Starożytne chiny



Położone w dolinie rzek Huang-Ho i Jangcy.

Początki cywilizacji sięgają XVII w. p.n.e.
Pierwszą dynastią panującą była Szang,
przebudowa państwa za dynastii Cin (stąd
nazwa Chiny). Początkowo król był
utożsamiany z synem boga nieba.
Pierwotny ustrój to monarchia. W 221 w.
p.n.e. stają się cesarstwem



Kolebką cywilizacji chińskiej były rzeki Huang-ho i Jangcy.
Osadnictwo pojawiło się nad tymi rzekami w V tyś. p.n.e. Hauang-
ho i Jangcy powodowały, w okresie obfitych opadów,
niszczycielskie powodzie. By zapobiec tego typu klęskom a także
by osuszyć zalane doliny konieczny był system irygacyjny.
Analogicznie jak w Egipcie faraonów, potrzeba nieustannej
konserwacji kanałów irygacyjnych wymagała ogromnych nakładów
pracy i sprawnej organizacji. Ta potrzeba była katalizatorem, który
przyspieszył powstanie organizmów państwowych. Najstarsza
cywilizacja na terenie Chin powstała na lessowych terenach
leżących nad rzeką żółtą. Przodkowie Chińczyków stopniowo,
poprzez pokojowe osadnictwo i podbój, zajmowali coraz
rozleglejsze terytorium. W starożytnych Chinach występowała
niespotykana w świecie starożytnym gęstość zaludnienia.



Rolnictwo w Chinach cechowało się małym wykorzystaniem jako
siły pociągowej. Brak bydła rogatego powodował również trudności
niedostatek nawozu, chińscy chłopi musieli używać wszelkich
odpadów i ludzkich ekskrementów jako substytutu. Rolnicy
uprawiali głownie ryż, zboża i jarzyny.

Warunki naturalne i rolnictwo



W II w. p.n.e. w dolinie Huang- ho powstało państwo, którym
rządziła dynastia Szang. Państwo to przez wieki powiększyło się o
tereny Mandżurii, doliny Jangcy i Mongolii. Pierwszy Cesarz Szy
Huang- Ti podczas swego panowania( 221-210 r. p.n.e.) zjednoczył
wszystkie ziemie Chin i stworzył scentralizowaną monarchię.
Proces ujednolicania objął wprowadzenie w całym państwie
jednolitego pisma oraz systemu miar i wag. By chronić swe
państwo przed ludami z stepów cesarz nakazał budowę Wielkiego
Muru. Cesarz ,nazywany Synem Niebios, sprawował despotyczną
władzę, był najwyższym dowódcą wojskowym, Nadawał urzędy,
kierował polityką państwa. Syn Niebios był gwarantem ładu i
harmonii w świecie, jego władza była usankcjonowana religijnie.
Władcy państwa środka mieszkali w Zakazanym Mieście,
odizolowani od swych poddanych i świata. Cesarz rządził za
pomocą rozbudowanego aparatu urzędniczego. Kandydat na
urzędnika musiał zdać trudny egzamin. Cesarz, przebywając za
murami zakazanego miasta, mógł łatwo stać się marionetką w
rękach wysokich urzędników, którzy sprawowaliby faktyczną
władzę. Najliczniejszą grupą społeczną byli chłopi, którzy ponosili
ciężary utrzymania administracji i prowadzenia wojen. Wysokie
daniny jakie nakładano na chłopów były powodem wielu powstań
chłopskich.

Władza i system społeczny



Brąz wytapiano w Chinach już w II tyś. p.n.e. Żelazo pojawiło
się dopiero w VI-V w. p.n.e.( później niż na Bliskim Wschodzie)
lecz to Chińczycy jako pierwsi opanowali umiejętność jego
wytopu( na początku naszej ery). W Europie tę umiejętność
opanowano dopiero w XV w. Chińscy rzemieślnicy opanowali
technikę wyrobu porcelany w VI w. Spreparowaną glinkę,
zwaną kaolinem wypalano w temperaturze 1300-1400 stopni.
W całym świecie starożytnym Chiny słynęły z produkcji
jedwabiu. Tkanina zrobiona z przędzy uzyskanej z kokonu
jedwabnika była, obok porcelany, najbardziej cenionym
chińskim towarem. Jedwab wywożono do Indii, Azji Centralnej,
świata śródziemnomorskiego. Kupcy podróżowali jedwabnym
szlakiem przez krainy, które zamieszkiwały dzikie ludy
koczownicze. Jedwabny szlak funkcjonował niezmieniony przez
stulecia.

Rzemiosło



Hunowie i inne ludy stepowe najeżdżali i

grabili północno- zachodnie obszary Państwa
Środka( Chińczycy uważali ,że ich państwo
znajduje się w centrum świata). Cesarze
chronili swe ziemie poprzez wyprawy zbrojne
wewnątrz stepów, kupowanie pokoju za
wytwory chińskiego rzemiosła( częstym
haracz opłacano jedwabiem). W III w. p.n.e.
rozpoczęto budowę wielkiego systemu
fortyfikacji, która trwała aż do XVI w. Powstały
system umocnień nazwano Wielkim murem.

Wielki Mur



Najstarsze odnalezione formy pisma

chińskiego mają 1600 lat. Złożoność
odnalezionych napisów sugeruje ,że pismo w
Chinach powstało dużo wcześniej. Alfabet
chiński, liczący kilka tysięcy znaków,
początkowo miał charakter obrazkowy, jednak
znaki, z czasem, ewoluowały w kierunku
uproszczonych piktogramów.

Pismo



Na przełomie VI i V w. żył i nauczał Konfucjusz-
myśliciel i polityk. Doktryna konfucjańska
zakładała ,iż gwarantem pokoju, harmonii i
szczęścia w społeczeństwie jest dobrowolne
podporządkowanie się jednostki hierarchii
społecznej i rozumnej władzy, sprawowanej ku
pożytkowi ogółu. Dzieci powinny słychać ojca,
ojciec rodziny powinien podporządkować sie
urzędnikowi państwowemu etc. Konfucjusz
wierzył w naturalną dobroć człowieka oraz
zakładał ,że podporządkowanie się etykiecie i
tradycji prowadzi do ładu w społeczeństwie.

Filozofia



Początek II tyś. p.n.e

Wytop brązu w Chinach.



XVII-XI p.n.e

Pierwsze państwo rządzone przez dynastię Shang.



Połowa II tyś.p.n.e

Pierwsze zachowane przykłady pisma chińskiego.



ok. 600 r.p.n.e

Pojawienie się żelaza w Chinach



III w. p.n.e.

Początek budowy wielkiego muru.



221 r. p.n.e

Szy Huang-Ti jednoczy Chiny i staje się pierwszym cesarzem.



202 r. n.e.

Po 400 latach rządów dynastii Han Chiny rozpadają się na trzy

królestwa.

Ważne daty

Document Outline