ELEMENTY TECHNIKI PODATKOWEJ

Temat zajęć:

1.Czym jest podatek. Istota

podatku

2.Cechy stałe i zmienne podatku
3.Zasady polityki podatkowej
4.Elementy techniczne podatku:

– kształtujące obowiązek

podatkowy

–kształtujące zobowiązanie

podatkowe

Czym jest podatek...?

Podatek -

obowiązkowe

świadczenie pieniężne pobierane

przez związek publicznoprawny

(państwo, jednostka samorządu

terytorialnego) bez konkretnego,

bezpośredniego świadczenia

wzajemnego.

Zebrane podatki są wykorzystywane na

potrzeby ustalone przez organ

pobierający.

Aby danina została

uznana

za podatek musi być...

→ nieodpłatna
→ przymusowa
→

publicznoprawn
a

→ bezzwrotna

PODATEK-

nieodpłatny

Nieodpłatny charakter przejawia

się tym, że płacący podatek

nie uzyskuje w zamian

żadnego świadczenia

wzajemnego,

jest to cecha odróżniające

podatki od opłaty.

PODATEK-

przymusowy

Państwo za pośrednictwem

właściwych

organów dysponujących władzą

publiczną,

może wyegzekwować, przy

zastosowaniu

środków przymusu, płacenie

podatku.

Naruszenie obowiązków

podatkowych może

stanowić wykroczenie lub

przestępstwo

skarbowe.

PODATEK-

publicznoprawny

Podatek jest nałożony przez Państwo na

określonych podatników. Obowiązek

podatkowy może powstać jedynie na

podstawie ustawy.

W stosunku publicznoprawnym jakim jest

stosunek prawno - podatkowy możliwość

jego kształtowania jest bardzo ograniczona,

bowiem podatek jest nakładany

i ustalany jednostronnie

a decyzję w tej kwestii wydają organy

centralne

lub terenowe organy stanowiące.



fiskalna (inaczej

dochodowa),



regulacyjna,



stymulacyjna,



informacyjna.

FUNKCJE

PODATKU

FUNKCJA

FISKALNA

Podatek pełni bardzo ważną rolę jako

podstawowy rodzaj dochodów

budżetowych.

Jego rozmiary przewyższają wpływy z

innych tytułów, takich jak opłaty, cła

czy pożyczki.

FUNKCJA

REGULACYJNA

Polega ona na kształtowaniu dochodu i

majątku będących w dyspozycji

podatników.

Dzięki podatkom następuje redystrybucja

dochodu

i majątku narodowego między podatnikami, a

związkami publicznoprawnymi, jakimi są

państwo i organy samorządu terytorialnego.

Zakres redystrybucji podatkowej zależy od

struktury gospodarki.

FUNKCJA

STYMULACYJNA

Oznacza wykorzystanie instrumentów

podatkowych w celu wywarcia wpływu na

warunki działania jednostek oraz

na kierunki i tempo ich rozwoju.

Funkcja stymulacyjna realizuje się poprzez

zróżnicowanie obciążeń podatkowych, dzięki

czemu podatek może wpłynąć zachęcająco lub

zniechęcająco na podejmowane decyzje w

sprawie prowadzenia działalności.

FUNKCJA

INFORMACYJNA

Polega ona na tym, że realizacja wpływów

podatkowych ogółem lub z określonego

podatku dostarcza informacji

o prawidłowościach bądź

nieprawidłowościach przebiegu procesów

gospodarczych.

Znaczne obniżenie wpływów od podmiotów

gospodarczych może świadczyć,

np. o trudnościach ze zbytem produkcji

lub z wyegzekwowaniem należności od

niektórych kontrahentów.

ELEMENTY

STAŁE

ELEMENTY

ZMIENNE



PODMIOT



PRZEDMIOT



PODSTAWA

OPODATKOWANIA



STAWKA



ZWOLNIENIA



ULGI



ZWYŻKI

PODMIOT

każda osoba, na której

ciąży

obowiązek podatkowy

PRZEDMIOT

rzecz lub

zdarzenie, które wywołuje

obowiązek podatkowy

PODSTAWA

OPODATKOWANIA

–

jest to ilościowo lub

wartościowo ujęty

przedmiot podatku.

Z nią wiąże się instytucja

kwoty wolnej od

opodatkowania.

Z podstawą opodatkowania wiąże się

zagadnienie minimum podatkowego

oraz kumulacji podatkowej.

MINIMUM PODATKOWE

może być rozumiane jako:

Określenie
granicznej kwoty
podstawy
opodatkowania,
której
przekroczenie
aktualizuje
obowiązek
podatkowy

Określenie
stałej
wielkości, o
którą
pomniejsza się
podstawę
opodatkowania

KUMULACJA

rozumiana jest jako

sumowanie podstaw opodatkowania
w celu ustalenia należnego
podatku.

Kumulacja ta może mieć charakter:

•Przedmiot

owy

•Podmioto

•Czasowy

•Terytorial

KUMULACJA

PRZEDMIOTOWA

• Rozwiązanie to polega na łączeniu

elementów przedmiotu
opodatkowania pochodzących
z różnych źródeł, czy też z różnych
tytułów.

KUMULACJA PODMIOTOWA

• Polega na łączeniu elementów przedmiotu

opodatkowania, które należą do różnych osób.

• Uznaje się ją za najstarszą konstrukcję

opodatkowania dochodu rodziny

KUMULACJA CZASOWA

• Związana z okresem, w jakim należy

dokonać łączenia podstaw opodatkowania.

• Ma znaczenie wówczas, gdy dochody

otrzymuje się nieperiodycznie.

KUMULACJA TERYTORIALNA

• Związana z terytorialnym rozmieszczeniem

źródeł przychodów.

• Łączy się z pojęciem nieograniczonego

obowiązku podatkowego

• Polega na łączeniu elementów przedmiotu

opodatkowania występujących w kraju i za granicą.

STAWKA

- jest to ilościowe

określenie wysokości

podatku

w zależności od podstawy

opodatkowania, a zatem jest

to stosunek pomiędzy

wysokością obciążenia

podatkowego a wielkością

podstawy opodatkowania.

ZWOLNIENIA

polegają

na ograniczeniu

przedmiotowego bądź

podmiotowego zakresu

opodatkowania.

ULGI

- polegają na

obniżeniu obciążenia

podatkowego w postaci:

•

obniżenia stawki
podatkowej

•

pomniejszeniu podstawy
opodatkowania

•

pomniejszeniu kwoty
obliczonego podatku

Zasady podatkowe według A.

Smitha

1. Zasada dogodności

opodatkowania

2. Zasada pewności

opodatkowania

3. Zasada taniości opodatkowania
4. Zasada równomierności

opodatkowania

Zasada dogodności

opodatkowania

Akcent na dwa istotne elementy:
• Termin poboru podatku
• Sposób poboru podatku

„Każdy podatek winno się ściągać

w takim czasie i w taki sposób,
by podatnikowi było jak
najdogodniej go zapłacić”

Zasada pewności

opodatkowania

• Podatnik musi mieć pewność co do

tego, jakie są jego obowiązki , ale też
jakie są jego uprawnienia w związku
z ustaleniem i zapłatą podatku.

Termin płatności,
sposób zapłaty i
suma, którą należy
zapłacić powinny być
jasne i zrozumiałe dla
podatnika

Zasada taniości opodatkowania

• Przede wszystkim taniość to postulat

oszczędności poboru podatku.

• A. Smith ma tu na uwadze zarówno:

„sumę, jaką podatek zabiera z
kieszeni ludności”, jak i „sumę,
której do kieszeni ludności nie
dopuszcza”.

Zasada równomierności opodatkowania

• Każdy powinien uczestniczyć w

finansowaniu wydatków publicznych
ponoszonych przez państwo.

• Co do przestrzegania zasady

równomierności opodatkowania łączą
się ze sobą dwie koncepcje:

– koncepcja korzyści
– koncepcja zdolności płatniczej.

Zasady polityki finansowej

„Przychód z opodatkowania musi

być określony wysokością
zapotrzebowania, a
zapotrzebowanie musi być
pokrywane przychodem”.

Akcent na dwa elementy:
• wydajność podatku
• elastyczność podatku

Zasady gospodarcze

• Zasady gospodarcze Wagner ujmuje

wielowątkowo.

• Przede wszystkim opowiada się za

gwarancją ochrony majątku i kapitału.

• Państwo musi czuwać nad tym, aby

realizacja funkcji fiskalnej i niefiskalnej nie
naruszała funkcjonowania mechanizmu
rynkowego.

Zasady zarządzania podatkami

Zasady zarządzania podatkami

dotyczą w rozumieniu Wagnera
trzech zagadnień:

• określoności podatku,
• wygody podatku,
• najniższych kosztów ściągania

podatku.

Podstawowe zasady, którymi powinien

charakteryzować się dobry system podatkowy

Zasady
skarbowe

Zasady ekonomiczne

Zasady

moralno -

polityczne

wydajność

pewność

dogodność
dla
państwa

dogodność

rozpatrywana od

strony podatnika

sprawiedliw
ość

powszech
ność

nienaruszal

ność źródła

podatku

pewność

taniość
podatku

elastyczność

ELEMENTY

TECHNIKI

PODATKOWEJ

podm

przed

iot

skal

ulgi

zwolnie

podstawa

opodatkow

ania

staw
ki

ELEMENTY TECHNIKI

PODATKOWEJ:

Kształtujące
obowiązek
podatkowy:

Kształtujące

zobowiązanie

podatkowe:

• Podmiot

opodatkowania

• Przedmiot podatku

• Podstawa

opodatkowania

• Stawka podatkowa

• Skala podatkowa

• Zwolnienia, ulgi i

zwyżki podatkowe

ELEMENTY KONSTRUKCJI

PODATKU

A -

KONSTYTUCJA RP

Art. 217.

Nakładanie podatków, innych danin

publicznych, określanie podmiotów,

przedmiotów opodatkowania i

stawek podatkowych,

a także zasad przyznawania ulg i

umorzeń

oraz kategorii podmiotów

zwolnionych

od podatków następuje w drodze

ustawy.

PODMIOT OPODATKOWANIA

• każda osoba, na której ciąży

obowiązek podatkowy

PODMIOT CZYNNY:

PODMIOT BIERNY:

podmiot nakładający

i pobierający podatek

osoba prawna bądź fizyczna,

zobowiązana do zapłacenia

podatku

PAŃSTWO

SAMORZĄD

TERYTORIALNY

PODATNIK

PODMIOT OPODATKOWANIA

PODATN

IK:

Podlega
obowiązkowi
podatkowemu

PRACOWNIK

FIRMA

OBDAROWA

PRACODAWCA

ZUS / KRUS

NOTARIUSZ

PŁATNIK

INKASEN

Obowiązany do:

• pobrania od

podatnika
podatku

• Wpłacenia

podatku

Obowiązany do:

• obliczenia i

pobrania
od podatnika
podatku

• Wpłacenia

podatku

OSOBA

PRAWNA

BĄDŹ

FIZYCZNA

• rzecz lub zdarzenie, które

wywołuje obowiązek podatkowy

PRZEDMIOT PODATKU

Przedmiot podatku znajduje zazwyczaj swój wyraz

w nazwie podatku, ta zaś - w tytule ustawy

wprowadzającej w życie ten podatek

PIT - podatnicy

• podatnikiem jest każda osoba fizyczna

osiągająca dochód

Zasada rezydencji

Podmiotowość zależy od miejsca

zamieszkania osoby fizycznej

Nieograniczony obowiązek

podatkowy

osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania

na terytorium RP podlegają obowiązkowi

podatkowemu w Polsce od całości

uzyskanych dochodów bez względu na

miejsce położenia źródeł przychodów

(Art.3

pkt.1)

PIT

– przedmiot

opodatkowania

• wszelkiego rodzaju dochody, z

wyjątkami dochodów, które zostały
zakwalifikowane przez ustawę do
kategorii zwolnień przedmiotowych

(Art.2 pkt 1)

DOCHÓD =

PRZYCHÓD – KOSZTY

UZYSKANIA

PRZYCHODU

ŹRÓDŁAMI PRZYCHODÓW SĄ:

• stosunek służbowy, stosunek pracy, praca

nakładcza, emerytura lub renta

• działalność wykonywana osobiście
• pozarolnicza działalność gospodarcza
• najem, podnajem, dzierżawa itp.
• kapitały pieniężne i prawa majątkowe
• odpłatne zbycie nieruchomości,

spółdzielczego własnościowego prawa do
lokalu mieszkalnego

• inne źródła

(Art.3 pkt.2b)

• osoby prawne
• spółki kapitałowe w organizacji
• jednostki organizacyjne niemające osobowości

prawnej

Zasada rezydencji

podmiotowość ze względu na siedzibę lub zarząd

jednostki

Nieograniczony obowiązek

podatkowy

Podatnicy mający siedzibę lub zarząd na terytorium RP

podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich

dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania

(Art.3.)

CIT – podatnicy

(Art.1)

Podmiotami zwolniony

z tego podatku są:

• Skarb Państwa
• Narodowy Bank Polski
• jednostki budżetowe, fundusze celowe utworzone na podstawie

odrębnych ustaw,

• przedsiębiorstwa międzynarodowe i inne jednostki gospodarcze

utworzone przez organ administracji państwowej wspólnie z
innymi państwami,

• gminy w zakresie dochodów własnych,
• Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,
• Zakład Ubezpieczeń Społecznych, fundusze emerytalne i

inwestycyjne,

• Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
• wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej
• organizacje religijne

(Art. 6)

• Przedmiotem opodatkowania

podatkiem dochodowym jest dochód
bez względu na rodzaj źródeł
przychodów, z jakich dochód ten
został osiągnięty

(Art. 7 ust.1)

CIT

– przedmiot

opodatkowania

DOCHÓD =

PRZYCHÓD – KOSZTY

UZYSKANIA

PRZYCHODU

ZWOLNIENIA PRZEDMIOTOWE

(Art. 17 pkt.1)

• dochody z tytułu sprzedaży całości lub części

nieruchomości wchodzącej w skład gospodarstwa
rolnego

• dochody z tytułu prowadzenia szkół
• dochody kościelnych osób prawnych
• Dochody jednostek organizacyjnych OSP
• Dochody związków JST
• Dochody NFZ
• Dochody klubów sportowych przeznaczone na

szkolenie i współzawodnictwo dzieci i młodzieży

• Dochody organizacji pożytku publicznego

–

w części przeznaczonej na cele statutowe

CZYNNI

VAT - podatnicy

BIERNI

• Podmiot zarejestrowany

jako VAT czynny -
wykonujący czynności
opodatkowane

• Podmiot, który nie może

korzystać ze zwolnienia,

utracił do niego prawo
bądź z niego
zrezygnował

• podmiot korzystający ze

zwolnienia

• Podatnicy, których

obroty nie
przekraczają w skali
roku 150.000 zł mają
co do zasady wybór -
mogą opłacać VAT lub
korzystać ze
zwolnienia.

Podatnikami podatku są:
• osoby prawne,
• jednostki organizacyjne niemające osobowości

prawnej,

• osoby fizyczne wykonujące samodzielnie

działalność gospodarczą, bez względu na cel czy
też rezultaty takiej działalności

Podatnikami

nie

są:

• organy administracji publicznej,
• urzędy administracji publicznej w zakresie

realizowanych zadań, dla realizacji których zostały one
powołane (z wyłączeniem czynności wykonywanych na
podstawie zawartych umów cywilnoprawnych).

VAT - podatnicy

Opodatkowaniu podlegają:
• Odpłatna dostawa towarów i

odpłatne świadczenie usług na
terytorium kraju

• Eksport towarów
• Import towarów na terytorium kraju
• Wewnątrzwspólnotowe nabycie

towarów za wynagrodzeniem na
terytorium kraju

• Wewnątrzwspólnotowa dostawa

towarów

VAT

–

przedmiot

opodatkowania

Przedmiotem podatku

nie

są:

• Transakcje zbycia przedsiębiorstwa

lub zorganizowanej części
przedsiębiorstwa

• Czynności, które nie mogą być

przedmiotem prawnie skutecznej
umowy

ELEMENTY TECHNICZNE

PODATKU

KSZTAŁTUJĄCE

ZOBOWIĄZANIE

PODATKOWE

• Podstawa
opodatkowania
• Stawka
• Skale
• Ulgi
• Zwolnienia

Zobowiązanie podatkowe

Jest to wynikające z obowiązku

podatkowego zobowiązanie podatnika

do zapłacenia na rzecz Skarbu

Państwa, województwa, powiatu

albo gminy podatku w wysokości, w

terminie oraz w miejscu określonych w

przepisach prawa podatkowego.

Zobowiązanie podatkowe

powstaje z dniem:

• zaistnienia zdarzenia, z którym

ustawa podatkowa wiąże powstanie

takiego zobowiązania

• doręczenia decyzji organu

podatkowego, ustalającej wysokość

tego zobowiązania

Stawka podatkowa

Jest to ilościowe określenie wysokości

podatku w zależności od podstawy

opodatkowania, a zatem jest to

stosunek pomiędzy wysokością

obciążenia podatkowego a wielkością

podstawy opodatkowania.

• Stawka kwotowa jest to ilość

jednostek pieniężnych, jaką
należy zapłacić od danej
podstawy opodatkowania.

• Stawka procentowa wyraża

procentową relacje pomiędzy
wysokością podatku a wielkością
podstawy opodatkowania.

Skala podatkowa

Jest to wzór lub sposób, najczęściej

wynikający wprost z obowiązujących

przepisów, ustalania wysokości należnego

podatku. Skala podatkowa opiera się na

dwóch zasadniczych współczynnikach:

stawce podatku oraz podstawie

opodatkowania. Zestawienie ze sobą dwóch

wartości: podstawy opodatkowania oraz

stawki podatku – tworzy skalę podatkową,

umożliwiając obliczenie należnego podatku.

Skala progresywna polega na tym,

że w miarę wzrostu podstawy

opodatkowania zwiększane są

również stawki podatku.

Skala degresywna oznacza, że

poniżej pewnej wielkości

granicznej dochodu stawka

podatkowa ulega obniżeniu w

miarę zmniejszania się podstawy.

Skala regresywna jest odwrotnością

skali progresywnej i polega na tym, że

stawki podatku maleją miarę wzrostu

podstawy opodatkowania. W praktyce

stosowana jest raczej rzadko.

Wskazuje się, że formą regresji

podatkowej jest podatek

konsumpcyjny. Podatek taki dla osób

o wyższych dochodach oznacza, że dla

pokrycia tego rodzaju podatku wydają

one mniejszą część swego dochodu

w porównaniu z osobami o niższych

dochodach.

Podstawę opodatkowania stanowi

całkowity dochód podmiotu, po odliczeniu

m.in.:

• Przekazanych darowizn na cele organizacji

użytku publicznego oraz wolontariaty

• 20% kwoty kredytów (pożyczek) umorzonych

w związku z realizacją programu
restrukturyzacji na podstawie odrębnych
ustaw, zakwalifikowanych do straconych
kredytów (pożyczek) i zaliczonych do kosztów
uzyskania przychodów;

• darowizn na cele kultu religijnego
• wydatków poniesionych przez podatnika na

nabycie nowych technologii.

Podmiotami zwolnionymi z podatku

CIT są:

• Skarb Państwa
• Narodowy Bank Polski,
• Jednostki budżetowe, fundusze celowe utworzone na podstawie

odrębnych ustaw,

• Przedsiębiorstwa międzynarodowe i inne jednostki gospodarcze

utworzone przez organ administracji państwowej wspólnie z
innymi państwami,

• Gminy w zakresie dochodów własnych,
• Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,
• Zakład Ubezpieczeń Społecznych, fundusze emerytalne i

inwestycyjne,

• Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
• Wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej
• Organizacje religijne

W formie ryczałtu od dochodów

Stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wynoszą:
• 20% przychodów osiąganych w zakresie wolnych zawodów,
• 17% przychodów ze świadczenia niektórych usług

niematerialnych m.in. pośrednictwa w handlu hurtowym,
hoteli, wynajmu samochodów osobowych,

• 8,5% od przychodów m.in. z działalności usługowej, w tym

od przychodów z działalności gastronomicznej; od
przychodów z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy,
poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze,

• 5,5% od przychodów m.in. z działalności wytwórczej, robót

budowlanych,

• 3,0% od przychodów m.in. z działalności usługowej w

zakresie handlu oraz z działalności gastronomicznej, z
odsetek od środków na rachunkach bankowych
utrzymywanych w związku z wykonywaną działalnością
gospodarczą.

Stawka podatku liniowego w 2014 r.

wynosi 19 % od uzyskanego dochodu.

Prawo do stosowania tej formy

opodatkowania mają podatnicy

uzyskujący przychody z pozarolniczej

działalności gospodarczej oraz działów

specjalnych produkcji rolnej (dochodów

opodatkowanych w ten sposób nie łączy

się z dochodami z innych źródeł).

Wielkość przychodów za rok 2013

uprawniająca do opodatkowania

ryczałtem ewidencjonowanym

150 000 euro - 633 450 zł

Wielkość przychodów za rok 2013

pozwalająca na kwartalne rozliczenie

ryczałtu

25 000 euro - 105 575 zł

Ulgi podatkowe

• Wydatki na zakup leków, których stosowanie zalecił

lekarz specjalista

• Opłacenie przewodników osób niewidomych
• Utrzymanie psa przewodnika, przez osoby

niewidome

• Używanie samochodu osobowego, stanowiącego

własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej

Są to ulgi na cele rehabilitacyjne, które przysługują
osobom niepełnosprawnym bądź podatnikom
mającym na utrzymaniu osoby niepełnosprawne,
których dochód (tj. osób będących na utrzymaniu)
nie przekracza 9.120 zł w roku podatkowym.

Darowizny na cele:
•Pożytku publicznego
•Kultu religijnego
•Krwiodawstwa, realizowanego

przez honorowych dawców krwi

•Kościelnej działalności

charytatywno-opiekuńczej

• Ulga internetowa
• Ulga na nabycie nowych technologii
• Ulga odsetkowa
• Ulga budowlana
• Ulga z tytułu oszczędzania na

Indywidualnym Koncie
Zabezpieczenia Emerytalnego

• Ulga prorodzinna
• Ulga abolicyjna tzw. „ulga na

powrót

• Ulga z tytułu wydatków na

systematyczne oszczędzanie w
kasie mieszkaniowej

Ulga budowlana

Zwrot podatku VAT za materiały budowlane od 1 stycznia

2014 r. obejmuje wyłącznie materiały nabyte przed tą datą.

Nie ma zatem możliwości występowania o zwrot VAT w

stosunku do towarów kupionych po 31 grudnia 2013 r.

Wyjątkiem będą jednak osoby do ukończenia 36 roku życia,

w przypadku których przedłużone zostanie prawo do

korzystania ze zwrotu VAT na kolejne lata, niemniej

wyłącznie w ograniczonym zakresie. Zwrot nie będzie już

dotyczył w ogóle osób po ukończeniu 36 roku życia, a w

przypadku osób, które nie ukończyły tego wieku - nie będzie

obejmował wydatków na remont. W przypadku takich osób

(które nie ukończyły 36 roku życia) przysługiwać będzie on

wyłącznie w związku z budową domu jednorodzinnego albo

nadbudową lub rozbudową budynku na cele mieszkalne lub

przebudową (przystosowaniem) budynku niemieszkalnego,

jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele

mieszkalne, w wyniku których powstał lokal mieszkalny.

Z podatku PIT zwolnione

są m.in.:

• renty przyznane inwalidom wojennym i

wojskowym oraz ich rodzinom,

• otrzymane odszkodowania lub

zadośćuczynienia,

• wygrane w kasynach gry,

wideoloteriach, grach na automatach

• jednorazowe zasiłki z tytułu urodzenia

dziecka,

• świadczenia z pomocy społecznej,

Od początku 2013 roku rozpoczęto

nowelizacje ustawy o VAT, wprowadza

m.in. zasadnicze zmiany w zakresie

ustalania podstawy opodatkowania

VAT - zmiany obowiązują od 1 stycznia

2014 roku. Przepisy zostały

zmodyfikowane, aby odzwierciedlić

przepisy dyrektywy unijnej.

Zamiar dokładniejszego odwzorowania

dyrektywy sprawił, że w nowym brzmieniu

ustawy podstawą opodatkowania powinno

być wszystko, co stanowi zapłatę

otrzymaną, lub którą usługodawca ma

otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy,

usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z

otrzymanymi dotacjami, subwencjami i

innymi dopłatami o podobnym charakterze

związanymi bezpośrednio z ceną towarów

dostarczanych lub usług świadczonych

przez podatnika.

W ustawie o VAT wskazano katalog
elementów, które będzie należało wliczyć do
podstawy opodatkowania. Jak z niego
wynika, podstawa opodatkowania
obejmować będzie:

1) podatki, cła, opłaty i inne należności o

podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty
podatku,

2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje,

koszty opakowania, transportu i
ubezpieczenia, pobierane przez
dokonującego dostawy lub usługodawcę od
nabywcy lub usługobiorcy.

Stawka podstawowa podatku od

towarów i usług wynosi obecnie 23%.

Przepisy ustawy o podatku od towarów

przewidują obecnie stosowanie dwóch

stawek obniżonych: 8% i 5%.

Stawka podatku w wysokości 8% ma

zastosowanie m.in.:

- dla określonych przez załącznik w ustawie

towarów i usług np.: owoce cytrusowe, drewno

opałowe, ryby, wyroby cukiernicze, napoje

niegazowane, aparaty słuchowe, soczewki

kontaktowe, części i akcesoria do instrumentów

muzycznych;

- do dostawy, budowy, remontu,

modernizacji, termomodernizacji lub

przebudowy obiektów budowlanych lub ich

części zaliczonych do budownictwa objętego

społecznym programem mieszkaniowym.

Z dniem 1 stycznia 2011 r. wprowadzono do

polskiego systemu VAT drugą stawkę

obniżoną w wysokości 5% - stawka ta nie

ma charakteru przejściowego. Listę towarów

objętych stawką 5% zawiera załącznik do

ustawy o podatku od towarów i usług, który

obejmuje podstawowe produkty

żywnościowe np. chleb, nabiał, przetwory

mięsne, produkty zbożowe: mąka, kasze,

makaron, soki oraz książki drukowane i

wydawane na dyskach, taśmach i innych

nośnikach oraz czasopisma specjalistyczne.

Stawka 0% ma zastosowanie do

np.:

• towarów i usług związanych z

transportem morskim i lotniczym

oraz środkami tego transportu, usług

związanych z eksportem towarów,

usług transportu międzynarodowego;

• niektórych usług świadczonych przez

podmioty prowadzące działalność w

zakresie turystyki.

Zastosowanie stawki VAT w

wysokości 0% do danej czynności

oznacza brak opodatkowania przy

jednoczesnym uznaniu tej

transakcji za sprzedaż

opodatkowaną, co umożliwia

odliczenie podatku naliczonego

przy zakupie towarów i usług z nią

związanych - stawka 0% działa jak

zwolnienie z VAT z prawem do

odliczenia.

Podatnik, który wykonuje pewne

czynności opodatkowane

podatkiem VAT, mimo osiągania

obrotu ze sprzedaży

opodatkowanej powyżej 150 tys zł

rocznie, ma prawo stosować

zwolnienie z opodatkowania przy

wykonywaniu określonych

czynności.

Zwalnia się z VAT mi.in.:

• dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności

zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia
tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do
obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego;

• dostawę gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów, jeżeli z

tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych posiłków nie przysługiwało
dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego
o kwotę podatku naliczonego;

• dostawę produktów rolnych pochodzących z własnej działalności

rolniczej, dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz świadczenie usług
rolniczych przez rolnika ryczałtowego;

• dostawę za cenę równą wartości nominalnej znaczków pocztowych,

ważnych w obrocie pocztowym na terytorium kraju i innych znaczków
tego typu;

• dostawę ludzkich organów i mleka kobiecego;
• Oraz z usług określonych ustawą, np.: usługi w zakresie opieki

medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i
poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów, lekarza
i lekarza dentysty,

Bibliografia:

1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U.

1997 nr 78 poz. 483 ze zm.

2. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, Dz.U. 1997

nr 137 poz. 926 ze zm.

3. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób

fizycznych., Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350 ze zm.

4. Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób

prawnych oraz o zmianie niektórych ustaw regulujących zasady
opodatkowania, Dz.U. 1992 nr 21 poz. 86 ze zm.

5. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, Dz.U.

2004 nr 54 poz. 535 ze zm.

6. A. Gomułowicz, J. Małecki, Podatki i prawo podatkowe, LexisNexis,

Warszawa 2002

7. S. Owsiak, Finanse publiczne. Teoria i praktyka, PWN, Warszawa 2004
8. S. Owsiak, Polityka finansowa, Teoria i praktyka, PWN, Warszawa 2008
9. www.pit.pl
10.www.finanse.mf.gov.pl
11.www.podatki.egospodarka.pl

Document Outline