Prawo a kosmetyki:
Europejskie prawo:
rygorystycznie reguluje :
bezpieczeństwo kosmetyków,
oznakowanie,
skład,
warunki produkcji i obrotu,
dokumentację,
wykonywanie testów na zwierzętach,
sposób nadzorowania przez władze.
Polska:
przepisy prawa dotyczące kosmetyków zawarte
są:
z dnia 30 marca 2001
roku,
Ustawa powstała poprzez adaptację do
polskiego prawa przepisów dyrektywy
kosmetycznej, czyli
prawo dotyczące kosmetyków:
identyczne we wszystkich krajach Unii Europejskiej.
pozwala na zapewnienie identycznego poziomu
bezpieczeństwa we wszystkich krajach,
na swobodną wymianę towarów w obrębie UE,
Polska:
wyłączną odpowiedzialność za zgodność
produktu z przepisami prawa i jego
bezpieczeństwo ponosi producent, czyli firma,
która wprowadza kosmetyk do obrotu na
terenie UE.
Skład kosmetyków:
listę substancji niedozwolonych do stosowania w
kosmetykach
listy substancji dozwolonych z ograniczeniami, w
tym listy: barwników, konserwantów i filtrów UV.
Skład kosmetyków:
substancje niedozwolone do stosowania w
kosmetykach m.in.
substancje pochodzące z ciała ludzkiego,
rakotwórcze,
mutagenne i działające szkodliwie na rozrodczość,
substancje promieniotwórcze,
narkotyki,
wiele alkaloidów, antybiotyki,
wiele naturalnych wyciągów roślinnych i inne.
Skład kosmetyków:
substancje dozwolone z ograniczeniami m.in.:
mogą być stosowane tylko zgodnie z
określonymi warunkami np.:
maksymalne dozwolone stężenia,
ostrzeżenia, które należy umieścić na opakowaniu.
Skład kosmetyków:
Nie istnieje lista substancji dozwolonych do
stosowania w kosmetykach.
Pozostałe składniki, które nie podlegają
uregulowaniom są skrupulatnie analizowane
podczas oceny bezpieczeństwa kosmetyku.
Skład kosmetyków:
W kosmetyku mogą się znajdować śladowe ilości
substancji niedozwolonych do stosowania, ale tylko
wtedy, gdy substancji tych nie można
wyeliminować w procesie produkcji oraz gdy
kosmetyk zawierający takie substancje jest
bezpieczny.
podczas oceny bezpieczeństwa kosmetyku
obecność tych substancji musi zostać dokładnie
przeanalizowana przez tzw. safety assessora.
(osobę przeprowadzającą ocenę bezpieczeństwa).
zanieczyszczenia kosmetyku nie są składnikami
kosmetyku, nie są uwzględniane w wykazie
składników na opakowaniu.
Bezpieczeństwo kosmetyków
wieloetapowa procedura, której główne
elementy oceny to:
analiza danych toksykologicznych dla
poszczególnych składników kosmetyku,
wyniki badań gotowego produktu.
sposób i miejsce aplikacji czyli jak i na jaki obszar
ciała kosmetyk będzie stosowany
grupa odbiorców, dla których jest on
przeznaczony,
w sposób szczególny ocenia się kosmetyki do
higieny intymnej oraz przeznaczone dla dzieci
poniżej trzeciego roku życia.
Bezpieczeństwo kosmetyków
ocena bezpieczeństwa
obowiązkowo wykonuje się dla każdego
kosmetyku, który trafia na rynek,
Za ocenę odpowiada producent kosmetyku,
wykonuje ją specjalista (safety assessor),
który musi posiadać obszerną wiedzę i
doświadczenie w zakresie:
przepisów prawa, oceny ryzyka substancji chemicznych,
dermatologii i fizjologii, toksykologii, w tym farmakologii
i toksykokinetyki, chemii, w tym fizykochemii, chemii
organicznej i nieorganicznej, kosmetologii, mikrobiologii,
farmakognozji, botaniki, biologii i wielu innych dziedzin.
Oznakowanie kosmetyków:
Informacje umieszczane obowiązkowo, są to:
nazwa kosmetyku
adres producenta
numer partii kosmetyku
ilość nominalna (nie ma jej tylko na niektórych bezpłatnych próbkach i
produktach o pojemności poniżej 5 g lub 5 ml)
termin trwałości lub znak PAO (takiego oznakowania nie ma tylko w
wyjątkowych przypadkach, np. na produktach jednorazowych i
aerozolach)
skład jakościowy, czyli wykaz składników kosmetyku. Wykaz ten powinien
także znajdować się na opakowaniu lub w miejscu sprzedaży,
funkcja kosmetyku, jeżeli nie wynika ona jednoznacznie z jego prezentacji
dodatkowe ostrzeżenia,np. kosmetyki zawierające kwas salicylowy muszą
nosić ostrzeżenie „nie stosować dla dzieci poniżej trzech lat”, zaś
kosmetyki zawierające
benzalkonium muszą posiadać ostrzeżenie
„unikać kontaktu z oczami”.
Testy na zwierzętach
obowiązuje całkowity zakaz testowania kosmetyków
na zwierzętach oraz sprzedaży kosmetyków, które
były w ten sposób badane.
zakaz dotyczy testowanie składników kosmetyków.
od 11 marca 2009 zakazane są wszystkie testy
składników kosmetyków na zwierzętach, z wyjątkiem
badań toksyczności dawki powtarzanej,
toksykokinetyki i wpływu na rozrodczość.
11 marca 2013 wejdzie w życie całkowity zakaz
testowania składników kosmetyków na zwierzętach,
niezależnie od dostępności metod alternatywnych,
czyli całkowicie zastępujących wykorzystanie
zwierząt.
Testy na zwierzętach
Zakaz wykonywania testów na zwierzętach nie
dotyczy np.
leków, suplementów diety i innych produktów.
samych substancji chemicznych.
•
Większość istniejących na rynku związków
chemicznych została w przeszłości przetestowana
na zwierzętach, aby mogły być wprowadzone do
obrotu niezależnie od ich późniejszych
zastosowań.
Testy na zwierzętach
Niektóre firmy wciąż umieszczają na
kosmetykach oznakowanie „Nie testowane na
zwierzętach”.
Wynika to m.in. z niskiej świadomości
społecznej w zakresie obowiązującego zakazu
testowania kosmetyków na zwierzętach.
firmy, które zrezygnowały z oznakowania
odbierały od konsumentów negatywne sygnały:
„zniknęło oznakowanie – dlaczego zaczęliście
testować wasze produkty na zwierzętach?”.
Nie obowiązuje
Wprowadzanie kosmetyków do
obrotu:
Każdy kosmetyk, który trafia na rynek musi zostać przebadany i
oceniony pod względem bezpieczeństwa.
musi posiadać skompletowaną dokumentację.
przed wprowadzeniem na rynek każdy kosmetyk musi zostać
zarejestrowany w
Krajowym Systemie Informowania o Kosmetykach
dane o kosmetykach gromadzone w tym systemie dostępne są tylko dla
inspektorów Państwowej Inspekcji Sanitarnej i służą do celów nadzoru.
w systemie gromadzone są dane dotyczące przypadków niepożądanych,
zgłaszane przez lekarzy,
producent ma obowiązek udostępniania informacji na żądanie
konsumentów:
zawartość substancji niebezpiecznych (czyli klasyfikowanych jako
niebezpieczne zgodnie z ustawodawstwem chemicznym) ,
ich ilość (zakresy stężeń),
informacje o przypadkach niepożądanych wynikających z użycia danego
produktu kosmetycznego.
Kosmetyki - sposób nadzoru:
Producenci kosmetyków i produkty kosmetyczne podlegają
organom nadzoru:
Państwowej Inspekcji Handlowej,
kontrolują warunki produkcji oraz bezpieczeństwo
produktu na każdym etapie wytwarzania.
dokumentacja każdego kosmetyku jest w każdym
momencie dostępna na żądanie inspekcji.
dokumentacja jest dostępna we wskazanym na
opakowaniu miejscu, na terenie UE.
jeżeli firma lub produkt nie spełnia wymagań określonych
w ustawie, stosowane są odpowiednie sankcje prawne
adekwatne do rodzaju wykroczenia.
Kosmetyk-nie spełnia wymagań
prawnych:
niezgodność może dotyczyć bezpieczeństwa
produktu, na przykład:
kosmetyk nie posiada oceny bezpieczeństwa lub
ocena bezpieczeństwa została przeprowadzona
nierzetelnie,
kosmetyk zawiera składniki niedozwolone do
stosowania w kosmetykach,
kosmetyk zawiera składniki dozwolone z
ograniczeniami, których ograniczenia zostały
przekroczone (np. zbyt duże stężenie
konserwantu),
produkt jest tzw. imitacją, czyli swoim wyglądem i
innymi cechami przypomina produkt spożywczy.
RAPEX:
– system szybkiego informowania o produktach niebezpiecznych.
utworzony dla zapewnienia wysokiego poziomu ochrony zdrowia
i bezpieczeństwa konsumentów na obszarze Unii Europejskiej,
zapewnienie szybkiej wymiany informacji między państwami
członkowskimi i Komisją Europejską na temat produktów
stwarzających zagrożenie oraz działań, jakie zostały podjęte w
danym kraju, aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu
produktu niebezpiecznego i użytkowaniu tego produktu przez
konsumentów,
obejmuje większość produktów nieżywnościowych
przeznaczonych dla konsumentów, w tym kosmetyki.
Produkty zgłaszane są poprzez punkty kontaktowe ustanowione
w każdym kraju Unii Europejskiej.
W Polsce punktem kontaktowym jest Departament Nadzoru
Rynku w Urzędzie Ochrony Konkurencji i Konsumentów.