background image

METODA DOBREGO 

STARTU 

MARTY BOGDANOWICZ

background image

      

Pierwowzorem metody dobrego startu była metoda 

Bon Depart, która została opracowana we Francji.

 

Jej 

autorką była Thea Bagnet

, Holenderka z pochodzenia, 

która zajmowała się wychowaniem fizycznym. 

      Początkowo metoda Bon Depart była 
ukierunkowana na usprawnienie motoryki, później 
autorka uwzględniła także kształcenie percepcji.

Do Polski informacje na temat tej metody dotarły w 

latach 60-tych, a pierwszej próby jej adaptacji do 
warunków polskich dokonała prof. Marta Bogdanowicz

 

opracowując nowe struktury zajęciowe dla dzieci z 
trudnościami w pisaniu i czytaniu.

GENEZA METODY DOBREGO 
STARTU

background image

Metoda dobrego startu wykorzystywana jest w 
szkołach, przedszkolach i ośrodkach leczniczo-
pedagogicznych zarówno podczas zajęć 
indywidualnych, jak i zbiorowych. Ma ona dwojakie 
zastosowanie: w rehabilitacji i w profilaktyce. Może 
być stosowana w odniesieniu do dzieci o 
prawidłowym rozwoju psychomotorycznym, jak i 
do dzieci, których rozwój jest zaburzony.
Metoda dobrego startu aktywizuje rozwój 
psychomotoryczny, a zarazem jest metodą 
rehabilitacji psychomotorycznej. Ma zatem 
wielostronne zastosowanie w pracy z dziećmi.

OGÓLNE ZAŁOŻENIA I CELE 
METODY DOBREGO STARTU (MDS)

background image

(MDS) jest jednoczesne rozwijanie funkcji 

językowych, funkcji spostrzeżeniowych: 
wzrokowych, słuchowych, dotykowych, 
kinestetycznych (czucie ruchu) i 
motorycznych oraz współdziałania między 
tymi funkcjami. Są to funkcje, które leżą u 
podstaw złożonych czynności czytania i 
pisania.

Założeniem METODY DOBREGO 
STARTU 

background image

jednoczesne usprawnianie czynności 
analizatorów: słuchowego, wzrokowego, 
kinestetyczno-ruchowego, a także kształcenie 
lateralizacji, orientacji w schemacie ciała 
przestrzeni. 

Ćwiczenia tej metody prowadzą do 

usprawniania uwagi, percepcji, pamięci, 
wyobraźni słuchowej i wzrokowej oraz motoryki i 
koordynacji wzrokowo -słuchowo-ruchowej, a więc 

integracji percepcyjno- motorycznej

. MDS kształci 

też zdolność rozumienia posługiwania się 
symbolami abstrakcyjnymi, czyli czytanie i 
pisanie oraz liczenie.

Celem metody jest

background image

Zespołowa forma prowadzenia zajęć ułatwia 
nawiązanie kontaktów  społecznych i uczy 
współdziałania dzieci

, które mają trudności w 

przystosowaniu społecznym lub są zaburzone 
emocjonalnie.

Zajęcia prowadzone tą metodą mają też aspekt 
socjoterapeutyczny

.

 Na podkreślenie zasługuje 

diagnostyczny aspekt tej metody. Obserwacja 
trudności dziecka, analiza popełnionych błędów trafnie 
informują prowadzącego zajęcia o poziomie rozwoju 
funkcji percepcyjno-motorycznych i deficytach 
rozwojowych dziecka, rodzaju i głębokości zaburzeń.

background image

MDS staje się, więc w rękach doświadczonego 
nauczyciela narzędziem diagnozy, które umożliwia 
indywidualizację wymagań stawianych przed dzieckiem 
zadań stawianych w procesie edukacji i terapii.

Doskonalenie integracji percepcyjno-motorycznej i 

kompetencji językowych, ułatwia naukę czytania pisania. 
Natomiast wyrównywanie dysharmonii rozwojowych w 
przypadku dzieci „ryzyka dysleksji” może skutecznie 
zapobiegać powstawaniu niepowodzeń szkolnych. W 
przypadku dzieci globalnie opóźnionych w rozwoju udział 
w ćwiczeniach służy rehabilitacji zaburzeń rozwoju 
psychomotorycznego pomaga im zmniejszyć trudności w 
opanowaniu skomplikowanych umiejętności szkolnych.

background image

METODA DOBREGO STARTU to metoda wzrokowo-

słuchowo- ruchowa, w której odgrywają rolę trzy elementy:

-element słuchowy, np.(piosenka)
-element wzrokowy, np.(wzory graficzne, litery)
-element motoryczny, np.(wykonywanie ruchów w czasie 

odtwarzania wzorów graficznych i liter, zharmonizowanych 
z systemem piosenki).

Element muzyczny w powiązaniu z ruchem spełnia w tej 
metodzie doskonałą rolę. Zadaniem wychowania przez 
muzykę jest rozwijanie aktywności i spontanicznej 
twórczości dziecka. 

ROLA ELEMENTÓW SŁUCHOWO- MOTORYCZNYCH

background image

-rozwija sprawność aparatu mięśniowo-ruchowego, 
sprawność manualną
 ( szybkość, precyzję, elastyczność ruchów rąk, palców), 
-rozwija koordynację ruchową kończyn górnych i 
dolnych, rozwija kinestezję ruchów ciała względem 
siebie, 
- kształci sferę intelektualną, rozwija percepcję, 
spostrzeganie, zwiększa szybkość reakcji, rozwija 
pamięć, uwagę, wyobraźnię, wpływa na rozwój 
myślenia, szybkość przyswajania pojęć.

    W Metodzie Dobrego Startu element muzyczny odgrywa ważną 

rolę, piosenka stanowi podkład pod ćwiczenia na wałeczkach i 
reprodukcję wzorów graficznych. 

ROLA ELEMENTÓW SŁUCHOWO- 
MOTORYCZNYCH

background image

Udział elementów wzrokowo-przestrzennych ma 
istotne znaczenie 
w realizowaniu celów terapeutycznych 
i kształcących MDS. Reprodukowanie wzorów 
graficznych: figur geometrycznych, liter rozwija 
przede wszystkim analizę i syntezę wzrokową. Kolejno 
opracowuje się elementy, wzory coraz bardziej 
skomplikowane. Reprodukowanie wzorów  z pamięci 
ćwiczy pamięć wzrokową 
i ruchową. 

Odtwarzanie wzorów graficznych ruchem 

oraz różnymi technikami ( rysowanie, malowanie) 
rozwija koordynację wzrokowo- ruchową oraz 
motorykę.

ROLA ELEMENTÓW WZROKOWO-PRZESTRZENNYCH 

background image

Precyzję ruchów dowolnych kształci się 
poprzez stawianie coraz trudniejszych 
wymagań

: odtwarzanie wzorów na coraz 

mniejszej płaszczyźnie, początkowo 
zamaszystymi ruchami, a następnie na 
powierzchni stołu, na tacy z piaskiem, na 
arkuszu papieru pakowego, kartce z bloku, 
aż wreszcie w liniaturze zeszytu.

background image

METODA DOBREGO STARTU usprawnia przede 

wszystkim funkcje percepcyjno- motoryczne 
i ich integrację. Kształci zarówno sferę 
intelektualną, jak i pozaintelektualną. 
Wiązanie śpiewu, ruchu, muzyki i plastyki 
aktywizuje cały układ nerwowy, 
wszechstronnie oddziałuje i dlatego MDS 
nosi nazwę metody psychomotorycznej.

background image

W METODZIE DOBREGO STARTU można wyodrębnić z 
punktu widzenia metodyki trzy podstawowe rodzaje 
ćwiczeń:
-ćwiczenia ruchowe,
-ćwiczenia ruchowo- słuchowe,
-ćwiczenia ruchowo-słuchowo- wzrokowe

W tych trzech rodzajach ćwiczeń, kolejno wprowadzonych w 
czasie zajęć, narasta liczba uczestniczących analizatorów i 
na coraz wyższym poziomie jest aktywizowana koordynacja 
funkcji percepcyjno-motorycznej. Wymienione ćwiczenia 
występują kolejno w każdym zajęciu i składają się przede 
wszystkim na jego zasadniczy etap: właściwe zajęcia. 
Częściowo także występują one w pozostałych etapach.

RODZAJE I STRUKTURA ZAJĘĆ W MDS

background image

I. Piosenki lub wierszyki i łatwe wzory:
- dla dzieci najmłodszych, w szczególności do 3 roku życia
- dla dzieci starszych z opóźnieniem w rozwoju

 

II. Piosenki lub wierszyki i wzory litero podobne:

- dla dzieci w wieku przedszkolnym w celu przygotowania do nauki czytania i 
pisania, w szczególności dla dzieci 6 – 7- letnich, w klasach zerowych, 
- dla dzieci „ryzyka dysleksji”
- dla dzieci starszych z opóźnieniem rozwoju, w okresie poprzedzającym 
naukę liter

 

III. Piosenki lub wierszyki i litery oraz znaki matematyczne:
- dla uczniów rozpoczynających naukę czytania i pisania w klasie zerowej i 
klasie I oraz dla uczniów z trudnościami w czytaniu i pisaniu, a w 
szczególności:
- dla uczniów z klasy zerowej i w klasie I w celu polisensorycznego ucznia się 
liter
- dla uczniów „ryzyka dysleksji” i uczniów dyslektycznych

 

WERSJE METODY DOBREGO 
STARTU:

background image

1.Zajęcia wprowadzające
2.Zajęcia właściwe:

-ćwiczenia ruchowe,
-ćwiczenia ruchowo-słuchowe,
-ćwiczenia ruchowo –słuchowo-wzrokowe

3.Zajęcia końcowe.

Zajęcia prowadzone MDS z punktu widzenia organizacji przebiegają według stałego 
schematu. Struktura zajęć jest następująca:

background image

Przykładowy scenariusz 
zajęć prowadzonych MDS

background image

Informacje organizacyjne:
Forma zajęć: zajęcia zespołowe prowadzone 
w dwóch grupach
Grupa : miejsce: szkoła podstawowa nr…. 
Klasa zerowa, 25 dzieci w wieku 6-7 lat w 
normie intelektualnej
Prowadzący zajęcia z całą klasą: 
nauczycielka klasy oraz nauczycie 
wspomagający
termin spotkań:………….

 

background image

Temat: Opracowanie piosenki Kapela i wzoru 
graficznego 2B
Przebieg zajęcia

1) Zajęcia wprowadzające

Ćwiczenia orientacyjno- porządkowe :

marsz przy akompaniamencie pianina, 
zatrzymywanie się przy dźwięku tamburyna
przywitanie się dzieci w parach przez : podanie 
prawej ręki, zetknięcie prawych stóp i palców 
wskazujących prawej ręki

Program zajęć

background image

1.2 Nauka piosenki:

Słuchanie piosenki Kapela ( odtwarzanej z taśmy 

lub śpiewanej przez nauczyciela)
Rozmowa na temat piosenki: omówienie treści, 
wyjaśnienie trudniejszych pojęć (kapela, instrument 
muzyczny, dyrygent), rozpoznawanie i nazywanie 
instrumentów występujących w piosence, wskazanie 
ich na rysunkach.

Zagadki językowe

Ćwiczenia funkcji językowych, wyodrębnienie z 

tekstu piosenki- zdania, słów, głosek i sylab
rozpoznawanie instrumentów i podporządkowanie im 
nazw na podstawie słów dźwiękonaśladowczych, 
zawartych w treści piosenki (np. dylu dylu, firli firli) 

background image

 2) Zajęcia właściwe

Ćwiczenia ruchowe: zabawa ruchowa:

Orkiestra- dzieci stoją w półkolu i naśladują ruchy wykonywane 
podczas gry na różnych instrumentach
Ćwiczenia ortofoniczne- dzieci wykonują ruchy ilustrujące grę na 
różnych instrumentach , powtarzając głośno i wyraźnie wyrazy 
dźwiękonaśladowcze, zawarte w tekście piosenki

Ćwiczenia ruchowo- słuchowe 

Dzieci siedzą przy stole i wystukują rytm śpiewanej piosenki na 
leżących przed nimi wałeczkami. Uderzając jedną ręką w środek 
wałeczka, wystukując rytm: pięścią, wewnętrzną i zewnętrzną 
stroną dłoni, brzegiem dłoni
w pozycji stojącej wg własnego pomysłu samodzielnie odtwarzają 
ruchem rytm piosenki

 

 

background image

Ćwiczenia ruchowo -słuchowo -wzrokowe 

Demonstracja wzoru, omówienie wzoru. Wzór 

opracowany jest jako znak opracowanej piosenki
Demonstracja przez nauczycielkę sposobu 
wykonania ćwiczenia wraz ze śpiewaniem 
piosenki, kreślenie linii pionowych z góry na dól, 
odtwarzanie wzoru odlewej do prawej

background image

Polisensoryczne uczenie się wzoru. To ćwiczenie 
wykonuje dwójka, trójka dzieci na tablicy, śpiewając 
piosenkę wodząc palcem po wzorze. Reszta dzieci 
obserwuje wykonane ćwiczenie, następnie każde 
dziecko wykonuje to ćwiczenie na swojej kartce ze 
wzorem wyklejonym na materiale o różnej fakturze

Reprodukowanie wzoru- wybrane techniki: 
odtwarzanie wzoru w powietrzu przy jednoczesnym 
śpiewaniu piosenki, odtwarzanie wzoru z pamięci, 
odtwarzanie wzoru  rytm muzyki, odtwarzanie wzoru 
pędzlem, ołówkiem. Ćwiczenie kończymy omówieniem 
wykonanych prac oraz wywieszeniem prac  dzieci, 
które one same wybrały jako najbardziej udane

background image

3.Zajęcia końcowe

Instrumentacja piosenki- śpiewanie piosenki z 
jednoczesnym odtwarzaniem rytmu na instrumentach 
perkusyjnych: bębenki, talerze, trójkąty, tamburyno. Jedno z 
dzieci pełni rolę dyrygenta.

 
 

Pomoce do zajęć:
Dla każdego dziecka: plansza ze znakiem graficznym 28, 
wałeczek z kaszą, taca z kaszą, kartka z bloku rysunkowego 
A4, pędzel do golenia, miseczka z farbą, czysty zeszyt, ołówek
Dla grupy: plansza z rysunkami instrumentów muzycznych 
orkiestry i dyrygenta, instrumenty perkusyjne

background image

KAPELA TEKST: Zebrał cudną Jaś kapelę, 

Jakich w świecie jest niewiele. Są tam 
skrzypce, są tam basy, Cóż to będą z 
hałasy! Dylu, dylu na badylu, Firli, firli, 
plum, plum Fiku-miku na patyku, 
Trarararara, bum, bum, bum! Na 
skrzypeczkach Jaś przygrywa, Nowych gości 
wciąż przybywa. Na fujarce i na basach 
Przygrywają jak na wczasach. Dylu, dylu na 
badylu, Firli, firli, plum, plum Fiku-miku na 
patyku, Trarararara, bum, bum, bum! 

background image

LITERATURA: Marta Bogdanowicz 
„Metoda dobrego startu” WSiP, 
W-wa


Document Outline