PODSTAWOWE
CZYNNOŚCI
BANKOWE
PLAN PREZENTACJI:
1. Definicja czynności bankowych.
2. Cechy czynności bankowych.
3. Klasyfikacje czynności bankowych.
4. Charakterystyka poszczególnych czynności
bankowych.
1. DEFINICJA
A) na gruncie regulacji prawnych:
Art.5 pr. bank.:
„1. Czynnościami bankowymi są:
- przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na
żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu
oraz prowadzenie rachunków tych wkładów,
- prowadzenie innych rachunków bankowych,
- udzielanie kredytów,
- udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych
oraz otwieranie i potwierdzanie
akredytyw,
- emitowanie bankowych papierów
wartościowych,
- przeprowadzanie bankowych rozliczeń
pieniężnych,
- wydawanie instrumentu pieniądza
elektronicznego,
- wykonywanie innych czynności
przewidzianych wyłącznie dla banku w
odrębnych ustawach.
2. Czynnościami bankowymi są również
następujące czynności, o ile są one
wykonywane przez banki:
- udzielanie pożyczek pieniężnych,
- operacje czekowe i wekslowe oraz operacje,
których przedmiotem są warranty,
- wydawanie kart płatniczych oraz
wykonywanie operacji przy ich użyciu,
- terminowe operacje finansowe,
- nabywanie i zbywanie wierzytelności
pieniężnych,
- przechowywanie przedmiotów i papierów
wartościowych oraz udostępnianie skrytek
sejfowych,
- prowadzenie skupu i sprzedaży wartości
dewizowych,
- udzielanie i potwierdzanie poręczeń,
- wykonywanie czynności zleconych,
związanych z emisją papierów
wartościowych,
- pośrednictwo w dokonywaniu przekazów
pieniężnych oraz rozliczeń w obrocie
dewizowym.”
B) „w naukach ekonomicznych”:
„ Stosunki umowne, jakie łączą bank z
klientem,
w których bank oferuje swoje usługi,
a klient jest usługobiorcą” – W.L. Jaworski
2. CECHY CZYNNOŚCI BANKOWYCH
- operacje te z reguły są
skierowane na
zewnątrz
i odnoszą się do sfery stosunków
bank inny podmiot;
- bank dokonuje ich
w interesie własnym
(lokaty międzybankowe)bądź
w interesie
innych
osób;
- mogą przybrać postać operacji
pieniężnych
lub
niepieniężnych
;
- mają
zróżnicowaną strukturę
, ponieważ
obejmują z reguły kilka powiązanych ze sobą
w określony sposób czynności;
- są dokonywane przez bank.
3. KLASYFIKACJE CZYNNOŚCI
BANKOWYCH
A) Z punktu widzenia banku:
bierne (pasywne) -> stanowią przedmiot
konkurencji międzybankowej
czynne (aktywne)
pośredniczące (usługowe/komisowe)
inne świadczone przez bank
BIERNE (PASYWNE)
działania służące zgromadzeniu środków
pieniężnych przez bank, a w konsekwencji
zwiększeniu sumy środków znajdujących się
w jego dyspozycji.
Źródła:
- Rachunki bankowe
- Lokaty innych banków
- Własne papiery wartościowe
CZYNNE (AKTYWNE)
działania instytucji bankowej podejmowane
na
jej własny rachunek i jej własne ryzyko dla
zyskownego wykorzystania zgromadzonych
środków.
Źródła:
- Kredyty
- Inwestycje
POŚREDNICZĄCE (USŁUGOWE)
operacje dokonywane na zlecenie, rachunek i
ryzyko klienta.
Źródła:
- Rachunki bankowe
- Rozliczenia pieniężne
INNE
- udostępnianie skrytek sejfowych,
- przechowywanie przedmiotów i papierów
wartościowych,
- usługi konsultacyjno-doradcze w sprawach
finansowych
B) Z punktu widzenia klienta:
finansujące
depozytowe
usługi związane z obsługą obrotu płatniczego
klientów i własnego
usługi różne
FINANSUJĄCE
polegają na natychmiastowym lub
późniejszym zwiększeniu środków płatniczych
klienta wraz z należącymi do nich
czynnościami.
Źródła:
- udzielanie kredytów,
- udzielanie gwarancji bankowych,
DEPOZYTOWE
umożliwiają klientowi lokowanie w banku
czasowo wolnych środków z należącymi do
nich czynnościami.
Źródła:
- wkłady a vista
- wkłady terminowe
USŁUGI ZWIĄZANE Z OBSŁUGĄ
OBROTU PŁATNICZEGO
realizują zlecenia klienta wykonania operacji
płatniczych, rozrachunkowych na rachunkach
bankowych i operacji inicjowanych przez
dany bank.
USŁUGI RÓŻNE
- konsultacyjno-doradcze,
- dostarczanie informacji,
- pośrednictwo na rynku kapitałowym
C) ze względu na podmiot inicjujący
operacje
bankowe:
własne
obce
zlecone
D) wg. zakresu terytorialnego:
krajowe
zagraniczne
E) ze względu na formę rozliczeń:
gotówkowe
bezgotówkowe
4. CHARAKTERYSTYKA
A) rachunek bankowy - zapis stanu należności
między dwoma podmiotami, z których jeden
jest bankiem.
- Otwarcie następuje na podstawie
umowy
pomiędzy jego
posiadaczem a bankiem
- Bank zobowiązany jest do realizacji dyspozycji
płatniczych zleconych przez posiadacza
rachunku
bez zbędnej zwłoki
.
- O przebiegu księgowań klient
informowany
jest za pomocą wyciągu z rachunku
bankowego.
- Bank zobowiązany jest do zachowania
tajemnicy bankowej
.
- Bank
odpowiada za szkody
spowodowane
niewykonaniem lub nienależytym
wykonaniem takiej dyspozycji.
- Umowa
odpłatna
.
Rodzaje rachunków bankowych :
- rachunek lokaty terminowej,
- rachunek oszczędnościowy,
- rachunek bieżący,
- rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy.
RACHUNEK LOKATY TERMINOWEJ
służy do przechowywania nadwyżek
finansowych przez okres wynikający z umowy
z bankiem, zachęca do tego wyższe
oprocentowanie w stosunku do rachunków
bieżących.
RACHUNEK OSZCZĘDNOŚCIOWY
rachunek otwierany na zlecenie klienta w
celu przechowywania na nim pewnej kwoty
przez określony czas.
Rachunki tego typu są wyżej oprocentowane
niż rachunki bieżące.
Wyróżnia go wysokie oprocentowanie oraz
elastyczność - wypłata części lub całości
pieniędzy przed terminem nie oznacza utraty
odsetek.
RACHUNEK OSZCZĘDNOŚCIOWO-
ROZLICZENIOWY
to rachunek na którym gromadzone są środki
pieniężne klienta banku. Klient dokonuje
wpłat na rachunek w formie gotówkowej lub
bezgotówkowej (przelew), może również
zlecać dokonywanie stałych płatności
(czynsz, rachunek telefoniczny, raty kredytu).
Nie może być stosowany do rozliczeń
gospodarczych.
PRZYKŁAD: RACHUNEK
OSZCZĘDNOŚCIOWY
Oprocentowanie: zmienne 4,05% w skali
roku
Bezpłatne założenie i prowadzenie
rachunku
Brak wymaganej wpłaty minimalnej
Dokumenty niezbędne : dowód osobisty
Codzienne doliczanie odsetek
Swoboda wpłat i wypłat
Oprocentowanie :
4,05%
Saldo na koncie :
10 000
Czas utrzymania kwoty : 24 miesiące
Odsetki:
812.22
zł
Podatek:
0 zł
„do rachunku potrzebne jest konto, założysz je w 15
minut”
RANKING ROR WG. ZYSKU DLA
KLIENTA :
(RANKING-BANKOW.KONTOMIERZ.PL)
Ranking wygenerowano: 2011-03-25 20:04:31
B) Kredyt – umowa pomiędzy bankiem, a
kredytobiorcą. Bank zobowiązuje się
udostępnić
określoną kwotę
na
określony cel
oraz
czas
a kredytobiorca zobowiązuje się
wykorzystać kredyt zgodnie z jego
przeznaczeniem oraz zwrócić pobraną kwotę
wraz z należnym bankowi wynagrodzeniem w
postaci prowizji i odsetek.
PODZIAŁ KREDYTÓW BANKOWYCH :
Według przedmiotu:
- gospodarczy :
- obrotowy
- inwestycyjny
- dla osób fizycznych:
- mieszkaniowy
- konsumpcyjny
- samochodowy
Według okresu kredytowania:
- kredyty krótkoterminowe
do 1 roku,
- kredyty średnioterminowe 1-3 lat,
- kredyty długoterminowe powyżej 3 lat.
RANKING KREDYTÓW BEZ WYMOGU POSIADANIA
WKŁADU WŁASNEGO
LUTY 2011
www.bankier.pl
C) Pożyczka - operacja polegająca na
udzieleniu przez osobę fizyczną lub instytucję
określonej kwoty środków pieniężnych lub
określonych przedmiotów do dyspozycji
pożyczkobiorcy, na czas oznaczony lub
nieoznaczony.
RÓŻNICE MIĘDZY KREDYTEM A
POŻYCZKĄ :
KREDYT
POŻYCZKA
UDZIELANY PRZEZ BANKI
UDZIELANY PRZEZ DOWOLNĄ
OSOBĘ/INSTYTUCJĘ
FORMA PISEMNA
DOWOLNA FORMA
PIENIĄDZE
PIENIĄDZE, RZECZY OZNACZONE
CO DO GATUNKU
PRZEKAZANIE DO CZASOWEJ
DYSPOZYCJI
PRZENIESIENIE WŁASNOŚCI
PROWIZJA
MOŻLIWY BRAK PROWIZJI
D) Rozliczenia pieniężne -świadome i
zgodne
z prawem przemieszczanie środków
pieniężnych między podmiotami
gospodarczymi, instytucjami, osobami
fizycznymi. Rozliczenia pieniężne mogą być
przeprowadzane w formie gotówkowej bądź
bezgotówkowej.
Do form gotówkowych rozliczeń zaliczamy:
* wpłaty,
* wypłaty.
Do form bezgotówkowych zaliczamy:
* polecenie przelewu,
* polecenie zapłaty,
* akredytywę,
* czeki,
* weksle,
* karty płatnicze.
E) Udostępnianie skrytek sejfowych :
Rozmiar dla każdego - mamy do wyboru kilka wielkości
skrytek bankowych - każdy znajdzie coś najbardziej
odpowiadającego potrzebom
Bezpieczeństwo - dostęp do skrytki może mieć tylko jej
właściciel lub jego pełnomocnik - wszelkie kosztowności są
więc absolutnie bezpieczne
Pewnie i solidnie - skrytki mają odpowiednio mocną
konstrukcję, znajdują się w specjalnie zbudowanych i
chronionych pomieszczeniach banku, co dodatkowo
zwiększa bezpieczeństwo depozytów
Koszt najmu skrytek sejfowych:
miesięcznie
24,00 zł
rocznie
240,00 zł
BIBLIOGRAFIA:
Krzyżykiewicz Z., Operacje bankowe, W-wa 1996r.
Ciepiela I., Czynności bankowe jako przedmiot
działalności banków, W-wa 2010r.
Bitz M., Produkty bankowe. Rynek usług
finansowych, W-wa 1998r.
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo Bankowe
(Dz.U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665)
www.nbp.pl
www.getinbank.pl
www.mbank.pl
www.bankier.pl
www.ranking-bankow.kontomierz.pl
PYTANIA:
1. Kto może udzielać kredytów, a kto
pożyczek ?
2. Klasyfikacja czynności bankowych z
punktu widzenia banku. ( 4 )
3. Jak długo powinien trwać okres
kredytowania, aby można go zaliczyć do
kredytów średnioterminowych ?
4. Co powinna zawierać umowa o
kredyt?
5. Czy ROR może być stosowany do rozliczeń
gospodarczych ?