Organizacja leczenia
uzdrowiskowego w Polsce
Organizacja leczenia
uzdrowiskowego w Polsce
Uzdrowisko
• miejscowość dysponująca
naturalnymi czynnikami leczniczymi,
do których zalicza się wody
mineralne oraz właściwości
klimatyczne. Warunkiem powstania
miejscowości uzdrowiskowej jest
występowanie walorów
przyrodniczych. Wody mineralne
służą do kąpieli leczniczych i do
kuracji pitnej, a właściwości
klimatyczne stosowane są w
klimatoterapii.
Uzdrowisko w Polsce
• W Polsce termin uzdrowiska został
zdefiniowany ustawowo jako obszar,
na terenie którego prowadzone jest
lecznictwo uzdrowiskowe, wydzielony
w celu wykorzystania i ochrony
znajdujących się na jego obszarze
naturalnych surowców leczniczych.
Wymagania prawne
Aby otrzymać status uzdrowiska w Polsce, obszar musi:
• posiadać złoża naturalnych surowców leczniczych o
potwierdzonych właściwościach leczniczych;
• posiadać klimat o właściwościach leczniczych;
• mieć na swoim obszarze zakłady lecznictwa uzdrowiskowego
i urządzenia lecznictwa uzdrowiskowego;
• spełniać wymagania w stosunku do środowiska, określone w
przepisach o ochronie środowiska;
• posiadać infrastrukturę techniczną w zakresie gospodarki
wodno-ściekowej, energetycznej, transportu zbiorowego,
usuwania odpadów.
• Obecnie w Polsce uzdrowiska mogą być uznane przez Radę
Ministrów na wniosek Ministra właściwego do spraw zdrowia.
Warunki naturalne
• Warunkami naturalnymi niezbędnymi
do prowadzenia lecznictwa są
właściwości lecznicze klimatu, walory
przyrodnicze i estetyczne krajobrazu,
naturalne zasoby wód mineralnych,
gazów i peloidów (borowin), leczniczy
wpływ morza oraz inne czynniki
biofizyczne środowiska, wywierające
korzystny wpływ na organizm
człowieka.
Infrastruktura
• Aby uzdrowisko pełniło swoją funkcję w sposób właściwy,
musi posiadać na swoim terenie: pijalnie wód mineralnych,
kąpieliska (łazienki), inhalatornie czy park zdrojowy. W
uzdrowiskach buduje się zwykle obiekty sanatoryjne oraz
szpitale uzdrowiskowe. Powstaje tu również infrastruktura
wypoczynkowa w postaci hoteli, pensjonatów, domów
wypoczynkowych, obiektów kulturalnych (teatry letnie,
muszle koncertowe itp.) oraz gastronomicznych.
• W układzie przestrzennym miejscowości uzdrowiskowej
zazwyczaj oddziela się wyraźnie część mieszkalną od
części, w której zgrupowane są obiekty lecznicze. Miejscem
łączącym te dwie jednostki morfologiczne uzdrowiska jest
przeważnie park zdrojowy.
Nazewnictwo
• Zgodnie z polskim ustawodawstwem do
nazwy miejscowości, w której granicach
administracyjnych znajduje się obszar
uzdrowiska, może zostać dodany
odpowiednio wyraz „zdrój”, jeżeli podstawą
leczenia uzdrowiskowego są wody lecznicze,
lub wyraz „cieplice” bądź „uzdrowisko
termalne”, jeżeli podstawą leczenia
uzdrowiskowego są wody termalne. W języku
potocznym te dodatki nazewnicze bywają
często opuszczane.
Historia
Pierwsze uregulowanie prawne w Polsce z 1922 r. uznawało za
uzdrowiska:
• zdrojowiska – miejscowości posiadające cieplice lub zdroje lecznicze
(źródła, studnie lub otwory wiertnicze o wodzie zawierającej
mineralne, gazowe lub inne składniki, względnie wykazującej
specjalne działania o własnościach i zastosowaniu leczniczym)
• stacje klimatyczne
• kąpieliska morskie.
• Był to dość szeroki zbiór obszarów i miejscowości. Ustawa
wprowadzała także pojęcie "uzdrowiska posiadającego charakter
użyteczności publicznej", które korzystały z specjalnej opieki i
pomocy państwa
. Posiadały ponadto szczegółowe uregulowania
prawne i wymagania. Uzdrowiska takie uznawała jedynie Rada
Ministrów na wniosek Ministra Zdrowia Publicznego, a potem sam
Minister
Historia
• Ustawa z 1966 r. ograniczała pojęcie "uzdrowiska" do
miejscowości będących w myśl dotychczasowych
przepisów uzdrowiskami o charakterze użyteczności
publicznej oraz innych miejscowości, w których były
wtedy prowadzone zakłady lecznictwa uzdrowiskowego.
Minister Zdrowia i Opieki Publicznej wydał wykaz
miejscowości uznanych za uzdrowiska z 1 styczniem
1967 r., gdzie widniało 36 miejscowości. Kolejne
uzdrowiska były uznawane przez Radę Ministrów i
Ministra Zdrowia.
• Obecnie obowiązująca ustawa z 2005 r. uznała za
uzdrowiska obszary uznane na podstawie dotychczas
obowiązujących przepisów.
Balneologia
• z łac.: balneum - łaźnia, z gr.: lógos -
słowo, nauka – jedna z najstarszych
dziedzin medycyny uzdrowiskowej
zajmująca się badaniem właściwości
leczniczych wód podziemnych i
borowin oraz zastosowaniem ich w
lecznictwie, zwłaszcza terapii chorób
przewlekłych
.
Balneoterapia
• dział fizjoterapii zajmujący się
zabiegami rehabilitacyjnymi
wykorzystującymi wodę, w różnych
temperaturach, w celu leczenia
schorzeń pacjenta. Stosowany
między innymi przez Hipokratesa.
Rozwinięty na szeroką skalę przez
Rzymian.
leczenie uzdrowiskowe
• Świadczenia są realizowane w
warunkach:
» ambulatoryjnych;
» stacjonarnych.
Ambulatoryjne leczenie
uzdrowiskowe
• Ubezpieczony współdecyduje o wyborze uzdrowiska spośród tych, z
którymi zostały podpisane umowy oraz sam wybiera termin kuracji
uzdrowiskowej. Leczenie w trybie ambulatoryjnym trwa od 6 do 18
dni zabiegowych.
• Aby skorzystać z takiej formy leczenia, należy poprosić swojego
lekarza pierwszego kontaktu lub specjalistę o wystawienie
skierowania na leczenie uzdrowiskowe - ambulatoryjne.
• Następnie należy to skierowanie potwierdzić w Mazowieckim
Oddziale Wojewódzkim NFZ ( formalności te są załatwiane do 7 dni,
Fundusz pokrywa koszty przynajmniej 3 zabiegów) i z zakładem
lecznictwa uzdrowiskowego, do którego otrzymał skierowanie.
• Uzgodnienie terminu powinno nastąpić nie później niż 14 dni przed
planowaną datą rozpoczęcia leczenia. Zakład lecznictwa
uzdrowiskowego potwierdza pacjentowi uzgodniony termin
rozpoczęcia leczenia w formie pisemnej lub elektronicznej.
Ambulatoryjne leczenie
uzdrowiskowe
• Ubezpieczony ponosi koszty
przejazdu na leczenie uzdrowiskowe i
z leczenia uzdrowiskowego oraz we
własnym zakresie zapewnia
zakwaterowanie i wyżywienie.
Rezygnacja z otrzymanego
skierowania na leczenie uzdrowiskowe
•
w przypadku rezygnacji przez ubezpieczonego z potwierdzonego skierowania
na leczenie uzdrowiskowe, zwrot tego skierowania do Funduszu powinien być
dokonany w trybie natychmiastowym,
•
każda rezygnacja z potwierdzonego skierowania na leczenie uzdrowiskowe
powinna być pisemnie uzasadniona i udokumentowana,
•
za uzasadnione, zgodnie z procedurą Jednolitego sposobu i trybu
potwierdzania skierowań na leczenie uzdrowiskowe w oddziałach wojewódzkich
NFZ, wprowadzoną Zarządzeniem Prezesa Nr 66 z dnia 27 września 2005r.),
przyjmuje się następujące sytuacje: wypadek losowy, choroba
ubezpieczonego, potwierdzone odpowiednim dokumentem.
•
w przypadku uzasadnionej rezygnacji z potwierdzonego skierowania,
oddział wojewódzki NFZ może w miarę posiadanych możliwości
wyznaczyć nowy termin realizacji skierowania w okresie jego
ważności;
•
skierowanie na leczenie uzdrowiskowe jest ważne 12 miesięcy licząc od dnia
jego wystawienia,
•
zwrócone potwierdzone skierowanie na leczenie uzdrowiskowe Fundusz
przekazuje do lekarza, który je wystawił,
Leczenie w szpitalu
uzdrowiskowym
• jest kontynuacją i uzupełnieniem
leczenia szpitalnego. Skierowanie na
leczenie do szpitala uzdrowiskowego
wystawia lekarz ubezpieczenia
zdrowotnego, zatrudniony w szpitalu
w którym chory przebywał na
leczeniu stacjonarnym. Skierowanie
to powinno być wystawione nie
później niż w dniu wypisania chorego
ze szpitala.
Na leczenie w szpitalu uzdrowiskowym
potwierdzone są skierowania dla
pacjentów:
• po leczeniu szpitalnym do pół roku od
zakończenia hospitalizacji
• niepełnosprawnych, wymagających
pomocy osób drugich
• po złamaniach , urazach, wypadkach do
8 miesięcy od zakończenia hospitalizacji
Do szpitala uzdrowiskowego pacjenci
kierowani są na nie częściej, niż jeden
raz w roku.
Wyjątkowe sytuacje
• Wyjątkowo skierowanie na leczenie w
szpitalu uzdrowiskowym może być
potwierdzone również w tym samym
roku, jeżeli po zakończeniu kuracji
pacjent uległ wypadkowi, doznał
zawału mięśnia sercowego, udaru
mózgu lub przebył ciężki zabieg
operacyjny.
• Koszty pobytu pacjenta w
szpitalu uzdrowiskowym w
całości pokrywa oddział NFZ.
Leczenie w sanatorium
uzdrowiskowym
• jest uzupełnieniem i kontynuacją
leczenia ambulatoryjnego.
Skierowanie wystawia lekarz
ubezpieczenia zdrowotnego: lekarz
podstawowej opieki zdrowotnej, do
którego ubezpieczony złożył
deklarację, lekarz specjalista
ubezpieczenia zdrowotnego pełniący
stałą specjalistyczną opiekę nad
chorym.
Leczenie w snatorium
uzdrowiskowym c.d.
• Do sanatorium uzdrowiskowego kierowani są
również pacjenci niepełnosprawni
wymagający pomocy osób drugich wraz z
opieką. W przypadku, kiedy opiekun posiada
skierowanie na leczenie uzdrowiskowe ponosi
dopłatę do kosztów wyżywienia i
zakwaterowania ( zgodnie z załączoną
tabelą ) . Natomiast, jeżeli opiekun jedzie bez
skierowania na leczenie uzdrowiskowe,
pokrywa wówczas w całości koszty swojego
pobytu w uzdrowisku.
Opłaty pobierane w sanatorium
uzdrowiskowym
• W sanatorium pobierane są opłaty z tytułu
częściowej odpłatności za wyżywienie i
zakwaterowanie ( zgodnie z Rozporządzeniem MZ
i OS z dnia 4 kwietnia 2002 r. Dz. U> nr 56 )
Dodatkowo za każdy dzień pobytu w uzdrowisku
pobierana jest opłata miejscowa, tzw. klimatyczna
w wysokości ustalonej przez właściwą Radę
Miejską na podstawie ustawy z dnia 12 stycznia
1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych ( Dz.U.
2002r. nr 9 poz. 84, Dz.U. nr 200, poz. 1863 )
obowiązuje od 1 stycznia 2003 roku.
Czas leczenia
uzdrowiskowego
• Do szpitala uzdrowiskowego dla
dzieci kierowani są pacjenci od 3 do
18 roku życia.
Długość okresu leczenia dzieci
wynosi 27 dni i w razie potrzeby
może zostać przedłużone przez
lekarza leczącego w szpitalu
uzdrowiskowym do 54 dni
( sporadycznie w ciężkich
przypadkach).
Podsumowanie
• Pobyt w szpitalu uzdrowiskowym trwa 21 dni i jest
bezpłatny. Osoba pracująca otrzymuje w tym czasie
zwolnienie lekarskie. Pobyt dziecka trwa 27 dni.
• Pobyt w sanatorium uzdrowiskowym trwa 21 dni i
jest częściowo odpłatny. Osoba pracująca relizuje go w
ramach urlopu wypoczynkowego.
• Pobyt w szpitalu uzdrowiskowym na rehabilitacji
uzdrowiskowej trwa 28 dni, jest bezpłatny i odbywa
się w ramach zwolnienia lekarskiego.
• Pobyt w sanatorium uzdrowiskowym na
rehabilitacji uzdrowiskowej trwa 28 dni, jest
częściowo odpłatny i odbywa się w ramach urlopu
wypoczynkowego.