Proste
maszyny
czyszczące.
Proste
maszyny
czyszczące.
•
Czyszczenie nasion
polega na
oddzieleniu zgonin, plew, nasion
chwastów i piasku od nasion
rośliny podstawowej.
•
Sortowanie
natomiast ma na celu
rozdział nasion na frakcje w
zależności od ich wielkości i
ciężaru właściwego.
Przy czyszczeniu i sortowaniu
wykorzystuje
się następujące cechy fizyczne
nasion:
•
grubość, szerokość i długość,
•
ciężar właściwy,
•
gładkość powierzchni oraz
•
kształt.
Sita.
•
Sita rozdzielają nasiona na podstawie ich
grubości lub szerokości. Nasiona o
wymiarach
mniejszych od wymiarów otworów (oczek) w
si-
tach przesiewają się, a nasiona większe —
zostają na sicie.
•
Sita mogą być plecione, tkane i wytłacza-
ne z blachy.
•
Otwory sit mogą mieć kształt kwadratowy,
podłużny i okrągły (rys. 1/XIII),
Urządzenia
pneumatyczne.
•
W czyszczących i sortujących
urządzeniach pneumatycznych wyko-
rzystywany jest strumień powietrza,
który umożliwa rozdzielenie nasion o
różnych ciężarach właściwych i
różnych właściwościach
aerodynamicznych.
•
Strumień powietrza może działać
na sita i nasiona ukośnie lub pionowo.
•
Ukośny strumień powietrza
wykorzystuje się w prostych
maszynach czyszczących,
wialniach i młynkach.
•
Pionowy strumień powietrza
wykorzystywany jest w
czyszczalniach złożonych.
•
Działanie pionowego strumienia
powietrza może być ssące lub
tłoczące
Urządzenia aspiracyjne
•
W urządzeniach tych części stałe
opadają na dół, a powietrze uchodzi na
zewnątrz.
•
W urządzeniach aspiracyjnych
(odpylających) odpylanie następuje
wskutek ssącego działania strumienia
powietrza.
•
W skład urządzenia lub inaczej układu
aspiracyjnego wchodzi zazwyczaj
wentylator, kanały, osadniki oraz
cyklon.
•
Urządzenia aspiracyjne stosowane są
w czyszczalniach złożonych do
oddzielania lekkich zanieczyszczeń
oraz w magazynach zbożowych, gdzie
wskutek intensywnego
przemieszczania nasion powstaje duże
zapylenie.
Tryjery.
•
Tryjery sortują nasiona na zasadzie
różnic długości nasion. Tryjer jest to
obrotowy cylinder ustawiony prawie
poziomo.
•
Na wewnętrznej powierzchni tryjera
znajdują się wgłębienia.
•
Kształt tych wgłębień dostosowany jest do
wy-
miarów sortowanych nasion.
•
W czasie obrotu cylindra nasiona
znajdujące się we wgłębieniach cylindra są
unoszone
•
Podłużne nasiona, które nie mieszczą
się we wgłębieniach, wypadają z tych
wgłębień, przesypują się wewnątrz
cylindra i stopniowo przesuwają się ku
wylotowi tryjera.
•
Natomiast nasiona krótsze (np.
połówki
nasion) oraz drobniejsze, okrągłe
nasiona mieszczące się we
wgłębieniach cylindra w czasie obrotu
są unoszone wyżej i na pewnej
wysokości wypadają z wgłębień do
rynienki.
MASZYNY CZYSZCZĄCE
PROSTE
Wialnie.
•
Wialnia stosowana jest do zgrubnego
oczyszczania omłóconej masy
otrzymanej z młocarni bez czyszczenia
lub z kombajnu.
•
W wialni wykorzystuje się sortujące
działanie sit i strumienia powietrza
•
Czyszczona masa zsuwa się z kosza
zasypowego na zespół sit w koszu
sitowym.
•
Sita przedmuchiwane są strumieniem
powietrza, wytworzonym przez
wentylator.
•
Lżejsze zanieczyszczenia
wydmuchiwane są strumieniem
powietrza z powierzchni sit poza
wialnię.
•
Ciężkie, duże i drobne
zanieczyszczenia oddzielane są od
ziarna na wymiennych sitach.
W wialni wibracyjnej
•
kosz sitowy wykonuje ruch
wibracyjny (drgający).
•
W wialni wibracyjnej napęd uzyskuje
się od silnika elektrycznego.
•
Czyszczenie nasion następuje w
kanałach aspiracyjnych oraz na sitach
•
Wialnie te wyposażone są w cyklony.
Młynki.
•
Młynek służy do dalszego i bardziej
dokładnego oczyszczania nasion, które
zostały oczyszczone wstępnie na
wialni.
•
Nasiona, wysypujące się równomierną
warstwą z kosza zasypowego, dostają
się pod działanie strumienia powietrza
wytwarzanego przez wentylator.
•
Nasiona najcięższe spadają najbliżej
wentylatora pod przegrodę
wewnętrzną, skąd dostają się na
zespół sit.
•
Nasiona poślednie drobniejsze
opadają dalej od przegrody
zewnętrznej.
•
Plewy i pył, jako
najlżejsze,wydmuchiwane są na
zewnątrz młynka.
•
Młynki najczęściej są napędzane
ręcznie.
Zmijki.
•
Żmijka służy do oddzielania nasion
kulistych od nasion podłużnych oraz
sortowania nasion kulistych według
ciężaru.
•
Częścią roboczą żmijki jest pionowy
wielozwojowy ślimak wewnętrzny
objęty jednozwojowym ślimakiem
zewnętrznym.
•
Nasiona kuliste i ciężkie staczają się po
zwojach z większą prędkością.
•
Działa na nie również większa siła
odśrodkowa, która powoduje wpadanie tych
nasion
do zwojów ślimaka zewnętrznego.
•
Nasiona podłużne przemieszczają się
wolniej po zwojach ślimaka wewnętrznego.
•
W ten sposób uzyskuje się podział nasion
na kuliste, wypadające ze ślimaka
zewnętrznego i podłużne wypadające ze
ślimaka wewnętrznego.
