Eduka

cja

ucznió

w

niepe

łnosp

ra

wnych

w

Wielk

iej

Bryta

nii

Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i

Irlandii Północnej jest dziedziczną monarchią

konstytucyjną, opartą na demokracji

parlamentarnej. Głową państwa jest król

(obecnie królowa Elżbieta II z dynastii

Windsor). Władza ustawodawcza należy do

króla i dwuizbowego Parlamentu: Izby Lordów

(parowie dziedziczni lub dożywotni) oraz Izby

Gmin (kadencja pięcioletnia z wyborów

powszechnych). Władzę wykonawczą sprawuje

rząd z premierem, wyłaniany przez

stronnictwo mające większość w Izbie Gmin i

przed nią odpowiedzialny politycznie.

Wielka Brytania składa się z

czterech historycznych krain:

Anglii, Walii, Szkocji i Irlandii

Północnej. Administracja szkolna

jest zdecentralizowana; a

zarządzanie i odpowiedzialność za

kształt i funkcjonowanie oświaty,

rozłożone pomiędzy organy

administracji centralnej w

poszczególnych częściach tego

państwa. Każda z nich posiada

własną administrację, będącą

jednocześnie organem

Zjednoczonego Królestwa w

określeniu własnych kierunków

polityki oświatowej, minimów

programowych, sposobów i

wysokości finansowania oraz celów

i kierunków badań naukowych.

Nad realizacją tych ustaleń czuwa

600 królewskich inspektorów

oświaty.

Charakterystyczną cechą

oświaty Wielkiej Brytanii

jest autonomia czterech

krain historycznych. Trzy

różne systemy szkolne,

regulowane są odrębnymi

aktami prawnymi,

stanowią o swoistości

polityki oświatowej

Zjednoczonego Królestwa.

W zasadzie każda szkoła
ma możliwość układania

własnych programów i

dotyczy to nie tylko liczby

przedmiotów w

poszczególnych klasach,

ale także liczby godzin

przeznaczonych na te

przedmioty.

W Anglii i Walii tą kategorią zostały objęte

następujące grupy uczniów:

 Z trudnościami w nauce

 Z zaburzeniami emocjonalnymi i w zachowaniu

 Niepełnosprawne fizycznie i umysłowo

Wszystkie te dzieci znajdują się pod specjalistyczną

opieką medyczną oraz mają zapewnioną pomoc w

realizacji odpowiedniego poziomu kształcenia przez

odpowiednio zmodyfikowany rządowy program

nauczania (National Curriculum). Gwarantuje to

Rządowy Akt z 1981, zgodnie z którym w obrębie władz

lokalnych powołano osoby odpowiedzialne i

zobowiązane do współpracy z dyrektorami szkół w celu

zorganizowania uczniom niepełnosprawnym

odpowiedniego nauczania i usprawniania.

Dzieci ze specjalnymi

potrzebami edukacyjnymi

W wyniku wymienionych ustaw rządowych wiele

dzieci niepełnosprawnych po 1981r. zostało

włączonych do różnego rodzaju szkół

powszechnych.

W każdej szkole znajduje się Zespół nauczycieli do

pracy z dziećmi ze specjalnymi potrzebami

edukacyjnymi (SEN), zespół ten liczy około 5 osób.

Organizacja i formy pracy są zróżnicowane, w

zależności od potrzeb dziecka.

Przestrzega się następujących zasad organizacji:

 nauczyciel z SEN przychodzi na lekcje do klasy i

pomaga uczniowi w realizowaniu programu nauczania

(classroom support)

 dziecko ma zorganizowane w szkole zajęcia

wyrównawcze po lekcjach (individual support)

 zajęcia wyrównawcze mogą odbywać się grupowo dla

dzieci z podobnymi trudnościami (maksymalnie 5 osób

– group support);

 niektóre przedmioty dziecko realizuje w szkole

indywidualnie, a na inne jest włączone do grupy

klasowej.

Oprócz specjalnych zasad pracy z dziećmi z

specyficznymi potrzebami edukacyjnymi wykonuje się

także różnego typu zadania: poradnictwo i opiekę na

dziećmi (pastoral care) oraz ustala się indywidualny program

nauczania dla każdego dziecka. Bierze się pod uwagę:

 Zainteresowania dziecka, które mają możliwości wyboru

dowolnych przedmiotów (oprócz czterech podstawowych)

 Realizację różnych przedmiotów nauczania ustalonych

przez Program Rządowy (National Curriculum)

Indywidualny program nauczania pozwala każdemu dziecku

rozwijać własne zainteresowania i zapobiega wielu stresom,

szczególnie uczniom z SEN, przy jednoczesnej całkowitej ich

integracji.

Największe trudności związane z integracją

dzieci niepełnosprawnych w szkołach

powszechnych obserwuje się u uczniów

upośledzonych umysłowo i z

niepełnosprawnością sprzężoną. Dzieci te

najczęściej uczą się w szkołach specjalnych lub w

specjalistycznych ośrodkach.

Natomiast Indywidualną decyzję o włączeniu

dziecka o specjalnych potrzebach edukacyjnych

do grona uczniów na każdym poziomie

kształcenia podejmuje dyrektor. Jednak prawo

wyboru szkoły zostało przyznane rodzicom. W

związku z tym wprowadzono praktyczne zasady

identyfikowania i oceny specjalnych potrzeb

edukacyjnych.

W miarę swoich możliwości dzieci o specjalnych potrzebach

edukacyjnych muszą zgodnie z przepisami, realizować

określony program nauczania. Przepisy pozwalają na

modyfikację programu każdego dziecka o specjalnych

potrzebach edukacyjnych i dostosowanie go do

indywidualnych możliwości.

W zjednoczonym Królestwie odsetek dzieci z specjalnymi

potrzebami kształtuje się na poziomie 3,5%. Dzieci, u których

występują wyraźne niedomagania w sferze emocjonalnej,

fizycznej lub umysłowej są kierowane do szkół specjalnych.

Istnieją placówki specjalne dla potrzeb uczniów głuchych,

głuchoniewidomych, i niewidomych.

Dzieci upośledzone umysłowo w stopniu

znacznym i głębokim są objęte edukacją w

dziennych ośrodkach szkoleniowych. Wyróżnia

się dwa poziomy szkolenia:

 Ośrodki dla dzieci w wieku od 8 do 16 lat

 Ośrodki dla młodzieży powyżej 16 lat

W placówkach tych odbywa się nauka

gospodarowania pieniędzmi, obchodzenia się z

urządzeniami użyteczności publicznej oraz z

wybranymi obszarami przygotowania

zawodowego.

Władze oświatowe przydzielają rodzinom

pracownika socjalnego, który pomaga w opiece

nad dzieckiem niepełnosprawnym. On też

dostarcza środki niezbędne do pielęgnacji takiego

dziecka.

UWARUNKOWANIA

PRAWNE

Code of Practice (dokumenty wykonawcze) – jest to

dokument postrzegany jako próba przywrócenia

równowagi pomiędzy konfliktem celów ekonomicznych i

tych dotyczących zaspokajania potrzeb edukacyjnych

uczniów.

Jego celem było wprowadzenie większej jasności i

konsekwencji w procedurze rozpoznawania i orzekania o

uczniach ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, jaki

rodzaj edukacyjnego wyposażania jest dostarczany, oraz

sposobu monitorowania zarówno potrzeb, jak i wsparcia.

Głównie określa role i odpowiedzialność szkół

włączających, różnego rodzaju służb i Lokalnych Władz

Edukacyjnych w rozpoznawaniu i zaspokajaniu potrzeb

uczniów niepełnosprawnych.

Jedną z ważniejszych cech kształcenia np.

w Walii jest to, że każdy zakład pracy ma

obowiązek zatrudniania osób upośledzonych

umysłowo które ukończyły 16 lat. Wcześniej

dzieci te są przygotowane do zajęć w

różnych miejscach pracy, np. w sklepie,

ogrodzie czy innej instytucji.

PODSUMOWANIE



Rozwiązanie wszelkich problemów w systemach

edukacyjnych różnych krajów wymaga czegoś więcej niż

tylko administracyjnego ustalenia liczby uczniów w klasach

integracyjnych, przesunięcia dzieci ze szkół specjalnych do

powszechnych, dofinansowania nauczycieli i szkół.



Wprowadzenie autentycznej integracji wymaga zaistnienia

kultury dialogu. Bez niej integracja będzie niepełna,

pozorna, czasami może działać na niekorzyść dzieci.



W angielskim systemie oświatowym przywiązuje się dużą

wagę do wychowawczej roli szkoły, jednym z celów pracy

jest ukształtowanie pozytywnych postaw wobec uczniów

niepełnosprawnych. Poczucie bezpieczeństwa i wzajemna

życzliwość w środowisku szkolny mają wpływ na

międzyludzkie relacje.

BIBLIOGRAFIA



Wyczesany J., Edukacja i wspieranie

społeczne osób z

niepełnosprawnością w wybranych

krajach europejskich. Impuls,

Kraków 2005



Pachociński R., Współczesne systemy

edukacyjne, IBE, Warszawa 2000r.