Flora fizjologiczna skóry

Ogólna charakterystyka:

10

4

-10

5

 drobnoustrojów/cm

2

;

Większość G(+), beztlenowe, u osób w podeszłym 
wieku zastępowane grzybami;

Więcej bakterii w miejscach wilgotnych, niż 
suchych;

Więcej poniżej pasa, mniej powyżej;

Inne czynniki warunkujące ilość i rodzaj 
drobnoustrojów: pH, temperatura, wiek, płeć, 
rodzaj wykonywanej pracy;

Dzielą się na mikroflorę stałą oraz mikroflorę 
przejściową;

Mikroflora stała

Staphylococcus epidermidis (u 85-100% ludzi);
S. capitis (skóra głowy);
S. auricularis (przewód słuchowy zewnętrzny);
S. hominis (skóra powierzchni ramion i nóg);
S. haemoliticus (skóra stopy);
Streptococcus (grupa viridans) i Enterococcus (skóra pachwin, 

okolic odbytu i krocza);

Micrococcus (M. luteus);
dyfteroidy z rodzaju Corynebacterium (C. amycolatum, C. 

jeikeium);

Brevibacterium i Dermatobacter, 
Propionibacterium acnes (u 54-100% nastolatków);
Staphylococcus aureus (40% ludzi jest nosicielami przejściowymi);
Candida sp. (skóra pod paznokciami, powierzchnie 

międzypalcowe, okolice pachwin i pach).

Korzystna rola flory 

naturalnej

Jej składniki zajmują receptory na powierzchni 

błon śluzowych i skóry, co zapobiega adhezji 
bakterii chorobotwórczych;

wytwarzają różnego rodzaju czynniki 

hamujące wzrost i rozwój bakterii 
chorobotwórczych, np. bakteriocyny, 
nienasycone kwasy tłuszczowe, mucyna; 

przez zakwaszenie środowiska flora naturalna 

zapobiega osiedleniu się drobnoustrojów 
chorobotwórczych;

pobudza układ immunologiczny;

Inne mechanizmy obronne

Ciągłe złuszczanie warstwy rogowej 

naskórka;

Nieuszkodzona warstwa naskórka;
Lizozym;
Kwasy tłuszczowe.

Czynniki predysponujące do 

wystąpienia zakażenia

Uszkodzenia skóry;
Kontakt z chorymi;
Zabieg chirurgiczny;
Immunosupresja, niedobory odporności;
Uczęszczanie na basen;
Nieprzestrzeganie zasad higieny;
Niebezpieczne zachowania seksualne;
Cukrzyca oraz inne schorzenia upośledzające 

krążenie;

Wiek.

Najczęstsze bakteryjne choroby 

skóry

 Staphylococcus aureus: ropnie (czyraki), liszajec, krosty, 

czyraki mnogie, martwica toksyczno-rozpływna naskórka 
(choroba Rittera), zapalenie pępka, zapalenie kątów ust, 
figówka brody;

 Paciorkowce β-hemolizujące: zapalenie tkanki łącznej, 

liszajec, róża;

 Propionibacterium acnes: trądzik;
 Mycobacterium tuberculosis: toczeń gruźliczy;
 Mycobacterium ulcerans: ziarniak okołokolanowy;
 Mycobacterium leprae: trąd;
 Actinomyces israelii: promienica (postać szyjno-

twarzowa)

 Treponema pallidum: kiła;
 Haemofilus ducreyi: wrzód miękki.

Martwica skóry i tkanki 

podskórnej

Typ I: zakażenie mieszane;
Typ II: zakażenie paciorkowcowe;
Typ III: zakażenie Clostridium 

perfringens.