – odpisy na rezerwy zjadają
zyski i dywidendę
Co się zmieni w bankach
1. Zaostrzone zostaną procedury
kredytowe i zabezpieczenia
kredytowe wobec klientów
2. Banki będą wykorzystywać dane z
Biura Informacji Kredytowej
3. Będą sprzedawać należności firmom
windykacyjnym